در رادیو سکوت معنایی ندارد
شهاب قاسمی یکی از گزارشگران رادیوست که تاکنون دیدارهای انگلیس-تونس و فرانسه-استرالیا را در جام جهانی 2018 گزارش کرده است. او با اشاره به اینکه بعد از تعیین اینکه گزارشگر کدام بازی خواهد بود، به جمع‌آوری اطلاعات و سوابق تیم‌ها و بازیکنان مشغول می‌شود، افزود: سعی می‌کنم در هنگام گزارش اطلاعات آماری هم به شنوندگان ارائه کنم.قاسمی با بیان اینکه «در رادیو سکوت معنا ندارد» اضافه کرد: از آن جایی که شنونده رادیو، تصویری پیش رویش ندارد، گفتن نام بازیکنان در اولویت دوم قرار می‌گیرد و نیاز است که موقعیت توپ و حضور بازیکنان در مناطق مختلف زمین اعلام شود.
وی یادآور شد: گزارشگر نباید نسبت به یک تیم حساسیت نشان دهد، مگر در زمان گزارش دیدارهای تیم ملی ایران که بحث وطن‌پرستی و تعصب مطرح می‌شود؛ با این حال در آن حالت هم حق اظهارنظری در جهت بالابردن سطح توقع یا بالعکس سرخوردگی در مخاطب را ندارد.
فراهم کردن رضایت شنوندگان
اکبر ارمنده که دیدار افتتاحیه مسابقات میان روسیه و عربستان و همچنین دیدار آرژانتین-ایسلند و کلمبیا-ژاپن را گزارش کرده می‌گوید: گزارش مسابقات جام جهانی از نظر قواعد گزارشی هیچ فرقی با مسابقات دیگر مثل لیگ برتر فوتبال ایران یا هر یک از لیگ‌های برتر فوتبال دنیا ندارد. با این حال گزارش این مسابقات حس و حال دیگری دارد. به هر حال اسم رقابت‌ها «جام جهانی» است و این یعنی قله فوتبال.وی می‌افزاید: طبیعتاً شنونده از گزارشگر این مسابقات انتظار خاصی هم دارد و دلش می‌خواهد جام جهانی با حس و حال ویژه‌ای گزارش شود. من هم تمام سعی و تلاش خودم را به کار می‌گیرم تا جایی که در توانم هست رضایت شنوندگان را فراهم کنم. این گزارشگر ورزشی رادیو تأکید می‌کند:
 با اینکه سی سال است کار گزارش مسابقات فوتبال را انجام می‌دهم، با این حال جام‌جهانی برای من همیشه تازگی دارد. سعی می‌کنم تجربیات گذشته را به کار ببندم تا بهترین گزارش ممکن را ارائه دهم.
ادویه‌هایی برای گزارش!
حافظ کاظم‌زاده که تا به این جا بازی نیجریه و کرواسی را در جام جهانی 2018 گزارش کرده است نیز می‌گوید: گزارش فوتبال به هیچ عنوان نباید محصور به چارچوب‌ها و قواعد شود. هرچند باید نکاتی در گزارش رادیویی رعایت شود، اما نمی‌توانیم برایش فرمولی بنویسیم. گزارش از درون گزارشگر خارج می‌شود و بخش مهمی از آن حسی و دلی است.
وی افزود: با این همه گزارشگر باید همان چیزی را که می‌بیند گزارش کند. در گزارش رادیویی چون تصویری وجود ندارد، گزارشگر باید وجب به وجب زمین را برای مخاطبش توصیف کند. ضمن اینکه بازی کردن تیم‌ها در دو سوی میدان باعث می‌شود که یک تعریف دوگانه  از جانب زمین هر تیم ایجاد شود که کار را دشوارتر هم می‌کند. البته این نکته هم هست که در گزارش تصویری اشتباه گزارشگر واضح‌تر است و بسیاری مخاطبان مثلاً می‌فهمند که نام یک بازیکن را اشتباه گفته‌ایم، در حالی که در رادیو این مسأله وجود ندارد.  این گزارشگر رادیو با اشاره به لزوم آمادگی برای هر مسابقه از نظر سوابق و اطلاعات رقابت‌ها، تیم‌ها و بازیکنان یادآور شد: البته گفتن بیش از اندازه از حاشیه‌ها و اطلاعات جانبی هم گزارش را خراب می‌کند. در یک غذا نمی‌شود ادویه‌جات را بیشتر از اصل مواد غذایی بریزیم. بحث حاشیه و اطلاعات مسابقه هم همین است. باید حواشی و اطلاعات را به صورتی ارائه دهیم که به دل مخاطب بنشیند.
