حس بینایی می‌تواند اطلاعاتی درباره تشخیص رنگ‌ها، درک فاصله‌ها، جزئیات اشیا و حرکات ظریف در اختیار ما قرار دهد و اهمیت حس بینایی به اندازه‌ای است که آسیب‌های بینایی، بیشترین مشکلات حسی را برای انسان به‌وجود می‌آورد.

نابینایی رابطه فرد را با محیط خویش به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد و از آگاهی‌های شخص به مقدار زیادی می‌کاهد، در میان حواس پنج‌گانه، نبود بینایی چنان فرد را به‌دیگران نیازمند می‌کند که نبود هیچ یک از حواس دیگر او را تا این اندازه نیازمند اطرافیان نمی‌سازد.

تکیه بر ناتوانی به‌جای توانایی

جامعه پویا، همه امکانات خویش را به‌کار می‌گیرد تا تمامی افراد با پشت سر گذاشتن مشکلات و به‌کار بستن توانایی‌های خویش، جامعه را به اهدافش برسانند.

بشر موجودی اجتماعی است و اگر جامعه او را طرد کند، احساس نیستی می‌کند؛ در مقابل، پذیرش وی به عنوان عضوی مفید، احساس موفقیت را در او زنده خواهد کرد.

نابینایان به‌دلیل کمبود یا نداشتن مهارت‌های اجتماعی، کمتر مورد پذیرش جامعه قرار می‌گیرند و این در حالی‌است که بخش مهمی از شخصیت فرد، به‌میزان پذیرش اجتماعی او بستگی دارد و اگر نابینا، خود را فردی بی‌کفایت و بی‌فایده فرض کند، تمامی هویت خویش را از دست می‌دهد. واقعیت این است که آنان قادر هستند با استفاده از تغییر در برنامه‌ها، شیوه‌ها و مواد آموزشی، به‌تحصیل بپردازند و نقش‌های کارآمدی در جامعه بر عهده گیرند.

متأسفانه، بدون شناخت کامل از میزان توانایی‌ها و قابلیت‌های آنها و پیش از تکیه کردن بر توانایی‌های‌شان، بر ناتوانایی‌های آنان تأکید می‌شود.

نیاز آنها به راهنمایی، دلیل بر ناتوانی و بی‌کفایتی نیست، هر فرد با توجه به ویژگی‌ها، محدودیت‌ها و قابلیت‌های فردی و اجتماعی‌اش بخشی از نیازهای خویش را به‌کمک دیگران برطرف می‌سازد. همه ما به گونه‌ای نیازمند راهنمایی هستیم، کمک به نابینا، وظیفه اجتماعی و انسانی ماست و اعتقاد به شأن والای انسانی و پذیرفتن حق لذت از زندگی برای تک تک آنها، حق طبیعی آنها به‌شمار می‌آید.
 

ضرورت ایجاد کارگاه‌های آموزشی برای روشن‌دلان

مدیر کانون نابینایان و کم‌بینایان غرب مازندران با بیان اینکه جامعه ما هنوز توانمندی‌های نابینایان را نپذیرفته است، گفت: به‌کارگیری روش‌های متعدد روان‌شناسی و مشاوره به منظور ایجاد انگیزه و اعتماد به‌نفس عزیزان روشن‌دل، پیگیری و پژوهش در زمینه به‌روزترین و پیشرفته‌ترین راه‌های درمان بیماری‌های چشم همراه با ارائه انواع خدمات درمانی با طرح‌های تخفیفی از اهداف و برنامه‌های این کانون است.

باهره اسلامی با بیان اینکه بیش از 450 معلول نابینا و کم‌بینا در غرب مازندران شناسایی شدند، افزود: این کانون با برگزاری کلاس‌های آموزشی در زمینه‌های قالی‌بافی، گلیم‌بافی، بافتنی با دستگاه صنعتی، سفال‌گری، کامپیوتر و زبان برای اعضای خود و کسب مدرک فنی‌وحرفه‌ای و همچنین بیمه مشاغل خانوادگی و برگزاری اردوهای تفریحی و ورزشی به دنبال فراهم کردن شرایط بهتری برای زندگی بدون دغدغه این قشر از جامعه است.

