روزنامه «ایران سپید»

شنبه 15 آبان 1395

5 صفر 1438

5 نوامبر 2016

سال بیستم شماره 5423

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5 و 88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

.........عناوین این شماره.......

به نام ما، به کام آنها 2

زندگی مستقل، دغدغه نسل امروز "بخش سوم" 4

چوب الف 8

عینک جادویی، نقل محافل نابینایان ایران 12

جدول ترکیبی/ مرگبارترین صاعقه های تاریخ!/ مخوفترین زندان دنیا  16

* گلواژه: از کسی که به کار بد شما پاسخی نمیدهد بترسید؛ او نه شما را میبخشد، نه میگذارد خودتان را ببخشید. برناردشاو

صئ........سخن هفته

* به نام ما، به کام آنها: برخی تعابیر در جامعه نابینایان، چه درست چه نادرست، از رواج چشمگیری برخوردارند. یکی از آنها که در محافل نابینایی و به ویژه زمانی که جو خودمانی و نابینایی باشد، زیاد به گوش میرسد، عبارت «به نام ما، به کام آنها» است. این عبارت هنگامی شنیده میشود که گروهی از نابینایان در مورد عملکرد یک مسئول سازمان دولتی، به ویژه بهزیستی یا یک انجمن نابینایی  یا اداره مشغول گفتگو هستند و مثلاً گفته میشود فلان مسئول سازمان به سفر رفته است یا خودرویی خریده است. بلافاصله تعبیر رایج آن است که آن مسئول با پولی که به نام نابینایان جمع کرده است، به آن سفر رفته و فلان خودرو را خریده است. این عبارت یا عبارات مشابه حاکی از یک بدبینی نهادینه شده، دراز مدت است که به صورت یک کلیشه ذهنی در میان گروههایی از نابینایان جا افتاده است. هر کس که با نابینایان کار میکند از قبل آنها به نان و نوایی میرسد و این در حالی است که مثلاً بسیاری از نابینایان بیکار هستند یا درآمد کافی ندارند. شاید یکی از انگیزه های که برخی نابینایان تحصیلکرده خیلی زود از انجمنهایشان جدا میشوند و تصمیم به تشکیل تشکلی جدید میگیرند؛ این است که اگر او مسئول تشکلی باشد، به نام نابینایان پول و پله ای جمع میکند و به نان و نوایی میرسد. در این که ممکن است در هر نهاد و سازمانی افرادی سوء استفاده گر باشند تردیدی نیست، به ویژه زمانی که نظارت سازمان یافته ای نیز نباشد، اما این تعبیر که هر که برای نابینایان کار میکند از قبل او سوء استفاده میکند یا اگر به جایی رسید، پای خود را روی حق نابینا گذاشته است، تعبیری بیش از حد بدبینانه و توجیهگر این است که اگر من نوعی به جایی نرسیده ام، حقم را دیگری خورده و اگر کسی هم به جایی رسیده، به ویژه اگر بینا باشد حتماً حق من نابینا را خورده است و به جایی رسید. این گونه تعابیر منفی کمکی برای تغییر وضعیتمان نمیکند، مگر اینکه ما هم سوء استفاده گر و خورنده حق دیگران باشیم.

