سهم جامعه هفت‌هزارنفری معلولان بروجرد در امکانات شهری

معلولان بروجرد که جمعیت آن‌ها به بیش از هفت هزار نفر می‌رسد سهمی از حمل‌ونقل عمومی، مراکز فرهنگی و ورزشی و برآورده شدن حداقل نیازهایشان ندارند به‌گونه‌ای که برای رفتن به اماکن تفریحی تا ادارات همواره با مشکلات تردد مواجه بوده‌اند چه برسد به اینکه بخواهند جای پارک در خیابان‌های کوچک این شهر پیدا کنند.

حالا انگشت اتهام در این قضایا نیز بار دیگر به سمت شهرداری تقریباً ورشکسته بروجرد دراز می‌شود تا اینکه این معلولان بپرسند شهرداری در طول این سال‌ها برای تسهیل در تردد آن‌ها در سطح شهر چه کرده؟ کدام ادارات و نهادها برای رفت‌وآمد معلولان مناسب‌سازی شده و آیا اساساً مناسب‌سازی در سطح شهر وادارات و نهادها صورت گرفته و یا تنها جلسات آن برگزارشده است؟

علی از معلولانی است که در سن 25 سالگی در جریان یک حادثه رانندگی دل‌خراش از ناحیه هر دو پا دچار معلولیت شده، او حالا پنج سالی است که ویلچر نشین شده و از مشکلات معلولیتش می‌گوید و از تحمل نگاه‌های سنگین و ترحم برانگیز شهروندان می‌گذرد تا به اینجا برسد که بگوید جوان است و شور و حال جوانی‌اش را هنوز هم حفظ کرده اما دلش می‌خواهد هم پای دیگر هم‌سالانش برای تفریح روزهای تعطیل و اوقات فراغتش را در پارک‌ها و اماکن گردشگری بگذراند اما آه سرد او نشان می‌دهد توانایی تردد به این اماکن را ندارد.

خودش می‌گوید: وقتی برای رفتن به پارک فدک با خانواده عازم شدم به‌سختی توانستم ویلچرم را از درب ورودی وارد کنم بعدازآن هم سرازیری‌های بسیار توان حرکت را از من می‌گرفت و اصلاً جایی برای تفریح معلولان در پارک‌ها قرار داده نشده است چه برسد به اینکه وسیله خاصی برای آن‌ها تعبیه‌شده باشد.

چرخ کُند ویلچر نشینان برای تردد در سطح شهر

علی یک نمونه از هزاران نفری است که هرروز در سطح این شهر با معلولیت خود مجبورند پا به‌پای افراد سالم جامعه به کار وزندگی خود برسند، بانک بروند، تاکسی بگیرند و اگر شد تفریح و گردشی کنند اما با نگاهی به امکانات سطح شهر درمی‌یابیم چاله‌چوله‌های پیاده‌روها و کوچه‌ها چرخ ویلچرها را برای حرکت کُند می‌کند و معلولان برای دریافت کمترین خدمات شهری نظیر استفاده از عابر بانک‌ها و یا تردد در سطح ادارات چندطبقه بدون وسایلی همچون آسانسور با مشکلات جدی مواجه هستند.

اصلاح سامانه حمل‌ونقل عمومی برای معلولان، اختصاص وسایل نقلیه تردد عمومی ویژه معلولان، بهسازی معابر، ایجاد جایگاه اختصاصی ویژه معلولان و جانبازان در ورزشگاه‌ها و اماکن تفریحی عمومی، تعریض پیاده‌روهای باریک، پر کردن حفره‌ها، جلوگیری از دست‌فروشی و تردد موتورسیکلت‌ها در پیاده‌روها، تعریض پله‌ها و رعایت استانداردهای لازم در وسایل حمل‌ونقل عمومی برای سهولت در تردد معلولان و جانبازان ازجمله اقداماتی است که باید در کوتاه‌مدت برای معلولان انجام می‌شد و اما در بروجرد با همه هزار و یک مشکلش نادیده گرفته شد.

کرم رضا پیردایه رئیس اداره بهزیستی بروجرد پای پاسخگویی به این مشکلات حاضر می‌شود و به خبرنگار تسنیم در بروجرد می‌گوید: بروجرد بیش از 6 هزار معلول جسمی حرکتی، ذهنی، شنوایی، بینایی، چند معلولیتی، ضایعه نخاعی و اعصاب و روان دارد که در سازمان بهزیستی دارای پرونده هستند اما ممکن است تعداد معلولان حتی از این هم بیشتر باشد و بسیاری از آن‌ها به دلایل خودشان حاضر به تشکیل پرونده و حضور در بهزیستی نشده باشند.

وی به قانون جامع حمایت از معلولان مصوب سال 82 مجلس شورای اسلامی و مصوبه طرح مناسب‌سازی اشاره می‌کند و می‌افزاید: در این قانون آمده ادارات و نهادها موظف‌اند ادارات خود را مناسب‌سازی کنند و شهرداری نیز که متولی ایجاد مبلمان و مدیریت شهری است وظیفه دارد نسبت به اجرای این قانون تلاش کند.

الزام اصول مناسب‌سازی در ساختمان‌های تازه‌ساز

رئیس اداره بهزیستی بروجرد به الزام شهرداری این شهر نسبت به عدم صدور پروانه یا پایان کار برای ساختمان‌هایی که در آن‌ها اصول مناسب‌سازی رعایت نشده اشاره و بیان می‌کند: صدور پروانه ساخت منوط به رعایت اصول مناسب‌سازی ساختمان‌های جدیدالاحداث است.

