روزنامه «ایران سپید»

شنبه 30 آذر 1398

24 ربیع الثانی 1441

21 دسامبر 2019

سال بیست و چهارم شماره 6310

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

ﻭﺍپسین روز پاییزتان  به خیر یلداتان  مبارک

........عناوین این شماره......

بدون بریل، با تحصیلات عالی نیز بیسوادیم 2

معرفی کتاب؛ نظم زمان، توهم آگاهی، تنهایی الیزابت 5

پنج نوآوری جالب در حوزه دسترسیپذیری و ابزارهای کمکی در ۲۰۱۹ 8

آلودگی تهران و آبگرفتگی اهواز 11

جدول کلاسیک/ تاریخچه شب یلدا؛ شب یلدا از کجا آمده؟ 14

...............سخن هفته

* بدون بریل، با تحصیلات عالی نیز بیسوادیم: برگزاری نخستین جشنواره ملی بریل ایران «بریلفا» توسط سازمان کتابخانه و اسناد ملی کشور که مراسم اختتامیه آن روز سه شنبه هفته گذشته برگزار شد بهانه ای شد برای پرداختن مجدد به جایگاه بریل در هویت فرهنگی نابینایان و کمبینایان.  به طور خلاصه حال بریل در امروز کشورمان خوب نیست توجه به آن و سواد خوانش بریل نزد نابینایان و کمبینایان کشور رو به نزول است و این در شرایطی است که تعداد نابینایان تحصیلکرده کشور رو به افزایش است پس چرا این دو محور در جهت عکس یکدیگر حرکت میکنند؟! پاسخ به چند عامل بر میگردد. نخست استفاده رو به تزاید فناوریهای گویایی اطلاعات توسط نابینایان است که امکان میدهد کاربران با سهولت بسیار بیشتر، به حجم اطلاعات بیشتری به شکل شنیداری دست پیدا کنند چه از  راه رایانه و چه از راه گوشیهای همراه و قبل از آن سی دیهای کتابهای گویا. عامل دیگر گرانی تولید کتب و مجلات بریل و  وزن و حجم آنهاست که سختی بیشتر دسترسی و استفاده را موجب میشود. و در نهایت عدم درک اهمیت بریل و سرمایه گذاری ملی برای تولید منابع اطلاعاتی مورد نیاز نابینایان به شکل بریل. اما اهمیت بریل با این همه ویژگیهای مثبت دسترسی به اطلاعات گویا و شنیداری در چیست؟ پاسخ آن نقش بارز بریل در ثبت نوشتاری اطلاعات در ذهن و حافظه نابینایان و از این طریق آشنایی نابینایان با چگونگی نگارش لغات است که امکان میدهیم به ویژه نابینایان که دارای تحصیلات عالی هستند و به اقتضای سواد یا مشاغلشان دارای مکاتبات مداوم هستند متناسب با سطح سوادشان به شکل صحیح بنویسند و جلوه بیرونی سوادشان از سوی جامعه بینا مبین سواد این افراد نیز باشد. نه آنکه مانند خود مقالات رسیده به جشنواره ملی بریل آن هم از سوی نابینایان دارای کارشناسی ارشد یا دانشجویان مقطع دکتری شاهد غلطهای فاحش املایی باشیم که به شدت به اعتبار علمی نابینایان لطمه میزند. تصور کنید نابینایانی را که در مکاتبات خود برای مسئولات مدعی داشتن آگاهیهای علمی کارشناسی هستند اما ساده ترین واژگان را به شکلی فاحش غلط مینویسند. متأسفانه این اهمیت از نظر بسیاری از دانشجویان و کارشناسان نابینا مغفول میماند و دسترسی آسان موجب اتکای غیر علمی آنان به اطلاعات شنیداری شده است و پیامد آن کمسوادی نابینایان ولو با تحصیلات عالی در نگارش است. اما آنچه بخشودنی نیست غفلت مسئولان در این زمینه است بریل بخش اصلی هویت فرهنگی نابینایان است و از این رو مسئولان باید در تولید منابع اطلاعاتی و به بیان بهتر دسترسی نابینایان به منابع اطلاعاتی بریل سرمایه گذاری کنند تا شاهد فاجعه امروز کشور که فقط انتشار چند نشریه بریل آن هم عمدتاً به شکل گاهنامه نباشیم مسئله اصلی ترکیب فناوری با دسترسی بریل است که از طریق امکان مجهز شدن نابینایان به رایانه های مجهز به نمایشگرهای بریل در دنیای توسعه یافته حل شده است.