وی با بیان اینکه کانون روشن‌دلان غرب مازندران کار تحقیقاتی پژوهشی خود را در مورد پیش‌گیری از معلولیت‌های ژنتیکی برای دوران بارداری مجدد و یا زوجین در آستانه ازدواج تشکیل داده است، یادآور شد: با همکاری دانشگاه شهید بهشتی و به‌منظور جلوگیری از تولد فرزند معلول این کارها را در دستور کار قرار دادیم.

ترحم بیش از حد مساوی با انزوای نابینایان

مدیر کانون نابینایان و کم‌بینایان غرب مازندران با بیان اینکه ترحم بیش از حد و از روی ناآگاهی افراد انزوای بیشتر روشن‌دلان را در پی دارد، اظهار کرد: نامناسب بودن محیط‌های شهری و مراکز اداری دولتی، دانشگاهی و نمایشگاهی برای تردد معلولان و نابینایان مشکلات متعددی را برای این قشر ایجاد کرده است.

وی با بیان اینکه بیشتر خانواده‌ها با تحمل فشارهای روانی، شرایط را برای رشد و بهبود وضعیت فرزند خود دشوار می‌کنند، تصریح کرد: بسیاری از خانواده‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی قادر به ارائه خدمات هرچند کم به این افراد نیستند که این امر می‌طلبد تا مرکز توان‌بخشی ویژه که طی آن این افراد بتوانند با بودجه دولتی و یارانه‌ای خدمات مورد نیازشان را دریافت کنند، ایجاد شود.

اسلامی در پایان با تاکید بر تامین معیشت روشن‌دلان برای حضور بیشتر آنها در سطح جامعه گفت: از زمان راه‌اندازی کانون روشن‌دلان غرب مازندران از 40 نفر زیر‌مجموعه ثبت‌نامی تنها 12 نفر در کلاس‌هایی که این کانون با همکاری اداره کتابخانه‌های عمومی چالوس و اداره فنی‌وحرفه‌ای دایر شد، حضور دارند که این امر به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم برای این قشر و عدم استطاعت مالی خانواده‌های آنهاست.

استخدام معلم تلفیقی برای روشن‌دلان

محدثه کریمی که نماینده مجمع دانش‌آموزی مشاوران روشن‌دلان در استان مازندران است، گفت: باید شرایطی را فراهم کرد تا افرادی که در مدارس عادی مشغول به‌تحصیل هستند، یک معلم تلفیقی و یا یک منشی داشته تا در زمینه تحصیلی مشکلی نداشته باشند.

وی یادآور شد: یکی دیگر از نیازهای روشن‌دلان نیاز به یک همراه و یا منشی متخصص در زمان برگزاری آزمون‌های کنکور است که با وجود اینکه در زمان ثبت‌نام این آزمون نیز نیاز خود را اعلام می‌کنیم، اما شاهد هستیم که در روز امتحان فرد ناآشنایی را در این زمینه با ما همراه می‌کنند.

اشتغال روشن‌دلان براساس تخصص

کریم خباز از دیگر روشن‌دلان عضو کتابخانه عمومی شهرستان چالوس نیز اظهار کرد: مسائلی مانند مشکل اقتصادی، معیشتی و اشتغال از جمله مواردی است که زندگی ما را با مشکل روبه‌رو کرده است.

وی خاطر‌نشان کرد: با وجود اینکه بسیاری از روشن‌دلان دارای مدارک تحصیلی بالایی هستند، اما هیچ کدام براساس تخصص خود به کار گرفته نمی‌شوند و این در حالی است که قشر ما توانایی بالایی برای کار و خدمت دارد.

