توفیق ۴۹ ساله است و از طریق تصاویر تلویزیون، رویدادهای شهرش و جنگ و گریز ارتش عراق و تروریست‌های داعش را نظاره می‌کند. او می‌گوید: «می‌ترسیم که فلوجه با خاک یکسان شود.»

ترس او به بازپس گیری رمادی باز می‌گردد. هر چند ارتش عراق توانست داعش را از آنجا براند اما بخش بزرگی از شهر در عملیات مربوطه نابود شد.

اهالی فلوجه در ۷۰ کیلوتری غرب بغداد، دوران بسیار دشواری را می‌گذرانند. کسانی که از شهر فرار کرده‌اند خبرهای بسیار ناگواری می‌دهند. پانصد هزار نفر در شهر مانده‌اند در حالی که هر روز بمب بر سر شهر ریخته می‌شود و پیوسته غیرنظامیان بیشتری قربانی می‌شوند.

نظامیان عراقی و مسئولان سازمان‌های امدادی بین‌المللی گفته‌اند که شبه نظامیان داعش از ساکنان فلوجه به مثابه سپر انسانی استفاده می‌کنند.

فلوجه از هفته‌ها قبل تاکنون با کمبود آب آشامیدنی سالم و مواد خوراکی روبروست. یک کیلو برنج حدود ۵۰ یورو قیمت دارد. زنی اهل فلوجه که توانسته فرار کند، در حالی که می‌گرید به امدادگران می‌گوید که مردم از گرسنگی خوراک دام می‌خوردند.

سازمان‌های امدادی می‌گویند غالب مردم فلوجه از ماه‌ها پیش تا کنون تنها خرمای خشک خورده‌اند. مسئول یک سازمان کمک‌رسانی به زنی اشاره کرده که نخستین نان را پس از شش ماه از دست امدادگران گرفته و گفته که مزه نان را فراموش کرده بود.

در خلال درگیری طرفین در فلوجه، آوارگان بیشترین آسیب‌ها را متحمل شده‌اند. بیش از ۲۷ هزار نفر به گزارش نهاد امدادی "شورای پناهجویان نروژ" از فلوجه گریخته‌اند که برخی از آنها در راه جان باخته‌اند.

این افراد در تلاش حفظ جان، ناچارند از رود فرات بگذرند اما در چند مورد قایق‌های فرسوده‌شان واژگون شده و سرنشینان آنها غرق شده‌اند. بسیاری روی لاستیک اتومبیل یا محفظه‌های بزرگ پلاستیکی از فرات می‌گذرند در حالی که شنا بلد نیستند.

بخت برگشتگانی هم بوده‌اند که غرق نشده‌اند اما روی فرات هدف گلوله داعش قرار گرفته‌اند.

بعضی از اردوگاه‌های آوارگان در اطراف فلوجه به دلیل پر شدن ظرفیت‌شان، دیگر کسی را نمی‌پذیرند. نهادهای امدادی بر همین اساس امکان مراقبت‌های لازم از آوارگان را ندارند. بیش از همه آب، مواد غذایی، دارو، چادر و تشک کمیاب است.

مسئولان نهادهای امدادی می‌گویند برای تامین مایحتاج ضروری آوارگان پول کافی ندارند. سازمان ملل هم فاقد بودجه لازم برای کمک‌رسانی است. تنها ۳۱درصد نیازهای این سازمان برای کمک به هفت میلیون عراقی از سوی اعضا تامین شده و این در حالی است که وعده‌های بزرگی در این زمینه داده شده بود.

به گزارش دویچه‌وله، یکی از مسئولان کمیساریای آوارگان سازمان ملل می‌گوید بیشترین توجه جامعه جهانی در حال حاضر متوجه بحران پناهجویی در سوریه شده در حالی که عراق هم به همان اندازه سوریه اهمیت دارد و روزهای بدتری را شاهد خواهد بود.

اوضاع محمد توفیق در اردوگاه آوارگان نزدیک بغداد گرچه از دیگران بهتر است اما او و خانواده‌اش باید در نهایت اضطرار زندگی کنند: یک سرپناه کوچک برای پنج نفر، یک وعده غذا در طول روز و بیکاری و بی‌پولی محض... او برای آزادی فلوجه ثانیه‌شماری می‌کند و به خبرگزاری آلمان می‌گوید به محض تمام شدن درگیری‌ها به شهرش برمی‌گردد.