به گزارش ایران سپید در اغلب مصاحبه‌هایی که مسئولان ارشد سازمان بهزیستی با رسانه‌های مختلف انجام می‌دهند، یک موضوع پر‌رنگتر از دیگر موضوعات نشان داده می‌شود (خدمات گسترده ی سازمان بهزیستی به مددجویان خود که شامل معلولان، سالمندان، کودکان کار، زنان سرپرست خانوار، افراد بی‌سرپرست یا بد‌سرپرست و....).

حال آن‌که خود مددجویان این سازمان از کیفیت خدمات بهزیستی گلایه دارند. در واقع، یک نوع خلأ اطلاعاتی میان مددجویان و مسئولان سازمان بهزیستی وجود دارد. به این معنی که مددجویان به طور کامل و صحیح در جریان نحوه ی خدمات‌رسانی بهزیستی قرار نمی‌گیرند و از دیگر سو، مسئولان هم به شکلی صحیح، از شیوه‌های رفتار و خدمت‌رسانی مددکاران مطلع نمی‌شوند.

این شکاف اطلاعاتی، فاصله ی مددجویان و مسئولان را از هم، بیشتر و بیشتر می‌کند. بنا‌بر‌این، سازمان بهزیستی نه تنها در تهران، بلکه در دیگر استان‌ها، باید بر امر اطلاع‌رسانی صحیح اهتمام ورزد تا این فاصله‌ها از میان برداشته شود.

در روز‌های برگزاری ویژه برنامه‌های روز عصای سفید که از طرف مؤسسه ی فرهنگی-هنری «بصیر» تبریز، در سطح این کلان‌شهر برگزار می‌شد، فرصتی دست داد تا با خانم فرگل صحاف، مدیر‌کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی گفت‌و‌گو کنیم و در جریان خدمات بهزیستی این استان به مددجویان خود قرار بگیریم.

در ابتدای این گفت‌و‌گو، صحاف اشاره‌ای آماری به معلولان تحت پوشش بهزیستی استان آذربایجان شرقی کرد: «بهزیستی استان آذربایجان شرقی ۷۷ هزار نفر توانخواه از گروه‌های مختلف معلولیتی را تحت پوشش خود قرار داده که از این تعداد، ۱۰ هزار و ۹۲۰ نفر را که معادل ۱۴ درصد افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند، نابینایان تشکیل می‌دهند. در حال حاضر، ۲۰۸ هزار و ۳۱۶ شهروند نابینا در سطح کشور، تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند که ۵/۲ درصد از این آمار، مربوط به استان آذربایجان شرقی است. در سطح کشور، استان آذربایجان شرقی از نظر دارا بودن میزان افراد آسیبمند بینایی، پنجمین استان محسوب می‌شود».

در ادامه، مدیر‌کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی به خدماتی که از سوی این سازمان به نابینایان استان ارائه می‌شود، پرداخت: «سازمان بهزیستی خدمات مختلفی به افراد دارای آسیب بینایی ارائه می‌دهد. یکی از مهمترین این خدمات، پیشگیری از معلولیت است. طرح پیشگیری از تنبلی چشم و اجرای برنامه‌های آگاه‌سازی در خصوص پیشگیری از انواع معلولیت‌ها، جزو برنامه‌هاییست که جلوی تولد نوزاد نابینا یا نابینایی کودک در آینده را می‌گیرند. در طول سال ۱۳۹۹ ما حدود ۹۵ هزار کودک را غربالگری کردیم که ۱.۹ درصد آن‌ها نیاز به اقدام داشتند. حالا آن اقدام‌ها شامل مواردی مثل بستن چشم با عینک هستند تا اقدامات تخصصی و جراحی. بعد از این‌که کودکی دچار اختلال بینایی شد، ما خدمات بموقع توانبخشی در مراکز خانواده و کودک نابینای زیر ۶ سال را ارائه می‌دهیم. در کنار این مراکز، سایر مراکز هم هستند که در راستای توانمندی فرد آسیب‌دیده ی بینایی تلاش می‌کنند».

ارائه ی خدمات تجهیزات کمک توانبخشی به نابینایان، یکی دیگر از موضوعاتی بود که فرگل صحاف به آن اشاره کرد: «یکی دیگر از اقدامات ما، ارائه ی وسایل کمک توانبخشی به نابینایانیست که در کمیسیون‌های پزشکی، به اصطلاح آی‌سی‌اف می‌شوند. به این معنی که هنگام تشکیل پرونده، کمیسیون پزشکی میزان معلولیت فرد را تعیین می‌کند و بعد از صدور کارت معلولیت، خدمات حمایتی در راستای توانمندی فرد از سوی سازمان بهزیستی ارائه می‌شود. ۶۲ درصد نابینایان ما خدمات مستمر دریافت می‌کنند. بقیه از خدمات غیر‌مستمر بهره‌مند می‌شوند. خدمات غیر‌مستمر ما شامل همین ارائه ی وسایل کمک توانبخشی مثل عصای سفید، ساعت گویا و بریل، تجهیزات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری (رایانه، برجسته‌نگار و نرم‌افزار‌های مربوطه) است که خوشبختانه سال گذشته نسبت به سال‌های قبل از آن، در خرید و تهیه ی این وسایل رشدی ۲۰۰ درصدی داشتیم».