اخذ مدرک فنی‌وحرفه‌ای 14 نفر از روشن‌دلان

رودابه آزادیان از اعطای مدرک فنی‌وحرفه‌ای برای رشته کامپیوتر برای اعضای نابینای کتابخانه عمومی شهرستان چالوس خبر داد و افزود: تاکنون 14 نفر از این اعضا موفق به اخذ مدرک فنی‌وحرفه‌ای در رشته ICDL شدند.

وی با تاکید بر اینکه تعامل خیران و برخی از دستگاه‌های اداری و خدمات‌رسان برای حمایت از کتابخانه‌ها ضرورت دارد، تصریح کرد: در صورت پرداخت حق نیم‌درصد شهرداری‌ها می‌توان مشکلات مربوط به کتابخانه‌های مرکزی، شهر هچیرود و روستای سینوا را برطرف کرد.

رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان چالوس با اشاره به عملکرد این اداره در هفته کتاب امسال خاطرنشان کرد: برپایی نمایشگاه تخصصی، برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب خاچک، عضویت رایگان، نشست کتاب‌خوان مختص مسئولان و مختص دانش‌آموزان، برگزاری مسابقه نقاشی و نواخته شدن زنگ کتاب از جمله کارهایی است که در این هفته برگزار شد.

وی یادآور شد: کسب رتبه برتر فرماندار شهرستان چالوس به‌عنوان رئیس انجمن برتر استان مازندران و کسب رتبه برتر خیران کتابخانه‌ساز چالوس در استان از دیگر موفقیت‌هایی است که با تلاش عمومی محقق شد.

ضرورت حمایت از نابینایان و معلولان

فرماندار چالوس با تاکید بر حمایت از نابینایان اظهار کرد: با توجه به اینکه این قشر تفاوتی با دیگر افراد جامعه ندارند، بنابراین نباید به آنها با نگاه ترحم و دلسوزی نگریست.

محمدناصر زندی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هر فردی ممکن است دارای شرایط خاص روحی و جسمی باشد بنابراین حضور معلولان و نابینایان در اجتماع هم موجب ایجاد انگیزه و بالابردن روحیه این قشر می‌شود و هم برای افراد سالم جامعه عبرت‌آموز است.

وی تاکید کرد: باید برای افراد معلولی که دارای مشکل هستند با توجه به محدودیت‌هایی که دارند باید کار شود زیرا همه ما به شکلی به این افراد بدهکار هستیم.

تامین سرویس ایاب و ذهاب برای روشن‌دلان

فرماندار چالوس با ابراز خرسندی از تشکیل کانون روشن‌دلان غرب مازندران که به صورت پایلوت در شهرستان چالوس مستقر شد، افزود: با مدیریت توانمند رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان چالوس و همکاری و تعامل اعضای انجمن کتابخانه‌های عمومی چالوس و مدیران دستگاه‌های اداری و اجرایی توانستیم امسال رتبه برتر انجمن کتابخانه‌های عمومی استان را به خود اختصاص دهیم.

وی با تاکید بر اینکه باید امکانات لازم را برای معلولان و روشن‌دلان شهرستان فراهم کنیم، تصریح کرد: با توجه به خواسته کانون روشن‌دلان غرب مازندران مبنی بر هزینه ایاب و ذهاب و تردد این قشر برای رفتن به مراکز آموزشی باید شرایط را به گونه‌ای فراهم کرد تا این افراد در این زمینه دغدغه‌ای نداشته باشند.

فرماندار چالوس خرید خودرویی برای رفع این مشکل را برای اعضای کانون روشن‌دلان ضروری خواند و تصریح کرد: باید توجه کرد تا این کمبودها سبب نشود که از راهی که در پیش داریم و اهدافی که برای معلولان و روشن‌دلان ترسیم کردیم باز بمانیم.

وی داشتن هدف و اراده قوی در بین روشن‌دلان و معلولان را عامل توسعه و ترقی کشور عنوان کرد و یادآور شد: پیگیری و تلاش مدیران دستگاه‌های فرهنگی، خدمات‌رسان و بهزیستی به‌همراه استفاده از ظرفیت‌های این دستگاه‌ها می‌تواند راه‌گشای رفع بسیاری از مشکلات مربوط به این قشر شود.

