به گزارش ایران سپید دوست طنازی یک روز این تصویر را ترسیم کرد که صدا و سیما برای نابینایان نمایش پانتومیم ترتیب دهد و برای ناشنوایان برنامه رادیویی درست کند. حالا برای ناشنوایان رادیو راه اندازی شد، اما نابینایان باید همچنان منتظر تماشای نمایش پانتومیم بمانند. گذشته از این تصویر طنز که هدفی جز خنداندن ندارد، شبکه رادیویی سلامت در نخستین روز از مهر ماه امسال، به مناسبت روز جهانی ناشنوایان اقدام به راه اندازی «رادیو ناشنوایان» کرد.

اقدامی که از نظر کارشناسان معلولان در حوزه ناشنوایی فرصت خوبی برای شناساندن این گروه از معلولان به جامعه و تشریح معضلات آنها محسوب میشود. قرار است یکشنبه های هر هفته، ناشنوایان از ساعت ۱۵ تا ۱۶ «شنونده» رادیوی خودشان از شبکه سلامت باشند. به همین بهانه، با صدیقه اعتماد سعید، مدیر رادیو سلامت گفتگوی کوتاهی کردیم که در ادامه می خوانید. مدیر رادیو سلامت در این گفتگو از اهداف این شبکه رادیویی در راه اندازی رادیو ناشنوایان میگوید. 

طبعاً راه اندازی و اجرای هر طرح, اعم از طرحهای فرهنگی و اقتصادی, با هدفگذاریهایی همراه است. به همین اعتبار, اهداف شما از راه اندازی «رادیو ناشنوایان» در رادیو سلامت چیست؟ این غیر قابل انکار است که ناشنوایان به عنوان یکی از اقشار جامعه, در داشتن یکی از حواس پنجگانه دچار معلولیت و به طریق اولی, محدودیت هستند. این افراد در بحث آموزش با مشکلاتی همراه هستند و از آنجا که صامتند, صدایشان به گوش کسی نمیرسد و دیده نمیشوند.

ما در روز اول مهر ماه که روز به رسمیت شناختن زبان اشاره و آغاز هفته ناشنوایان است, آموزش رسانه ای را برای ایجاد عدالت آموزشی در سطح تمام اقشار جامعه برای ناشنوایان فراهم کردیم. از آنجا که این دوستان نمیتوانند ارتباطات اجتماعی برقرار کنند و مردم و آحاد جامعه با زبان اشاره آشنا نیستند و این زبان بین اقشار مختلف جامعه شناخته نشده, معمولاً بیش از دیگر گروههای معلولیتی دچار انزوای اجتماعی هستند.

به همین منظور, مهمترین هدف ما فرهنگسازی زبان اشاره به منظور یادگیری تمام اقشار جامعه است تا بتوانند با این افراد ارتباط برقرار کنند. رادیو یک رسانه شنیداریست و شاید عنوان «رادیو ناشنوایان» جنبه طنز داشته باشد. سؤال این است که موضوع شنیدن ناشنوایان را در یک رسانه شنیداری چگونه توجیه کردید؟ آیا از تکنیک خاصی بهره بردید؟ امروز دیگر رسانه ها از فضا های مکمل برای انتشار پیام هایشان استفاده میکنند. ما هم به همین اعتبار از فضای رادیو اینترنتی برای انتشار پیامهایمان استفاده میکنیم.

به این فکر کردیم که از چنین فضایی برای معرفی زبان اشاره از یک طرف و همچنین بهره مندی ناشنوایان از برنامه های رادیویی که ویژه آنها تولید میشود, استفاده کنیم. به این شکل که همان برنامه که از امواج اف ام پخش میشود, در قالب یک باکس تصویری در خروجی وبسایت رادیو سلامت هم قرار بگیرد؛ ضمن اینکه در کنار این باکس تصویری, باکس صوتی را هم داریم؛ به این معنی که نسخه رادیویی برنامه به صورت صوتی در کنار باکس تصویری و همزمان از سایت رادیو سلامت روزهای یکشنبه از ساعت 15 تا 16 پخش میشود.

