روزنامه «ایران سپید»

شنبه 8 دی 1397

21 ربیع الثانی 1440

29 دسامبر 2018

سال بیست و سوم شماره 6035

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

.........عناوین این شماره.......

داستان بیپایان سهمگیری شهروندان معلول از بودجه ملی 2

در همین چند قدمی 6

Blackberry، پرچمدار گوشیهای صفحه کلید دار 9

جدول ترکیبی/ بنا های تاریخی مهم روی اسکناسهای ایران 12

* گلواژه: امواج خروشان سطح اقیانوس هرگز سکون و آرامش اعماق آن را بر هم نمیزند. ویلیام جیمز

............سخن هفته

* داستان بیپایان سهمگیری شهروندان معلول از بودجه ملی: تقدیم بودجه سال 98 کشور از سوی رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی توجه گروههای مختلف اجتماعی را به محتوای لایحه بودجه سال آینده کشور جلب میکند. این گروهها متناسب با نیازها و انتظارات خود بودجه سال آینده را زیر ذره بین میگذارند تا دریابند رفع نیازهای آنان در سال پیش رو چگونه خواهد بود. بر این موشکافی طبیعی، باید جو روانی حاکم بر جامعه را نیز با توجه به تحریمهای تحمیلی، پرسشها در مورد بهای نفت و بهای برابری ارزهای بین المللی با پول ملی، چگونگی اولویت بندی نیاز دهکهای مختلف جامعه در بودجه تقدیمی را نیز باید افزود تا به اضطراب و انتظار گروههای مختلف، از جمله شهروندان معلول در خصوص سهم آنان در بودجه ملی و منابع حمایت اجتماعی پی برد. در این میان شهروندان معلول حال و هوای دیگری نیز دارند و آن، انتظار از نخستین سال اجرای تمام عیار قانون حمایت از حقوق معلولان کشور است. از قرائن بر میآید دولت هزار و 100 میلیارد تومان بودجه ذیل ردیف بودجه قانون حمایت از حقوق معلولان کنار گذاشته است که حدود 10 درصد از برآورد نیاز مالی برای اجرای تمام مواد قانون است. این امر نگرانی شهروندان معلول را در خصوص چگونگی اجرای قانون تشدید میکند. هرچند تخصیص هزار و 100 میلیارد تومان برای اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان جدا از بودجه سازمان بهزیستی، یعنی اعتباری معادل حدود 40 درصد بودجه سال جاری سازمان، خود مبین توجه دولت به اجرای این قانون، به ویژه در شرایط حساس کنونی است؛ اما این تخصیص رافع انتظارات خسته جامعه معلولان کشور از دولت در خصوص تحقق مهمترین قانون حمایت از شهروندان معلول کشور نیست. شهروندان معلول حدود هفت سال چشم به راه تدوین، تصویب و اجرای این قانون بوده اند. قانونی که نوید بهبود چشمگیر در زندگی میلیونها تن از شهروندان پر مشکل جامعه را در خود دارد. یعنی سر آمدن بسیاری از انتظارات و چشم به راهیها؛ اما اکنون تا آنجا که به تخصیص بودجه و اعتبارات مورد نیاز قانون مربوط است، شواهد دال بر تداوم بخش عمده از انتظارات توصیف شده شهروندان معلول است. برای داشتن تصویر صحیح از وضعیت اجرای قانون باید به نکات دیگری نیز توجه کرد. نخست آنکه بخش عمده ای از تکالیف مندرج در قانون در چارچوب بودجه مصوب سازمان بهزیستی قابل اجراست. به عبارت دیگر نمیتوان بودجه سازمان بهزیستی را که برای سال آینده بیش از دو هزار و 900 میلیارد تومان تعیین شده است، جدا از بودجه قانون حمایت از حقوق معلولان در نظر گرفت. هرچند بودجه سازمان قطعاً فصلهای هزینه ای متعددی را شامل است که بخشی از آنها به ارائه خدمات و رفع نیاز مددجویان معلول اختصاص دارد. نکته دیگر آن است که مجلس تا چه اندازه با اعمال  حساسیت و نیاز و انتظارات شهروندان معلول بر بودجه آنان خواهد افزود. نکته اساسی دیگر آن است که دولت در سال آینده چه منابعی را از محل هدفمند کردن یارانه ها یا سایر سیاستهای کلان تجمیع و بهبود منابع حمایتهای اجتماعی  محتمل است به بودجه اجرای قانون اضافه کند؟ تکلیفی که به عنوان یک فوریت باید در دستور کار مجلس و انجمنهای معلولان قرار گیرد. این ضرورت است که مجلس تا چه حد بتواند به بودجه قانون اضافه کند و نکته دیگر آن است که تا چه حد میتوان از منابع مالی دیگر دولت که هنوز تعیین تکلیف قطعی نشده اند، به بودجه اجرای قانون اضافه کرد. در این میان مهمترین نگرانی مربوط به ماده 27 قانون معطوف به پرداخت حق معیشت به افراد معلول فاقد کار است که قاعدتاً اعتبارات مورد نیاز آن در قالب بودجه پیشنهادی برای قانون قابل اجرا نیست. در این مورد دو اولویت باید در دستور کار قرار گیرد. نخست اجرای تکلیف این ماده، ولو برای دهکهای معینی از گروه هدف و نه حذف کامل اجرای آن و دوم، یکپارچه کردن منابع پرداخت مستمریها با منابع حاصل از هدفمندی یارانه ها تا بتوان حد اقل نیاز بخشی از گروه هدف را تأمین کرد.