صئ........تجربه هایمان را قسمت کنیم

* طی دو هفته گذشته، صحبتهای سیده فاطمه جوادیان درباره موضوع زندگی مستقل و تنها که در 10 سال اخیر مورد توجه بسیاری از نابینایان و کمبینایان قرار گرفته را آغاز کردیم تا آنجا که او به بیان علت گرایشش به زندگی تنها و مستقل پرداخت. از امور فنی که آموخته بود گفت و اشاره ای هم به دقتش در بررسی نقاط خاص آپارتمانی که برای سکونت انتخاب میکرد، مثل محل فلکه آب نمود. معیارهایی که در انتخاب آپارتمان محل سکونتش دارد، مواردیست که برای هر فرد نابینا و کمبینا میتواند سنجه مناسبی باشد: «وجود چند مورد برای من معیار انتخاب آپارتمان است؛ نورگیر بودن محیط، نزدیکی به خیابان و اماکن عمومی تا در موقع ضرورت، دسترسی آسانی داشته باشم. جدا از این دو مورد، به موقعیت داخل آپارتمان مثل بررسی شیرهای آب گرم و سرد، کابینتها و موکت بودن یا سرامیک بودن کف آپارتمان هم اهمیت میدهم. با مشاهده نقص هر کدام از این معیارها، سعی میکنم در انتخاب آپارتمان بعدی، آن معیار را تغییر دهم.» زیباییهای بصری محیط خانه برایش دارای اهمیت ویژه ایست: «خانه من پر است از تابلوهای مختلف؛ مثلاً یک تابلو جاجیم که نقوش آن برای فرد نابینا هم قابل لمس است، نصب کرده ام یا یک تابلو نقاشی شده بوم و همچنین ساعت دیواری زیبا و خیلی اشیاء زینتی دور از تجمل، اما چشمنواز مثل فانوسهایی که در چارچوب پنجره ها نصب کرده ام، میتوانید در خانه من ببینید.» همیشه برای ادامه زندگی مستقل انگیزه دارد: «کسب استقلال و حفظ استقلال مهمترین انگیزه من در ادامه این نوع زندگیست. من سعی میکنم هر روز یک نکته تازه بیاموزم، چرا که زمان در حال تغییر است.» توضیح مفصلی از نگاه خود درباره استقلال ارائه میدهد: «استقلال تعریف مشخصی ندارد؛ مثل خوشبختی که تعریف مشخصی ندارد. خیلیها معتقدند لحظه ای که حس خوب به انسان دست میدهد را میتوان لحظه خوشبختی دانست. جدا از بحث تعریف، بعد از استقلال مالی، اعتماد به نفس و حس مشارکت در امور اجتماعی به من حس استقلال میدهد. من هم غذا میپزم، هم غذا از آشپزخانه میخرم. هم از دستکش نسوز استفاده میکنم، هم بدون دستکش –بعضی وقتها- کار میکنم. هم با عصا رفت و آمد میکنم، هم از تاکسی سرویس استفاده میکنم. منکر این نیستم که در خیلی موارد از دیگران کمک میگیرم و اعتماد میکنم. مثلاً در موضوع نظافت، از کارگر میخواهم کار نظافت را انجام دهد، چون خودم کار تحقیقی دارم و این کار انرژی زیادی از من میگیرد. دائماً به کارگر تأکید میکنم که، من همیشه میهمان دارم، باید همه جا تمیز و پاکیزه باشد. برای اطمینان بیشتر، وقتی میهمان میآید، میپرسم که آیا نقطه ای کثیف است؟ اگر کثیف باشد، دفعه بعد با ملایمت به کارگر تأکید میکنم که دقت کافی داشته باشد یا هنگام غذا خوردن، بدون داشتن ذره ای غرور، از اطرافیانم، مثلاً خواهرم میپرسم که آیا غذا خوردن من مشکلی دارد؟ لباسم مشکل خاصی دارد؟ هنگام خرید، مثلاً خرید گوشت، با یکی از دوستان به فروشگاه پروتئینی نزدیک محل سکونتم میروم و او تمام محتویات یخچالها را برای من توضیح میدهد تا انتخاب کنم. یک بار قرار شد با خانواده خواهرم به گردشی برویم، سعی میکنم در این مواقع در انجام امور تهیه وسایل سفر، مشارکت کنم. قرار شد گوشت لازم برای جوجه کباب به تعداد 20 نفر را من تهیه کنم؛ با فروشگاه پروتئینی تماس گرفتم و توضیح لازم را دادم، مشخص شد که یک کیلو گوشت مرغ برای چهار نفر کافیست. به بیان ساده تر، زندگی مستقل مجموعه ایست از استقلال مالی، اعتماد به نفس، اعتماد به کسانی که قابل اعتماد هستند، پرسش از افراد مورد اعتماد برای حل مشکل احتمالی، بالا بردن سطح انعطاف و یادگیری در تمام مقاطع. یکی از دوستان من بیمار شد و من به عنوان همراه او در بیمارستان ماندم، فکر کردم شاید روزی کار من این باشد. زمانی احساس کردم ممکن است به عنوان ماساژور مشغول کار شوم، رفتم تا آن کار را یاد بگیرم. خلاصه نباید از آموختن باز ماند» ادامه دارد

