روزنامه «ایران سپید»

شنبه 26 بهمن 1398

20 جمادی الثانی 1441

15 فوریه 2020

سال بیست و چهارم شماره 6356

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

میلاد با سعادت حضرت فاطمه (س) و روز زن بر شما مبارک.

........عناوین این شماره......

دسترس پذیری مفهومی به هم پیوسته است 3

حالا حکایت ما (بخش پایانی) 7

انتشار NVDA 2019.3 در روزهای آغازین (2020) 10

ماجرای تخریب پروانه و حذف انتگرال 13

جدول حرف تو حرف 17

...........یادداشت

* آمدی که معنا کنی واژه مقدس مادر را؛ آمدی که پاکدامنی را به تمام جهان و جهانیان بشناسانی؛ آمدی که مقام و منزلت مادر و زن را برای همیشه در جهان تثبیت کنی که گره بخورد این دو عنوان با میلاد تو، که میلاد توست پیوند دهنده مهر و ماه. نازم به این مقام و جایگاهت که خداوند خلقت کون و مکان را از کرامات تو دانست. با آمدن تو فرمود لَولاک، لَما خَلَقْتُ الافلاک. آری چنین است حشمت و جلال تو و چه نازلند مردمانی که قدرت را ندانستند و نفهمیدند چنین قدرشناسی، خسران بزرگیست؛ اما باز تویی که با همان روحیه بخشنده ات، همه گناهکاران، حتی آنانی را که به تو ظلم کرده اند میبخشی و نور مهرت را بر قلب تاریکدلان میتابانی. میلاد تو همیشه مبارک است و هماره مهنا؛ و جهان با رسیدن چنین روزی، خود را غرق شادی و شور میبیند؛ چون میداند هنوز هستند کسانی که بزرگی تو را درک کرده اند و روز میلادت را بزرگ میدارند.

