روزنامه ایران سپید

شنبه 14 اردیبهشت 1398

28 شعبان 1440

4 می 2019

سال بیست و سوم شماره 6126

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

.........عناوین این شماره.......

معلولان نباید هزینه تطبیق سازیهای فناوریهای کمکی را بپردازند 2

با نوین کتاب گویا در نمایشگاه کتاب تهران 4

کوتاه از رویداد جهانی CSUN: نمایشگر بریل با ۳۶۰ سلول 7

میزگرد ایران سپید با معلمان پیشکسوت نابینا (بخش سوم) 10

جنگ فوتبالی یا بازی تاج و تخت 15

کشکول 17

..........سخن هفته

* معلولان نباید هزینه تطبیق سازیهای فناوریهای کمکی را بپردازند: در مقدمه پیمان نامه جهانی حقوق افراد معلول بر مفهوم به نام «طراحی جهانی»  تأکید بسیار شده است و آن را از الزامات پایه ی اجرای تمام مواد کنوانسیون مذکور دانسته اند. طراحی جهانی یعنی آنکه تمام شرکتهای تولید کننده کالاها یا ارائه دهنده خدمات به گونه ای تولیدات خود را طراحی کنند که همه گروههای مختلف مخاطب علیرغم تفاوت جسمیشان بتوانند از آن تولیدات استفاده کنند. به زبان ساده، طراحی جهانی یعنی به جای آنکه شرکتها برای نابینایان گوشیهای همراه مخصوص نابینایان تولید کنند، به گونه ای گوشیهای خود را طراحی کنند که این گوشیها با فناوریهای کمکی بتواند برای نابینایان نیز قابل استفاده شوند. مانند گوشیهای سامسونگ یا اپل که دارای نرم افزارهای کمکی تطبیقساز مانند TalkBack یا Voice Over هستند. این امر امکان میدهد شرایط و حقوق همه کاربران علیرغم تفاوتهایشان از همان ابتدای طراحی محصول و خدمت در نظر گرفته شود. تحقق این مفهوم و ویژگی یکی از خواسته های مهم افراد معلول در جهان است، اما در کنار این ضرورت همچنین تأکید شده است حتی الامکان افراد معلول نباید هزینه های اضافی منطبقسازی محصولات با شرایط کاربران خاص را متحمل شوند. در جایی که استفاده از فناوریهای کمکی موجب هزینه های سنگین برای تولید کنندگان است، سازمانهای کمکی با پرداخت ما به التفاوت هزینه، پرداخت هزینه های اضافی را از دوش معلولان، از جمله نابینایان برمیدارند. متأسفانه در شرایط کنونی کشور که به دلیل جهش بهای ارز بسیاری از فناوریهای کمکی معلولان چند برابر گران شده است، سازمانهای حمایتی برنامه مشخصی برای جبران ندارند. در اینجاست که این سازمان باید با رصد کارشناسی بازار برای دسترسی به فناوریهای کمکی با پرداخت یارانه حمایت کند. پیگیری این حق نیز مسئولیت تشکلهاست.

