روزنامه ایران سپید

شنبه 25 خرداد 1398

11 شوال 1440

15 جون 2019

سال بیست و سوم شماره 6158

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

......عناوین این شماره......

بهزیستی ناتوان از تأمین تجهیزات اطلاعاتی نابینایان/ با تدبیر هر مشکلی قابل حل است 2

پای قصه های مادربزرگ 4

چرخ دسترسی پذیری در Apple همچنان میچرخد 7

پیامک بدحجابی و صحبتهای وزرا در فضای مجازی 10

جدول کلاسیک/ وسایل و نوآوریهایی که باور نمیکنید کاملاً اتفاقی اختراع شده باشند!/ حقایقی کمتر شناخته شده که دید ما را به جهان تغییر میدهد 13

اطلاعرسانی

.............سخن هفته

* بهزیستی ناتوان از تأمین تجهیزات اطلاعاتی نابینایان/ با تدبیر هر مشکلی قابل حل است: سالهاست سازمان بهزیستی گذشته از محدودیتهای مالی و عمدتاً به دلیل فقدان سیاستگذاری مشخص، از تأمین تجهیزات ارتباطی-اطلاعاتی نابینایان ناتوان است. دلیل ذکر شده در این خصوص به ویژه در سالهای اخیر، گرانی این تجهیزات و محدودیت مالی سازمان است. در این که منابع مالی بهزیستی در بخش تأمین تجهیزات توانبخشی مددجویان هیچ گاه تناسبی با نیاز موجود نداشته است تردید نیست و در این امر نیز که با جهش قیمت ارز در یک سال اخیر این عدم تناسب و ناتوانی سازمان در تأمین این تجهیزات بسیار شدت گرفته است، شکی نیست؛ اما بحث بر سر آن است که بالاخره این مشکل قرار است کی و با چه تدبیری حل شود. تکرار مکرر اینکه پول نداریم و این تجهیزات گران است، قانع کننده نابینایان متقاضی دسترسی به تجهیزات اطلاعاتی مانند گوشیهای هوشمند، لپتاب و به ویژه دستگاههای یادداشت بردار همراه نابینایان نیست. وظیفه یک سازمان تدبیر برای حل مشکلات است. برخی مقایسه ها در این خصوص نیز ناموجه و صرفاً فرار از حل مشکل تلقی میشود. مثلاً مقایسه اینکه تأمین تجهیزات اطلاعاتی نابینایان مهمتر است یا صندلی چرخدار برای معلولان حرکتی؟ با وسایل مصرفی بهداشتی مثل سوند و پوشینه هر کدام از این وسایل در جای خود ضروری است و بهانه ای برای تضییع حق نابینایان برای دسترسی به تجهیزات توانبخشیشان نیست. بارها به مدیران سازمان مشاوره ها و راه حلهایی ارائه دادیم؛ مثلاً استفاده از منابع مالی سیستم بانکی برای تأمین این تجهیزات و اختصاص منابع مالی سازمان برای پرداخت بهره اعتبارات بانکی یا استفاده از سایر منابع مالی در بخشهای دیگر دولت. دسترسی نابینایان که بالاترین میزان تحصیلکردگان را میان شهروندان معلول دارند به فناوریهای اطلاعاتی، یک نیاز اساسی است و باید همه تشکلها برای حل آن پیگیر و مصمم باشند.