............چوب الف

* در همین چند قدمی: پیشتر، در ستون حاضر، از مجموعه کتابهای خواندنی و پر مغز «از ایران چه میدانم» با همراهان گرامی سخن گفتیم. با این وعده که در فرصتهای دیگر گاه کتابهایی از این مجموعه فاخر را خدمت دوستداران کتاب معرفی کنیم. در این شماره هم بنا داشتیم دو کتاب از این مجموعه با نامهای «شب یلدا» و «جشنهای ایرانیان» را همزمان با فرا رسیدن بلندترین شب سال و در نخستین روز زمستان خدمتتان معرفی کنیم. اما راستش را بخواهید، پخش یک برنامه نقد کتاب در رادیو فرهنگ و اهمیت و فوریت موضوع، سبب شد برنامه تغییر کند. از این رو با وعده معرفی آن دو کتاب خواندنی در شماره آینده، این بار یادداشتی کاملاً متفاوت با رویه معهود و معمول ستون چوب الف را به حضور همراهان فرهیخته تقدیم میکنیم.

چندی پیش کتابی با نام «در همین چند قدمی» توسط انتشارات بهمنش به بازار نشر عرضه شد. کتابی که به قلم یک زوج معلول نوشته شده است. این کتاب از مشکلات و فراز و فرودهای زندگیشان در دنیایی سخن میگفت که اغلب ساکنانش با آدمهای معلول و دنیایشان تا حد زیادی بیگانه بودند. کتاب بر اساس تجربیات شخصی و زندگی واقعی نویسندگان آن نوشته شده و چنانکه در کتاب و همچنین در مصاحبه رادیویی یکی از نویسندگان کتاب تصریح میشود، قرار است افراد جامعه از این طریق با دنیای معلولیت و به ویژه نابینایی آشنا شوند. از آنجا که آثار بسیار محدودی، دست کم در زبان فارسی، نوشته شده که بیواسطه تجربه زیسته افراد نابینا را برای آنها که نابینایی را نزیسته اند روایت کنند، چنین آثاری اهمیت مضاعف مییابند. به ویژه آنکه کتاب در همین چند قدمی سرشار از گزاره ها و اظهار نظرهای کلی درباره زندگی نابینایان است و علیرغم اینکه تجربه محدود یک زوج معلول را روایت میکند، این تصور را در ذهن خواننده به وجود میآورد که موارد مطرح شده نه تجربیاتی منحصر به فرد، که مصادیقی از واقعیاتی تکرار شونده و انکار ناپذیر هستند. چنانکه گفته شد یادداشت حاضر به دو جهت با دیگر شماره های ستون چوب الف متفاوت است. نخست اینکه بر خلاف همیشه این کتاب را معرفی نمیکنیم تا از خواندن آن لذت ببرید. در واقع از آنجا که چنین آثاری، به ویژه زمانی که در رسانه های جمعی معرفی و توصیه میشوند، میتوانند بر شکلگیری نگاه مخاطبان به مسأله تأثیری عمیق داشته باشند، لازم است نابینایان فرهیخته و صاحبنظر آن را بخوانند و درباره آن اظهار نظر کنند تا اطمینان حاصل شود که داده هایی تا حد امکان منصفانه و واقعبینانه در اختیار مخاطبان بینا قرار گرفته است. تفاوت دوم این است که هرچند نگارنده خود، دیدگاهی مشخص و به زعم خود قابل طرح درباره کتاب دارد، بنا ندارد به تأیید یا تکذیب، چندان سخنی در باب کتاب بگوید. داوری به ذهن نقاد و تیزبین خوانندگان واگذار میشود. بنا بر این هدف از نگارش یادداشت حاضر، بر انگیختن همراهان فرهنگ دوست و فاضل به خواندن کتاب و اظهار نظر و نقد و بررسی هوشمندانه اثر است.