............چوب الف

* با نوین کتاب گویا در نمایشگاه کتاب تهران: همراهان گرامی ستون چوب الف! در این شماره به بهانه برگزاری مهمترین رویداد فرهنگی مربوط به کتاب و کتابدوستان در کشورمان، یعنی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، به سراغ نخستین ناشر رسمی کتابهای صوتی که سالهاست در نمایشگاه غرفه ای کوچک اما دوست داشتنی دارد،  رفتیم و گفتگوی مختصری را با مدیر مؤسسه ترتیب دادیم که گزارش موجز آن را در ادامه میخوانید. ایده اولیه تولید کتاب گویا و عرضه آن به بازار کالاهای فرهنگی در سال 1385 به ذهن مدیران کنونی مؤسسه «نوین کتاب گویا» رسید. آنها پس از بررسیها و اخذ مجوزهای لازم، در سال 1386 کار خود را با آثار ادبی آغاز کردند. فعالیتی که تا پیش از آن هیچ متولی خاصی در کشور نداشت و بودجه و برنامه ریزی خاصی برای آن در نظر گرفته نشده بود. نامه های عاشقانه یک پیامبر، اثر جبران خلیل جبران با صدای پیام دهکردی و شهین نجفزاده و کیمیاگر، اثر پائولو کوئیلو با صدا و آهنگسازی محسن نامجو، نخستین آثار این مؤسسه بودند. آثاری که موفقیت قابل توجهی را برای مؤسسه نوپای نوین کتاب گویا به ارمغان آوردند. از آن زمان تا کنون بیش از پانصد عنوان کتاب گویا در این مؤسسه تولید شده است. این آثار از طریق فروشگاههای عرضه محصولات فرهنگی و شهر کتابها و همچنین از طریق پلتفرمهای عرضه دیجیتال کتاب مانند نوار و فیدیبو در دسترس علاقه مندان هستند. مؤسسه در ابتدا کار خود را با آثار ادبی شروع کرد و در سالهای بعد با ورود به حوزه هایی همچون روانشناسی، خودیاری، مدیریت و کسب و کار، کودک و نوجوان صدای شاعر و... فعالیت خود را گسترش داد. آنها همچنین در سالهای اخیر با ورود جدی به عرصه نمایشنامه، آثار موفقی را هم در این حوزه تولید کرده اند. با این حال، نوین کتاب گویا همچنان ادبیات را مهمترین و اصلیترین حوزه فعالیت خود میداند. همکاران نوین کتاب گویا خود را به رعایت امانت متعهد میدانند و گاه حتی با ارتباط و همراهی نویسندگان و مترجمان میکوشند نسخه ای کامل و بینقص از کتاب را تولید کنند. از این رو مخاطبان نوین کتاب میتوانند اطمینان داشته باشند که تمام متن کتاب چاپی را بی هیچ کم و کاست، در نسخه صوتی خواهند شنید. در پایان گفتگوی کوتاهمان از مدیر مؤسسه میخواهیم چند نمونه از موفقترین و زیباترین آثار صوتی تولید شده در نوین کتاب گویا را برای مخاطبانمان معرفی کند و او در پاسخ میگوید: «واقعاً کتابهای خوبی در مجموعه نوین کتاب گویا تولید شده است. برای مثال سه گانه عاشقانه نادر ابراهیمی از مجموعه آثار بسیار باکیفیت ماست. یک عاشقانه آرام، چهل نامه کوتاه به همسرم و بار دیگر شهری که دوست داشتم. قصه های مجید که شامل تمام قصه های کتاب و بسیار فراتر از قصه های سریال مجید است و با صدای مهدی پاکدل تولید شده است. مجموعه داستان گربه علف است و ماهی با صدای علی عسکری و سیما تیر انداز تولید شده است. درخت پرتقال با صدای منوچهر زنده دل، از آثار خوب این بخش هستند.» پرستو ولدخان

............فناوریهای امیدبخش

* کوتاه از رویداد جهانی CSUN: نمایشگر بریل با ۳۶۰ سلول: نمایشگرهای بریل همیشه یکی از جذابترین بخشهای نمایشگاههای بین المللی حوزه فناوریهای ویژه نابینایان را تشکیل میدهند. این بار هم در نمایشگاه جهانی CSUN، یکی از همین نمایشگرها خبرسازتر از بقیه ظاهر شده است. Canute، نام نمایشگری است که کار طراحیش به تازگی خاتمه یافته و حالا شرکت طراحش دستگاههایی را که تولیدشان به سر انجام رسیده به نمایندگیهای فروشش در سر تا سر دنیا ارسال میکند و به زودی نابینایان خواهند توانست این دستگاه را که خبرهایش از چندی پیش در وبسایتهای مختلف پیچیده، خریداری کنند.