...........چوب الف

* پای قصه های مادربزرگ: آدمها از قدیمیترین روزگاران همواره قصه را دوست داشته اند و هنوز هم از کودکان خردسال گرفته تا سالمندان، همه به شیوه های گوناگون خاص خود مجذوب و مسحور قصه ها میشوند. در روزگاران قدیم، زمانی که هنوز رادیو و تلویزیون نبودند تا اوقات فراغت آدمها را پر کنند و دنیا را به اتاق نشیمن مردم بیاورند، زمانی که گوشیهای هوشمند تلفن همراه و شبکه های اجتماعی آدمها را در قصه های خود غرق نکرده بودند، قصه های پدربزرگها و مادربزرگها شبهای تاریک و طولانی را گرم و روشن میکردند. قصه هایی جادویی که شهرزاد هزار و یک شب نشان داد حتی میتواند جان بسیاری از آدمیان را از مرگ و نابودی نجات دهد. این قصه ها را مادرها از مادربزرگها یاد میگرفتند و برای بچه هایشان میگفتند و آنها هم برای بچه های خودشان و این گونه این میراث ارزشمند، سینه به سینه به نسلهای بعد به یادگار میمانده است. اما این تنها یک روی سکه است. روی دیگر سکه قصه ها، اهمیت آنها در مطالعات فرهنگی و مردمشناختی است. قصه ها همواره منابعی اصیل و ارزشمند در مطالعات مربوط به فرهنگ عامه، آداب و رسوم و باورهای ملتها و تمدنها، شرایط تاریخی و اجتماعی فرهنگها، به ویژه فرهنگهای دیرپا بوده اند. با این مقدمه حالا تصور کنید که یک محقق اروپایی به نام الول ساتن برای انجام پروژه های پژوهشی و فرهنگی به ایران سفر کرده و در این سفر از طریق یکی از همکارانش با دایه ای پیر به نام مشدی گلین خانم آشنا میشود. بانویی که گنجینه ای ارزشمند از قصه های عامیانه را در سینه دارد و آنها که او را میشناسند، از نشستن پای نقل قصه هایش سیر نمیشوند. مشدی گلین خانم میگوید و الول ساتن که به فرهنگ ایرانی و زبان فارسی بسیار علاقه مند است، مینویسد. او دقیقاً همان الفاظی را مینویسد که راوی تعریف میکند. بنا بر این کتابش علاوه بر قصه های جذاب و شنیدنی، پر میشود از اصطلاحات عامیانه که باز نماینده فرهنگی کهن یک ملت است. حاصل کار میشود مجموعه صد و هفده داستان عامیانه ایرانی. مجموعه ای ارزشمند و کمنظیر که اگر فرهنگ دوستانی چون الول ساتن، پروفسور مارتسولف و انجوی شیرازی به ثبت و ضبطشان نیندیشیده بودند، شاید در هجوم بی امان رسانه های جمعی، جز یادی دور و کم رنگ، هر روز محوتر میشود، چیزی از آنها باقی نمیماند. مجموعه قصه های مشدی گلین خانم را پروفسور اولریش مارتسولف، آذر امیرحسینی و احمد وکیلیان در قالب کتابی زیبا و خواندنی ویرایش کرده اند. آنها به گفته خود، تنها هشت داستان را که ممکن بود با ارزشهای بعضی طبقات اجتماعی سازگار نباشد، حذف کرده اند و کوشیده اند تمام ویژگیهای زبانی مجموعه حفظ شود. این کتاب جذاب و خواندنی را نشر مرکز به بازار نشر عرضه کرده و خوشبختانه نسخه بریل آن در کتابخانه رودکی تهیه شده است. مطالعه این اثر جذاب را به آنها که قصه دوست دارند و دلتنگ قصه های مادربزرگ هستند پیشنهاد میکنیم. «پرستو ولدخان»

...........فناوریهای امیدبخش

* چرخ دسترسی پذیری در Apple همچنان میچرخد: محصولات تولید شده در شرکت Apple عاشق سینه چاک کم ندارد. علاقمندان زیادی هم هستند که به خاطر قیمت بالای محصولات این شرکت، هرگز شانس خریدن محصولات مورد علاقه شان را پیدا نمیکنند، اما با این حال اخبار این کمپانی را مو به مو دنبال میکنند. Apple هم البته مخاطبانش را شرمنده نمیکند و هر سال در کنفرانس WWDC، با اخبار و نوآوریهای جالب، آتش علاقه دوستارانش را تندتر میکند. Accessibility یا قابلیت دسترسی هم از جمله بخشهایی است که همیشه از جایگاهی ویژه در این کنفرانس برخوردار است و نابینایان و معلولان زیادی هر ساله انتظار میکشند تا ببینند این بار Apple از کلاه شعبده بازیش چه چیزی برایشان بیرون میکشد.