..............چوب الف

* نظم زمان: نویسنده: کارلو روولی/ ترجمه: مزاد موحد/ انتشارات: فرهنگ نشر نو؛ روولی نویسنده کتاب «نظم زمان» که در سال ۲۰۱۹ از سوی مجله «فارین پالیسی» به‌ عنوان یکی از صد متفکر تاثیرگذار جهان معرفی شد، به خاطر کارهایش در زمینه تئوری گرانش کوانتومی و آناکسیمندر، فیلسوف یونانی پیش از سقراط، یکی از فیزیکدانان بزرگ دوره ما به شمار میآید. کتاب «نظم زمان»، تفکری عمیقتر و البته انتزاعیتر از برخی تحولات مهم فلسفه و فیزیک زمان است. او در این کتاب با استناد به سوالات پروس و آناکسیمندر کارش را آغاز میکند و تا گالیله و داروین پیش میرود. این کتاب در واقع میلی علمی به دانستن و درک جهان است. روولی میگوید: فیزیکدانان از مزخرف گفتن مصون نیستند. اما آنها عمیقتر از سایر دانشمندان به راز هستی پی ‌میبرند. قوانین فیزیک – جاذبه، انرژی، حرکت و زمان- است که پایه ای برای قوانین شیمی، اخترفیزیک و هواشناسی میسازد؛ بنابر این برای فهم و درک زمان باید فهم درستی از فیزیک داشته باشیم. - توهم آگاهی: نویسنده: استیو اسلومن/ ترجمه: فیلیپ فرنباخ/ انتشارات: کوله‌پشتی؛ همه ما با این توهم زندگی میکنیم که بیشتر از آنچه حقیقت دارد، میدانیم. ‏ انسانها جوامع و فناوریهای بسیار پیچیده ای را به‌وجود آورده اند، اما بیشتر ما حتی نمیدانیم یک قلم یا ‏یک توالت فرنگی چطور کار میکند؟ با وجود درک اندکمان، چگونه این ‌همه دستاورد داشته ایم؟ ذهن انسان هم میتواند جلوه‌ای درخشان داشته باشد و هم اسفبار. «توهم آگاهی» نوشته استیو اسلومن با عنوان فرعی «چرا هیچگاه در اندیشیدن تنها نیستیم» قرار است ما را با این نکته آگاه کند که بهتر است پیش از سخن گفتن فکر کنیم که شاید اصلا درباره آنچه میخواهیم بگوییم (به رغم مدعا) هیچ نمیدانیم. - تنهایی الیزابت: نویسنده: ویلیام ترور/ ترجمه: فرناز حائری/ انتشارات: بیدگل؛ در اهمیت نویسنده ای نظیر ویلیام ترور همین بس که آلیس مونرو، برنده جایزه نوبل ادبیات، خود را متاثر از نوشته های او میدانست. از این نویسنده در ایران اواسط دهه ٨٠ کتابهایی منتشر شد؛ کتابهایی نظیر «پیانوکوک‌کن»، «مجردان تپه» و... ویلیام ترور هم مهارتهای ویژه روایی خود را در روایت داستانها به رخ ‌میکشد و هم اینکه جهانبینی خود در یک پلات ساده را بسط میدهد. مثلا در داستان «پیانوکوک‌کن» ما با شخصیت نابینایی مواجه هستیم که همسر اولش تمام جهان را از نگاه خودش برای او شرح داده است، اما در ادامه وقتی همسر اولش میمیرد و او دوباره ازدواج میکند، با زنی رو به ‌رو میشویم که این بار جهان پیرامون را طور دیگری برای پیرمرد تعریف میکند. الیزابت شخصیت محوری ویلیام ترور در رمان «تنهایی الیزابت»، در بیمارستانی بستری شده است؛ در حالیکه همسرش، دوست کودکی اش، دختر بزرگش و به عبارتی هویتش را از دست داده است. الیزابت و سه زن دیگر هم‌اتاقی اش، واسطه‌هایی میشوند که ترور به کمکشان چهار گونه متفاوت از ناامیدی را به تصویر بکشد...