Canute را کمپانی Bristol Braille technology که یک شرکت انگلیسی است تولید کرده است. ویژگی این دستگاه که کار طراحی آن حدود شش سال به طول انجامیده، در مقایسه با سایر نمایشگرهای بریل این است که Canute یک نمایشگر معمولی نیست و در حقیقت میشود آن را به عنوان نخستین کتابخوان الکترونیک بریل به حساب آورد؛ چرا که برخلاف سایر مشابههایش به جای یک یا حد اکثر دو خط، ۹ خط را در یک صفحه به صورت بریل نشان میدهد. هر خط هم شامل ۴۰ سلول است و به این ترتیب، کاربر در لحظه امکان خواندن ۳۶۰ نویسه را در یک صفحه خواهد داشت. این قابلیت به نابینایان امکان میدهد از Canute در موقعیتهایی نظیر خواندن نتهای موسیقی، لمس جداول و اشکال، مطالعه متون ریاضی و سایر محتواهای خاص استفاده کنند. درگاه USB، پشتیبانی از کارت حافظه و خروجی صوتی و ویدئو از جمله امکاناتی است که برای این دستگاه در نظر گرفته شده است. Canute با ابعاد ۳۶.۵ در ۱۸.۵ در ۸ سانتیمتر و با وزنی حدود ۲ و ۸ کیلوگرم عرضه میشود.

این دستگاه در نوع خود جزو ارزانترینها هم به حساب میآید. Bristol برای Canute قیمت تقریبی ۲۰۰۰ دلار را در نظر گرفته است. قیمت ارزان این دستگاه در مقایسه با سایر نمایشگرها به خاطر موادی است که در ساخت سلولها استفاده شده است. در حال حاضر قیمت هر سلول در دستگاههای معمولی رقمی بین ۷۵ تا ۱۰۰ دلار تخمین زده میشود، اما قیمت سلولهای Canute فقط ۶ دلار است. جنس سلولها و تکنولوژیهای استفاده شده در طراحی Canute البته باعث شده این دستگاه در مقایسه با سایر نمایشگرها سرعت پایینتری داشته باشد. به طوری که سرعت این دستگاه را حتی نمیتوان با ارزانترین نمایشگرها هم مقایسه کرد. برای این که تصور بهتری از سرعت Canute داشته باشیم میتوانیم آن را با چاپگرهای بریل مقایسه کنیم. برای نمایش یک متن بر روی نمایشگر بریل Canute همان اندازه زمان صرف میشود که برای چاپ آن متن بر روی کاغذ به وسیله چاپگر بریل. با وجود سرعت بسیار پایین در Canute، استفاده از این دستگاه برای کاربرانی که نیاز دارند به طور همزمان به تکه های بزرگ از متن دسترسی داشته باشند کاملاً قابل توجیه خواهد بود.

..............میزگرد ویژه

* میزگرد ایران سپید با معلمان پیشکسوت نابینا (بخش سوم): (ادامه میزگرد ایران سپید با معلمان پیشکسوت نابینا با موضوع متدها و تکنیکهای آموزش دانشآموزان استثنایی)