امسال هم مثل هر سال اخبار جالبی در این حوزه منتشر شد که مهمترینش بدون شک قابلیتی تحت عنوان Voice Control بود که به سیستم عاملهای Apple اضافه شده است. این قابلیت دقیقاً با یک کیفیت در سیستم عامل IOS، MacOS و سیستم عامل تازه متولد شده IOS-Ipad تعبیه شده است. به کمک این ابزار کاربران میتوانند به جای اینکه مستقیماً با استفاده از خودِ دستگاه کارها را انجام دهند، با فرمانهای صوتی از دستگاه بخواهند تا کارِ دلخواهشان را برایشان انجام دهد. این قابلیت با امکانی که در Siri وجود داشت بسیار متفاوت است. Siri فقط یک نرم افزار شناسایی صدا با امکاناتی محدود است، اما قابلیتهای Voice Control کاربران را به معنای واقعی کلمه شگفتزده میکند. نکته جالب توجه در مورد Voice control این است که برای حفظ حریم خصوصی، فقط صدای خودِ کاربر را شناسایی میکند و نسبت به صداهای دیگر حساس نیست. همچنین دقت این نرم افزار تا اندازه ای بالا است که حتی میتواند فرمانهای کاربران دارای لکنت زبان را هم تشخیص دهد. در اینجا به یکی از کاربردهای Voice control اشاره میکنیم: تصور کنید میخواهید از طریق منو Favorites در مرورگر Safari، وبسایت ایران سپید را باز کنید. به کمک فرمان صوتی از دستگاهتان میخواهید safari را باز کند و منو favorites را نمایش دهد. سپس با گفتن عبارت Sho numbers، از دستگاه میخواهید گزینه های منو را از یک تا N شماره گذاری کند. فرض کنیم ایران سپید، پنجمین گزینه فهرست favorites است. با گفتن Open five, پنجمین گزینه یعنی وبسایت ایران سپید باز خواهد شد. قابلیت دیگر کنترل صوتی، دیکته کردن متن است. برای نوشتن متن در Iphone, Ipad یا mac میتوان متن را به دستگاه دیکته کرد. البته تفاوتش با سایر نرم افزارها در این است که شما میتوانید با فرمان صوتی متن را ویرایش، بخشی را حذف یا قسمتی را جا به جا کنید. همچنین این امکان را خواهید داشت که به کمک فرمان صوتی، ایموجیها را هم به متنتان اضافه کنید. نسخه جدید IOS و MacOS از پاییز امسال در اختیار صاحبان محصولات Apple قرار خواهد گرفت.