ضمناً این برنامه در طول هفته در وب سایت رادیو سلامت بارگذاری میشود و دوستانی که موفق به شنیدن برنامه به صورت زنده نشده اند, میتوانند در طول هفته برنامه را بشنوند. میتوانم ادعا کنم برای اولین بار است که ما در جهان اقدام به راه اندازی رادیو ناشنوایان کردیم. شما کار این رادیو را با تولید یک ساعت برنامه آغاز کردید. شاید این مدت زمان حسن کار شما به حساب آید؛ به این معنی که سنگ بزرگ را برنداشتید. اما محتوای همین یک ساعت برنامه را چه بخشهایی تشکیل میدهند؟

ما نیاز های ناشنوایان را جدا از نیازهای دیگر اقشار جامعه نمیبینیم. یک ناشنوا باید بداند که چگونه از خودش مراقبت کند, چه غذایی بخورد, چگونه تحرک فیزیکی داشته باشد, چگونه از قلبش محافظت کند, چگونه از روانش محافظت کند, کنترل خشمش چگونه باشد و... اینها همه نیازهایی هستند که فرد ناشنوا مثل دیگر افراد جامعه دارد؛ اگر ازدواج کرد رابطه اش با همسرش چگونه باشد, رابطه اش با فرزندش چگونه باشد, اگر وارد جامعه میشود کدام دسته از نیازهایش باید فراهم شود و.... پس ما نیازهای او را جزو نیازهای عمومی حساب میکنیم؛ نیازهایی که حتماً درباره آنها باید آموزش ببیند تا آرامش درونی داشته باشد و بتواند از نظر برونی با جامعه ارتباط برقرار کند. رادیو سلامت در 4 حوزه مهم فعالیت میکند؛ سلامت جسم, سلامت روان, سلامت جامعه و سلامت معنوی.

ما در این یک ساعت برنامه ویژه ناشنوایان که تحت عنوان «رادیو ناشنوایان» تولید میشود, در حوزه آموزش, ارتقاء بهداشت تندرستی و ارتقاء سلامت جسم تولید برنامه میکنیم. تا چه اندازه به جایگاه ngo های ناشنوایان در تولید محتوا بها خواهید داد؟ ما در آیین افتتاحیه این رادیو, از مسئولان سازمان بهزیستی, مسئول بیماریهای غیر واگیر و معلولیتهای وزارت بهداشت و درمان، همچنین مسئولانی که در ngo کودکان ناشنوا مشغول فعالیت هستند دعوت کردیم و با حضور این عزیزان, این رادیو را افتتاح کردیم. علاوه بر این, اتاق فکری برای تولید محتوای برنامه های این رادیو تشکیل دادیم که به مرور قطعاً از حضور این دوستان و دیگر کارشناسان حوزه ناشنوایان بهره خواهیم گرفت. در همین آغاز راه, برای تداوم این رادیو چه چشم اندازی ترسیم کردید و آیا برای توسعه و ارتقاء تولیدات «رادیو ناشنوایان» تمهیداتی پیشبینی کردید؟ ما امیدواریم که این رادیو تداوم داشته باشد. امیدواریم بتوانیم زبان اشاره را برای تمام برنامه ها از طریق رادیو نما برقرار کنیم.

بنا بر آنچه در قانون حمایت از معلولان آمده, مسئولان سازمان صدا و سیما موظفند در تولیدات برنامه های تلویزیونی، زبان اشاره را ویژه ناشنوایان در نظر بگیرند. به نظر خودتان, شما تا چه میزان میتوانید با استفاده از رادیو نما زبان اشاره را فرهنگسازی کنید و مدیران شبکه های سیما را متقاعد سازید تا این مهم را در دستور کارهایشان لحاظ کنند؟ برای فرهنگسازی اول باید برجسته سازی صورت بگیرد؛ یعنی در وهله اول کسانی که ذینفع هستند, باید متوجه مطالبه گری این موضوع باشند. وقتی مطالبه گری صورت گرفت و افزایش یافت, فرهنگ عمومی با آن همراه میشود و قطعاً این نیاز توسط مدیران احصا میشود و حرکت گسترده ای به سمت اجرای آن شکل میگیرد.

در مرحله بعد, دعوت از تشکلهای ناشنوایان است که این موضوع را پیگیری کنند. فعلاً برای ما تولید برنامه های رادیو ناشنوایان اهمیت دارد تا بتوانیم بر اساس امکاناتی که داریم, این حرکت را ادامه دهیم و سنگ بزرگی برنداریم. یکی از معضلاتی که در جامعه ما رواج دارد, شروع یک حرکت مثبت است, اما در میانه راه به علت نبود امکانات آن حرکت متوقف میشود. سعی ما پرهیز از این اتفاق است. این امید را داریم تا با توسعه آموزش و معرفی زبان اشاره, در آینده از کسانی که این زبان را آموخته اند بهره ببریم. «مجید سرایی»