فلاحی: اساساً آکادمی و تجربه باهم نتیجه میدهند. در دوران ما از آنجا که زندگی را مردم ساده میگرفتند، حتی در آموزشهای آکادمیک هم این پیچیدگیها نبود. اگر خانواده زندگی سالم داشت، فرزند هم در مسیر آن زندگی پیش میرفت. علیزاده: من سال ۷۵ وارد آموزشگاه نرجس شدم. البته تجربه دانشگاه تربیت معلم را هم نداشتم. آن موقع هنوز پای کامپیوتر به مدارس استثنایی باز نشده بود و ما سؤالات امتحانی را در برگه های ترموفرم مینوشتیم. سال ۱۳۸۰ آقای مهندس رضایی به همراه آقای حاتمی برای آموزش کامپیوتر آمدند و ما و همکارانمان در آموزشگاههای شهید محبی و دکتر خزائلی را آموزش دادند. من اولین کسی بودم که مشتاقانه کامپیوتر خریدم و خوشحال بودم که میتوانم خودم سؤالاتم را بنویسم. قبل از آن، علاوه بر ترموفورم، باید حتماً یک همکار خوش خط بینا میداشتم تا سؤالات را برای بچه های کم بینا با دست خطی خوب و درشت بنویسد. خب من به عنوان معلم نابینا زمانی وارد عرصه آموزش شدم که از یک سو کتابهای درسی تغییر کرده بود و از سوی دیگر، کلاسهای ضمن خدمت به شکل مستمر تشکیل میشد. مثلاً در سال ۱۳۷۶ ما روشهای تدریس فعال را داشتیم، روش همیاری بود، روش پرسش و پاسخ بود و من همه این دوره ها را در مدارس عادی گذرانده بودم. از بدو ورود هم به جای روش معلم محوری، تلاش کردم مشارکت بچه ها را جلب کنم. مثلاً میگفتم هر کدام از بچه ها شعری را معنی کند و همکلاسیها تصحیحش کنند و در نهایت، معنی صحیح را بعد از تصحیح بچه ها توضیح میدادم. به طور کلی رویکرد مدارس استثنایی در حوزه مدیریت از یک سو و خود شما از سوی دیگر به بحث مهارتآموزی چه بود و بر چه معیارهایی استوار بود؟ فلاحی: خب آموزشگاه شهید محبی شبانه روزی بود؛ یعنی بخش قابل توجهی را بچه های شهرستانی تشکیل میدادند. موضوع این بود که بچه های آمادگی که توسط والدینشان از شهرستانها میآمدند، در ابتدا واقعاً به لحاظ یادگیری مهارتهای مختلف صفر بودند؛ حتی عده ای قادر به کنترل خودشان نبودند و لباسشان را خیس میکردند. به همین علت مدیریت آموزشگاه بر اساس آنچه قبل از انقلاب در نظر گرفته بود، اصولی را برای معلمان مقطع ابتدایی تکلیف کرده بود. مثلاً خود مرحوم بقایی با بچه ها صحبت میکرد و طرز شستشو و نظافت را به آنها میآموخت و به ما هم تأکید میکرد این آموزشها را به بچه ها بدهیم. یکی دیگر از موارد، روشهای غذا خوردن بود. به ما تأکید شده بود که اگر میخواهیم غذای رایگان آموزشگاه را بخوریم، به عنوان معلم باید همراه با بچه هایمان سر یک میز بنشینیم و نظارت کنیم اگر بچه ها بر اساس آنچه آموختند به شکل صحیح غذا خوردند، بعد از آنها ما میتوانیم غذا بخوریم. یکی از مهمترین مهارتها، تحرک و جهتیابی بود که خیلی حساسیت نشان میدادیم. علاوه بر اینها، خود من به طرز صحیح لباس پوشیدن و رفتار صحیح با همکلاسیها و اطرافیان تأکید میکردم. همیشه به بچه ها میگفتم وقتی با کسی شروع به صحبت میکنید، حتماً باید به صورت طرف مقابل نگاه کنید با وجودی که او را نمیبینید. والدین را تشویق میکردم مثلاً وقتی داروخانه میروند، فرزند نابینایشان را با خود همراه کنند یا زمانی که قصد خرید کفش دارند، فرزندشان را به فروشگاه کفش ببرند تا او به مرور یاد بگیرد چگونه کفش بخرد. اینها مهارتهای عمومی بود؛ اما هر آنچه که احساس میکردیم بچه نابینا باید یاد بگیرد، به او میآموختیم. مخصوصاً در این آموزشها والدین را همراه میکردیم. مدام به والدین تأکید میکردم فرزندشان را در خانه حبس نکنند و با خودشان به مهمانیها و هرجا که میروند، ببرند. کریمی: مهارت مفهوم گسترده ایست؛ مهارتهای روزانه، توسعه مفاهیم و موارد زیادی را دربر میگیرد. اما متأسفانه هنوز مورد غفلت سیستم واقع شده؛ هنوز مدیریت از ما میخواهد درس خواندن و ارتقای سطح کیفی تحصیلی دانش آموزان تأکید کنیم. نه تنها در مدارس استثنایی، بلکه در تمام مدارس آموزش و پرورش همه بچه ها نیاز به مهارت آموزی دارند، اما بچه های نابینا باید آموزش های بیشتری به واسطه معلولیتی که دارند ببینند؛ چون بچه های دیگر با دیدن و تقلید، مهارتها را میآموزند (یادگیری اتفاقی)، اما این اتفاق در مورد نابینایان رخ نمیدهد. خود همین مفهوم، یعنی اهمیت به نیازهای خاص نابینایان، فراتر از برنامه ریزی درسی و دارای ارزش خاصیست که از دهه ۱۹۸۰-۹۰ توسط فیلیپ هتلن مطرح شد. او که هنوز زنده است، اما کهولت سن دارد، این موضوع را مطرح کرد که نابینایان نیاز به برنامه ریزی درسی دیگری فراتر از برنامه ریزی درسی معمولی دارند؛ تحرک و جهتیابی، بهره مندی صحیح از اوقات فراغت، انجام کارهای شخصی، تطبیق دادن با تکنولوژیهای جدید و موارد دیگر که در ۹ حوزه دسته بندی شده با اسم اختصاری ecc و همچنان اجرا میشود.

