به گزارش ایران در گام نخست باید معلولیت و عوامل تاثیرگذار بر افزایش این نارسایی در جامعه را شناسایی و به این ترتیب در پی کاهش صدمات ناشی از آن بود. برای پیشگیری از معلولیت باید لایه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... را مورد ارزیابی قرار داد. در واقع اینکه چه عواملی سبب بروز معلولیت می‌شود، باید از سوی سازمان‌های مرتبط از جمله وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی مورد بررسی قرار گیرد. یکی از علل بروز معلولیت‌ها ژنتیک و وراثت است که در نتیجه با غربالگری‌های به موقع در تشخیص عوامل ژنتیکی می‌توان از بروز بسیاری از معلولیت‌ها جلوگیری کرد. هم‌اکنون مشاوره‌های ژنتیک و غربالگری در کشور گسترش می‌یابد تا به این ترتیب از شدت نارسایی‌های مطرح شده کاسته شود. این در حالی است که در کشور ما غربالگری‌ها با صرف هزینه کلان انجام می‌شود و بسیاری از مردم توان پرداخت هزینه‌های ناشی از این عمل را ندارند.

 بنابراین با گسترش سخت‌افزاری مراکز غربالگری در کشور و حمایت سازمان‌های بیمه‌گر می‌توان شاهد ارتقای سلامت جامعه در کشور بود. هم اکنون شرایط غربالگری و انجام مشاوره‌های ژنتیکی با وجود ضرورت انجام آن برای همه اقشار، برای بسیاری از شهروندان امکانپذیر نیست. در اصل برای ارتقای سلامت جامعه باید ارائه خدمات مشاوره تحت حمایت سازمان‌های بیمه‌گر قرار گیرد یا دولت هزینه‌های آنها را تقبل کند تا به این ترتیب تمام اقشار جامعه بتوانند از مزایای انجام آن بهره‌مند شوند.عوامل دیگری در بروز معلولیت وجود دارد که می‌توان به عنوان نارسایی‌های بهداشتی در بروز معلولیت‌ها از آن یاد کرد. برای مثال در گذشته بیماری تراخم منجر به نابینایی در بین اکثر افراد جامعه می‌شد که فقط با ارتقای رشد بهداشت عمومی می‌توان زمینه‌های بروز این بیماری را کنترل کرد. می‌توان به سوءتغذیه نیز به عنوان یکی دیگر از عوامل بروز معلولیت اشاره کرد.

در چنین موردی البته باید معیشت اقشار نیازمند مورد توجه قرار گیرد هرچند بخش مهمی از پیشگیری‌ها با آگاهی‌سازی و فرهنگ‌سازی محقق می‌شود. برای تحقق این امر باید خارج از دستگاه‌های بهداشتی نهادهای عمومی همچون رسانه ملی، نهاد آموزش و پرورش و... وارد عرصه شوند و به این ترتیب افراد را تحت آموزش‌هایی در قالب پرهیز از ازدواج‌های فامیلی برای کاهش تولد فرزند معلول قرار دهند و به این ترتیب افراد را از انجام این عمل منصرف کنند. پیشگیری ازمعلولیت از سطوح گوناگونی برخوردار است. به جز معلولیت‌های مادرزادی که از بسیاری از آنها می‌توان پیشگیری کرد، سالانه بر اثر تصادفات جاده‌ای بسیاری از افراد معلول می‌شوند. بر اساس آمار تنها در سال گذشته حدود 17 هزار نفر جان خود را بر اثر حوادث جاده‌ای از دست داده‌اند. آمار معلولیت‌ها بر اثر این حوادث به مراتب بیشتر از مرگ و میرهاست. در میان عوامل بروز معلولیت تصادفات جاده‌ای جزو رتبه‌های اول در کشور ما محسوب می‌شود. دلیل این مسأله میزان بالای تصادفات رانندگی در ایران است.

 هر چند این تصادفات در سال‌های اخیر کاهش داشته است اما ایران همچنان جزو پنج کشور خطرناک در این زمینه است. بنابراین اگر ضریب امنیت در کشور با ایمن‌سازی جاده‌های کشور ارتقا یابد می‌توان در زمینه کاهش معلولیت و مرگ و میر ناشی از تصادفات شاهد اقدامات موثر بود و به نسبت تلفات و جراحت‌ها نیز کاهش می‌یابد. در واقع معلولیت به علل وعوامل گوناگونی بستگی دارد. پیشگیری از معلولیت هم منوط به انجام وظایف دستگاه‌های ذی‌ربط است. امروزه یکی از اولویت‌های بخش درمان گسترش مشاوره قبل از ازدواج است و امیدواریم با انجام این اقدامات در جامعه و حمایت سازمان‌های بیمه‌گر و کمک‌های دولتی ارتقای سلامت جامعه را شاهد باشیم. برای کاهش معلولیت در جامعه باید از عوامل اقتصادی گرفته تا فرهنگ‌سازی و آموزش مورد توجه قرار گیرد.
 
* مدیرعامل انجمن باور