لزوم پرداخت نیم‌درصد شهرداری‌ها

زندی با اشاره به اینکه اداره‌کل کتابخانه‌های استان مازندران مبلغ 45 میلیارد ریال از محل نیم‌درصد شهرداری‌های استان طلب‌کار است، تصریح کرد: اگر چه اعتبارات حوزه کتابخانه‌ها کم است، اما با پرداخت به موقع نیم‌درصد شهرداری‌ها می‌توان بسیاری از پروژه‌های نیمه‌کاره مربوط به این حوزه را به سرانجام رساند.

وی در پایان با تاکید بر فرهنگ‌سازی در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی آن را نوعی پیش‌گیری خواند و گفت: آشنایی جوانان با حوزه کتاب و کتاب‌خوانی و هدایت آنها در این مسیر سبب می‌شود تا مشکلات اجتماعی، بزهکاری و مشکل اشتغال جوانان به حداقل برسد که این کار علاوه بر کاهش هزینه‌های جانبی ثواب زیادی نیز به‌دنبال دارد.

نابینایی معلولیت است نه محدودیت

در میان انواع نقص‌ها که معلول علتی جسمانی هستند، معلولیت چشم همان سلطان بدن و از دست دادن بینایی یکی از سخت‌ترین معلولیت‌ها برای معلولان و مسئولیت‌سازترین آنها برای سایر افراد جامعه است.

در غرب استان مازندران حدود 450 نابینا و کم‌بینا زندگی می‌کنند که مفهوم عدالت اجتماعی در تحصیل، اشتغال و حتی تفریح برای‌شان به اندازه کافی معنا نشده است.

450 شهروندی که قانون‌گذار علاوه بر داشتن حقوق شهروندی برای‌شان قانون جامع حمایت از حقوق معلولان را نیز در نظر گرفته است. اما کاملا اجرا نمی‌شود! گاهی بودجه ندارند و گاهی هم تخصص و ...

دیده نشدن توانمندی نابینایان

نابینایان و کم‌بینایان در سطح جامعه و در بیشتر ابعاد فرهنگی و اقتصادی و علمی مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند، در حقیقت قوانین حمایت از نابینایان زمانی اجرا می‌شود که اعتبارش تأمین شده باشد که با وجود تلاش‌هایی که در این زمینه صورت گرفته است، اما هنوز شاهد اجرای کامل مهم‌ترین بندها مثل فراهم نکردن تحصیلات دانشگاهی رایگان برای تمام نابینایان هستیم. مناسب‌سازی شهری آنچنان که باید و شاید صورت نگرفته است و از همه مهم‌تر اینکه در بعد برخورد با معلولان مخصوصا نابینایان، افراد جامعه آموزش لازم را ندیده‌اند.

بیشتر مردم بر این باورند که نابینایان افرادی نیازمند و مستحق ترحم هستند که البته نباید منکر دشواری‌ها و محدودیت‌هایی شد که محرومیت از این حس اساسی برای زندگی روزمره، تحصیل، اشتغال و به‌طور کلی زندگی نابینایان ایجاد می‌کند.

محدودیت‌ها و محرومیت‌هایی که فرد نابینا را به استفاده از امکانات و آموزش‌های ویژه ملزم می‌کند؛ اما طبیعتا این تنها منظری نیست که از آن می‌توان به نابینایی نگریست، بلکه نابینایان با توجه به اینکه با چشم دل به‌دنیا و طبیعت می‌نگرند بنابراین دارای روحی لطیف و حساس هستند که باید ارج نهاده شود.

مناسب‌سازی فضای شهری و حتی مراکز فرهنگی، علمی و دانشگاهی برای تردد معلولان و نابینایان و تحصیل، اشتغال، ازدواج و ورزش از جمله موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.