آموزش کمکهای اولیه به نابینایان این قسمت مراقبت از زخمزخمها از موارد دیگری هستند که در کمکهای اولیه باید به آنها دقت شود. زخم می تواند از انواع سطحی تا انواع عمیق وجود داشته باشد. زخم سطحی مثل یک خراش ساده و زخم عمیق مثل وارد شدن جسمی در قفسه سینه و ریه یا پاره شدن جدار شکم. |
به گزارش ایران سپیدهدف اول در امدادرسانی در زخمها جلوگیری از خونریزی است. خونریزی اگر زیاد باشد چه در نوع خارجی که خروج خون دیده می شود و چه از نوع داخلی که دیده نمی شود و در احشاء داخلی جمع می شود می تواند شوک ایجاد کند، حجم خون بدن کم شود و فرد به سمت مرگ برود. هدف دوم از امدادرسانی در زخمها هم جلوگیری از عفونت است. و در مراحل بعدی جلوگیری از صدمه بیشتر به عضوی که دچار زخم شده است. پوست اولین لایه محافظ بدن است اگر زخم سطحی باشد و پوست شکافته نشده باشد شاهد کبودی و تورم خواهیم بود.
به این معنا که مویرگهای سطحی در آن منطقه پاره شده اند و خون نشت پیدا کرده است. در این مورد تنها کاری که می توانیم انجام دهیم استفاده از کمپرس سرد است که بسته به تحمل فرد 10 تا 20 دقیقه از کمپرس سرد استفاده می کنیم و همین زمان به فرد استراحت می دهیم و دوباره کمپرس سرد را شروع می کنیم. فقط باید دقت کنیم که یخ یا کیسه یخ را مستقیما روی پوست نگذاریم بلکه بین کیسه یخ و پوست یک لایه گاز یا پارچه قرار دهیم قطعات یخ را می توان داخل یک کیسه فریزر قرار داد و به عنوان کیسه یخ از آن استفاده کرد. کمپرس سرد کمک می کند که خونریزی زیر پوستی و تورم در محل زخم بیشتر نشود. بعد از یک روز برای جمع کردن کبودی از کمپرس گرم استفاده می کنیم. زخمها اگر باز باشند مثل زخم کوچکی که در اثر بریده شدن با چاقو به وجود می آید را باید با آب و صابون بشوییم و بعد با فشار دادن روی زخم جلوی خونریزی را بگیریم فشار را با دست شسته شده یا با استفاده از یک گاز استریل می توان انجام داد. اگر این بریدگی عمیقتر باشد و به ماهیچه و احشاء داخلی رسیده باشد کار مشکلتر می شود در این مرحله اولویت بندی اهمیت دارد اگر فکر می کنیم روی زخم کثیف است اول آن را شستشو می دهیم و یا با یک پد الکلی روی آن را تمیز می کنیم و بعد روی آن پانسمان گذاشته و فشار می دهیم اما اگر خونریزی خیلی شدید بود کنترل آن اولویت دارد برای کنترل خونریزی یک گاز استریل را روی محل بریدگی قرار می دهیم و روی آن را فشار می دهیم. البته این در حالتی است که مطمئن باشیم شکستگی ایجاد نشده و یا اگر احتمال شکستگی هم می دهیم باید مطمئن باشیم با فشار دادن شرایط بدتر نمی شود.
امدادرسانی در شکستگیها در بخشهای بعدی مطرح خواهند شد. در خونریزیهای خیلی شدید امدادگر از یک لوله لاستیکی استفاده می کند که قابلیت ارتجاعی دارد و با آن بالای زخم را می بندد تا خونریزی متوقف شود به این لوله یا شلنگ تورنیکه یا گارو گفته می شود که در بیمارستان باز می شود . تشخیص اینکه چه موقع باید از تورنیکه استفاده کرد دشوار است و امدادگران آموزش دیده می توانند از آن استفاده کنند. در محل مفاصل مهم مثل داخل آرنج و پشت زانو وریدهای اصلی بدن وجود دارند که در اثر پارگی خونریزیهای شدید ایجاد می کنند. که کنترل آن بسیار اهمیت دارد. زخم اگر باز و آلوده باشد باید تمیز شود که برای این کار از آب و صابون استفاده می شود همچنین از پنبه الکلی و در مواردی که در دسترس باشد از محلول ضدعفونی کننده بتادین استفاده می شود .
