شهین اعوانی
آخرین مراحل تدوین دائرةالمعارف ۱۰۰۰ صفحهای «مفاهیم اخلاق کانت»شهین اعوانی که در یک سال گذشته مشغول نگارش دائرةالمعارف مفاهیم اخلاق کانت بوده، گفت: ۱۵۰ صفحه از این اثر نگارش یافته و قرار است در قالب اثری۱۰۰۰ صفحهای منتشر شود. این اثر یک دائرهالمعارف واژگان نیست، بلکه با شرح و نقد همراه است. |
شهین اعوانی، استاد فلسفه و پژوهشگر حوزه فلسفه و عضو گروه فلسفه غرب مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم با اعلام این خبر درباره این دائرهالمعارف گفت: اخلاق کانت مفاهیم و اصطلاحاتی دارد که فهم دقیق آنها برای فهم اخلاق او ضروری است. اما ما در زبان فارسی به صورت مکتوب یا مدون کتابی نداریم که این مفاهیم و اصطلاحات را توضیح دهد تا مثلا ببینیم مراد کانت از مفهوم حقیقت چه بوده.
وی افزود: برای درک چنین واژهای باید در کل آثار کانت بگردیم تا فهمی از آن حاصل شود؛ چه آثار او به زبان آلمانی و انگلیسی و چه آثاری که از کانت به فارسی ترجمه شده است. بنابراین کمبود دائرهالمعارفی که بتواند به طور دقیق و مدون به زبان فارسی مفاهیم فلسفه کانت بویژه اصطلاحات او در اخلاق را شرح و تبیین کند همواره احساس میشد. برای برطرف کردن این کمبود، روی دائرهالمعارف مفاهیم اخلاق در کانت کار میکنم.
این پژوهشگر و استاد فلسفه درباره مراحل انجام کارهای این دائرهالمعارف توضیح داد: در حال حاضر 1 سال از انجام کارهای این طرح گذشته و حدود یک سوم کارهای آن انجام شده است؛ تصور میکنم این اثر حجیم 2 سال دیگر کار داشته باشد.
اعوانی در پاسخ به این پرسش که «این اثر چه تفاوتی با دائرهالمعارفهای واژگان نزد فیلسوفان دیگر دارد؟» گفت: این اثر یک دائرهالمعارف واژگان صرف نیست بلکه به طور مشروح به مفاهیم فلسفی کانت پرداخته؛ مثلا این کتاب تلاش میکند معنای حقیقت در نزد کانت را بررسی کند و در حین این بررسی ریشه واژگانی و معنایی «حقیقت» را مورد مداقه قرار میدهد. همچنین توضیح داده میشود که کانت چه تحولی در این معنا ایجاد کرده و چه نقدهایی درباره آن صورت گرفته است.
پژوهشگر فلسفه کانت افزود: بنابراین برای تالیف و نگارش این اثر تنها روی آثار کانت متمرکز نشدهام، بلکه آثار دیگران را هم مورد بررسی و پژوهش قرار دادهام و نقدهایی را که از آن مفاهیم و واژگان شده، مطرح کردهام؛ نقدهایی مانند نقد نوکانتیها از فلسفه کانت یا بحثهایی که به تکمیل مباحث کانتی منجر شده است. به همین خاطر فکر میکنم مجموعه جامع و خوبی برای پژوهشگران باشد.
وی با تاکید بر اینکه شرح و بسط یک مفهوم کانتی گاهی به 5 یا 6 صفحه میرسد، توضیح داد: حدس میزنم این اثر حدود هزار صفحه بشود. همانطور که گفتخم یک سوم کار انجام شده اما چون معمولا در آغاز کار سرعت پیشروی کم است زیرا باید روش کار به دست نویسنده بیاید، مقداری کند پیش رفتم اما در آینده سرعت انجام کار بیشتر میشود و فکر میکنم تا 2 سال دیگر آماده انتشار شود.
به گفته اعوانی کارهای تعیین منابع و انتخاب اولیه واژگان «دائرهالمعارف مفاهیم اخلاق کانت» تمام شده و حدود 150 صفحه از آن هم تالیف شده است.
این استاد فلسفه کانت در باره روش انتخاب اصطلاحات و میزان آنها در این اثر گفت: در ابتدا حدود 200 واژه کلیدی کانت را انتخاب کردیم و در حین کار زیرشاخههای این واژگان ایجاد شده و در طول کار همچنان ایجاد میشود و ما آنها را هم مورد بررسی قرار میدهیم. مثلا وقتی از حقیقت بحث میشود، ناگزیر واژهای چون صدق هم باید مطرح شود، لذا بسیاری از واژگان در طول کار مطرح میشود.