.............فناوریهای امیدبخش

* پنج نوآوری جالب در حوزه دسترسیپذیری و ابزارهای کمکی در ۲۰۱۹: سال میلادی رو به اتمام است و بد نیست به همین بهانه، نگاهی به نوآوریهای تازه ای بیندازیم که امسال هم نوید آینده ای روشنتر و زندگیِ توأم با آسایش را برای افراد نابینا و کمبینا به همراه داشته است.

کمپانی Google امسال هم با فناوری تازه ای نابینایان را شگفتزده کرده است. علاوه بر همه تغییرات مثبتی که در مرورگر Chrome در جهت مناسبسازی بیشتر برای صفحه خوانها اتفاق افتاده، Google چند ماه پیش قابلیت کارآمدی را به این مرورگر اضافه کرده که به کاربران نابینا امکان میدهد محتوای عکسهای بدون توضیح را دریابند. Google برای این کار از فناوری یادگیری ماشینی استفاده میکند و با بهره گیری از سرویسهای دیگر خود، زمانی که کاربر نابینا در هنگام مرور صفحات اینترنتی با یک عکس فاقد توضیحات کافی مواجه میشود، سعی میکند محتوا را شناسایی کرده و برای کاربر توضیح دهد. این فناوری تا تبدیل شدن به یک قابلیت تمام و کمال فاصله زیادی دارد اما به هر حال میتواند شروعی امیدبخش برای این مرورگر به حساب آید. نوآوری دوم، بیشک به آمازون تعلق دارد؛ این شرکت، دستگاه سوگلی خودش یعنی Amazon Echo را به یک قابلیت تازه مختص نابینایان مجهز کرده است. قابلیتی با نام «Show and Tell». این قابلیت به نابینایان امکان میدهد هر آنچه که نمیتوانند ماهیت یا نوعش را تشخیص دهند، در مقابل دوربین Echo بگیرند و ظرف چند ثانیه، Alexa, دستیار صوتی Echo, سعی میکند تا به کاربر بگوید که چه چیز در مقابل دوربین است.

انجام بازیهای رایانه ای همیشه هم قرار نیست مستلزم داشتن کنترلرهای بزرگ و دست و پاگیر باشد. نوآوری سوم را Microsoft رقم زده است. این شرکت بازیهایی را مخصوص افراد مبتلا به اختلالات عمیق حرکتی طراحی کرده که به جای کنترلرهای فیزیکی، با گردش کره چشم کنترل میشوند. این کار به منظور فراهم کردن امکان ورود کسانی به دنیای بازیهای رایانه ای انجام شده که تا به حال به دلیل مشکلات جدی حرکتی، قادر به انجام هیچ نوعی از بازیهای رایانه ای نبودند.

نوآوری چهارم هم برای استفاده نابینایان طراحی شده است. آزمایشگاه اخترشناسی هاروارد، امکانی را مهیا کرده که نابینایان هم بتوانند از زیباییهای کیهان بهرمند شوند. آنطور که طراحان این پروژه میگویند، آنها امکانی را در نظر گرفته اند که انواع نورهای کیهانی بر اساس نظم و فرمولی خاص، به صدا تبدیل شود تا نابینایان هم بتوانند پیچیدگی کیهانی را درک کنند. قرار نیست همه مناسبسازیها در بستر فناوریها رقم بخورد؛ گاهی اوقات میتوان با امکاناتی اولیه، شهری را برای نابینایان مناسبسازی کرد. کاری که در بروکلین نیویورک در حال رقم خوردن است. مسؤولین شهری بسیج شده اند تا به کمک علائم بریل و نقشه های قابل لمس و ... بستری را فراهم کنند تا نابینایان هم بتوانند بیدغدغه در این منطقه تردد کنند.

