به گزارش ایران سپید به عنوان نمونه، استفاده از روش برنامه نویسی بلوکی و بهره گیری از زبان برنامه نویسی سکرچ «Scratch» که ویژه کودکان است، در بسیاری از مدارس دنیا مرسوم است. هیچ کدام از این روش‌ها اما برای استفاده نابینایان مناسبسازی نشده‌اند. از همین رو، مایکروسافت به فکر طراحی روشی برای تسهیل ورود کودکان نابینا به دنیای برنامه‌نویسی افتاده است.

شرکت «مایکروسافت» (Microsoft)، در آزمایشگاه خود در کمبریج انگلستان، موفق به طراحی یک زبان برنامه‌نویسی فیزیکی به نام «کُد جامپر» (Code Jumper) شده است که به کودکان دارای سطوح بینایی گوناگون کمک می‌کند تا با بهره‌گیری از این ابزار فیزیکی برنامه‌نویسی کنند. ایده ساخت زبان برنامه‌نویسی فیزیکی کد جامپر بر این اساس شکل گرفته که برنامه‌نویسی بلوکی به اندازه کافی دسترسی‌پذیر محسوب نمی‌شود، زیرا به سادگی قابل خواندن نیست، و حتی با استفاده از فناوری‌هایی مانند «صفحه‌خوان» (Screen reader) یا نرم‌افزار «ذره‌بین» (Magnifier) نیز به خوبی گویا نیست.

بنابراین، طی پروژه‌ای با عنوان «تورینو» (Torino)، زبان برنامه‌نویسی فیزیکی کد جامپر که در آن مفهومی به نام «پاد» (Pod) وجود دارد، طراحی و ساخته شده است. هر پاد، یک خط کد را در برمی‌گیرد که نماینده یک دستور است. این پادها می‌توانند در یک توالی به یکدیگر بپیوندند و یک کد کامل را تشکیل بدهند. مدیر پروژه زبان برنامه‌نویسی فیزیکی کُد جامپر، خانم «سیسیلی ماریسون» (Cecily Morrison)، دانشمند کامپیوتر فعال در آزمایشگاه پژوهشی کمبریج مایکروسافت است. دلیل اصلی خانم ماریسون برای انجام این پروژه، داشتن یک پسر شش ساله محسوب می‌شود که به طور مادرزادی نابینا متولد شده است. از همین رو، خانم ماریسون ایده ساخت روشی برای آموزش برنامه نویسی به کودکان دارای سطوح بینایی گوناگون را با همکاران خود مطرح می‌کند.

آموزش برنامه نویسی به کودکان نابینا

پادها در کد جامپر

با پیگیری‌هایی که تیم پروژه تورینو انجام می‌دهند، همه اتفاق نظر پیدا می‌کنند که بچه‌ها به ابزاری فیزیکی برای آموختن برنامه‌نویسی نیاز دارند. حاصل تلاش‌هایی که این تیم پژوهشی مایکروسافت در آزمایشگاه کمبریج انجام داده، زبان برنامه‌نویسی فیزیکی کُدجامپر است. «تئو هالروید» (Theo Holroyd)، کودک نابینایی که از کدجامپر استفاده کرده، چنین می‌گوید: «من هیچ درکی از برنامه‌نویسی نداشتم. کد جامپر من را از این نقطه به سوی درک مفاهیم برنامه‌نویسی و در نهایت برنامه‌نویسی به زبان پایتون سوق داد.»

کد جامپر، طی پنج سال آینده در مدارس سراسر جهان در دسترس خواهد بود. خانم ماریسون ابراز امیدواری می‌کند که این ابزار توسط همه کودکان مورد استفاده قرار بگیرد و در این رابطه می‌گوید: «ما نمی‌خواهیم کودکان نابینا را از جریان اصلی کلاس‌های درس خود خارج و به برنامه‌نویسی وارد کنیم. بلکه، قصد داریم ابزاری را در اختیار کودکان در کلاس‌های درس قرار دهیم که بتوانند با بهره‌گیری از آن در کنار هم به کد زدن بپردازند». این ابزار، ضمن آشنا کردن نابینایان با مفاهیم برنامه‌نویسی، شرایطی را فراهم می‌کند تا این افراد بتوانند از این ابزار در هر حوزه‌ای که کار و فعالیت دارند استفاده کنند یا حتی به شغل برنامه‌نویسی، به عنوان انتخاب آینده‌شان فکر کنند.