............فناوریهای امیدبخش

* Blackberry، پرچمدار گوشیهای صفحه کلید دار: اکثر کاربرانی که به سراغ گوشیهای هوشمند میروند یا از دسته علاقمندان به صفحات لمسی به حساب میآیند یا با نداشتن صفحه کلید فیزیکی کنار آمده اند و سعی میکنند هر طور شده خودشان را با مختصات این قبیل صفحات مطابقت دهند. قضیه برای کاربران نابینا اما قدری متفاوت است. این گروه از کاربران هرچه هم که در استفاده از صفحات لمسی مهارت پیدا کرده باشند، باز هم قطعاً در طول روز در موقعیتهایی قرار میگیرند که آرزو میکنند ای کاش دنیا دنده عقب میداشت و همه چیز به ده سال پیش برمیگشت. به همان روزهایی که همه از همان گوشیهای صفحه کلید دار استفاده میکردند و خبری از صفحات لمسی پر دردسر نبود. مکانهای شلوغ و پر سر و صدا مثل خیابان، رستوران یا سایر مکانهای عمومی از جمله جاهایی هستند که استفاده از صفحات لمسی برای نابینایان در آنها دشوار میشود. به اینها میتوان سختیهای نوشتن در فضاهای متحرک و پر تکانی نظیر خودرو را هم اضافه کرد.

کاربران نابینا به علت همین مشکلات است که همچنان ترجیح میدهند به سراغ گوشیهایی بروند که صفحه کلید فیزیکی را در اختیارشان بگذارد و در حال حاضر هم به جرأت میشود گفت که Blackberry تنها تولید کننده ای است که همچنان این قبیل گوشیها را تولید و عرضه میکند. همین سه سال پیش بود که Blackberry با عرضه مدل Priv, این امید را در دلهای دوستاران صفحه کلید فیزیکی بیدار کرد که همچنان میتوانند انتظار چنین گوشیهایی را داشته باشند. بسیاری تصور میکردند Blackberry با همان یک گوشی به حضورش در بازار گوشیهای صفحه کلید دار پایان خواهد داد، اما خوشبختانه این تصور اشتباه از آب در آمد و این کمپانی همچنان به تولید گوشیهایی با این قابلیت جذاب ادامه داد. در حال حاضر دو گوشی نسبتاً مناسب را روانه بازار کرده که یکی در سال ۲۰۱۷ و دیگری ۲۰۱۸ روی پیشخوان فروشگاهها مشاهده شد. آن که ارزانتر است و قدیمیتر، نامش Blackberry Keyone است. با دو مختصات سخت افزاری مختلف در بازار عرضه شده. یکی حافظه ۶۴ گیگابایتی دارد و میزان Ram به کار رفته در آن چهار گیگ است که با قیمتی در حدود پنج میلیون تومان به فروش میرسد و دیگری که Ram سه گیگابایتی دارد، حجم حافظه اش ۳۲ گیگ است، کمی بیش از چهار میلیون قیمت دارد. نوع جدیدتر و گرانتر Keytwo نام دارد که آن هم درست مثل مدل قدیمیتر، دو مدل دارد که یکی پردازنده، Ram و حافظه قویتری دارد و گرانتر هم به فروش میرسد و دیگری قابلیتهای سخت افزاری کمتری دارد، اما ارزانتر است. کاربران پیش از خرید حتماً به این نکته توجه داشته باشند که قرار نیست به صرف داشتن کیبرد فیزیکی، بتوان همه کارهای مربوط به گوشی را از آن طریق انجام داد و کیبرد مذکور فقط نقش مکمل و آسانساز را ایفا میکند. بهتر است علاقمندان پیش از خرید گوشیها را بازدید کنند تا از میزان و کیفیت امکانات، آگاه شوند.