..............هشتگ

* پیامک بدحجابی و صحبتهای وزرا در فضای مجازی. بعد از چند روز تعطیلی که شبکه های اجتماعی پر بود از عکس و شرح سفر و گشت و گذار، ماجرای خبرساز از یک توئیت شروع شد. توئیت کاربری که یک شماره اعلام کرد و از مردم خواست اگر کشف حجاب دیدند، شماره پلاک ماشین یا موتور و حدود منطقه را به آن پیامک کنند. این توئیت در تعطیلات زده شد و همان روزها بسیاری از کاربران از نویسنده توئیت انتقاد و بعضیها هم دفاع کردند. ماجرا هم ادامه پیدا کرد؛ چون از طرفی سردار رحیمی، فرمانده ناجای تهران گفت: «هیچ شماره ای برای اعلام گزارش بدحجابی داخل خودروها از سوی مردم وجود ندارد. آنچه در فضای مجازی اعلام شده ارتباطی با پلیس ندارد و از سوی ما اعلام نشده است.» از طرف دیگر در حالی که کاربران این حرفهای سردار رحیمی را بازنشر میکردند، سرپرست دادسرای ارشاد با اعلام یک شماره تلفن از شهروندان تهران خواست در صورت مشاهده مواردی مانند «کشف حجاب در خودرو» و «رقص مختلط»، مشخصات این افراد را به دادسرا اعلام کنند. این خبرها باعث شد کاربران درباره این موضوع واکنش نشان دهند. اما محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در اینستاگرامش نوشت: «امروز با پشتیبانی مخابرات (۲۰۲۰) و چند سرویس دهنده دیگر تماس گرفتم. کیفیت پاسخگویی اصلاً خوب نبود. برخی حتی متوجه نشدند روی خطم اینترنت ندارم. این نوع خدمت و معطل کردن زیاد پشت خط شایسته مردم نیست. دو هفته، فقط دو هفته سازمان تنظیم مقررات و سرویس دهندگان فرصت دارند این وضع را اصلاح کنند؛ در پایان اگر تغییرات ملموسی مشاهده نشود، شخصاً به این موضوع بدون هیچ مماشاتی ورود میکنم و میدانند آن موقع چه میشود! اگر شما مردم عزیز هم در این خصوص شکایتی دارید، لطفاً با تماس با ۱۹۵ آن را مطرح فرمائید تا رسیدگی شود.» این کار مورد توجه قرار گرفت و بسیاری از آنها برای همین پست کامنت گذاشتند و از مشکلاتشان درباره این مسأله نوشتند. وزیر نیرو هم حرفهایی زد که بعضی کاربران را متعجب کرد و بعضیها را عصبانی. او گفت: «چینیها با یک وعده غذا هم سیرند؛ ما زیاد میخوریم و میپوشیم! تحریم کنندگان فهمیده اند نقطه ضعف ما مصرف است. ما جامعه ای مصرفی هستیم.» همان طور که این جملات در شبکه های اجتماعی مدام نقل و بازنشر میشد، کاربرانی درباره اش مینوشتند. بعضیها حرف وزیر را درست میدانستند و معتقد بودند میزان مصرفگرایی در ایران بالاست و بعضیها از این حرفها انتقاد میکردند. ماجرای سفر رامبد جوان و همسرش نگار جواهریان به کانادا هم چند روزی توجه مجازیها را به خود جلب کرد. هدف این سفر اکران فیلم «قانون مورفی» اعلام شد. اما به نظر کاربران، آنها به کانادا رفته اند تا فرزندشان در این کشور به دنیا بیاید. کسانی هستند که میگویند این کار با حرفهای رامبد جوان در برنامه خندوانه درباره ایران دوستی تناقض دارد و این اختلاف نظر باعث بحثهای زیادی در توئیتر و اینستاگرام شده است.

..........کشکول

* جدول کلاسیک: برای پیدا کردن رمز 24 حرفی ما باید به 24 سؤال پاسخ دهید و حروف اول پاسخها را پشت هم بچینید که رمز جدول، مصرعی از حافظ بدست میآید. سؤالات: 1. دستگاه شالیکوبی (سه) 2. واحد پتانسیل (سه) 3. داروی نوشیدنی (چهار) 4. غذای ماکیان (چهار) 5. نقاب زن (پنج) 6. حلال نیست (چهار) 7. کمچگالیترین عنصر جامد (پنج) 8. کنوانسیون (هفت) 9. نخستین مقتول (پنج) 10. ساز زهی مضرابی (هشت) 11. محل توقف وسایل نقلیه (هفت) 12. وسیله خیاطی (چهار) 13. مقابل واردات (شش) 14. مبنای تاریخ اسلام (چهار) 15. کیسه برنج (چهار) 16. مرکز جمهوری یاقوتستان روسیه (هفت) 17. وسیله دفاعی قدیمی (سه) 18. آماس (سه) 19. کسی که خط نسخ و ثلث را به کمال رساند (دوازده) 20. اثر سوختگی (چهار) 21. علف جارو (سه) 22. وزیر انوشیروان (هفت) 23. صفحه مندرج متحرک (پنج) 24. شاهکار جیروانی بوکاجیو (هفت). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: مسعود کیمیایی-عباس کیارستمی. برنده این هفته جدول، خانم محمدی از تهران است.