...........هشتگ

* جنگ فوتبالی یا بازی تاج و تخت. برگزاری نمایشگاه کتاب شروع جنگ و جدلهای کاربران فضای مجازی بود. قیمت بالای کتابها، گران بودن هزینه های کاغذ و چاپ، مناسب نبودن فضای نمایشگاه از عمده ترین بحثهای بین کاربران بود. این گفتگوها از سوی طرفداران حقوق کودکان پررنگتر بود؛ چرا که آنها معتقد بودند فضای در نظر گرفته شده برای کودکان چندان مطلوب نیست و تا یکی دو روز بعد از شروع نمایشگاه هنوز آماده سازی نشده بود. در روزهای پایانی هفته انتشار فیلمی که در آن رامبد جوان به دعوت یکی از ناشرین به غرفه کودکان سر زده و از پشت فنسهای توری با مردم دیدار داشته، موجب رنجش کاربران شد؛ البته در همین حال و هوای نمایشگاه به انتشار عکسی اشاره میکنیم از بازدید رهبر معظم انقلاب از نمایشگاه کتاب که مورد توجه کاربران قرار گرفت. این عکس، رهبر انقلاب را در حال مطالعه کتاب احمد شاملو، شاعر شهیر کشورمان نشان میدهد. گفتگوی محمدجواد ظریف با شبکه تلویزیونی فاکسنیوز که از آن به رسانه مورد اعتماد ترامپ نام میبرند، یکی از داغترین سوژه های هفته بود، اما یکی از داغترین ترندها به انتشار آخرین فصل سریال بازی تاج و تخت اختصاص داشت و کاربران با انتشار عکسها یا اشاره ای به بخشی از داستان نظر خود را در مورد قسمتهای پایانی این سریال جهانی ابراز کردند و دو تا از داغترین سوژه های هفته هم بر میگردد به بازی فوتبال و بازیهای دو تیم پرطرفدار فوتبال؛ یکی بازی پرسپولیس و سپاهان و حواشی و اتفاقهایی بود که بعد از بازی افتاد و دیگری به شکست استقلال در بازی با پدیده مشهد اختصاص داشت که در پی این شکست، وینفرد شفر، مربی این تیم از کار برکنار شد و فرهاد مجیدی تا پایان فصل مربی آبیهای پایتخت شد. انتشار فیلم راه ندادن شفر به محل تمرین آبیها در حالی که هنوز قانوناً مربی تیم بود، چالش دیگری را بین مخالفان و موافقان این اقدام در فضای مجازی به راه انداخت؛ چالشی که طبعاً با معرفی مجیدی به اتمام رسید.