.............هشتگ

* آلودگی تهران و آبگرفتگی اهواز. به نظر میرسد ماجراهای تیم استقلال فعلاً تمام شدنی نیست. با اینکه حرفهایی از بازگشت استراماچونی و مدیریت علی فتح‌ا...‌زاده میرسد خبر اصلی از دوشنبه شب حرفهای کاپیتان این تیم یعنی وریا غفوری مقابل دوربین تلویزیون بود. او پس از بازی رو به تیم تصویربرداری صدا‌ و ‌سیما گفت: «اون دوربین تلویزیونه؟ خاموش کن، من با تلویزیون حرف نمیزنم.» جمله‌هایی که به دل منتقدان صدا‌وسیما و آنهایی که دلشان از این رسانه پر است نشست. تنها استقلالی‌ها هم از وریا حمایت نمی‌کردند و بسیاری از پرسپولیسی‌ها از این می‌نوشتند که به او افتخار می‌کنند. البته حرف‌های او منتقدانی هم داشت. منتقدانی که بیشتر از اصولگرایان فضای مجازی هستند و از این مینویسند که‌ وریا حق ندارد با صدا‌وسیما این‌طور برخورد کند. همه این نوشته‌ها را با هشتگ وریا غفوری میخواندیم. وزیر جوان  ارتباطات که هفته پیش گفته بود پنجشنبه برای مردم یک سورپرایز دارد از پست پلاس در توئیتر و اینستاگرامش رونمایی کرد. یعنی ارسال بسته پستی با پهپاد و موتور برقی. این خبر واکنشهای زیادی همراه داشت و کاربران زیادی تا با هشتگ سورپرایز یا از این طرح استقبال کردند یا با سورپرایز آذری جهرمی شوخی کردند. البته بعضیها هم مخالف جدی بودند. آذری جهرمی هم نوشت که توئیتها و واکنشها را خوانده. آلودگی هوا دوباره تهران و چند شهر بزرگ دیگر مانند اصفهان و تبریز را درگیر کرد. مدارس تهران و البرز چند روز تعطیل بود. اینکه چرا با وجود افزایش آلودگی تصمیمی برای این مسأله گرفته نمیشود مسأله ای بود که بسیاری از کاربران ایرانی به آن اشاره میکردند. در کنار اینکه بعضیها از نگاه خودشان دلایل آلودگی هوای را مینوشتند کسانی هم بودند که از تصمیمهای کمیته اضطرار آلودگی هوا گله میکردند و از آنچه در شهرها میگذرد و حال و هوای بد خودشان و دیگران میگفتند. پخش برنامه اینترنتی عادل فردوسیپور به‌نام «کلاسیکو» اتفاقی بود که یکشنبه شب ایرانیها را ذوق زده و متعجب کرد. فردوسیپور با برنامه ای که درباره ال کلاسیکو ساخت به نوعی پاسخ رفتارهای مدیران تلویزیون را داد و با استقبالی که از برنامه اش شد نشان داد میتواند خارج از تلویزیون هم محبوب باشد. بارش شدید باران در خوزستان و آبگرفتگی اهواز و آبادان از مهمترین اخبار بود که همه را متعجب و ناراحت کرد. تصاویر و فیلم‌هایی که از آب گرفتگی بیمارستان‌ها و خانه‌ها و خیابان‌های این دو شهر از دوشنبه شب منتشر میشد در شبکه‌های اجتماعی بارها بازنشر شد و کسانی که در این دو شهر زندگی میکردند از حال و روزشان می‌نوشتند. البته ساکنان شهرهای دیگر هم سعی میکردند با هشتگهای اهواز و آبادان به اطلاعرسانی کمک کنند و با مردم این دو شهر همراهی کنند. مرگ 4 بیمار به‌دلیل قطعی برق پس از بارندگی از خبرهای ناراحت‌کننده‌ای بود که کاربران به بهانه آن نسبت به سوء مدیریت در این شهرها اعتراض کردند.

...............کشکول

* جدول کلاسیک خیلی آسان: برای پیدا کردن رمز 22 حرفی ما باید به 22 سؤال پاسخ دهید و حروف اول پاسخها را پشت هم بچینید تا رمز جدول که سخنی از حضرت علی (ع) است، بدست آید. سؤالات: 1. کفش زمستانی (چهار) 2. بحری در عروض (سه) 3. بدگویی (سه) 4. نخستین فضانورد (یازده) 5. در زبان بلوچی به معنی قیمت است (چهار) 6. آخرین پادشاه پیشدادی (شش) 7. کرایه ای (هشت) 8. حیوان بدبو(چهار) 9. درخت خشخاش(پنج) 10. آرامگاه بزرگان(چهار) 11. ساختمان تازه بنا شده(پنج) 12. خوراک چهار پایان(پنج) 13. گله اسب(پنج) 14. کوچکتر از بخش (شش) 15. مرکز امارات (شش) 16. بلندترین شب سال (چهار) 17. کتابی از ماکسیم (پنج) 18. شهر دو قاره (هشت) 19. هم رزم گاندی (چهار) 20. دانش سرشماری (چهار) 21. یک صدم متر (چهار) 22. خودروی حمل مایعات(پنج). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: برج ایفل، کلیسای نوتردام. برنده این هفته آقای منصور ایران نژاد از خراسان رضوی است.