صئ........چوب الف

* در شماره گذشته گفتیم که تصحیح نسخه های خطی مربوط به متون کهن ادبی و چاپ آنها نخستین و شاید مهمترین گام در جهت دسترس پذیر کردن این گنجینه ارزشمند بوده است. همچنین دانستیم که اغلب این نسخه ها حتی در مواردی که با مقدمات و توضیحات و تفاسیر بسیار مفصل همراه هستند, همچنان بیشتر تخصصی و دیریابند و مخاطب آنها در اکثر موارد دانشآموختگان و محققان حوزه ادبیات هستند. در کنار این متون فاخر و باشکوه, گزیده های جذاب و متنوعی نیز همراه با تعلیقات و توضیح واژگان و تعبیرات دشوار به بازار عرصه شده و میشود که به نظر ساده تر و دست یافتنیتر میرسند. از بهترین نمونه های این گزیده متون که حواشی و توضیحات به درد بخوری هم دارند میتوان به آثار محمدرضا شفیعی کدکنی, رضا انزابینژاد, جعفر شعار, حسن انوری و... اشاره کرد. مطالعه این گزیده ها به ویژه در مورد آثار شاعران و نویسندگانی که کمتر شناخته شده اند و در صورتی که بخواهیم بدون نیاز به تفحص و جستجوی تخصصی و وقتگیر در میان انبوهی از اشعار و حکایات و مطالب, زیباترین و نابترین غزلها, مثنویها, رباعیها, شاهبیتها و... را دریابیم, بسیار مفید و کارگشا خواهد بود. به علاوه توضیحات اضافه شده به متن در بسیاری موارد میتواند فاصله زمانی بین نویسنده و خواننده را تا حدی پر کند و از ابهامات متن بکاهد. مثلاً در مورد اشعار صائب تبریزی, بیدل دهلوی و اغلب شاعران سبک هندی و حتی در مورد غزلیات شمس و البته بسیاری از شاعران و نثر نویسان هنرمندی که کمتر میشناسیمشان و دیوانها و کلیات آثارشان آمیخته ای است از اشعار زیبا و کمنظیر, دشوار و حتی گاه خسته کننده که فقط به کار متخصصان میآیند.

در مورد این گزیده ها و جنگها چند نکته قابل تأمل وجود دارد. اول اینکه این آثار که از جذابترین بخشهای هر متن برگزیده شده اند دقیقاً واجد همان ویژگیها و دشواریهای متن اصلی بوده, به لحاظ سادگی و سهولت در مطالعه، امتیازی نسبت به متن مادر ندارند. جز اینکه کوتاهترند و بنابر این بیشتر مورد توجه دانشجویان رشته ادبیات قرار میگیرند که فرصت و رغبت کافی برای مطالعه کل متن را ندارند و میخواهند زودتر و ساده تر برای امتحان آماده شوند. دیگر اینکه هرچند این گزیده ها میتوانند نقش مهم و قابل توجهی در آشنایی خواننده با ویژگیها و حال و هوای متن اصلی داشته باشند, اما بعضاً این تصور نادرست را در ذهن خوانندگانشان ایجاد میکنند که با مطالعه این گزیده ها, متن مورد نظر را خوانده و شناخته اند و تمام لذت و حکمت نهفته در دل متن اصلی را دریافته اند و دیگر نیازی به مراجعه به اصل متون احساس نمیکنند. ناگفته پیداست که این تصور تا چه حد ما را از دریافت دقیق و شناخت عمیق و نیز درک درست ارتباط اجزاء مختلف متن با یکدیگر باز میدارد. عادت به خواندن گزیده ها و جنگها به منظور مطالعه ادبیات را با اندکی تسامح میتوان به خواندن جمله های زیبا و آموزنده و به غایت پراکنده و نامنسجم در فضای مجازی مقایسه کرد که جز لذت آنی و انبوهی اطلاعات سطحی و پراکنده چیزی به مخاطبانشان عرضه نمیکنند. از این رو در این ستون ما هرگز رفتن به سراغ ساده ترین و کمحجمترین گزیده متون ادبی را برای درک عمیق لذت ادبی, به هیچ وجه پیشنهاد نمیکنیم. مگر در مورد متون بسیار دشوار و همچنین متونی از آن دست که پیشتر به آن اشاره شد که این گزیده ها میتوانند مدخل و راهنمایی برای ورود به دنیای متن به شمار آیند و ما را از مواجهه با ناهمواریهای متن اصلی بینیاز میکند. شاید بهترین راه تشخیص این نکته که در چه مواردی بهتر است به سراغ گزیده ها برویم این باشد که در مورد آثار شاعران, نویسندگان و اندیشمندانی که کلیاتشان بسیار حجیم و دشوار است یا نمیتوان نسخه چاپی دقیق و خوشخوان و معتبری از آثارشان یافت و نه در مورد قله های ادب فارسی, این انتخاب را در پیش گیریم.