..............سخن هفته

* دسترس پذیری مفهومی به هم پیوسته است/ گزارشهای موزاییکی تلاشی است برای فرار از پاسخگویی کامل: در دو دهه اخیر یکی از دستآوردهای بزرگ حقوقی برای شهروندان معلول، جا افتادن حق دسترس پذیری کلیه اماکن و معابر عمومی یا فضاهای کاربردی مجازی برای گروههای مختلف دارای معلولیت است. دسترس پذیری که عمدتاً با عنوان مناسبسازی در ادبیات رسانه ای افراد معلول و مسئولان دخیل در امر  عمران شهری شناخته میشود، نه تنها در قوانین جاری حمایت از حقوق معلولان تثبیت شده است و نه تنها آیین نامه های اجرایی متعدد برای آن تدوین و منتشر شده است، بخشی از خروجیها و دستور العملهای فنی حوزه عمران کشور را به خود اختصاص داده است؛ یعنی همان ضوابط و استانداردهای دسترس پذیری ساختمانها، معابر و فضاهای شهری برای شهروندان معلول بعنوان حق برابر آنها با سایر شهروندان در بهره گیری از این امکانات و در نهایت تحقق مشارکت اجتماعی آنان. یکی از دستآوردهای این امر، شکلگیری ستادهای نظارتی بر امر دسترس پذیری یا بعنوان شناخته شده تر آن مناسبسازی محیطی است. ستادهایی که وظیفه شان نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی در حوزه دسترس پذیری از طریق اخذ گزارشهای دوره ی یا سالانه، مطالعات میدانی در این خصوص و سیاستگذاریهای مورد نیاز این عرصه است. اما مشکل آنجاست که در رهگذر گزارشگیری از اقدامات اجرایی در این حوزه، گاه به گاه با این غفلت استراتژیک ناظران و عمدتاً مجریان رو به رو هستیم که دسترس پذیری مفهومی به هم پیوسته و واحد است؛ مثلاً آیا شهروندان معلول میتوانند از سامانه مترو یا اتوبوسرانی استفاده کنند؟ پاسخ این پرسش یعنی آنکه آیا افراد معلول آن هم با محدودیتهای مختلف مانند بینایی یا حرکتی قادر به ورود ایمن به ایستگاههای مترو یا اتوبوس هستند؟ آیا پس از ورود اماکن ورود آنها به ناوگان حمل و نقل وجود دارد؟ آیا آنها در هر ایستگاه میتوانند پیاده یا سوار شوند؟ آیا سامانه های اطلاعرسانی امکان دسترسی افراد معلول را به اطلاعات مورد نیاز خود، مثلاً نام ایستگاهها فراهم میکنند؟ هر کدام از این حلقه ها نقص داشته باشد، به معنای عدم دسترس پذیری افراد معلول به این خدمات است. متأسفانه دیده میشود اکثر دستگاههای اجرایی در گزارشهای ناظر بر عملکرد خود در حوزه مناسبسازی گزارشهای موزاییکی ارائه میدهند که از آن گزارش ها نمیتوان نتیجه گرفت که آیا افراد معلول در آن خدمات مشخص دارای امکان دسترس پذیری هستند یا خیر. اخیراً شرکت اتوبوسرانی BRT گزارشی مبنی بر مناسبسازی 201 ایستگاه از 302 ایستگاه BRT را به ستاد مناسبسازی فضاهای شهری شهرداری تهران ارائه داده است. اما وقتی پیگیری شد که انتشار این گزارش به معنای امکان دسترسی افراد معلول حرکتی به اتوبوسهای بی آر تی به شکل مستقل و ایمن است، پاسخ منفی بود؛ زیرا در عمل اتوبوسهای یا فاقد رمپ خودکار حمل صندلی چرخدار به درون اتوبوس هستند با امکان پهلوگیری ایمن این اتوبوسها با سکوها برای سوار یا پیاده شدن افراد معلول را ندارند. پس در عمل ولو با وجود انجام اقداماتی در 201 ایستگاه BRT عملاً افراد معلول قادر به استفاده از این سامانه نیستند. نهادهای نظارتی وظیفه دارند در دریافت گزارش عملکرد دستگاههای اجرایی در عرصه های مختلف دسترس پذیری تحقق کامل به هم پیوستگی اقدامات مناسبسازی را در نظر بگیرند. دسترس پذیری یعنی کامل شدن مسیر یا دایره استفاده شهروند معلول از یک خدمت یا امکان. اگر ساختمانی آسانسور داشت، اما دسترسی به آن مستلزم عبور از پله بود یا سینمایی فضای حضور صندلیهای چرخدار را داشت، اما امکان ورود و خروج مستقل افراد معلول حرکتی نبود، دسترس پذیری روی نداده است. بوستان دسترس پذیر، یعنی دسترسی به همه فضاها و خدمات آن. مراقبت کنیم گزارشهای موزاییکی یا مقطعی در دسترس پذیری ما را به ارزیابی غلط از این امر نکشاند.

