وی اظهار کرد: در مجموع ۳۰ درصد معلولان استان تهران را معلولان ذهنی تشکیل میدهند، این درحالیست که در بهزیستی کل کشور ۲۶ درصد معلولان را معلولان ذهنی هستند.
معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران با بیان اینکه بیشترین علت معلولیتهای ذهنی، مادرزادی است، گفت: ۳۰ هزار و ۷۵۸ نفر از معلولان ذهنی، مادرزادی دچار این معلولیت شده اند. تصادف، بیماری و... نیز از دلایل دیگر دلایل معلولیتهای ذهنی است که حدود ۱۴ هزار نفر به این دلایل دچار معلولیت شده اند.
خادم با اشاره به اینکه معلولان ذهنی محدودیتهایی دارند و به همین دلیل نیازمند آموزشهای ویژه ای هستند، گفت: معلولان ذهنی تا زمانی که به سن مدرسه برسند در صورت داشتن شرایط آموزش می توانند از مراکز آموزشی و توانبخشی ذهنی زیر ۱۴ سال سازمان خدمت دریافت کنند. این مددجویان در صورتی که بتوانند تا زمان مدرسه آموزشهای لازم را از این مراکز دریافت کنند، با موفقیت ترخیص میشوند و به مدارس استثنایی میروند و در آنجا دوره های آموزشی خود را میگذرانند و در صورت دارا بودن شرایط، بعد از آن میتوانند از مراکز حرفه آموزی خدمت بگیرند. همچنین افرادی که نتوانسته اند قبل از ۱۴ سالگی به مدرسه بروند در مراکز خدمات پیش حرفه ای دریافت میکنند.
به گفته وی، در استان تهران ۳۳ مرکز حرفه آموزی و پیش حرفه ای وجود دارد که ۱۵ مرکز ویژه مردان و ۱۸ مرکز ویژه زنان است که در مجموع ۱۲۷۱ نفر از این مراکز خدمات آموزشی دریافت میکنند.
معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران یادآور شد: در استان تهران ۲۴ مرکز آموزشی ذهنی زیر ۱۴ سال نیز وجود دارد که به ۹۳۵ نفر خدمت ارائه میکنند.
وی درخصوص اشتغال معلولان ذهنی، با بیان اینکه برخی از این معلولان به کارگاههای تولیدی حمایتی معرفی میشوند گفت: در استان هفت مرکز تولیدی حمایتی وجود دارد که ۴ مرکز ویژه مردان و سه مرکز ویژه زنان است و مجموعا ۲۸۴ نفر از این مراکز استفاده میکنند.
وی ادامه داد: معلولان ذهنی در این مراکز که فعالیت اصلی آنان تولیدات قابل عرضه به بازار است میتوانند حضور یافته و با انجام فعالیتهایی در راستای تولید، ۲۰ درصد از یارانه مراکز که از سوی سازمان پرداخت می شود، به عنوان دستمزد به این معلولان تعلق میگیرد. اما اگر از میان این افراد، توانایی فردی بسیار بالا باشد که بتواند در محیط عادی کار کند، این افراد با کمک تیم توانبخشی حرفه ای از حیطه کارگاه تولیدی حمایتی خارج میشوند و در محیط خارج از مرکز به عنوان کارگر ساده حقوق و مزایا دریافت میکنند. البته تعداد این افراد بسیار کم است.
وی با بیان اینکه به طور کلی تعداد کمی از معلولان ذهنی حقوق دریافت میکنند، اظهار کرد: از میان معلولان ذهنی تحت پوشش بهزیستی استان تهران، ۳۳ هزار و ۴۸۶ مددجو فاقد درآمد هستند و هیچ درآمدی دریافت نمیکنند. ۱۸۷ نفر حقوق بازنشستگی و ۱۳۸ نفر حقوق دولتی دریافت میکنند. همچنین ۹۹۸ نفر درآمد شخصی دارند.
خادم در ادامه درخصوص معلولانی که خانواده توانایی نگهداری از آن ها را ندارد نیز گفت: مراکزی برای معلولان ذهنی شدید و خیلی شدیدی که علاوه بر معلولیتهای ذهنی، دارای معلولیتهای دیگری هستند و به نوعی خانواده نمی تواند از آنها نگهداری کند وجود دارد که در این راستا ۸ مرکز برای نگهداری افراد زیر ۱۴ سال وجود دارد که ۵۰۷ نفر از این مراکز خدمت میگیرند. همچنین در مراکز نگهداری بالای ۱۴ سال، ۱۶ مرکز دخترانه و ۱۶ مرکز پسرانه وجود دارد که در مجموع حدود ۳۱۴۱ مددجو در این مراکز نگهداری میشوند.
وی یادآور شد: همچنین، تعداد ۱۱ خانه با ظرفیت ۱۱۰ نفر، ۶ خانه پسران به ۶۰ نفر و ۵ خانه دختران به۵۰ نفر، جهت ارائه خدمات توانبخشی و مراقبتی بصورت شبانه روزی به معلولین ذهنی خفیف که فاقد سرپرست یا مجهول الهویه، در استان تهران فعال هستند.
وی با اشاره به سایر خدمات بهزیستی که به معلولان ذهنی ارائه میشود یادآور شد: بهزیستی به این معلولان ذهنی نیز با ارائه اسناد و مدارک معتبر خدمات مناسب سازی منازل و لوازم کمک توانبخشی ارائه میکند. در زمینه طرح ترافیک نیز اگر فرد دچار معلولیت ذهنی شدید و خیلی شدید باشد هزینه ایاب و ذهاب درمان و روز برگ طرح ترافیک به آنها تعلق میگیرد.
خادم در ادامه درخصوص مستمری این افراد نیز اظهار کرد: حدود ۳۱ هزار نفر از معلولان ذهنی از بهزیستی مستمری دریافت میکنند. البته ممکن است فرد صرفا دچار معلولیت ذهنی نباشد و علاوه بر معلولیت ذهنی، معلولیت جسمی هم داشته باشد.