او وزیر خردمند، فاضل، کاردان و دانشمندِ امیر نصر سامانی بود که تالیفات ارزشمندی از خود به جای گذاشته است. بلعمی مورد ستایش شاعر بزرگ عصر، رودکی بود. بلعمی به اشاره‏ ی امیر نصر سامانی، کلیله و دمنه را از عربی به فارسی برگرداند و رودکی به خواست بلعمی، آن را به نظم فارسی درآورد. تاریخ بلعمی از دیگر آثار اوست که دارای نثر روان و ساده است و نمونه‏ای تاریخی و روشن از شیوه‏ی نویسندگی و نگارش در قرن چهارم هجری است. این کتاب یکی از قدیمی‏ترین آثار به جای مانده از متون فارسی این عصر می‏باشد.