ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن یکی از برترین ماه های سال قمری است که پروردگار در این ماه مبارک توفیق روزه داری را به بندگانش عطا کرد تا همگان با راز و نیاز به درگاه آفریدگار به طلب آمرزش و مغفرت بپردازند.

فضایل و ثواب هایی که برای ماه مبارک رمضان و روزه داری ذکر شده، از آن افرادی است که حقیقت آن را درک کرده اند و محتوای آن را عمل و گفتار و کردار به کار گیرند. چنانچه در روایات اسلامی برای روزه داری آدابی ذکر شده و اشخاصی که تنها به تلاوت قرآن می پردازند اما به آیه ها و احکام آن عمل نمی کنند یا آن که از روزه داری تنها رنج گرسنگی و تشنگی را متحمل می شوند و به وسیله گناه، تأثیر روزه را از بین می برند؛ مورد نکوهش قرار گرفته اند.

اهمیت این ماه به گونه ای است که می توان در کلام ائمه معصومان(ع) و بزرگانی چون امام خمینی(ره) آن را مشاهده کرد؛ بنیانگذار انقلاب نیز همواره به هنگامه فرارسیدن ماه رمضان بر احیای فضایل اخلاقی، دعوت به اصلاح درون و خودسازی، به وسیله مسلمانان در این زمان مبارک تاکید داشته اند و اینک در این ماه مبارک به بررسی گفتارهای ایشان می پردازیم: 

** انجام وظایف اسلامی در ماه رمضان
- اگر چنانچه یک گناهی خدای ناخواسته کرده‏اید قبل از ورود به ماه رمضان، توبه کنید، از آن برگردید. بدانید که مهالک زیاد است؛ بدانید که خیلی جاها ما داریم که باید وارد بشویم؛ خطرهای زیاد برای ما هست؛ شما ان شاءاللّه‏ با سلامت و با نفس طاهر، با نفس پاک وارد بشوید در ماه رمضان و در ماه رمضان هم به وظایف ماه رمضان عمل بکنید.(در دیدار روحانیان وطلاب امور دینی؛ 27 مهر 1350 خورشیدی)

- با حلول شهر مبارک رمضان ماه رحمت و غفران و برکت از خداوند متعال مسالت می‏نمایم که عموم مسلمین را بیش از پیش به تکالیف و مسئولیت هایی که خداوند عالم به عهده آنها گذاشته است متوجه فرماید؛ مسوولیت حفظ قوانین الهی و عمل به قرآن کریم که اساس عظمت و مجد اسلام و مسلمین است مسوولیت حفظ وحدت کلمه و مراعات اخوت ایمانی که ضامن استقلال ممالک اسلامی و خروج از نفوذ استعمار است. (در دیدار عموم مسلمانان، دولت های اسلامی و عربی و انقلابیون فلسطینی؛ 19 مهر 1351 خورشیدی)

- لازم است در آستانه فرا رسیدن ماه مبارک رمضان مطالبی را تذکر دهم؛ لازم است در این موقع حساس که بیش از هر وقت احتیاج به اجتماعات اسلامی داریم، ملت مسلمان ما به مساجد در تمام بلاد رو آورند و نهضت را از راه مساجد که دژهای محکم اسلام است، زنده نگه دارند و با شعارهای اسلامی، نهضت را به پیش برند.(در دیدار مسلمانان و مستضعفان ایران و جهان؛ سوم مرداد 1358) 

** ماه رمضان تجدید قوای معنوی
- با حلول ماه مبارک رمضان، ماه عبادت و سازندگی، ماه تجدید قوای معنوی، شهراللّه‏الاعظم که در آن عموم مسلمین در صف واحد متوجه به موضع قدرت لایزال و تجهیز در مقابل قوای طاغوتی هستند، لازم است با توحید قدرت و قدرت واحده در مقابل طاغوت های زمان و چپاولگران بین المللی بپاخیزند و از ممالک اسلامی دفاع کنند و دست خائنان را کوتاه و امید آنان را قطع کنند. (در دیدار مسلمانان و مستضعفان ایران و جهان؛ سوم مرداد 1358)