.............کشکول

* جدول ترکیبی: برای بدست آوردن رمز باید به 23 سؤال که جوابهای شش حرفی دارند، پاسخ دهید؛ همچنین برای پاسخهای شش حرفی سؤالات، سه واژه چهار حرفی ارائه کرده ایم که هر کدام از این واژه ها دو حرف از کلمه شش حرفی را در خود دارند. دقت کنید که این دو حرف حتماً در کنار هم قرار دارند. در انتها از بهم پیوستن حروف اول پاسخهای شش حرفی سؤالات، رمز جدول که عبارتی کنایی با مفهوم "به کسی سود رساندن" بدست میآید. سؤالات جدول: 1. صاحب گله (جدار-مداد-مهار) 2. مراسم یادبود که پس از گذشت یک سال از اتفاقی خاص برگزار میشود (آسان-الگو-اردو) 3. درخشنده (کتاب-کربن-کاکل) 4. بندری در جنوب شرقی کشورمان (چادر-بهار-سیار) 5. کامپیوتر (راضی-ریاض-دانه) 6. چادر کشتی (باری-دبیر-دانش) 7. خوراکی ساخته شده از تخم مرغ هم زده که در روغن سرخ میکنند (بخار-زگیل-سینه) 8. ماده روغنی که از نفت استخراج میشود (جواب-عزلت-ینگه)  9. جوینده دانش (پیدا-انشا-جوشش) 10. واحدی برای اندازه گیری درجه (خرام-بدیع-بانه) 11. نام دیگر ینگه دنیا (سلام-سریع-شکاک) 12. صبح زود (باطن-تمدن-زیاد) 13. همجوار (همین-فساد-سایه) 14. جعلی و تقلبی (ناسا-باخت-یوگی) 15. مجانی (هورا-میگو-نشان) 16. ماشین بزرگ باربری (مکار-حمید-سونا) 17. سالخورده (رسام-کلمن-نداف) 18. کمک کردن (سیاه-رامش-آیین) 19. پشت میز نشین (رکاب-سرمد-بنده) 20. بنیاد و اساس (شاهد-لولو-دهان) 21. نامی دخترانه (زیان-موسم-زینت) 22. عاشق و شیفته (بدلی-سودا-مرده) 23. خیس است (ترنم-زنان-شکیب). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. برنده این هفته رضا انصاریفرد از بندر عباس است. رمز جدول هفته گذشته: او به پیروزمند تمکین میکند.

* جدی نگیرید: مهمترین عامل ریزش مو، فکر کردن به حرفاییه که باید تو دعوا میزدی و نزدی! - نمیدونم چه مرَضیه که حتی وقتی با طرف کار واجب هم دارم، توی اعماق ناخودآگاهم دوس دارم وقتی زنگ میزنم، طرف گوشیشو جواب نده.