وی از عدم اجرای قانون مناسب‌سازی طی سال‌های گذشته یادکرده و تصریح می‌کند: زمانی این قانون دقیقاً اجرا نشد اما در طول چند سال اخیر با پیگیری‌های صورت گرفته کمیته مناسب‌سازی شهرستان بروجرد فعال و جلسات بسیاری تشکیل شد و شهرداری نیز اقداماتی در سطح شهر انجام داده است.

پیردایه از ایجاد خطوط متمایز رنگی در پیاده‌روها و انتخاب دو پارک به‌صورت پایلوت و ایجاد جایگاه پارک خودرو برای معلولان و جانبازان در سطح شهر بروجرد به‌عنوان اقداماتی یاد می‌کند که در ستاد مناسب‌سازی شهرستان بروجرد تاکنون انجام‌شده و البته این اقدامات را با توجه به مشکلات مالی عدیده شهرداری قابل‌قبول ارزیابی می‌کند.

وی البته گریزی هم دارد به اینکه این اقدامات به هر نحوی هم که خوب انجام‌شده باشد هنوز هم به آنچه مدنظر جانبازان و معلولان است برای مناسب‌سازی نرسیده‌ایم و از قول و قراری می‌گوید که در ستاد مناسب‌سازی با شهرداری بروجرد برای تسهیل و تسریع مناسب‌سازی سطح شهر در سال جاری انجام‌شده است.

رئیس اداره بهزیستی بروجرد البته حمایت‌های مادی سازمان بهزیستی از معلولان با درجه معلولیت شدید به بالا برای مناسب‌سازی منازل آن‌ها را نیز از دیگر اقدامات این سازمان برمی‌شمارد، اقداماتی نظیر مناسب‌سازی در ورودی منازل و سرویس‌های بهداشتی آن‌ها تا اگر نیاز داشته باشند در طول سال از محل اعتبارات تخصیص‌یافته بتوانند با همکاری خانواده‌ها این اقدامات را انجام دهند.

اصلاح اقدامات شهرداری در مناسب‌سازی

اشرف چگنی عضو شورای چهارم شهر بروجرد حالا به‌عنوان نماینده شهرداری این شهر از اقدامات شهرداری در طول این سال‌ها در راستای مناسب‌سازی معابر برای معلولان دفاع می‌کند و می‌گوید: برخی معابر و اماکن گردشگری برای تردد معلولان اصلاح‌شده اما برخی قسمت‌ها نیاز به اصلاح دارد.

وی می‌پذیرد که هنوز هم مشکلات عدیده‌ای در سطح شهر برای تردد معلولان وجود دارد و قول پیگیری حتمی در جلسات شورای شهر و سازمان‌های مرتبط شهرداری را می‌دهد.

عضو شورای شهر بروجرد تعویض موزاییک فرش‌های پیاده‌روها و ایجاد خطوط متمایز رنگی ویژه تردد معلولان و نیز ایجاد جایگاه ویژه تردد معلولان در برخی ورزشگاه‌های بروجرد را از اقدامات شهرداری در این راستا می‌داند اما تأکید می‌کند نیازمند فعالیت بیشتری در این زمینه هستیم.

علی کورانی فر فرماندار بروجرد نیز به‌عنوان مسئول ستاد مناسب‌سازی این شهرستان با اشاره به فلسفه وجودی این ستاد در انجام اقداماتی برای تسهیل در تردد معلولان به خبرنگار تسنیم می‌گوید: این اقدامات در سه سطح انجام می‌شود، مناسب‌سازی اماکنی که هزینه آن‌چنانی ندارد و در کوتاه‌مدت امکان اصلاح آن‌ها وجود دارد، استانداردسازی ساختمان‌های اداری و یا حوزه‌های خدمات عمومی و در حال احداث برای معلولان با نظارت کامل شهرداری تا در صورت عدم رعایت موارد مناسب‌سازی پروانه ساخت به آن‌ها تحویل نشود و در سطح سوم برنامه‌ریزی و برگزاری جلسات مختلف به‌منظور پیگیری اقدامات انجام‌شده در راستای مناسب‌سازی اماکن مختلف توسط نهادهای مسئول.

وی از عملکرد انجام‌شده در شهرستان بروجرد در راستای مناسب‌سازی ابراز خشنودی می‌کند و می‌افزاید: بروجرد نسبت به شهرهای دیگر باوجود ابراز نارضایتی معلولان در این حوزه عملکرد مناسب‌تری داشت است.

هزینه‌های بالای مناسب‌سازی اماکن

فرماندار بروجرد عدم پرداختن به اصول مناسب‌سازی در برخی اماکن را هزینه‌های بالای این امر نظیر نصب آسانسورهای ویژه دانسته و بیان می‌کند: آن اماکنی که اقدامات مناسب‌سازی تردد معلولان در آن‌ها شدنی است و هزینه‌های آن‌چنانی ندارد در دست اقدام است.

کورانی فر از مصوبات جلسه اخیر ستاد مناسب‌سازی بروجرد یاد می‌کند و می‌گوید: در این جلسه مصوب شد در قالب یک پژوهش کامل تمامی معابر عمومی سطح شهر بروجرد مورد بازبینی قرار گیرد و تقسیم‌بندی بین دستگاه‌های مختلف برای تعین هزینه‌ها صورت پذیرد تا بانک اطلاعاتی کاملی در این زمینه به وجود آید و علاوه بر آن اولویت‌بندی در این زمینه صورت گیرد تا مشخص شود که چه قسمت‌هایی در ضرورت اجرای این طرح‌ها قرار دارد و چه قسمت‌هایی در اولویت‌های بعدی است.

حالا معلولان بروجردی باید منتظر اجرای این مصوبات بمانند تا کی این مصوبات جلسه‌ای جنبه اجرایی پیدا می‌کند و از فضای جلسات خارج می‌شود.