- از همه بالاتر این است که انسان خودش را اصلاح کند در ماه رمضان، ما محتاج به اصلاح هستیم، محتاج به تهذیب نفس هستیم، تا آن دم آخر ما محتاجیم. پیغمبرها هم محتاجند. انبیای بزرگ هم محتاجند، منتها آنها احتیاج خودشان را فهمیده اند و دنبالش عمل کرده اند و ما از باب اینکه حجاب داریم نتوانستیم بفهمیم و به تکالیف خوامان عمل نکردیم. امیدوارم که ان شاءالله این ماه مبارک رمضان به همه شما مبارک باشد و مبارک بودن به این است که بنابراین بگذارید که به تکالیف خدا عمل کنید.(صحیفه امام؛ جلد 18، خرداد 1363)

- این ماه مبارک با آن همه برکاتی که دارد، ما نمی توانیم از عهده شکر یکی اش براییم ولی باید کوشش کنیم که در این ماه مبارک رمضان که بر ما گذشت، اگر حالی پیدا شد، این حال را تا ماه رمضان دیگر نگه داریم و اگر حالی پیدا نشد متأسف باشیم و کوشش کنیم که پیدا کنیم. این هیاهوها همه رفتنی است، تمام شدنی است، آنچه که هست آنی است که پیش خود ماست، آن باقی است و با ماست و ما باید کوشش کنیم که باطن خودمان را اصلاح کنیم.(صحیفه امام؛ جلد 20 ، خرداد1365)

- این ماه مبارک رمضان با آن همه برکاتی که دارد، ما نمی‏توانیم از عهده شکر یکی ‏اش برآییم، ولی باید کوشش کنیم که در این ماه مبارک رمضان که بر ما گذشت، اگر حالی پیدا شد، این حال را تا ماه رمضان دیگر نگه داریم و اگر حالی پیدا نشد، متأسف باشیم و کوشش کنیم که پیدا کنیم. این هیاهوها همه رفتنی است، تمام شدنی است، آنچه که هست آنی است که پیش خود ماست، آن باقی است و با ماست و ما باید کوشش کنیم که باطن خودمان را اصلاح کنیم.( سفرا و کارداران کشورهای اسلامی مقیم ایران و اقشار مختلف مردم؛ 29 اسفند 1367)

** رمضان؛ ماه مهمانی خداوند متعال
- ماه مبارک رمضان نزدیک شد و در این ماه مبارک خودتان را تقویت کنید به قوّت های روحانی. در یک حدیثی است که پیغمبراکرم فرمودند که ماه رمضان آمد، اقبال کرد، آمد. در ضمنش می‏فرمایند: ضیافت های خدا با ضیافت های مردم این است فرقش که وقتی شما را یک اشخاصی دعوت بکنند به یک مهمانی، وقتی بروید در آن مهمانی به حسب فراخور حال، یک چیزهایی برای خوردنی و یک چیزهایی برای تفریح و این چیزهاست. ضیافت خدا در ماه رمضان یک شعبه‏اش روزه است، آن ضیافت خداست؛ یک شعبه‏اش روزه است و یک امر مهمش که مائدۀ غیبی و آسمانی است قرآن است. (در دیدار اعضای جامعه اسلامی بانوان شمیران؛ 21 تیر 1359)

- شما دعوت شده‏اید به مهمانی خدا و شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید. مهماندار شما، شما را وادار کرده است به اینکه روزه بگیرید. این راه هایی که به دنیا باز است و شهوات است، اینها را سدش کنید تا مهیا بشوید برای لیله القدر. (در دیدار اعضای جامعه اسلامی بانوان شمیران؛ 21 تیر 1359)

** رمضان؛ ماه نبوت
- ماه رمضان، ماه نبوت است و ماه شعبان، ماه امامت. ماه رمضان، لیله القدر دارد و ماه شعبان، شب نیمه شعبان دارد که تالی لیله القدر است. ماه رمضان مبارک است؛ برای اینکه لیله القدر (دارد) و ماه شعبان مبارک است؛ برای اینکه نیمه شعبان دارد.(در دیدار گروهی از مسوولان نظام ؛25 فروردین 1366)