صحاف از بیان برنامه‌های مختلف توانمند‌سازی که به نابینایان ارائه می‌دهند غافل نشد: «از برنامه‌های دیگر ما، طرح‌های توانمند‌سازی نابینایان و کم‌بینایان است؛ مثل برگزاری جشنواره‌های مختلف فرهنگی و هنری در زمینه‌های شعر، موسیقی و تئاتر. با توجه به شرایط کرونایی و تعطیلی مراکز روزانه ی ما، اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری به صورت مجازی، از اولویت‌های ما به شمار می‌رفت».

مدیر‌کل بهزیستی استان آذربایجان شرقی، اشاره‌ای هم به کمک‌هزینه‌های تحصیلی نابینایان و کم‌بینایان کرد: «علاوه بر حمایت‌های مالی که از ۶۲ درصد نابینایان به صورت مستمر صورت می‌گیرد، کمک‌هزینه‌های تحصیلی به دانش‌آموزان نابینا و کم‌بینا، کمک‌هزینه‌های تشویقی به دانشجویان نابینا و کم‌بینا در دانشگاه‌های دولتی و پرداخت کل هزینه ی تحصیلی دانشجویان نابینا و کم‌بینای شاغل در دانشگاه آزاد و سایر مراکز غیر‌دولتی، از دیگر خدمات ما به افراد دارای آسیب بینایی است».

خانم صحاف در پاسخ به پرسش ما پیرامون تأمین تجهیزات بروز ویژه ی نابینایان و کم‌بینایان، به این نکته اشاره کرد که در تهیه ی این تجهیزات، از مشاوره‌های یک کارشناس نابینا بهره گرفته اند: «درست است که در تأمین وسایل و تجهیزات نابینایان موضوع قیمت و هزینه ی این وسایل حرف اول را می‌زند، اما آنچه برای ما اهمیت دارد، کیفیت این وسایل است. خوشبختانه در تأمین آنچه که مورد نیاز نابینایان و کم‌بینایان است، از مشاوره‌های مشاور مدیر‌کل بهزیستی استان که یکی از آسیبمندان بینایی و از اعضای هیئت علمی دانشگاه است، بهره گرفتیم. ۷ درصد از بودجه‌ای که سال گذشته در اختیار بهزیستی استان گذاشته شده بود، به تأمین وسایل کمک بینایی اختصاص یافت. در این زمینه ۲۰۰ مورد عصا، ۲۱۰ مورد بازی‌های فکری نابینایان، یک برجسته‌نگار، ۱۰۰ واحد درشت‌نما، ۱۰۰ کیلو کاغذ بریل، ۱۰ دستگاه قند‌سنج گویا، ۱۰۰ دستگاه ریکوردر فلش‌خور، ۲۵ تبلت برای دانشجویان نابینا و کم‌بینا، ۱۵۰ عدد ساعت رومیزی و مچی گویا و جمعاً ۹۹۵ وسیله تهیه و در اختیار نابینایان قرار گرفت».

در پایان، خانم صحاف پیرامون سازمان‌های مردم‌نهادی که با بهزیستی استان همکاری می‌کنند صحبت کرد: «بخشی از اقدامات ما از مسیر‌های اداری و با مکاتبات و به نوعی ادبیات اداری پیگیری و انجام می‌شوند، اما بخشی از خدمات ما با همکاری تشکل‌ها ارائه می‌شوند. خاصه آنکه خود این تشکل‌ها جزو ذینفعان دریافت خدمات هستند و تخصص‌های لازم را دارند. ما شاهد تأثیر مشارکت‌های  تشکل‌ها در عرصه‌های شغلی و اجتماعی بودیم. ضمن اینکه ۹۹ درصد خدمات سازمان بهزیستی به بخش‌های غیر‌دولتی واگذار شده است. این اقدام امر مطالبه‌گری را از طریق نهاد‌های مرتبط، افراد خیر و افراد ذینفع بالا می‌برد و همچنین تعامل مستقیم میان نهاد‌های غیر‌دولتی با نهاد‌های دولتی را مستحکم می‌کند. ما نتیجه ی مثبت حضور تشکل‌های نابینایی و دیگر گروه‌های معلولیتی در انجام خدمات مختلف را مشاهده کرده‌ایم.

در حوزه ی افراد نابینا و کم‌بینا، در سطح استان دو تشکل با ما همکاری می‌کنند. با توجه به قانونی که اخیراً تصویب شده، هر تشکل که با سازمان بهزیستی همکاری می‌کند، باید مجوز رسمی از این سازمان را داشته باشد. بر این اساس، ما حمایت‌های لازم را از این دو تشکل انجام می‌دهیم تا مجوز رسمی از سازمان را دریافت کنند که با همکاری و مشارکت هم، ایرانی بهتر و استانی بهتر را داشته باشیم».