این روزها توئیتر، اینستاگرام و هر شبکه اجتماعی را که باز کنید داستان دردناک بدرفتاری معلولان را می‌‎شنوید، یکی می‌گوید راننده به محض اینکه ویلچرم را دید سوارم نکرد، دیگری می‌گوید راننده وقتی دید عصا دارم نه تنها کمکی بهم نکرد بلکه داد و بیداد هم کرد که سریع‌تر کسی را پیدا کنم دست من را بگیرد تا بتوانم از ماشین پیاده کنم، بدتر از اینها ماجرا وقتی دردناک‌تر می‌شود که وقتی راننده‌ای متوجه می‌شود فرد عصا و ویلچر دارد سفر را لغو می‌کند و...

این قصه‌های پُرغصه یکی دوتا نیست و تجربه‌های اینچنینی تلخ بسیار است چون مشکل اینجاست وسایل حمل و نقل عمومی حتی برای تردد سالمندان، زنان باردار و بچه‌دار هم مناسب نیست چه برسد به معلولان که به مراتب شرایط بدتری دارند. خبرنگار برنا برای شنیدن روایت تلخ افراد دارای معلولیت، به سراغ یکی از آنها که اتفاقا همین چند روز گذشته مورد بدرفتاری توسط راننده تاکسی اینترنتی قرار گرفته است، رفت.

5 بار درخواست اسنپ دادم اما رانندگان به خاطر داشتن ویلچر لغو می‌کردند/ رانندگان برای ویلچر هزینه بار اضافی دریافت می‌کنند/ اسنپ و تپسی ون‌های مخصوص معلولان دراختیار رانندگانشان قرار دهند

 

ملیحه نظیری سارخانلو که ارشد روانشناسی دارد و جزء کارآفرینان است، درباره تجربه تلخی که داشته است به خبرنگار برنا گفت: من همیشه وقتی اسنپ می‌گیرم و راننده سفر را قبول می‌کند، سریعا پیام می‌دهم که ویلچر دارم تا اگر برای راننده مقدور نیست در مسیر مبدا من حرکت نکند اما چند روز گذشته کار فوری داشتم و فراموش کردم که پیام دهم. وقتی راننده رسید و از روی ویلچر خودم را روی صندلی نشاندم،عصبی شد و گفت چرا زودتر نگفتی ویلچر داری من صندوق عقب ماشین گاز دارم و نمی‌توانم ویلچر را صندوق بگذارم. گفتم ویلچر را صندلی عقب ماشین بگذار، گفت ماشینم کثیف می‌شود خلاصه من را پیاده کرد و حتی وقتی گفتم سفر را لغو کن چون مشکل از توست قبول نکرد و گفت خودت باید سفر را لغو کنی.

او ادامه داد: وقتی همسایه‌مان من را در این شرایط  دید، سوار ماشین خود کرد و به مقصد برد اما وقتی می‌خواستم برگردم دقیقا 5 بار اسنپ گرفتم و پیام هم دادم که ویلچر دارم اما کسی قبول نکرد و کنسل کردند و با سختی بسیار زیاد و ماشین دربستی به خانه بازگشتم.

نظیری از عدم پیگیری اسنپ خبر داد و بیان کرد: این تجربه تلخ خود را در توئیتر به اشتراک گذاشتم و اسنپ هم به من پیام داد و شماره من را گرفت تا پیگیری کند اما نه تنها پیگیری صورت نگرفت بلکه حتی پیامی که به آنها دادم هم ندیدند و به نظر می‌رسد جلوی چشم مردم به من جواب دادند و گفتند که پیگیری می‌کنند.

این فرد دارای معلولیت در ادامه گفت: یکی از معلولان پیرو اتفاقی که برای من رخ داده پیام داد و گفت وقتی در تپسی علامت عصا را می‌زنم هیچ راننده‌ای درخواست سفر من را قبول نمی‌کند درواقع مشکل فقط قرار دادن گزینه ویلچر و عصا در این برنامه‌ها نیست بلکه رانندگانی است که وقتی این علائم را می‌بینند پیگیری نمی‌کنند درحالی که تاکسی‌های اینترنتی می‌توانند ون‌های مخصوص معلولان در اختیار رانندگان خود قرار دهند تا به این قشر از جامعه خدمت ارائه دهند.

او در انتقاد از اینکه ویلچر معلولان بار اضافی محسوب می‌شود، بیان کرد: متاسفانه وقتی راننده‌ای سفر را قبول می‌کند و با وجود ویلچر هم به مقصد می‌رساند، هزینه اضافی بابت بار دریافت می‌کند مگر اینکه فرد منصف باشد و پول اضافی نگیرد.