..............چوب الف

* حالا حکایت ما (بخش پایانی): حالا حکایت ما حکم یک سرگردان را پیدا کرده که واقعاً نمیداند چگونه خود را با جریانهای روز مطابق سازد. چنانکه در شماره قبل اشاره شد، ناشران احساس هیچ نوع امنیتی در زمینه تولید کتابهایشان به صورت صوتی از سوی مراکز و کتابخانه های ویژه نابینایان نمیکنند؛ چه، با پیشرفتهای امروزی و در دسترس قرار گرفتن ابزار کپی و تکثیر، این واهمه را دارند آنچه که با مرارتهایی مثل تهیه کاغذ گران و طی کردن مسیرهای پیچیده اخذ مجوز تولید کرده اند، به طرفة العینی از سوی کسانی که این تولیدات را به صورت صوتی نگهداری میکنند، تکثیر شده و در سراسر کشور در اختیار علاقه مندان قرار بگیرد، بدون آنکه هزینه ای بابت آنها پرداخت شود. طبیعیست احساس ناشر نگونبخت در مواجهه با درخواستهای مراکز تولید کتاب نابینایان، همراه با شک و سوء ظن باشد. مخصوصاً که در طول یک دهه اخیر، تولید کتابهای صوتی پر زرق و برق، توجه شهروندان غیر نابینا را به کتابهای صوتی جلب کرده و عملاً امروز این نوع کتابها جزو سبد فرهنگی شهروندان قرار گرفته است. همین پدیده را اضافه کنید به نگرانیهای ناشران که مبادا تولیداتشان براحتی و به شکلی صوتی در اختیار خیلیها قرار بگیرد، بدون آنکه خودشان و حتی مراکز تولید کننده کتابهای صوتی از این موضوع خبر داشته باشند. خلاصه که قصه عجیبیست و باید راهکار درستی برای برون رفت از این بحران پیدا کرد؛ به بیان درست، از راهکارهای موجود بهترین استفاده را کرد تا این موضوع برای همیشه حل شود. یکی از این راهکارها، جدی گرفتن معاهده مراکش (وایپو) است که ایران هم آن را امضا کرده، اما هنوز مجلس تصویب نکرده و عملاً به رسمیت نشناخته است. معاهده مراکش ناشران را از پیگیری و گرفتن حق کپیرایت از تولید کنندگان کتابهای بریل و گویا مستثنی میسازد. در واقع این معاهده ویژه نابینایان و کسانیست که مشکل خوانش کتاب دارند. در این معاهده که با رسیدن به حد نصاب امضای ۲۰ کشور در ۲۰۱۳ رسمیتی جهانی یافت، مراکزی که کار تولید کتاب به بریل و گویا میکنند، معاف از حق کپیرایت هستند و همچنین این مراکز موظفند تولیداتشان را با مراکز مشابه خود در کشورهای امضا کننده، مبادله کنند. منتها مشکل بزرگ اجرای این معاهده در کشور ما دو وجهیست: یکم، تصویب و به رسمیت شناختن این معاهده از سوی مجلس و دوم، جدی گرفتن قانون کپیرایت در کشور که هنوز برای وجه دوم هیچ قانون مدون رسمی قابل اجرا تدوین و تصویب نشده است. طبیعیست در صورت وجود قانون کپیرایت و ضمانت اجرایی آن، خیال ناشران از بابت در اختیار گذاشتن محصولاتشان به مراکز تولید کتب بریل و گویا، راحت خواهد بود. رسیدن به این هدف قطعاً سهل نیست و حتماً باید سازمانهای مردمنهاد نابینایان از یک سو و سازمانها و نهادهای دولتی متولی امور معلولان از سوی دیگر پیگیر شوند تا در مجلس، امضای ایران و عضویتش در این معاهده به رسمیت شناخته شود.

.........فناوریهای امیدبخش

* انتشار NVDA 2019.3 در روزهای آغازین ۲۰۲۰: به روزرسانیهای صفحه خوان NVDA بر اساس سال انتشار نامگذاری میشود و بطور معمول، سالی سه به روزرسانی مهم از این صفحه خوان منتشر میشود که بر اساس شماره سال و اینکه چندمین به روزرسانی آن سال است، نامگذاری میشود. نسخه آخر NVDA در سال گذشته میلادی، یعنی سال ۲۰۱۹ اما قدری بیش از حد معمول وقت توسعه دهنده های NVDA را گرفت و به همین علت هم با وجود اینکه این نسخه در فوریه ۲۰۲۰ منتشر شده، نامش را ۲۰۱۹.۳ گذاشته اند. تازه یک گام هم پیش رفته اند و به جای انتشار ۲۰۱۹.۳ در همان آغاز کار، یک به روزرسانی کوچک هم اعمال کرده اند و این نسخه را با عنوان ۲۰۱۹.۳.۱ در اختیار کاربران قرار داده اند. اما این نسخه دقیقاً چه تغییراتی کرده؟ سؤالی است که در این شماره از ستون حاضر، به آن پاسخ خواهیم گفت.