"پرستو ولدخان"

صئ......فناوریهای امیدبخش

* عینک جادویی، نقل محافل نابینایان ایران: این روزها در هر محفلی که بحث تکنولوژیهای مرتبط با افراد نابینا به میان میآید، معمولاً صحبت از عینکی هم مطرح میشود که به قول بسیاری از نابینایان خاصیت جادویی دارد و بینایی را به نابینایان باز میگرداند. حرف و حدیث در مورد این عینک فراوان است و هر کس بنا به برداشتی که از اخبار و شایعات داشته، تعبیر و تفسیری از قابلیتهای آن ارائه میدهد. تماسهای زیادی هم با دفتر روزنامه گرفته شده که محتوای آنها سؤال در خصوص امکانات و نحوه تهیه این عینک بوده است. به دلیل اختلاف آرایی که در میان پیگیران اخبار مربوط به این عینک وجود دارد، بد ندیدیم که یک بار برای همیشه مفصل به معرفی آن بپردازیم و با تمام جزئیات، ماجرای آن را شرح دهیم.

عینکی که ما از آن سخن میگوییم با نام تجاری «Esight» در آمریکا و کانادا عرضه میشود. «Conrad Lewis»، نام یک مهندس کانادایی است که چون دو خواهر نابینا داشته به فکر طراحی چنین وسیله ای افتاده و در این زمینه موفق هم بوده است. اما «Esight» دقیقاً چیست و چطور کار میکند؟ «Esight» مجموعه ای است از یک عینک، یک دوربین و یک کامپیوتر. البته تعجب نکنید. هیچ کدام از این وسیله ها در ابعادی که شما تصور میکنید نیستند. بنابر این، «Esight» کاملاً قابل حمل است و به هیچ وجه دست و پا گیر نیست. کاری که در «Esight» اتفاق می افتد, این است که وقتی شما عینک را به چشم میگذارید، دوربین تمام تصاویر را ثبت میکند و به کامپیوتر ارسال میکند و کامپیوتر، به کمک نرم افزار مخصوصی که در آن تعبیه شده آنها را تحلیل میکند و در اختیار کاربر قرار میدهد. کاربر هم میتواند به وسیله کنترل کننده ای که در اختیار دارد، بر اساس کیفیت بینایی خود، رنگ، نور و اندازه تصاویر را به طور دلخواه تغییر دهد. این عینک میتواند تصاویرِ دور یا نزدیک را تا ۱۴ برابر بزرگتر برای کاربر به نمایش بگذارد. اما سؤال مهم آن است که دقیقاً چه کسانی میتوانند از این عینک استفاده کنند؟ این عینک فقط مخصوص کسانی است که به طور کامل نابینا نشده باشند و هنوز مقداری از بینایی برایشان باقی مانده باشد. بر اساس آمار، در حال حاضر ۱۴ درصد از آسیبدیدگان بینایی به شکل کامل نابینا هستند. بنا بر این، به طور خودکار این ۱۴ درصد از دایره کاربران «Esight» خارج میشوند. تولید کنندگان این عینک ادعا میکنند که از میان افراد باقی مانده میتوانند بینایی را به کسانی برگردانند که مقدار بیناییشان چیزی بین ۲۰/۲۰۰ و ۲۰/۱۲۰۰ باشد. آنها ادعا کرده اند که میتوانند بینایی ۲۰/۲۰ را به این افراد برگردانند.

