بودجه؛ پاشنه آشیل مناسب سازی شهر برای معلولانشهر تهران حدود 134 هزار نفر معلول دارد. دسترس پذیری به شهر و حضور در اجتماع یکی از راههایی است که موجب خودکفایی و بهبود روانی معلول میشود و در بازگرداندن او به زندگی و ایفای نقش های اجتماعی سهم مهمی دارد. |
به گزارش ایران سپید به نقل از شهرنوشت، «همراه همسرم به سینما رفته بودیم. زمان برگشت تصمیم گرفتیم مسیری را با مترو طی کنیم. مترو انقلاب آسانسور ندارد بخاطر همین از پله برقی استفاده کردیم. در حین پایین رفتن ناگهان با ویلچر از پله برقی به پایین پرت شدم و شش ماه بستری کامل بودم. دکترها میگفتند ممکن است دچار ضایعه نخاعی شوم.» این اتفاق را علی تعریف میکند. او معلول حرکتی جسمی است که به گفته خودش در حال حاضر برای تردد در شهر فقط می تواند از ماشین شخصی استفاده کند.
زهرا سه فرزند معلول دارد که در اثر حادثه دچار معلولیت شدهاند. دو فرزند او از گردن و یکی از کمر معلول است. خودش در این باره میگوید: «دوتا از بچههایم زمین گیر هستند و تنها نفس میکشند؛ آن یکی هم از کمر معلول شده و از واکر استفاده میکند. دخترم دانشجو است و توان استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را ندارد. برای رفت و آمدهایش به ماشین شخصی نیاز دارد.»
زهرا می گوید سامانه جامع معلولین تنها برای برگشت دخترش از دانشگاه ماشین در اختیارشان قرار میدهد و هر سری برای رفت هانیه تنها به دانشگاه مجبور است که 25 هزار تومان بپردازد.
معلول دیگری که با عصا حرکت میکند، توانایی استفاده از مترو و اتوبوسها را ندارد و در این خصوص میگوید: «مترو و اتوبوسهای شهر تهران مناسب سازی نشدهاند و استانداردهای لازم برای افراد معلول را ندارند. اکثریت متروها آسانسور ندارند که اگر هم داشته باشند معمولاً خراب است. تاکنون تصمیم به کارکردن در محیطهای گوناگون گرفته ام که به علت شرایط جسمی به بن بست خوردهام. آخرین بار که برای مصاحبه به یک شرکت خصوصی رفتم با 5 طبقه پله و بدون آسانسور مواجه شدم.»
محمد، معلول جسمی حرکتی و ویلچری است که درمورد مشکلات تردد شهری خود میگوید: «خیابانهای تهران به قدری ناهموار است که طی کردن یک مسافت بیست متری به اندازه یک کوه نوردی از ما انرژی میگیرد. براساس قانون جامع، همهی ایستگاههای مترو و اتوبوس برای استفاده از معلولین باید مناسب سازی شده باشند. تاکسیها برای معلولانی که از ویلچر، عصا، واکر یا ... استفاده میکنند، نمیایستند چون اکثر آنها سوخت گاز دارند و صندوق عقبشان جایی برای ویلچر ندارد .»
معلول نابینای دیگری نسبت به سنگ فرش خیابانهای شهر اعتراض میکند و میگوید: «پیادهروهای شهر تهران مناسب نابینایان نیست. برای استفاده از مترو و اتوبوس باید همراه داشته باشم.»
با این وصف، میتوان گفت وسایل حمل و نقل عمومی برای معلولان دو مشکل عمده دارند: اول چگونگی ورود معلولان حرکتی به داخل آنها و دوم محل استقرار افراد معلول در این وسایل. مشکل اول با استفاده از بالابرهای مکانیکی (اتوبوس) و آسانسور (مترو) در اتوبوس قابل حل است. مسئله دوم نیز با اختصاص مکانهای قرارگیری صندلی چرخدار در وسیله نقلیه قابل حل است.
پاسخ مسوولان شهری
علیرضا قنادان، مدیر عامل سازمان تاکسیرانی تهران در مورد محدودیتهای این سازمان برای ارائه خدمات به افراد معلول، گفت: اگر تاکسی برای معلول با ویلچر ترمز نمیکند علت این است که صندوق عقب ماشین فضای کافی برای ویلچر ندارد یعنی خودروهای حوزه سازمان تاکسیرانی فاقد استانداردهای لازم برای افراد معلول هستند. این محدودیت از حوزه کنترلی تاکسیرانی خارج است.