سهل انگاری شهرداری درخصوص تهیه ون‌های مخصوص معلولان/ استفاده از تاکسی‌های اینترنتی با هزینه گران برای معلولان دشوار است/ تپسی گزینه نابینایان را فقط روی وب فعال کرده است نه گوشی/ سیستم حمل و نقل عمومی باید برای معلولان مناسب سازی شود

بهروز مروتی، مدیر انجمن پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت که همیشه صدای همنوعان خود را به گوش رسانه‌ها می‌رساند این بار در گفتگویی با خبرنگار برنا از تجربه تلخی که خود در این زمینه پشت سر گذاشته است، گفت. او می‌گوید: یکبار در سازمان برنامه و بودجه کار مهمی داشتم و پس از اتمام کارم اسنپ گرفتم تا به خانه برگردم اما وقتی ماشین رسید و راننده دید من روی ویلچر هستم رفتار بسیار بدی با من کرد البته این درحالی است که برادرم همراه من بود و خودش به تنهایی من را سوار ماشین کرد ویلچرم را صندوق عقب گذاشت اما به دلیل اینکه این کار چنددقیقه طول کشید، راننده حسابی از کوره  در رفت.

مروتی ادامه داد: وقتی ماشین شروع به حرکت کرد، راننده با تندخویی به من گفت چرا زودتر نگفتم معلول هستم و آنقدر غرولند کرد تا منم هم عصبی شدم و گفتم چنددقیقه ساکت باش تا به مقصد برسیم و من پیاده شوم. وقتی به مقصد رسیدیم برادرم به تنهایی نمی‌توانست من را پیاده و سوار ویلچر کند به همین دلیل راننده عصبی شد و داد و بیداد کرد تا هرچه سریع‌تر کمک بیاوریم تا من را پیاده کنند، انگار که من بار هستم. از این رفتار به شدت آزرده شدم و بدتر از آن فقط چندمورد نیست بلکه در روز بارها همنوعان من با این رفتارها برخورد می‌کنند.

مدیر انجمن پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت با اشاره به مطالبات افراد دارای معلولیت گفت: مهم‌ترین درخواست ما این است که اپلیکیشن‌های گوشی تاکسی‌های اینترنتی برای نابینایان دسترس پذیر باشد اما متاسفانه اسنپ درمقابل این خواسته بجای جامعه نابینایان و افراد دارای معلولیت مقاومت نشان می‌دهد و گفته است نابینایان می‌توانند از طریق وب به راحتی اسنپ بگیرند اما مگر می‌شود برای گرفتن یک تاکسی اینترنتی همیشه همراه خود لپ تاپ حمل کرد؟ آیا همه نابینایان لپ تاپ دارند؟ بنابراین از اصلی‌ترین خواسته‌های ما در دسترس بودن تاکسی‌های اینترنتی برای نابینایان است.

او در ادامه به بدرفتاری رانندگان با معلولان اشاره کرد و افزود: اخیرا گزارشی رسیده است که یکی از دوستان ما ماشین خواسته اما راننده به محض اینکه به مبدا رسیده و مسافر را با ویلچر دیده سفر را لغو کرده است متاسفانه از این نوع اتفاقات زیاد رخ می‌دهد هرچند که نباید انصاف را کنار گذاشت چون برخی از راننده‌ها نیز هستند که به خوبی همکاری می‌کنند و مسافر معلول را در سوار و پیاده شدن و جابجایی وسایلش همراهی می‌کنند.

مروتی از فعال شدن گزینه افراد دارای ویلچر خبر داد و بیان کرد: تاکنون تپسی گزینه افراد دارای ویلچر وعصا را فعال کرده است و این باعث می‌شود راننده با آگاهی مسافر خود را انتخاب کند و دیگر در مبدا سفر را لغو نکند، انتظار داریم اسنپ هم اینکار را انجام دهد و گزینه ویژه معلولان را فعال کند.

او درباره علت بدرفتاری یا لغو سفر توسط راننده‌ها گفت: برخی افراد مانند من که دارای معلولیت شدید هستند و وزن بالایی دارند برای جابجایی‌شان حداقل دو نفر باید کمک کنند به همین دلیل رانندگان تمایلی ندارند این مسافران را سوار کنند چون به ستون فقرات و کمرشان فشار می‌آید اما همه معلولان اینگونه نیستند بسیاری از آنها خودشان از ویلچر جابجا می‌شوند و می‌توانند سوار ماشین شوند فقط راننده باید زحمت  گذاشتن ویلچر در صندوق عقب را بکشد که خوب برای خیلی‌ها همین هم سخت است و ترجیح می‌دهند یک مسافر سالم سوار کنند.