برای پانسمان کردن زخم باید پوست دست خودمان با دست تماس پیدا نکند و قبل از شروع پانسمان باید دست خودمان را خوب بشوییم و در صورتیکه امکان نداشت از پنس استریل استفاده کنیم حتی می توانیم نوک انگشتان خودمان و پنس را با پنبه الکلی تمیز کنیم. اگر هیچ یک از این موارد ممکن نبود گاز استریل را باید به صورتی باز کنیم که گوشه های آن را بگیریم و دستمان با قسمتی که قرار است روی زخم قرار بگیرد تماس پیدا نکند. همینطور پنبه ای که قرار است با بتادین آغشته شود و روی زخم کشیده شود را باید طوری در دست بگیریم که قسمتی که قرار است بتادین روی آن ریخته شود با دست ما تماس پیدا نکند.
شستشوی زخم از بالا به پایین انجام می شود و حرکت یکطرفه است یعنی گلوله پنبه را دوباره روی قسمت بالاتر نمی کشیم بعد این گلوله پنبه دور انداخته می شود و برای شستشوی اطراف زخم از یک گلوله پنبه بتادینی دیگر استفاده می کنیم. روی زخم را هیچگاه با پنبه نپوشانید چون جدا کردن آن مشکل است بعد از ضدعفونی کردن روی زخم با یک گاز استریل روی آن را می پوشانیم و با استفاده از چسب یا باند پانسمان را محکم می کنیم. اگر از باند کشی استفاده کنیم یک مقدار فشار هم روی زخم ایجاد می کند که جلوی خونریزی را می گیرد همچنین با فشار دست روی پانسمان جلوی خونریزی را می گیریم.
اگر بعد از پانسمان و فشار دادن دیدیم خون هنوز جریان دارد و پانسمان به خون آغشته شده است پانسمان را بر نمی داریم بلکه با یک پانسمان دیگر روی پانسمان قبلی و باند دوباره روی آن را می بندیم. گاهی حادثه موجب بریده شدن و قطع عضو کامل یا ناقص می شود. مثل قطع انگشت، دست یا اعضای دیگر. عضوی که قطع می شود در شرایطی که خوب نگهداری شود و به موقع به مرکز درمانی برسد امکان پیوند دارد. اگر عضو کاملا جدا نشده که در همان حالت کارهای اولیه را انجام می دهیم و مراقبت می کنیم که جدا نشود اما اگر عضو کاملا قطع شده باشد بعد از کنترل عفونت و خونریزی برای خود فرد به عنوان مثال انگشت را با یک گاز مرطوب می پوشانیم و در یک کیسه فریزر گذاشته روی ظرفی از یخ می گذاریم. در این صورت تا 17 ساعت پیوند عضو در بیمارستان امکان پذیر است.
اگر با حادثه ای مواجه شدیم که یک جسم خارجی داخل زخم است مثل تکه های کوچک شیشه . اگر این اجسام در سطح زخم بود می توانیم آن را برداریم البته اگر این اجسام در چشم و احشا بود شرایط دیگری دارد در حالت اول اگر جسم خیلی عمیق فرو رفته باشد اگر آن را بیرون بکشیم تا از بدن خارج کنیم امکان دارد صدمه به زخم و احشائ داخلی را بیشتر کنیم در این موارد جسم را خارج نمی کنیم و فقط کنترل خونریزی و عفونت را انجام می دهیم برای کنترل خونریزی بالا و پایین جایی که جسم خارجی در آن فرو رفته را فشار می دهیم و در آوردن جسم را به نیروهای درمانی در بیمارستان می سپاریم.