مهمترین تغییری که در این نسخه رقم خورده، کوچ از Python ۲ به Python ۳ است. به نوعی میتوان گفت که NVDA دوباره بازنویسی شده است. طراحان، دو موضوع را به عنوان علت این تصمیم ذکر میکنند. نخست اینکه از نظر استانداردهای امنیتی، لازم بود استفاده از Python ۲ متوقف شود و دوم آنکه با توجه به تغییراتی که در سامانه های گفتاری NVDA در اثر این مهاجرت اتفاق افتاده، در آینده میتوانیم شاهد اتفاقات خارق العاده ای در این حوزه در صفحه خوان NVDA باشیم. این تغییر نسخه در زبان برنامه نویسی، درد سرهایی را هم برای کاربران به وجود آورده؛ از جمله اینکه عملکرد تمامی افزونه هایی که بر اساس Python 2 نوشته شده اند دچار مشکل میشود و توسعه دهنده های این افزونه ها باید تک تک آنها را بر اساس Python 3 دوباره بازنویسی کنند. همه توسعه دهنده ها البته وعده داده اند که به زودی این کار را انجام دهند و به این ترتیب، این مشکل دوام چندانی نخواهد داشت. «Screen Curtain»، نام امکان دیگری است که در این نسخه از NVDA به این صفحه خوان اضافه شده است. این قابلیت، به کاربران امکان میدهد صفحه رایانه رومیزی یا لپتاپ را در زمان کار با صفحه خوان، خاموش کنند. این قابلیت البته کمکی به صففه جویی در مصرف باطری نخواهد کرد و در طراحی آن تنها جوانب امنیتی و حفظ حریم خصوصی کاربران در نظر گرفته شده است. این قابلیت پیشتر از طریق یک افزونه در اختیار کاربران NVDA قرار گرفته بود، اما حالا در خودِ صفحه خوان تعبیه شده و کاربران میتوانند برای مشاهده تنظیمات مربوطه، به سربرگ تازه ای با نام Vision یا بینایی که به همین منظور در بخش تنظیمات NVDA اضافه شده، مراجعه کنند. وبسایت NVDA توصیه میکند بعد از بارگیری به روزرسانی و نصب نسخه جدید، رایانه را یک بار Restart کنید. جزئیات دقیق تغییرات نسخه جدید NVDA از طریق گزینه What’s New یا تازه چه خبر در منو راهنمای NVDA در اختیار کاربران قرار گرفته است.