مدیر انجمن پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت ادامه داد: به خاطر این مسائل است که ما تمام تاکید می‌کنیم باید سرویس حمل و نقل عمومی برای افراد دارای معلولیت دسترس پذیر باشد و طبق قوانین و مقررات تاکسی‌های اینترنتی پیرو مسئولیت اجتماعی‌شان نیز در دسترس باشند و گام‌هایی در این جهت بردارند و همانگونه که اسنپ در یک اقدام خوب از رانندگان معلول کمیسیون نمی‌گیرد ما توقع داریم چنین خدمات خوبی به مسافران هم ارائه دهد تا حمل و نقل برای این قشر از جامعه سخت و دشوار نباشد.

مروتی در ادامه با تاکید بر مناسب سازی حمل و نقل عمومی گفت: گرانی‌ها به همه مردم از جمله معلولان فشار آورده و مردم احتیاج دارند از حمل و نقل عمومی ارزان استفاده کنند اما متاسفانه چنین نیست. طبق گزارشی که اسنپ سال 1399 منتشر کرد، چندین هزار نفر از معلولان از اسنپ سرویس دریافت کردند که این نشان می‌دهد افراد دارای معلولیت چقدر به این سرویس‌ها احتیاج دارند و چقدر حمل و نقل عمومی ما دچار ضعف است که معلولان حاضر می‌شوند این هزینه گران را به جان بخرند بنابراین باید گفت 100 درصد معلولان احتیاج دارند سیستم حمل و نقل عمومی ارزان در اختیارشان باشد.

او در انتقاد از عدم اجرایی شدن مصوبات قانونی توسط شهرداری بیان کرد: در ماده 5 قانون حمایت از معلولان صراحتا آمده که شهرداری‌ها موظف هستند برای معلولان شدید و خیلی شدید جسمی و حرکتی سامانه‌های حمل و نقل مناسب سازی شده تهیه کنند که تاکنون در تهران، اصفهان، شیراز و چند شهر دیگر انجام شده به این صورت که یک سری ون‌هایی که دارای بالابر برقی هستند باید در اختیار معلولان قرار گیرد تا به راحتی فرد معلول با ویلچر سوار ون شود اما متاسفانه در همه جا کشور این قانون اجرا نمی‌شود درحالی که نص صریح قانون است.

مدیر انجمن پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت اظهار کرد: اجرا نشدن مصوبات قانونی توسط شهرداری، اضافه نشدن 60 درصد ون‌ها به ون‌های مخصوص معلولان، گران بودن تاکسی‌های اینترنتی باعث شده حمل و نقل برای معلولان روز به روز سخت تر شود البته نه فقط برای معلولان بلکه برای همه مردم از جمله زنان باردار، زنان بچه دار، سالمندان و.. که به دلیل مناسب نبودن وسایل حمل و نقل شهر، نبود آسانسور در مترو و... در رفت و آمد در سختی هستند.

دسترس پذیری اسنپ برای افراد دارای معلولیت تا ماه‌های آینده/ معافیت 20 میلیارد تومانی از کمیسیون

اسنپ پیرو انتقادات ملیحه نظیری سارخانلو به صورت رسمی در توئیتر و شبکه‌های اجتماعی خود اعلام کرد:«در تلاش هستیم تا دسترس پذیری اپلیکیشن برای افراد دارای معلولیت را در آپدیت‌های بعدی کامل‌تر کنیم. امیدواریم به زودی در ماه‌های آینده بتوانیم با سرویس بهتری خدمت رسانی کنیم.»

روابط عمومی اسنپ نیز در گفتگو با خبرنگار برنا علاوه بر تایید مطلب فوق درباره سایر خدماتی که اسنپ به افراد دارای معلولیت ارائه می‌دهد، گفت: یکی از طرح‌های مسئولیت اجتماعی اسنپ، معافیت از کمیسیون برخی راننده‌هاست. این معافیت در سال گذشته شامل رانندگان دارای معلولیت، جانبازان، ایثارگران، خانواده شهدا، زنان سرپرست خانواده و بیماران مبتلا به هموفیلی شده است.

روابط عمومی اسنپ تصریح کرد: در مجموع هزینه معافیت از کمیسیون تمام این رانندگان در سال 1399 به حدود 20 میلیارد تومان می‌رسد.