* تاریخچه شب یلدا؛ شب یلدا از کجا آمده؟ شب یلدا یا شب چله یکی از قدیمیترین جشنهای ایرانیست که مثل نوروز و چهارشنبه سوری از تاریخ و پیشینه قدیم ایران به یادگار مانده. شب یلدا در واقع از زمان غروب آفتاب در آخرین روز پاییز یعنی ۳۰ آذر شروع میشود و با طلوع آفتاب در اولین روز زمستان یعنی اول دی به پایان میرسد. - یلدا یعنی چه؟ یلدا واژه ای سُریانی به معنای زایش و تولد است. سریانی زبانی بود که در میان مسیحیان رواج داشت. این معنا، از بررسی و تحقیق در واژه نامه‌ها و کتابهای تاریخی به دست آمده است. ابوریحان بیرونی، دانشمند همه فن حریف و تقویمشناس، از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد میکند؛ و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. دقیقا مشخص نیست که واژه یلدا چه زمان و چطور وارد زبان فارسی شده است. از تاریخ اینطور بر ‌میآید که، مسیحیان اولیه که در روم زندگی سختی داشتند و عده‌ای از آنان به ایران مهاجرت میکنند. به علت نزدیکی فرهنگی، این واژه سریانی به فارسی راه پیدا میکند. - شب چله یعنی چه؟ شب چله در حقیقت همان شب یلدا ست. چون از فردای این شب، چله بزرگ زمستان آغاز میشود به آن شب چله میگویند. ایرانیان در زمانهای قدیم، یک نوع تقویم کلی نگر هم داشتند. این تقویم بیشتر در کار‌های کشاورزی و دامپروری کاربرد داشت. آنها دو موقع از سال را به نام چله میشناختند. چله تابستان که از تیر شروع می‌شد و چله زمستان که از دی‌ماه. چله‌ها هر کدام به دو دوره تقسیم میشدند؛ چله بزرگ و چله کوچک. چهل روز ابتدایی را چله بزرگ و بیست روزِ بعد را چله کوچک مینامیدند. چله بزرگ زمستان، که درست بعد از شب یلدا آغاز می‌شود؛ شروع زمستان است و شدت سرما در آن بیشتر است. چله بزرگ تا دهم بهمن طول می‌کشد. پس از آن، چله کوچک شروع و تا اول اسفند ادامه دارد. شدت سرما در چله کوچک کمتر است و آسیب کمتری هم میرساند. چهار روز پایان چله بزرگ، و چهار روز آغاز چله کوچک را، چهار چهار می‌گویند؛ که نهایت شدت سرما در این مدت اتفاق می‌افتد. - تاریخچه شب یلدا: تاریخچه شب یلدا به گذشته‌های بسیار دور بر‌می‌گردد. اما قدمت دقیقش مشخص نیست. برخی باستان شناسان، تاریخ شب یلدا را هفت هزار ساله میدانند. آنها به ظروف سفالی دوره پیش از تاریخ، استناد میکنند. این ظروف دارای نقوش حیوانیِ ماههای ایرانی، مانند قوچ و عقرب هستند. اما باستان شناسان معتقدند، میشود آیین مربوط به شب یلدا را تا هفت هزار سال قبل، ردیابی کرد. با همه‌ اینها آنچه به عنوان شب یلدا رسمیت یافته، به حدود ۵۰۰ سال، قبل از میلاد برمیگردد. یلدا در زمان داریوش یکم به تقویم رسمی ایرانیان باستان، وارد شده است. تقویمی که برگرفته از گاه‌شماری بابلی‌ها و مصری‌ها ست. - دلایل برپایی جشن شب یلدا: باور‌های کهن ایرانی بر اساس اسطوره‌ها و شناخت رویداد‌های کیهانی شکل گرفته است. روایتهای