از آنجا که استفاده از این عینک نیازی به انجام عمل جراحی خاصی ندارد، میتواند گزینه مناسبی برای آسیبدیدگان بینایی به حساب آید. سازندگان آن حدس میزنند بتوانند به کمک وسیله ای که ابداع کرده اند مشکل بینایی را در چیزی حدود ۲۰۰ میلیون انسان بر روی کره زمین برطرف کنند. به گفته طراحان «Esight» قیمت آن چیزی معادل ۱۵ هزار دلار آمریکا است که در مقابل هزینه های مادی و معنوی که نابینایی به یک فرد تحمیل میکند، رقم زیادی به حساب نمیآید. تولید کنندگان «Esight» فعلاً فقط در محدوده آمریکا و کانادا فعالیت میکنند و روند واگذاری عینکها هم به این شکل است که ابتدا آسیبدیدگان بینایی برای آن که بفهمند در دایره شمول خدمات این عینک قرار میگیرند یا نه، به رایگان آن را امتحان میکنند و در صورت قابل استفاده بودن، به مدت دو ماه تحت آموزشهایی قرار میگیرند تا بتوانند به شکل صحیح از آن استفاده کنند. البته با توجه به بالا بودن قیمت عینک برای بسیاری از علاقمندان، شرکت طراح توانسته قراردادی را با برخی بانکهای کشور آمریکا و کانادا هم امضا کند که طی آن، خریداران بتوانند قیمت عینک را در قالب اقساط طولانی مدت پرداخت کنند. ادعای طراحان «Esight» اینطور نشان میدهد که آسیبدیدگان بینایی خواهند توانست به کمک این عینک درست مثل افراد بینا زندگی و کار کنند.

صئ........کشکول

* جدول ترکیبی: برای بدست آوردن رمز باید به 18 سؤال که جوابهای شش حرفی دارند پاسخ دهید؛ همچنین برای پاسخهای شش حرفی سؤالات، سه واژه چهار حرفی ارائه کرده ایم که هر کدام از این واژه ها دو حرف از کلمه شش حرفی را در خود دارند. دقت کنید که این دو حرف حتماً در کنار هم قرار دارند. در انتها از بهم پیوستن حروف اول پاسخهای شش حرفی سؤالات، رمز جدول بدست میآید. سؤالات جدول: 1. زیر پا می اندازند (نقاب-لیمو-نوچه) 2. حل نشدنی (غلام- کینه-حلال) 3. ترسناک (بینا-منور-پاکن) 4. شهری در استان مرکزی (هنوز –دولت-مدرک) 5. کسب کردن (شاکر-تسمه-قابل) 6. نوعی راه رفتن اسب (میوه-مرتع-مهار) 7. خراج (زمان-دلیر-کاتب) 8. از مواد مخدر (شهره-ویلا-ینگه) 9. علم مکانیک ربات (مربی-ساتن-شریک) 10. کار اجباری و بیمزد (طبیب-نگاه-فرید) 11. ابداع وسیله و چیزی (شاخه-ترسو-واعظ) 12. ذره بنیادی خنثی (نوبر-مترو-گونی) 13. خرابی (طویل-تراب-سینی) 14. شعبده بازی (کتری-عدسی-متین) 15. آرامش (قاسم-توده-گیوه) 16. دلچسب و خوشایند (نجار-ناظم-شانه) 17. جار (هملت-سالک-گریه) 18. گرفتگی و انقباض عضله (کاست-پارک-رسمی). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: فحش دلیل کسانی است که حق ندارند. برنده این هفته آقای شمس ا... بزرگی مهر از تهران است.

* جدی نگیرید: مترو جوری شده که باید از پنج تا ایستگاه قبل ببخشید بگی بیای جلو تا بتونی پیاده بشی. - سیاره مشتری به هر جرم آسمانی میرسه میگه: چند؟ - کاش موقع مرگم هادی عامل اونجا باشه و بگه تماااااام.