زینب نصیری، مدیرکل اداره سلامت معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با بیان اینکه قانون جامع افراد معلول در اردیبهشت سال 97 توسط ریاست جمهور به همه دستگاهها ابلاغ شد، به خبرنگار شهرنوشت گفت: دولت نیز باید به دستگاههای موظف شده در تأمین بودجه برای قانون جامع معلولین کمک کند. یکی از امتیازات اصلی قانون، نگارش آن با حضور افراد معلول است.
وی با تأکید براینکه باید حقوق شهروندی و دسترسی به شهر یک فرد معلول با فردی سالم برابر باشد، بیان کرد: ماده 5 قانون، شهرداریها را موظف به مناسب سازی و دسترس پذیری به کلیه پایانهها، ایستگاهها تأسیسات، سامانهها و ناوگان حمل و نقل عمومی درونشهری و برون شهری برای افراد معلول کرده است.
نصیری با بیان اینکه تحقق قانون جامع افراد معلول نیازمند تأمین بودجه برای شهرداریها است، اظهار داشت: طی سالیان گذشته شهر تهران توسعه پیدا کرده اما مناسب سازی نشده است. امروز که قصد داریم شهر را برای افراد معلول مناسب سازی کنیم اقدامات پیچیده تر خواهند شد.
وی در ادامه افزود: یکی از مطالبات امسال جامعه معلولین، سهم بودجه تصویب شده مجلس در لایحه بودجه است. این سهم با بندهایی که در قانون جامع افراد معلول پیش بینی شده، همخوانی ندارد. قانون جامع افراد معلول نیازمند بودجهایست که مادهها را تحقق ببخشد.
مدیرکل اداره سلامت معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با بیان اینکه سامانه جامع معلولین برای ارائه یکسری خدمات مطلوب است، عنوان کرد: نکته این است که نباید انرژی را برای گسترش سامانه جامع معلولین گذاشت بلکه انرژی را باید روی مناسب سازی شدن شهر هزینه کرد. سامانه ظرفیت محدودی برای سرویسدهی به افراد معلول شهر تهران دارد.
پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران با بیان اینکه در حال حاضر 74 دستگاه اتوبوس و 63 دستگاه ون به افراد معلول و ناتوان اختصاص یافته، گفت: برای افزایش ناوگان در سال جاری، با توجه به پیشنهاد ارائه شده جهت تأمین اعتبار بعد از تصویب و موافقت در خصوص افزایش ناوگان در سال 98 اقدام خواهد شد. همچنین همهی اتوبوسهای BRT لوفلور (همسطح با ایستگاه اتوبوس) هستند.
وی در خصوص ایستگاههای مناسب سازی شده ویژه معلولان، بیان کرد: همهی ایستگاهها BRT مناسب سازی شده است بطور مثال در خط یک BRT، تابلوهای بریل برای اولین بار در کشور داخل ایستگاههای این خط نصب شده و در کنار دستگاه کارت خوان، اطلاع رسانی توسط خطوط بریل صورت پذیرفته است. همچنین در داخل ایستگاهها نیز کف ایستگاه بوسیله خطوط مواج طراحی شده که تقریباً همه خطوط BRT به این سیستم مجهز شده است.
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوس اظهار داشت: در حوزه اتوبوس 20 خط به مراکز آموزشی و درمانی خدمات رسانی میکنند که محدودیت استفاده ندارند اما در خصوص ونها با توجه به محدودیت تعداد خودرو، در حال حاضر حدود 3800 نفر از مشترکین از خدمات این سامانه استفاده میکنند و 32 دستگاه اتوبوس جهت مدارس استثنایی اختصاص و هماهنگی از طریق مدارس انجام میپذیرد.
سنندجی در مورد آخرین اقدامات این مجموعه برای سهولت حمل و نقل معلولان، گفت: راه اندازی خطوط جدید به مراکز درمانی تازه افتتاح شده مانند مرکز ضایع نخاعی طرشت و خدمات رسانی در مناسبتهای خاص با مشارکت معاونت اجتماعی شهرداری تهران برای اولین بار در روز سیزده فروردین سال 98 نیز از جمله اقدامات سامانه است. همچنین نسبت به استقرار اتوبوس و ونهای مناسب سازی شده در میادین اصلی شهر جهت انتقال معلولین به بوستانها و پارکها اقدام شده است.
در پایان مدیرعامل شرکت واحد تأکید کرد که در حوزه معلولین همهی اتوبوسهایی که وجود دارند متعلق به بخش خصوصی است.