............هشتگ

​​​​​​​* ماجرای تخریب پروانه و حذف انتگرال. فیلمی که از سخنرانی سالانه دونالد ترامپ در کنگره امریکا منتشر شد حسابی سر و صدا برپا کرد. البته دو بخش از آن؛ قسمتی که ترامپ با نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان امریکا دست نداد و قسمتی که بعد از پایان سخنرانی ترامپ، پلوسی متن سخنرانی او را پاره کرد. این کار یک روز قبل از نشست سنا درباره استیضاح ترامپ رخ داد و خیلیها آن را هم به این مسأله و هم به خودداری ترامپ از دست دادن با پلوسی مربوط دانستند. کاربران ایرانی هم این فیلم را بازنشر میکردند و بعضیها به شوخی درباره اش مینوشتند و بعضیها هم رفتار هر دو طرف را تحلیل میکردند. از چند روز پیش که خبر حذف انتگرال از کتاب ریاضی دبیرستان منتشر شد، کسانی که رشته ریاضی خوانده اند درباره اش مینوشتند؛ اما وقتی که رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از این تصمیم حمایت کرد، بحث جدیتر شد. علی ذوعلم گفت: «از حذف انتگرال از کتاب ریاضی دفاع میکنم. باید اینها کنار بروند تا جا برای مهارت و سبک زندگی باز بشود.» بسیاری از کسانی که ریاضی خوانده اند و برای یاد گرفتن انتگرال مشکل داشته اند از این تصمیم حمایت کردند؛ اما کسانی هم هستند که میگویند این درس پایه دروس مهندسی است و نباید حذف شود. خیلیها هم به اینکه مهارت زندگی قرار است جایگزین انتگرال شود اعتراض میکنند و معتقدند این دو مسأله ربطی به هم ندارند. پارکینگ پروانه تهران و جمعه بازارش یکی از نوستالژیها و پاتوقهای دوست داشتنی روزهای جمعه این شهر است. حالا چند روزی است خبر میرسد قرار است این پاساژ و پارکینگش تعطیل شود. ابتدا گفته شد پاساژ به بنیاد مستضعفان واگذار شده و قرار است تخریب شود؛ اما معاون بنیاد مستضعفان این خبر را تکذیب کرده و گفته بنیاد مستضعفان هیچ برنامه ای برای خرید پارکینگ پروانه ندارد و عملیات مقاومسازی پارکینگ هم مانعی برای فعالیت جمعه بازار نیست. البته علیمحمد سعادتی، شهردار منطقه 12 در توییترش درباره این موضوع توییتی نوشت که به شکلی مبهم خبر از تخریب این پاساژ میداد. او نوشت: «کسبه گرامی! جای نگرانی نیست! اصلاحات درشهر همواره عرصه تعارضات منافع عمومی و منافع گروههای خاص و اشخاص است. معیشت کسبه جمعه بازار پروانه نیز مثل تأمین ایمنی مراجعان در زمره دغدغه های ماست. هوشیار باشیم که فجایعی نظیر حادثه پلاسکو در قلب تهران بیش از هر جای دیگر در کمین ماست.» خیلیها در این چند روز از خاطره هایشان از جمعه بازار پاساژ پروانه نوشتند و از اینکه در این روزها و نزدیک ایام عید نوروز بسته شدن این پارکینگ و تعطیلی جمعه بازارش چقدر به کسبه و دستفروشهای آن آسیب میزند. یک خبر دیگر هم در هفته گذشته مورد توجه کاربران شبکه های اجتماعی قرار گرفت. اینکه حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس گفت: «مردانی که از توانایی مالی لازم برای اداره زندگی برخوردار نیستند، ازدواج نکنند تا برای دستگاه قضایی بحران ایجاد نکنند.» این اظهار نظر با انتقادهای زیادی مواجه شد و خیلیها میگفتند چرا مجلس به جای این راهکار، به دنبال راهکاری برای حل مشکلات جوانان نیست؟ بارش برف از طرفی مردم شهرهای مختلف را خوشحال کرد و از طرفی باعث نگرانی اهالی شهرهایی شد که بارش برف در آنها بسیار زیاد بود. خلخال و رشت، شهرهایی هستند که بارش برف زیاد در آنها گزارش شد و مردم رشت با ترس از تکرار مشکلاتی که در برف سنگین سال ۸۳ و ۸۶ برایشان به وجود آمده بود، در شبکه های اجتماعی از قطع آب و برق به علت بارش برف مینوشتند. بسیاری از کاربران هم عکس و فیلمهایی از بارش برف در این شهرها به اشتراک میگذاشتند.

* گلواژه: جا مانده است چیزی جایی که هیچگاه دیگر، هیچ چیز جایش را پر نخواهد کرد...

نه موهای سیاهُ، نه دندانهای سفید! حسین پناهی - دستانم بوی گل میداد، به جرم چیدن گل، به کویرم تبعیدم کردند و یک نفر نگفت: شاید گلی کاشته باشد! سینا بهمنش