* حرفهای تکان دهنده: در شگفتم از کسی که میتواند به خاطر گناه استغفار کند، ولی نا امید است. امام علی (ع) - حیات آدمی در دنیا همچون حبابی است در سطح دریا. جان راسکن - دنیا یکسره صحنه بازی است و همه بازیگران آن به نوبت میآیند و میروند و نقش خود را به دیگری میسپارند. ویلیام شکسپیر – امید، دارویی است که شفا نمیدهد، اما درد را قابل تحمل میکند. مارس آشار - انسان همچون رودخانه است؛ هرچه عمیقتر باشد، آرامتر و متواضعتر است. منتسکیو - ایستاده مردن بهتر از زانو زده زیستن است. آلبر کامو

* بناهای تاریخی مهم روی اسکناسهای ایران: ایده چاپ تصویر تاریخی بر روی اسکناسها ایده ای قدیمی است که سالها در ایران جریان داشته است. در این گزارش به تصاویر جاذبه های گردشگری و مکانهای تاریخی که بر روی یا پشت اسکناسهای منتشر شده، از دهه ۷۰ به بعد در ایران جای گرفته میپردازیم. اسکناس ۱۰۰ ریالی، ساختمان پیشین مجلس شورای اسلامی: این روزها نه دیگر اسکناس ۱۰۰ ریالی استفاده میشود و نه ساختمانی که عکس آن بر پشت اسکناس است برای جلسات مجلس شورای اسلامی... عکس روی اسکناس ۱۰ تومانی، ساختمانی را نشان میدهد که متعلق به دهه ۳۰ خورشیدی است. این بنا که در خیابان امام خمینی و رو به روی دانشکده افسری قرار دارد. ابتدا به عنوان کاخ سنا مورد استفاده بود و بعد از انقلاب به محل تهیه پیشنویس قانون اساسی و سپس مجلس شورای اسلامی تبدیل میشود. معماری این کار که با الهام از کاخهای قدیمی ایران طراحی شده و نمایی از سنگ مرمر دارد. در دو گوشه این بنا دو ستون با طرحی زنجیروار ساخته شده است. معماری این ساختمان را محسن فروغی و حیدر غیابی بر عهده داشته اند. - ۲۰۰ ریالی؛ مسجد جامع یزد: بر روی اسکناسهای ۲۰ تومانی که این روزها دیگر جایی در معاملات روزانه مردم ندارد، تصویر مسجد جامع یزد یکی از آثار شاخص تاریخی و معماری ایران دیده میشود. کاشیکاریهای زیبای مسجد جامع یزد تقریباً متعلق به ۷۰۰ سال پیش بوده و نمونه آن در جای دیگری دیده نمیشود. - ۵۰۰ ریالی؛ سردر دانشگاه تهران: سردر اصلی دانشگاه تهران در دهه ۴۰ خورشیدی ساخته شده  است و در خیابان انقلاب اسلامی قرار دارد. کوروش فرزامی طراح این سردر است، جنس این سازه از بتن و طراحی آن تصویری از دو بال دو پرنده است. - ۱۰۰۰ ریالی؛ مدرسه فیضیه قم: مدرسه فیضیه در شمال صحن عتیق حرم حضرت معصومه در قم قرار دارد و با توجه به کتیبه سردر ایوان جنوبی آن به شاه طهماسب صفوی منسوب است، اما بنای فعلی آن در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ «ق.» توسط فتحعلی شاه ساخته شد. این نام به دلیل آنکه فیض کاشانی از علمای بزرگ دوره صفوی و داماد ملاصدرا در آن تدریس میکرده، به این نام معروف است. - ۵ هزار ریالی؛ حرم حضرت معصومه و سفالینه های قرن ۸: اسکناس ۵ هزار ریالی با طرحهای مختلفی منتشر شده است. در دوره های اول انتشار برخی از این اسکناسها تصویری از حرم حضرت معصومه را داشتند و در انتشارهای بعدی بر روی برخی اسکناسها تصویری از سفالینه های قرن هشتم هجری به تصویر درآمد. حرم حضرت معصومه در شهر قم، یکی از زیارتگاههای مهم ایران محسوب میشود. گفته میشود بنای ابتدایی این زیارتگاه در دوره صفوی ساخته شده است. – ۱۰ هزار ریالی؛ حرم امام رضا، قله دماوند و آرامگاه