انتقال هیجان مسابقه به مخاطب
خسرو والی‌زاده با سابقه 39 سال کار رسانه‌ای و 26 سال کار رادیویی، سال‌هاست که در رادیو به‌عنوان کارشناس و گزارشگر ورزشی فعالیت می‌کند. او نیز درباره گزارش رقابت‌های جام جهانی فوتبال از رادیو می‌گوید: در تمام گزارش‌ها چه مسابقات باشگاهی داخلی و خارجی و چه ملی، تلاش کرده‌ام حس و حال مسابقه و هیجان بازی را به شنونده منتقل کنم، زیرا این باور را دارم که شنونده رادیویی چون تصویر ندارد اولاً باید تصویرسازی به طور کامل برای او انجام شده و ثانیاً هیجان مسابقه به او منتقل شود.وی که مسابقه اول ایران در جام جهانی 2018 مقابل مراکش را گزارش کرده است، از هیجان گزارش این دیدار که با برد ایران در دقایق پایانی مسابقه همراه بود می‌گوید: این مسابقه را بویژه پس از گل و پیروزی تیم ایران آنچنان پرهیجان گزارش کردم که تا چند روز پس از آن به‌دلیل فشاری که به تارهای صوتی‌ام آمده بود، نمی‌توانستم بدرستی صحبت کنم و صدایم کاملاً گرفته بود.این گزارشگر رادیو یادآور شد: درمجموع برای من گزارش یک مسابقه، چه جام جهانی باشد و چه مسابقات دیگر، از لحاظ کیفیت کار تفاوتی نمی‌کند زیرا برای خودم، کارم و رسانه‌ای که در آن کار می‌کنم ارزش قائلم. من همواره خودم را به جای مخاطب قرار می‌دهم و سعی می‌کنم با احترام به او، تمام حس و توانم را برای ارائه یک گزارش مطلوب و باکیفیت به‌کار بگیرم.
سنگینی فراز و نشیب‌های یک جام
کامران جعفری گلرخ گزارشگری است که سابقه اعزام و گزارش مسابقات گوناگونی را در کارنامه دارد. وی که سابقه گویندگی استودیویی بازی معروف ایران و امریکا در جام جهانی 98 فرانسه را نیز در کارنامه دارد، در جام جهانی 2018 تاکنون گزارش دیدار پرو-دانمارک را برعهده داشته است. وی با بیان اینکه «برای گویندگی و گزارشگری مسابقات جام جهانی، پیرامون مسابقه‌ای که باید گزارش شود مطالعه و تحقیق می‌کنم و اطلاعات مربوط به مسابقه را دسته‌بندی کرده و با خود به استودیو می‌برم»، افزود: امروزه با توجه به مشغله مردم و ماشینی شدن زندگی، خیلی از علاقه‌مندان فوتبال خارج از منزل و در اتومبیل‌ها، مسابقات جام جهانی را از رادیو دنبال می‌کنند، پس وظیفه من و همکارانم برای گزارش فراز و نشیب‌های این جام بسیار سنگین است.
وی اضافه کرد: من اعتقاد دارم که گزارشگر مسابقات جام جهانی بویژه در رادیو باید از ذکر حاشیه‌ها در اوج تحرک مسابقات بپرهیزد و ذکر نکات حاشیه‌ای را به زمان توقف بازی محدود کند. فکر می‌کنم انتظار عاشقان فوتبال از ما گزارشگران جام جهانی در رادیو، تصویرسازی و انتقال هیجان مسابقه از طریق صداست و اگر به تحقق این امر همت کنیم به هدف خود خواهیم رسید.
وی یادآور شد: من در هنگام گزارش مسابقات جام جهانی احساس بسیار خوبی دارم، زیرا این تورنمنت جایگاه ویژه‌ای نزد علاقه‌مندان فوتبال داشته و گزارش مسابقات این جام بازتاب فراوانی در جامعه دارد.
جام جهانی، ویترین فوتبال دنیا
هومن خداپرست، گزارشگر ورزشی رادیو نیز با اشاره به اینکه جام‌جهانی به‌طور قطع ویترین فوتبال دنیاست و به لحاظ جنبه‌های سمعی و بصری زیباترین اتفاقات را در دل خود جای داده است، در این باره می‌گوید: گزارش رادیویی یک مسابقه از این رقابت‌ها ویژگی‌های خاص خود را می‌طلبد؛ زیرا شنونده علاقه‌مند است از هیجان بی‌حد این مسابقات با صدای گزارشگر بهره‌مند شود و با توضیحات گزارشگر به‌طور کامل در فضای ورزشگاه قرار گیرد.
وی افزود: من به شخصه سعی کردم واژه‌های تکراری را در ذهن مخاطب مرور نکنم تا مخاطب رادیویی هنگام شنیدن با گزارشگر احساس راحتی داشته باشد. با وجود بیش از دو سال تجربه گزارش در تلویزیون احساس می‌کنم گزارش رادیویی حس و فضای متفاوت و جالب‌تری دارد و می‌توان با دامنه گسترده‌تری از اطلاعات جذاب با مخاطب همراه شد تا حس حضور در ورزشگاه را برای وی تصویرسازی کنیم. /روزنامه ایران