* حرفهای تکان دهنده: هر که با بدان نشیند، نیکی نبیند. سعدی - انسان تنها زمانی حق دارد به انسانی دیگر از بالا به پائین بنگرد که ناگزیر است او را یاری رساند تا روی پای خود بایستد. گابریل گارسیا مارکز - از یک نقطه مشخص، دیگر راهی برای بازگشت وجود ندارد؛ به این نقطه مشخص میتوان دست یافت. فرانتس کافکا

* مرگبارترین صاعقه های تاریخ! کشته شدن 323 گوزن در نروژ. در ماه اوت 2016، رعد و برق بیش از 300 گوزن وحشی را در مرکز نروژ کشت. آژانس محیط زیست نروژ تصاویری وهمآور از لاشه صدها گوزن وحشی منتشر کرد که در سراسر منطقه ای کوچک در فلات کوه Hardangervidda افتاده بودند. این آژانس اعلام کرد 323 گوزن کشته شدند. مرگ گوزنها یا دیگر حیوانات وحشی توسط رعد و برق غیر معمول نیست. گوزنها در هوای بد نزدیک به هم میمانند و به همین دلیل به یکباره تعداد زیادی از آنها کشته شدند. - 300 نفر در اثر اصابت رعدوبرق جان باختند: در 26 ژوئن 1807، رعد و برق به یک کارخانه باروت در کشور کوچک لوکزامبورگ در اروپا اصابت میکند و بیش از 300 نفر کشته میشود. این فاجعه یکی از مرگبارترین سوانح رعد و برق در تاریخ است. در آن سال لوکزامبورگ در اشغال ارتش ناپلئون بود. دیکتاتور فرانسوی از این کشور برای ذخیره سلاح و مهمات استفاده میکرد. انبارهای زیرزمینی بسیاری به این منظور ساخته شده بود. در کیرشبرگ، قلعه ای در سال 1732 ساخته شده بود که به عنوان اسلحه خانه استفاده میشد. زمانی که رعد و برق به آن اصابت کرد، مهمات درون آن مشتعل شدند و انفجار عظیمی رخ داد. – رعد و برق تمام اعضای یک تیم فوتبال را میکشد: در سال 1998، تمام 11 نفر عضو یک تیم فوتبال توسط رعد و برق کشته شدند که باعث شد تیم مقابل کاملاً سالم بماند. سی نفر دیگر در این بازی که در جمهوری دموکراتیک کنگو برگزار میشد، دچار سوختگی شدند. مردم محلی که جادو باور داشتند در این فکر بودند که شاید کسی تیم را طلسم کرده است. نتیجه بازی 1-1 مساوی بود و بعد از اصابت رعد و برق، ورزشکاران تیم میزبان هیچ صدمه ای ندیدند.

* مخوفترین زندان دنیا: ندامتگاه فدرال آلکاتراز در آمریکا: از این مرکز به عنوان مشهورترین زندان جهان یاد میشود که در جزیره ای در دو کیلومتری سانفرانسیسکو واقع شده است. از 14 فراری که در تاریخ فعالیت این زندان صورت گرفت، فقط 5 زندانی پیدا نشد که احتمال میرود در دریا مرده باشند. این زندان به مکانی تاریخی تبدیل شده و به عنوان بخشی از جاذبه های توریستی این ایالت در معرض دید همگان قرار دارد. آلکاتراز در سال ۱۸۵۰ به عنوان تأسیسات نظامی بنا شد و پس از آن تا سال ۱۹۳۳ بعنوان یک زندان نظامی کاربری داشت.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. بوف-فرجه 2. نوح-حلوا 3. کفش-شیوع 4. لند-درفش 5. نیل-لذیذ 6. آری-یکتا 7. فیل-فسنجان 8. لاک-کلبه 9. ناس-سمند 10. صدا-اسید 11. لگن-ناظم 12. آبی-یورو 13. آنا-آزتک 14. نجس-سی دی 15. تبت-تیشه 16. سبک-کلید 17. زره-هدهد 18. روح-حنین 19. ورق-قادر 20. بدن-نانو 21. مدد-دنبه 22. فنا-انصار 23. فنر-رسید 24. عدن-نوقا 25. دزد-دریا.