حافظ: اسکناسهای اولیه ۱۰ هزار ریالی تصویری از حرم مطهر امام رضا (ع) در مشهد را بر پشت خود داشت. سپس اسکناسهای ۱۰ هزار ریالی با تصویر قله دماوند، بلندترین قله ایران که در استان مازندران قرار دارد، منتشر شد و در آخرین طراحی این اسکناس تصویری از آرامگاه حافظ بر روی آن نقش بسته است. حرم امام رضا (ع) مرقد امام هشتم شیعیان در مشهد، مهمترین زیارتگاه ایران است. اولین گنبد بر روی این بارگاه در دوره سلجوقی ساخته شده  است. آرامگاه حافظ یا حافظیه در شیراز بنای یادبودی بر آرامگاه حافظ شیرازی شاعر بزرگ ایرانی است که از دوره پهلوی به جای مانده و بر اساس عناصر معماری زندیه ساخته شده است. البته اولین بنای یادبود بر آرامگاه حافظ در سال ۸۵۶ هجری قمری ساخته شده  است. - ۲۰ هزار ریالی؛ میدان نقش جهان و خانه آقازاده ابرکوه: اسکناسهای ۲۰ هزار ریالی با چند تصویر مختلف بر پشت آن انتشار یافت که یکی از آنها نقش جهان و دیگری خانه آقازاده ابرکوه بود. میدان نقش جهان در اصفهان یکی از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است. این میدان در دوره شاه عباس اول پادشاه صفوی گسترش یافت. دو بنای معروف این میدان، یعنی عالی قاپو و مسجد امام به خوبی بر اسکناس ۲۰ هزار ریالی دیده  میشود. خانه آقازاده و بادگیر معروف آن بنایی قاجاری است که در شهر ابرکوه در استان یزد قرار گرفته است. - ۵۰ هزار ریالی؛ خلیج فارس و سردر دانشگاه تهران: سردر دانشگاه تهران سالها پس از نقش گرفتن بر روی اسکناس ۵۰۰ ریالی بر روی اسکناسهای ۵۰ هزار ریالی جای گرفت. البته از این اسکناس طرحهای متفاوتی منتشر شد که یکی از آنها نیز تصویر خلیج فارس بر روی نقشه ایران با ذکر نام آن به انگلیسی و نمادی از انرژی هسته ای است. خلیج فارس در جنوب ایران، آبراهی مهم در خاور میانه است. - ۱۰۰ هزار ریالی؛ آرامگاه سعدی: پشت اسکناسهای ۱۰۰ هزار ریالی تصویری از آرامگاه سعدی، شاعر بزرگ ایرانی یا سعدیه در شیراز قرار دارد. این بنا در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است. بعد تخریب بناهای اولیه موجود در سعدیه، کریمخان زند دستور ساخت مقبره ای بر آرامگاه سعدی را داد. این آرامگاه در طول تاریخ دستخوش تغییرات مختلفی شد تا در نهایت در دوره پهلوی بنایی با معماری محسن فروغی با گنبدی فیروزه ای در سعدیه ساخته شد. - چک پول ۵۰ هزار ریالی؛ حرم مطهررضوی: روی چک پولهای ۵۰۰ هزار ریالی تصویری از گنبد و گلدسته حرم امام رضا (ع) در مشهد و بر پشت آن تصویری از سقاخانه اسماعیل طلایی در صحن انقلاب حرم قرار دارد. گفته میشود قدمت سقاخانه صحن عتیق حرم مطهر رضوی به دوره نادرشاه باز میگردد، اما در دوره فتحعلیشاه، سردار اسماعیل خان که اهل سنگسر بوده به خاطر نجات جان شاه، مقداری طلا هدیه گرفت و این طلاها را صرف این سقاخانه کرد. - چک پول یک میلیون ریالی؛ تخت جمشید: تخت جمشید یا پارسه بازمانده ای از کاخ و شهری در دوره هخامنشیان است.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. آموختن 2. ویتنام 3. بادبان 4. هراسان 5. پهلوان 6. یزدگرد 7. رهنمود 8. وازلین 9. زمهریر 10. مسافرت 11. نگرانی 12. دستگیر 13. تندرست 14. مستهلک 15. کنکورد 16. یادبود 17. نمایان 18. مستمسک 19. یادمان 20. کارتون 21. نزدیکی 22. دستیار.