به گزارش ایران سپیددکتر عباس ریاضی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران و دکترای تخصصی بینایی سنجی با گرایش "کم بینایی" ، مدتی است کار تألیف کتاب  و منابع علمی در زمینه کم بینایی و نابینایی را آغاز کرده است. یکی از کتابهای دکتر ریاضی در زمینه مهارت آموزی به کودکان نابیناست. او در باره این کتاب می گوید: این کتاب به نام آموزش مهارتهای روزمره زندگی به کودکان نابینا و کم بینا است. که در واقع راهنمایی عملی برای مربیان و والدین می باشد. کتاب با این عنوان شروع می شود؛ پیش به سوی عدم وابستگی. و می خواهد بگوید که بچه های نابینا و کم بینا چگونه مستقل می شوند. و کم بینایی چگونه بر یادگیری قبل از دبستان و در سنین دبستان اثر می گذارد. فصل دوم کتاب مهارتهای روزمره در منزل است. مثلا چگونه باید با ماشین لباسشویی کار کرد تختخواب را چگونه باید مرتب کرد و هر گونه فعالیتی را که کودک نابینا مانند بچه های دیگر باید انجام دهد به او یاد داده می شود. لباس پوشیدن، غذا خوردن، آب در لیوان ریختن و.. فصل آخر کتاب هم به تقویت بینایی اختصاص دارد .

س: دوکتاب دیگر خود را هم معرفی می کنید؟

ج: کتاب دیگری دارم به نام کودکان کم بینا که راهنمایی است برای والدین، معلمان، مربیان، کاردرمانگرها، فیزیوتراپها، گفتار درمانگر، روانشناس، بینایی سنج، چشم پزشک و هر کسی که با بچه های کم بینا سر و کار دارد. این کتاب اطلاعات خوبی به دست این افراد میدهد. تعاریفی مثل کم بینایی ، روش اندازه گیری آن، روش تشخیص یا مطالبی در مورد درمان کم بینایی و عادت کردن به کودک کم بینا، رشد و تکامل کودک کم بینا، تمرینهای بینایی در اتاق تاریک، مشکلات روزمره کودکان کم بینا در زندگی، تاثیر کودک کم بینا روی زندگی خانواده، اعتماد به نفس در کودک کم بینا، آموزش کودک کم بینا، موضوعات قانونی مثل قوانین حمایتی کودکان کم بینا، مدرسه برای کودک کم بینا، شناخت محیط برای کودک، معلولیتهای همراه مثل ناشنوایی و آینده کودک کم بینا مسائلی هستند که در این کتاب شرح داده شده . اما کتابی که عنوانش "همه چیز در باره کم بینایی" است، با همکاری سازمان بهزیستی منتشر شده است.این کتابی تخصصی است  و بیشتر به درد بینایی سنجها، چشم پزشکان و کاردرمانگرها می خورد. در کتاب  ابتدا مسائل اپتیکی مطرح می شود در مورد بزرگنمایی، وسایل کمک بینایی، میدان بینایی، مناسب سازی محیطی و ..این کتاب علمی و آکادمیک است.

س: شما توصیه می کنید والدین مهارت آموزی به کودک خود را چگونه پیش ببرند؟

ج: دو کتاب اول برای والدین و مربیان است  کودک نابینا و کم بینا بیشتر با والدین و بعد از آن با مربیان خود ارتباط دارد از اینرو آموزش این دو نباید با هم دوگانگی داشته باشد. چون در این صورت زحمات هر دو به هدر می رود. بنابر این باید والدین و مربیان این مطالب را یکسان یاد بگیرند تا یکسان به کودک یاد بدهند. به عنوان مثال اگر ریختن آب توی لیوان را والدین به گونه ای یاد دهند و در مهد یا مدرسه مربی به گونه دیگری آموزش دهد کودک با مشکل روبرو می شود . این آموزشها بر اساس تحقیقاتی که طی سه سال در دانشگاه سیدنی انجام شده استانداردسازی شده است. بنابر این این مطالب مورد نیاز والدین و مربیان است اما متاسفانه از آن استقبال نمی شود.