..........کشکول

* جدول ترکیبی: برای بدست آوردن رمز باید به 24 سؤال که جوابهای شش حرفی دارند، پاسخ دهید؛ همچنین برای پاسخهای شش حرفی سؤالات، سه واژه چهار حرفی ارائه کرده ایم که هر کدام از این واژه ها دو حرف از کلمه شش حرفی را در خود دارند. دقت کنید که این دو حرف حتماً در کنار هم قرار دارند. در انتها از بهم پیوستن حروف اول پاسخهای شش حرفی سؤالات، رمز جدول که نام کارگردان و تئوریسین بزرگ روس است، بدست میآید. سؤالات جدول: 1. همگانی (کسری-فاسد-مریم) 2. رزاق (ترور-زیاد-دهان) 3. تختخواب کودک (ینگه-سوار-رهزن) 4. روراستی و بیریایی (ریکا-برنا-گیاه) 5. سوبسید (ژیان-رازی-فتنه) 6. پیشتازی و رقابت (خمسه-کابل-قهار) 7. سازمانی وابسته به سازمان ملل متحد که هدفش کمک به بهداشت کودکان و مادران است (شیون-نیاز-تأسف) 8. فطری و موهبتی (مخدر-کادو-رادش) 9. فامیلی لویی و شاعر فرانسوی (ناجی-کودن-شانس) 10. از عناصر شیمیایی (ایده-کوفه-رمان) 11. کنایه از تسلط بیشتر داشتن در کارها (سفید-طوطی-لیکن) 12. خوشی دهنده (لذیذ-تبوک-خشاب) 13. کالاهایی که از خارج وارد کشور میشوند (واهی-مردد-سمات) 14. متلاشی شده (نوار-رفتن-بوته) 15. ایزدی (ریزش-دانش-نیزه) 16. عدد معصومین (ع) (کوچه-خارج-ادهم) 17. آزادی در عمل (تاخت-ستیغ-خمار) 18. یاکندها (ایوب-اقدس-سیتا) 19. به دنیا آوردن کودک (زالو-تیمم-سنان) 20. گریه و زاری کردن (آنان-سلیم-بردن) 21. از ماههای فصل تابستان (شهیر-ترید-عبور) 22. لنگه به لنگه (کتاب-لابه-متال) 23. حریت (نازا-پادو-گیسو) 24. روز بازپسین (دیون-حمام-خراب) 25. شخصی که نمیبیند (کنام-کبیر-ناظم). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: من همیشه آدمهای تنبل را برای کارهای سخت انتخاب میکنم؛ چون آنها راحتترین راه را انتخاب میکنند. برنده این هفته جدول آقای ابراهیم سیاحی از تهران است.

* جدی نگیرید: خدایا درسته یک ماه روزه میگیریم تا حال فقرا رو درک کنیم، لطفاً یک ماه هم کلی پول بده تا حال اغنیا رو درک کنیم. - بهترین آلارم تو دنیا مادرها هستند. ازشون میخوای ساعت ۷ بیدارت کنن، ساعت ۶ صدات میزنن، میگن پا شو ساعت هشته. – به بابام میگم بابا! تو بین بچه هات فرق میذاری؟ میگه: نه!ً اصلا! واسه من هیچ فرقی نداره. میگم: پس چرا انقدر نسبت به من بیتفاوتی؟ میگه: تو؟ آهان تو رو یادم نبود. آره فرق میزارم.

* حرفهای تکان دهنده: شخصی با دوستی گفت: پنجاه من گندم داشتم، تا مرا خبر شد موشان تمام خورده بودند. او گفت: من نیز پنجاه من گندم داشتم، تا موشان خبر شد من تمام خورده بودم. عبید زاکانی – در جوهر چیزها چنین نهاده اند که از ثمره هر توفیقی، هر چه باشد، چیزی پدید آید که مبارزه عظیمتری را واجب سازد. والت ویتمن

* حقایق جالبی که شاید نمیدانستید: ایستگاه فضایی بین المللی هر ۹۰ دقیقه یک بار دور زمین میچرخد. این یعنی فضانوردان ۱۶ بار در روز طلوع و غروب خورشید را میبینند. - کانگوروها و شترمرغهای استرالیایی نمیتوانند به عقب حرکت کنند. به همین دلیل به عنوان نماد استرالیا انتخاب شدند که نشان میدهد این کشور همیشه رو به جلو حرکت میکند. - برج کج پیزا توخالی است. - در سال ۲۰۱۷، دو هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ باربری به فروشگاه آنلاین چینی تائوبائو به قیمت ۴۸ میلیون دلار فروخته شد. - ۶ ماه طول میکشد تا یک چوب کبریت در دریا حل شود.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. چهارشنبه 2. مختارنامه 3. ناراحت 4. انتخاب 5. مینیمم 6. آتیلا 7. لابراتوار 8. مادام 9. کریکت 10. کینه 11. شاه 12. نمرود 13. آهن 14. یخ 15. سنی 16. دنر.