اگر راننده‌ای هزینه اضافی برای ویلچر گرفت مسافر به تپسی گزارش دهد/گزینه نابینایان روی گوشی فقط برای IOS فعال نیست/گزینه نابینایان، ناشنوایان و افراد دارای ویلچر در تپسی فعال شده است/ کمیسیون سفر معلولان برای رانندگان صفر است

رضا دهکی، مدیر روابط عمومی تپسی  با اشاره به خدمات این تاکسی اینترنتی به افراد دارای معلولیت گفت: اولین کاری که انجام دادیم این بود گزینه‌ای روی پروفایل اپلیکیشن قرار دادیم تا افراد دارای ویلچر و همچنین کم شنوایان و ناشنوایان بتوانند آن را فعال کنند تا راننده متوجه شود مسافر چه نوع معلولیتی دارد یعنی اگر مسافر ویلچر دارد، مطمئن شود ماشینش فضای کافی دارد یا اگر ناشنوا است به او زنگ نزند. این کار را جهت درخواست آقای وحید رجبلو یکی از معلولان انجام دادیم.

او افزود: همزمان براساس درخواست آقای امید هاشمی یکی از فعالان حقوق نابینایان، اپلیکیشن را برای نابینایان دسترس پذیر کردیم و فقط برای گوشی‌های IOS آن هم به دلیل تحریم‌ها در دسترس نیست اما همچنان می‌توانند از وب استفاده کنند و در فرایند این کار از راهنمایی‌های آقای هاشمی که خودشان نبینا هستند هم کمک گرفتیم.

دهکی تصریح کرد: قبلا راننده‌های بدون اطلاع از اینکه مسافر ویلچر دارد سفر را قبول می‌کردند اما وقتی به مبدا می‌رسیدند و ویلچر را می‌دیدند به دلایل مختلف آن را لغو می‌کردند اما الان همان لحظه راننده می‌تواند مطلع شود فرد ویلچر دارد یا خیر.

مدیر روابط عمومی تپسی از ایجاد انگیزه برای رانندگان خبر داد و گفت: برای اینکه رانندگان انگیزه بیشتری داشته باشند تا سفر افراد دارای معلولیت به ویژه افراد دارای ویلچر را قبول کنند، کمیسیون را برای این رانندگان صفر کردیم یعنی درآمد رانندگان از این سفرها بیشتر می‌شود و کل هزینه سفر برای خودشان می‌شود همچنین از راننده می‌خواهیم اگر مسافر احتیاج به کمک داشت حتما انجام دهند. 

او افزود: این اقدامات عدم قبول سفر افراد دارای معلولیت را به صفر نرسانده اما اقدامات بسیار خوبی بوده و درصد رانندگانی که حال به هردلیلی این نوع سفرها را قبول نمی‌کنند کاهش پیدا کرده است.

دهکی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود رانندگان هزینه ویلچر را جدا دریافت می‌کنند، گفت: چنین گزارشی تاحالا به بنده نرسیده است و اگر فرد معلولی با این مورد مواجه شد حتما گزارش دهد تا هزینه اضافی به حساب او بازگردد و در سوابق راننده هم درج شود و با تخلف او برخورد شود.

مدیر روابط عمومی تپسی از ارائه خدمات به رانندگان معلول نیز خبر داد و بیان کرد: بارها پیش می‌آمد راننده ناشنوا بود اما چون مسافر نمی‌دانست با او تماس می‌گرفت و وقتی فرد جواب نمی‌داد سفر را لغو می‌کرد یا اینکه مسافر بدون اطلاع از ناشنوا بودن راننده شروع به حرف زدن با او می‌کرد بنابراین گزینه‌ای را فعال کردیم تا گزینه تماس برای راننده ناشنوا غیرفعال شود، پیامی به مسافر  برود که متوجه شود راننده ناشنواست همچنین گزینه ارسال پیام داخل اپلیکیشن را فعال کردیم که افراد می‌توانند بدون هزینه‌ای از آن استفاده کنند.

وسایل حمل و نقل عمومی برای معلولین باید مناسب سازی شود/ شهرداری ماده 5 قانون حمایت از افراد دارای معلولیت را اجرایی کند

هرچقدر هم که تاکسی‌های اینترنتی شرایط را برای معلولین تسهیل کنند و در ارائه خدمات به آنها گام بردارند اما گران بودن استفاده از آنها را نمی‌توان نادیده گرفت و طبیعتا برای افراد دارای معلولیت که هزینه‌های اضافی برای درمان و مسائل توانبخشی خود  دارند، سخت است هزینه‌های هنگفتی به صورت روزانه برای حمل و نقل خود در سطح شهر پرداخت کنند لذا ضروری‌ست که ماده 5 قانون حمایت از افراد دارای معلولیت اجرایی شود تا در همه شهرهای کشور، ون‌هایی مخصوص این قشر از جامعه با هزینه ارزان مانند اتوبوس، بی آر تی، مترو و... وجود داشته باشد تا این افراد هم مانند مردم عادی بتوانند در شهر به راحتی تردد کنند بدون اینکه هزینه بالایی متحمل شوند و بدرفتاری‌هایی از سوی برخی رانندگان مشاهده کنند.