س: در شرایط کنونی مهد کودکی که مربیان آن با این آموزشها آشنا باشند داریم؟

ج: به نظرم نمی رسد جایی وجود داشته باشد جز مدارس استثنایی که وابسته به آموزش و پرورش است.و اگر جایی خصوصی وجود داشته باشد من نمی دانم.

س: آیا آموزش و پرورش از این کتاب استقبال کرده است؟

ج: خیر من کتاب کودکان کم بینا را به آموزش و پرورش دادم گفتند کارشناسان باید آن را بررسی کنند و بعد از شش ماه گفتند کتاب مورد نیاز ما نیست. این در حالیست که تخصص من کم بینایی است و کتابی در حوزه کم بینایی نوشته ام ولی آنها می گویند به درد ما نمی خورد. این در حالیست که قیمت روی جلد کتاب تنها 14 هزار تومان بود. یا سازمان بهزیستی درخواست خرید هزار جلد کتاب آموزش مهارتهای روزمره را شش ماه پیش داد اما بعد از چاپ حتی یک جلد را هم خریداری نکرد. من در حال حاضر قصد دارم در حوزه تعاملات اجتماعی افراد کم بینا و نابینا یک منبع نوشتاری تهیه کنم فرض کنید نابینایی می خواهد به خیابان برود ی از خانه خارج شود مردم چه رفتارهایی با او دارند یا پدر و مادری با کودک نابینایشان به خیابان می رود مردم چه واکنشهایی دارند و والدین از این نگاهها چه آسیبهایی می بینند من این کتاب را برای چاپ آماده کرده ام اما حمایت کننده ای ندارم که آن را چاپ کنم.

س: مدتی پیش در صدد راه اندازی تشکلی برای نابینایان بودید الان به چه مرحله ای رسیده اید؟

ج: ما درخواست تشکیل موسسه حمایت از آسیب دیدگان بینایی را به وزارت کشور داده ایم. با تشکیل این موسسه موافقت شده است اما هنوز مجوز فعالیت آن صادر نشده است. قصد ما دادن خدمات تخصصی به نابینایان است. یعنی قصد نداریم به فرد نابینا یا کم بینایی که به موسسه مراجعه می کند خدمات رفاهی و مالی بدهیم بلکه قصد داریم به عنوان مثال به او طرز کار عصای هوشمند را یاد بدهیم یا سیستمهای کمکی دیگری که در دنیا برای این افراد به وجود آمده است.

والدینی که دوست دارند در باره روشهای رویارویی با مشکلات کودک کم بینا و نابینای خود بیشتر بدانند می توانند با گرفتن وقت به مرکز تحقیقات کم بینایی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران به آدرس میدان محسنی "میدان مادر" خیابان شاه نظری کوچه مددکاران  بیایند تا در جلسه حضوری با آنها صحبت کنم. در جلسه مشاوره باید بچه به همراه هر دوی پدر و مادر حضور داشته باشند چون مطالب را باید هر دو بشنوند و به کار ببندند من به مادر می گویم بگذارید بچه به تلویزیون نزدیک شود و ضرر ندارد ولی در خانه پدر اجازه این کار را نمی دهد در صورتیکه اگر پدر هم در جلسه باشد و توضیحات من را بشنود با علت این کار آشنا می شود و خیلی از مشکلات روزمره شان با کودک حل می شود پدر و مادرها با هم خیلی اختلاف سلیقه دارند

س: برای کودک در جلسه مشاوره چه کاری انجام می شود؟

ج: اول باید کودک معاینه شود تا ببینیم چه مشکلاتی دارد باقیمانده بیناییش چقدر است آیا می توانیم باقیمانده بینایی را بیشتر کنیم یا نه؟ بعد به سراغ مشکلاتی که دارد می رویم و با هم آنها را بررسی می کنیم و او را به سمت مستقل شدن پیش می بریم. این جلسات مشورتی با والدین است و راهکارها را به والدین نشان می دهیم. و به آنها کتاب معرفی می کنیم که اگر خواستند بخوانند. یا به فرد نابینا وسایل کمکی مثل وسایل سخنگو را معرفی می کنیم والدین از شهرستانها هم می توانند با وقت قبلی حضور یابند. تلفن مستقیم مرکز تحقیقات کم بینایی 22924230  می باشد.