** نزول قرآن در ماه مبارک رمضان
- ماه رمضان مبارک است؛ برای اینکه نزول وحی در او شده است یا به عبارت دیگر، معنویت رسول خدا وحی را نازل کرده است و ماه شعبان معظم است؛ برای اینکه ماه ادامه همان معنویات ماه رمضان است. این ماه مبارک رمضان جلوه لیله القدر است که تمام حقایق و معانی در او جمع است و ماه شعبان، ماه امامان است که ادامه همان است. (در دیدار گروهی از مسوولان نظام ؛25 فروردین 1366)

- ماه رمضان مبارک است که قرآن بر او وارد شده است و ماه شعبان مبارک است که ادعیه ائمه- علیهم السلام- در او وارد شده است. ماه مبارک رمضان (است) که قرآن را وارد کرده است. (در دیدار گروهی از مسوولان نظام ؛25 فروردین 1366)

- من باز هم عرض می‏کنم به آقایان که ماه مبارک رمضان است و درهای رحمت خدای تبارک و تعالی به روی همه گناهکاران باز است و شما تا دیر نشده است در این ماه رمضان خودتان را اصلاح کنید. ما همه باید خودمان را اصلاح کنیم؛ ما هیچ کداممان یک آدم حسابی نیستیم. پناه به خدا باید ببریم و خودمان را اصلاح کنیم و با این جریانی که خروشان و دریای مواج آدم های متعهد است ما با آنها خودمان را در همان جریان بگذاریم. جریان مخالف سیل، انسان را خرد می‏کند، جریان مخالف موج های شکننده دریا، انسان را از بین می‏برد.( در دیدار خانواده‏های شهدای فاجعه 7 تیر و اعضای دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی؛ 29 اسفند 1367)

- در ماه مبارک رمضان قضیه ‏ای اتفاق افتاد که ابعاد آن قضیه و ماهیت آن قضیه در ابهام الی الابد مانده است برای امثال ماها و آن نزول قرآن است. نزول قرآن بر قلب رسول اللّه‏ در لیله القدر، کیفیت نزول قرآن و قضیۀ چه بوده است و روح الأمین در قلب آن حضرت قرآن را نازل کرده است. باید بگویم غیر از خود رسول اکرم و آنهایی که در دامن رسول اکرم بزرگ شدند و مورد عنایت خدای تبارک و تعالی، عنایات خاص او بودند، برای دیگران مطلقا در حجاب ابهام است که مسئله تنزل چی است که غیر از خود رسول‏اکرم(ص) کسی به این ضیافتی که خدای تبارک و تعالی دعوت کرده است، آن طور که او اجابت کرده است کسی اجابت نکرده است.(در دیدار ائمه جمعه و جماعات استان ها، شورای سرپرستی طلاب غیر ایرانی مقیم قم و مسوولان دفتر نمایندگی امام در سپاه پاسداران و روحانیون؛ 29 اسفند 1367)
 

- ماه مبارک رمضان که ماه مبارک است ممکن است برای این باشد که ماهی است که ولی اعظم؛ یعنی رسول خدا واصل شده است و بعد از وصول، ملائکه را و قرآن را نازل کرده است. به قدرت او ملائکه نازل می‏شوند؛ به قدرت ولی اعظم است که قرآن نازل می‏شود و ملائک نازل می‏شوند. ولی ‏اعظم، به حقیقت قرآن می‏رسد در ماه مبارک و شب قدر، و پس از رسیدن، متنزل می‏کند به وسیله ملائکه -که همه تابع او هستند- قرآن شریف را، تا به حدی که برای مردم بگوید. قرآن در حد ما نیست، در حد بشر نیست.(در دیدار اعضای شورای نگهبان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و هیأت دولت؛ 29 اسفند 1367)