مختلفی از علت برگزاری جشن شب یلدا وجود دارد. روایت اول: پیروزی روشنایی و نور بر ظلمت و تاریکی: در روزگاران باستان، زندگی‌ مردم بر پایه کشاورزی و دامپروری بود؛ و تاثیرات آب و هوا برایشان بسیار مهم محسوب میشد. مردم با مشاهده و تجربه، تغییرات مداوم شب و روز و فصلها را درک کرده بودند. بشرِ همیشه کنجکاو هم پس از کشف چگونگیِ وقوع یک رویداد، به دنبال فلسفه و چرایی آنها می‌گردد. آنها تاثیر نور و تاریکی؛ و گرما و سرما را بر زندگیشان میدیدند. از تاثیراتی که میگرفتند؛ به این نتیجه رسیده بودند که، نور، روز و خورشید، نماد آفریدگار و نیکی ست. در مقابلِ آن، شب و سرما نشانه‌های اهریمن و پلیدی. آنها از این مشاهدات، به این باور رسیده بودند که، شب و روز، و روشنایی و تاریکی، در یک جدال همیشگی به سر میبرند. روز‌های بلندتر، نشانه پیروزی روشنایی، و روز‌های کوتاه‌تر نشانه‌ غلبه تاریکی بود. به این ترتیب آنها آخرین روز پاییز، که بلندترین شب سال است، جشن میگرفتند. چرا که فردای آن، روز‌ها کم‌کم طولانیتر شده و آفریدگار بر اهریمن نور بر تاریکی پیروز میشود. - روایت دوم: شب تولد مهر و میترا (خورشید) و آغاز خلقت: آیین مهر یا میترائیسم در ایران قبل از دین زرتشتی رواج داشت. این آیین برپایه پرستش میترا (مهر) قرار گرفته بود. میترا از ایزدان هند و ایرانی است. او از یک طرف نماینده عشق و محبت است؛ و از طرفی واسطه‌ی بستن پیمانهاست. او عهد نگهداشتن و راستگویی را نمایندگی میکند. مهر همچنین داورِ میان جنگاوران بوده و دروغگویان و عهد‌شکنان را مجازات میکند. نماد این ایزد حلقه‌ است. برخی ادعا میکنند، پیشینه حلقه ازدواج به همین اسطوره میرسد. خورشید هم نماد ظاهری میترا ست. مهرپرستان شب یلدا را شب تولد میترا (ایزد مهر) میدانستد. اینگونه که در شبی دراز و سرد، ایزد مهر در یک غار گود و کم ارتفاع ظهور میکند و خورشید را به ارمغان می‌آورد. در روایتی دیگر، در این شب میترا به جهان بازمیگردد. او ساعات روز را طولانی میکند؛ در نتیجه برتری خورشید پدیدار میشود. بعضی بررسیها هم به این نتیجه رسیده‌اند که، در شب یلدا پیامبری متولد میشود. این تولد در سال ۵۱ پادشاهی اشکانیان که برابر با سال ۱۹۶ میلادی ست اتفاق می‌افتد. پیامبری شب هنگام در دریا زاده میشود؛ که او را دو دلفین از آب بیرون میآورند.

* پاسخ سؤالات هفته گذشته: 1. آداب- بادام- مانداب 2. یارو-دیوار-ادیتور 3. جناب- سنجاب- بادسنج 4. کاما-کاموا-کامروا 5. دیار- رادیو- دیواری 6. فوتر-فرتوت-تارتوف 7. الان-دالان-دانیال 8. کارت-کفتار- ترافیک 9. زیبا- تیزاب-تیزبال 10. سیما-سیمان- سامانی 11. سلام- الماس-التماس 12. نماد-مادون-دورنما 13. لیتر-رتایل- لاتاری 14. ستاد-استاد-داستان 15. سویا-واریس-سناریو 16. ماکت-تکامل-مالکیت 17. دادا– دادار-دادیار 18. تایر-درایت-تیرداد 19. بینا-نایاب-نابینا 20. ملاس-سلمان-ناسالم.