احمد میدری معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ارتباط با «پنجره واحد خدمات حمایتی»، می گوید: بر اساس این طرح، هر فرد و خانواده دارای یک شناسنامه وضعیت اجتماعی و اقتصادی است که درآمدها، هزینه ها و ثروت آنها در آن شناسنامه ثبت می شود و به کمک آن شناسنامه استحقاق افراد سنجیده می شود. اینکه یک فرد، مستحق دریافت خدمات حمایتی است یا نه، به کمک این شناسنامه و مقایسه آن با سایر خانوارها مشخص می گردد. رکن دیگری که در اینجا وجود دارد پرونده خدمات رفاهی است. هر فردی که از یک دستگاه، خدمتی را می گیرد آن دستگاه خدمت را در پرونده ثبت می کند. به عنوان مثال، اگر فرد معتادی برای ترک اعتیاد تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار گیرد و همان فرد از یک موسسه خیریه کمک دریافت کند و یا کمیته امداد به آن فرد وامی ارائه دهد، همه در یک پرونده الکترونیک ثبت می شود.
وی اضافه می کند: رکن دیگر «پنجره واحد خدمات حمایتی» این است که فرد به جای مراجعه مستقیم به دستگاه ها در یک سامانه، تقاضای خدمت و برای نیازمندی و نوع خدمتی که می خواهد، خوداظهاری کرده و در سامانه ثبت نام خدمات حمایتی نام خود را ثبت می کند.
بر اساس این نقشه راه که راهکاری بین المللی و منطقی در دستگاه های اجرایی به شمار می رود، معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی این سامانه را در سال ۹۴ آغاز کرد و تاکنون توانسته اقدامات اجرایی گسترده ای انجام دهد و هر سه رکن شناسنامه اقتصادی، اجتماعی، پرونده الکترونیک رفاهی و سامانه ثبت نام راه اندازی شده است. تاکنون وزارت رفاه موفق شده برای تمامی خانواده های ایرانی یعنی ۲۴ میلیون خانواده، شناسنامه وضعیت اقتصادی-اجتماعی ایجاد کند. در این شناسنامه از ۵۲ پایگاه اطلاعات خانواده ها به جز سپرده های بانکی که اطلاعات آن محرمانه است، تمام اطلاعات از دستگاه های اجرایی گرفته و در آنجا به ثبت رسیده است. بنابراین، امروزه یکی از ابزارهای مهم نظام رفاهی حتی نظام مالیاتی را در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فراهم است و می توانیم استحقاق افراد را برای دریافت خدمات حمایتی بسنجیم. سامانه ثبت نام و پرونده الکترونیک نیز راه اندازی شده و چند خدمت حمایتی از جمله بیمه کارگران ساختمانی و سبد کالا در آن ایجاد شده است.
معاون رفاهی وزارت تعاون، می گوید: دستگاه های مختلف حمایتی مانند سازمان اوقاف، سازمان بسیج مستضعفین، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و هلال احمر را داریم و علاوه بر آن ده ها هزار موسسات مردم نهاد حمایتی وجود دارند که هیچ سازوکاری قبل از پنجره واحد خدمات حمایتی در ایران برای هماهنگی این همه دستگاه وجود نداشت اما وزارت تعاون، موفق به ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» شد.
وی اضافه می کند: تاکنون کمیته امداد و سازمان بهزیستی همکاری کرده و به این سامانه پیوسته اند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ستاد اقتصاد مقاومتی درخواست کرده نهادهای زیر نظر مقام معظم رهبری نیز به این سامانه بپیوندند.
میدری می گوید: این سامانه بر خلاف رویکردهای دیگر، استقلال سازمانی آنها را از بین نمی برد بلکه از آنها می خواهد ضمن استقلال و دارا بودن واحدهای سازمانی خود از پایگاه گسترده اطلاعاتی که وزارت تعاون، تهیه کرده استفاده کنند و اگر به فردی خدمتی ارائه می دهند در آنجا ثبت شود. این کار در رفع همپوشانی بین دستگاه های حمایتی نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
کارکرد مهم تر دیگر «پنجره واحد خدمات حمایتی» این است که کارآمدی دستگاه های اجرایی کشور را به شدت افزایش می دهد. سازمان اوقاف، بسیج، بهزیستی و... هیچ یک از این دستگاه ها نمی توانستند این پایگاه عظیم اطلاعات را فراهم کنند اما امروز این پایگاه فراهم شده و در اختیار آنها قرار می گیرد تا بدانند چه فردی کاملاً مستحق است. همچنین کارآمدی آنها به شکل دیگری نیز افزایش پیدا می کند. پرونده الکترونیک رفاهی امکان فساد در دستگاه های اجرایی را به شدت کاهش می دهد. در بسیاری از موارد، دستگاه های اجرایی به جهت اینکه بتوانند بودجه ای را در اختیار اقشار کم درآمد قرار دهند، بودجه ها دچار انحراف اساسی می شد ولی امروز هنگامی که فرد دریافت کننده از طریق سیستم الکترونیکی بانکی، خدمت و پولی را دریافت می کند به طور مشخص آن پول در اختیار او قرار گرفته و امکان انحراف در دستگاه های اجرایی سلب می شود.
معاون وزیر رفاه می گوید: با تجمیع اطلاعات، میزان فقر را در ایران بهتر تشخیص می دهیم.
میدری می افزاید: دولت و حاکمیت، قبل از «پنجره واحد خدمات حمایتی» نمی دانست که چه تعداد از مردم واقعا نیازمند هستند و اطلاعات به شکل پراکنده وجود داشت. به طور مثال تا پیش از این پایگاه، تصور ما بر این بود که ۲ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد اما بعد از ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» مشخص شد که ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارند و رده های سنی این افراد و مشکلات خاص هر گروه و افراد نیازمند حمایت شناخته شدند.
وی می گوید: تا پیش از راه اندازی «پنجره واحد خدمات حمایتی» ما نمی دانستیم چه تعداد کودک بازمانده از تحصیل در کشور در دوره ابتدایی داریم اما با ایجاد شناسنامه اقتصادی، اجتماعی خانوار مشخص شد که ۱۳۶ هزار کودک در خارج از مدرسه هستند. بیماران خاص و سایر مشکلاتی که هر یک از اقشار آسیب پذیر داشتند با «پنجره واحد خدمات حمایتی» دارای تصویر روشنی می شود. بنابراین، بزرگترین اقدامی که می تواند حوزه حمایت های اجتماعی و فقرزدایی را به شکل اساسی دگرگون کند ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» است و ارزش آن از زیاد یا کم کردن یارانه بسیار بیشتر است. ما ساختار حکمرانی را در حوزه حمایت های اجتماعی تغییر دادیم./ خبرگزاری مهر