* جدی نگیرید: واقعاً تو زمینه ارتباط برقرار کردن با بچه ها ضعیفم؛ الان واسه یه بچه تو بغل مادرش ادا درآوردم؛ مامانش گفت نکن آقا! بچه شب ادراریش تازه خوب شده؛ با اون قیافت! – منم مث خیلی از ثروتمندای معروف از صفر شروع کردم، ولی متأسفانه هنوز نتونستم از صفر جلوتر برم. - اینکه من تک پسرم و شیش تا خواهر دارم خیلی جاها برامون دردسر شده؛ مثلاً یه بار رفته بودیم خواستگاری. بابام طبق معمول گفت آقا داماد چه کارن؟ گفتم بابا داماد منم. – فقط یه دلیل منطقی میشه آورد واسه کوه رفتن صبح جمعه؛ اونم اینکه بخای خودتو از اون بالا پرت کنی پایین که به امتحان فردا نرسی. - رو مختر از این بچه های شیطون بیتربیت، پدر مادرای بیخیالشونن. – بعضی وقتا با گفتن جمله باشه تو درست میگی، میتونی از ساییده شدنِ مُخت توسط یه زبون نفهم حق به جانب که همش حرف خودشه، جلوگیری کنی.

* حرفهای تکان دهنده: عشق، از خودخواهیها و خود پرستیها گذشتن است، اما این سخن به معنای تبدیل شدن به دیگری نیست. نادر ابراهیمی – چه شادیهایی که زیر پای انسان سرکوب شدند! زیرا بیشتر افراد به آسمان توجه دارند و آنچه را که زیر پاهایشان است نادیده میگیرند. گوته – همت در جان میباید داد و هزیمت در نفس و تن بر مرگ میباید نهاد؛ چرا که منزل، گورستان است و اهل قبور منتظرند تا ببینند چه موقع به آنان میپیوندی. پس مبادا که بی زاد و توشه بروی. امام محمد غزالی

* وسایل و نوآوریهایی که باور نمیکنید کاملاً اتفاقی اختراع شده باشند! – تفلون، رها کردن نیمه کاره تحقیقات! داستان اختراع تفلون از یک آزمایشگاه در نیوجرسی آغاز شد. در آوریل ۱۹۳۸ شیمیدانی به نام «روی پلانکت» در حال کار روی گازهای سرد کننده یخچال بود که یکباره کاری برایش پیش آمد و تحقیق را نیمه کاره رها کرد. روز بعد که سراغ محفظه یخزده ای که گازی در آن ذخیره کرده بود رفت، متوجه شد نمونه گاز خود به خود به یک پلیمر جامد سفید و مومی شکل تبدیل شده است. با تحقیق بیشتر مشخص شد این ماده نه تنها در برابر گرما مقاوم است، بلکه اصطکاک سطح پایینی دارد و به اسیدهای خورنده نیز واکنش نشان نمیدهد. هم اکنون این ماده نه تنها در ظروف نچسب مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه در زمینه هایی مانند هوا فضا، ارتباطات، الکترونیک و فرایندهای صنعتی نیز اهمیت زیادی دارد. – کبریت؛ احتراق چوب بعد از هم زدن مواد یک ظرف! کبریت اولین بار در سال ۱۸۲۶ توسط «جان والکر» شیمیدان انگلیسی ابداع شد. والکر در آزمایشگاهش در حال هم زدن ظرفی از مواد شیمیایی بود که از قطعه چوبی برای هم زدن مخلوطی از آنتیموان سولفیت، پتاسیم کلرات، صمغ و نشاسته استفاده کرد. بعد از اینکه چوب را از ظرف مواد شیمیایی بیرون کشید، برای پاک کردن مواد چسبیده به چوب، آن را روی میز کشید و با شگفتی تمام متوجه احتراق آن شد. به این ترتیب والکر برای نخستین بار کبریت اصطکاکی را کشف کرد. او کشف خود را به مردم نشان داد، ولی آن را به ثبت نرساند، چون فکر نمیکرد چیز به درد بخوری باشد! – بستنی یخی؛ بیرون ماندن لیوان در یک شب سرد! شاید تعجب کنید اگر بدانید که بستنی یخی یا همان چیزی که ما آن را بیشتر با نام «آلاسکا» میشناسیم، دارای ثبت اختراع است. ماجرا از این قرار بود که یک کودک ۱۱ ساله آمریکایی به نام «فرانک اپرسون» در یکی از شبهای سرد پاییز سال ۱۹۰۵ فراموش کرد لیوان آب سودا یا آب کربناته اش را که یک چوب همزن هم در داخل آن قرار داشت، به داخل خانه ببرد. اپرسون، ۲۰ سال بعد بستنی یخی گوارا و لذتبخشی را که فردای آن شب پاییزی در لیوان آب کربناته خود یافته بود، به عنوان یک اختراع به نام خودش به ثبت رساند.