............کشکول

* جدول حرف تو حرف. این جدول از 20 گروه سؤال تشکیل شده است که در هر گروه سه سؤال قرار دارد. پاسخ این سؤالات به ترتیب سه، چهار و پنج حرفی است. ویژگی این جدول در آن است که پاسخهای سه حرفی، همان حروف پاسخهای چهار حرفی را دارند و پاسخهای چهار حرفی همان حروف پاسخهای پنج حرفی. بعد از حل کامل این جدول، با به ترتیب چیدن حروف آخر پاسخهای پنج حرفی، رمز جدول «اثر ارنست آرتور گاردنر» بدست میآید. سؤالات: گروه 1: (ابزار درو-از القاب مبارک امام چهارم شیعیان-کالبدها) 2: (از وسایل اعدام-از عروسکهای ملی-ویژگی کاری که در اداره انجام میشود) 3: (حرف نوروزی-فراموشکار-سرزمین چای بود) 4: (موجود خیالی ترسناک-سکوی شیرجه-رسانه شنیداری) 5: (گریبان لباس-عالم به احکام شرع-حرف یا کلمه آخر بیت در شعر) 6: (ضد نهی –داستان بلند-در دست راننده است) 7: (درخت مخروطی شکل-مهتر و رئیس-شادمان) 8: (حرکت هوا-کشورها-تن و بدن) 9: (پرتو و تابش-کاست-جمع نور) 10: (خام را پخته میکند-در سفارتخانه کار میکند-زبان شیرین ما) 11: (سگ مریض-طعام زندان-دالان) 12: (کیش و آیین-طلبکار و وام دهنده-ایوانش عبرت انگیز است) 13: (واحد شمارش گاو-قلم نی-هال) 14: (خالص-خانم-دست را با آن میشویند) 15: (دیدنی از رژه-نژادشناس-درخور و شایسته) 16: (ذره باردار–کیسه برنج-وسیله رسم زاویه 90 درجه) 17: (قوم باستانی ایران–نانخورش-سقز فرنگی) 18: (مروارید چشم-سرامیک زینتی-گله کردن) 19: (عضو پرواز-آشوب و فتنه-دانه سحر آمیز) 20: (بی خطر-آرامش و اطمینان-نظم و ترتیب). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: احساس شرم کمتر نتیجه گناهی بزرگتر است. برنده این هفته آقای قدرت ا... رحمتی از کرج است.

* حقایقی جالب که باعث شگفتی شما میشوند! اندازه تخم مرغهای مگسخوار به اندازه دانه های لوبیا است. – عطسه ها با سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت حرکت میکنند و ۱۰۰ هزار میکروب را در هوا پراکنده میکنند. – توالت منزلتان ۷ برابر از تلفن همراهتان تمیزتر است! –

تخم شترمرغ، بزرگترین تخم در میان جانوران است و وزن آن بیش از ۲۰ برابر وزن تخم مرغ است. – یک لیمو دارای ۷۰ درصد قند است، در حالی که توت فرنگی تنها ۴۰ درصد قند دارد! – اسید معده میتواند فلزات را حل کند. – اگر سر خود را به مدت یک ساعت به دیوار بکوبید، ۱۵۰ کالری میسوزانید و با یک بار در آغوش گرفتن فردی ۷۰ کالری میسوزانید.

* جدی نگیرید: میترسم بمیرم و آخرش نفهمم این پتو و تشکهایی که مامانم چند ساله تو کمد گذاشته و نمیذاره کسی بهشون دست بزنه، قراره کی استفاده بشه. – چشمانت ویروس کرونا بود ... و دل من چین بی دفاع. - احتمال اینکه ویروس کرونا بگیرم، از احتمال اینکه کادو بگیرم بیشتره. – وقتی یه خاطره از باهوش بودن بچه تون میگین، تنها چیزی که به ذهنم میاد اینه که چرا به خودتون نرفته و فکرای بدتر.

* حرفهای تکان دهنده: دنیا آن قدر وسیع است که برای همه مخلوقات جا هست. به جای آن که جای کسی را بگیرید، تلاش کنید جای واقعی خودتان را بیابید. چارلی چاپلین – به خانه دوست خود زیاد رفت و آمد کن، چرا که اگر به او سر نزنی، علفهای هرز، مسیر رو به روی خانه او را خواهند بست. رالف والدو امرسون

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. آدم 2. حراج 3. ساحره 4. اوقاف 5. سوغات 6. شل 7. رمان 8. مورچه 9. کالبدشکافی 10. میکروفن 11. ترازو 12. روستا 13. نوشدارو 14. تنباکو 15. یارانه 16. جناب 17. هرودت 18. گور19. ناظم 20. استیجاری 21. هزارلا 22. یوزپلنگ 23. بریلیوم 24. زن 25. ریحان 26. گاندی 27. تابستان 28. رؤیا 29. آهن پاره 30. سیاوش 31. تورم.