* حقایقی کمتر شناخته شده که دید ما را به جهان تغییر میدهد:

هر وقت که شما خاطره ای خاص را به یاد میآورید، مغزتان آن را تحریف میکند و به آرامی دقت آن را هر بار کاهش میدهد و به نوعی پس از مدتی کاملاً از بین میرود. – میتوانید تفاوت آب داغ با سرد را تنها با گوش دادن به صدای آنها تشخیص دهید. اساساً آب داغ هنگام ریختن، گام بالاتری از صدا تولید میکند. - دانشمندان مطمئنند که ما نه ۵ عدد، بلکه چیزی بین ۲۲ تا ۳۳ حس مختلف داریم. این حواس شامل حواسی مثل توانایی حس درد، حس گذر زمان و بسیاری دیگر از حواس است. - یک ماه زمان برد تا مخترع و سازنده مکعب روبیک بتواند آن را حل کند. - حس سقوطی که گاهی اوقات هنگام خواب و رؤیا ممکن است تجربه کنید، از به خواب رفتن خیلی سریع مغز میآید. - مورچه ها به سختی کار میکنند و هر ۱۲ ساعت یک بار ۸ دقیقه میخوابند. علاوه براین فعالیت مغز آنها حتی در زمان استراحت هم در بالاترین سطح می ماند. - "چالز آزبورن" فردی است که به مدت ۶۸ سال پشت سر هم سکسکه کرد. - اگر یک فرد از فرط شادی گریه کند، اولین اشکها همیشه از چشم راست ایجاد میشود و برعکس اگر یک فرد از فرط ناراحتی و نا امیدی گریه کند، این چشم چپ است که اولین قطره های اشک را ایجاد میکند.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: گروه اول: (1. معراج 2. راجع 3. جار) گروه دوم: (1. اسباب 2. بابا 3. باب) گروه سوم: (1. اعراف 2. افرا 3. فار) گروه چهارم: (1. سورنا 2. نارس 3. نار) گروه پنجم: (1. کدیور 2. کویر 3. ریو) گروه ششم: (1. کیهان 2. هیان 3. آهن) گروه هفتم: (1. ویران 2. روان 3. نور) گروه هشتم: (1. سمیرا 2. ساری 3. سیا) گروه نهم: (1. ریواس 2. رواس 3. اور) گروه دهم: (1. روایت 2. رؤیت 3. روی) گروه یازدهم: (1. میمون 2. مؤمن 3. نمو) گروه دوازدهم: (1. میامی 2. مانی 3. نما).

............اطلاعرسانی

* از طرح گردشگری راهنمای نابینایان رونمایی شد. این طرح شامل الواحی حاوی نسخه بریل و صوتی مختصات اماکن گردشگری است و ویژگیهای محیطی این مکانها را همراه با اطلاعات تاریخی آن برای گردشگران نابینا قابل دسترس میکند. کلیه مراحل طراحی این اختراع توسط اعضای نابینای تیم مؤسسه توانگران انجام گرفت. تا کنون چهار لوح از این پروژه برای اماکن حافظیه، سعدیه، ارگ کریمخان و تخت جمشید  تهیه شده است. در تاریخ دوم خرداد 98 از لوح حافظیه آن به صورت رسمی، در آرامگاه حافظ با حضور مسئولان مربوطه و جمعی از نابینایان عزیز رونمایی شد. به گفته خانم قائدی مجری این طرح، مؤسسه نابینایان توانگران آماده

انجام سفارشهای مربوط به سایر اماکن تاریخی در دیگر استانها نیز است. واحد روابط عمومی مؤسسه توانگران:

۰۷۱۳۸۳۱۸۸۱۵