به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، متن گفت و گوی 'استیو کرافت' مجری برنامه '60 دقیقه' شبکه تلویزیونی CBSآمریکا با رییس جمهوری چنین است:

مقدمه رییس جمهوری: از این فرصتی که پیش آمده تا راجع به موضوعاتی که در شرایط فعلی جهان هم برای منطقه ما و هم برای کل جهان اهمیت دارد، گفت و گو کنیم، خوشحالم. فکر می کنم صلح، امنیت و ثبات مهم ترین اهدافی است که همگان خواهان آن هستند و زمینه ای برای پیشرفت و توسعه خواهد بود که به نفع همه بشریت است.

*سوال: در ابتدای مذاکرات به نقل از جنابعالی اعلام شد که این قدم اول و مهم برای بهبود روابط دو کشور است. آن زمان خیلی خوشبین نبودید که این مذاکرات موفقیت آمیز باشد، اما به توافق رسیدید، اکنون نظرتان چیست؟
رییس جمهوری: توافق بسیار سختی بود، پیچ و خم های بسیار زیادی داشت. در مذاکراتی که نمایندگان 7 کشور با هم، راجع به مسایلی که برای دو طرف بسیار اهمیت دارد صحبت می کنند، پیش بینی اینکه آیا مذاکرات در نهایت به توفیق دست پیدا می کند یا نه،خیلی آسان نیست اما من هیچ وقت نسبت به مذاکرات بدبین نبودم و همیشه می گفتم که خوش بینی شاید زیاد نباشد اما بدبینی هم درست نیست و باید همه تلاش خود را برای دستیابی به موفقیت، بکار بگیریم.
اولین گام موفقی که در توافق موقت ژنو برداشتیم، معنایش این بود که این راه گرچه سخت است، اما راه درستی است و می تواند ما را به اهدافمان برساند. امروز خوشحالم که قدم های بسیار مهمی در این زمینه برداشته ایم و در حال برداشتن گام های نهایی هستیم.

*سوال: با این توافق به چه چیزی دست پیدا کردید؟
رییس جمهوری: خود توافق بسیار مهم بود. آنهم در یک مسأله بسیار مهمی ، یک طرف توافق یعنی ایران کاری را انجام می داد و آن را برای توسعه خودش لازم می دانست و طرف دیگر نسبت به همان اقدام بدبین بود و احساس می کرد که ممکن است تهدیدی برای صلح و امنیت باشد. بنابراین، فاصله بین دو طرف بسیار زیاد بود. خود به دست آمدن تفاهم و توافق یعنی یک موفقیت بزرگ برای دو طرف. آنچه ما به دست آوردیم در واقع اهدافی بود که از روز اول آن را دنبال می کردیم و آن اینکه بتوانیم بدون مشکل فعالیت هسته ای صلح آمیز خود را داشته باشیم. تحریم ها برداشته شود و قطعنامه های ظالمانه ای که علیه ایران بوده، لغو شوند.

*سوال: همانطور که مستحضر هستید در داخل امریکا حزب جمهوریخواه و متحد آمریکا یعنی اسراییل، به این توافق حمله کردند و اسراییل این توافق را یک اشتباه تاریخی خواند. آیا شما متعجب شدید که چنین بحث های داغ و تند و تیزی درخصوص این توافق در آمریکا انجام شده است؟
رییس جمهوری: قابل پیش بینی بود که یک مسأله به این مهمی نمی تواند بدون مخالف باشد اما بعضی از تعبیرات ممکن است مطرح شود که ناخوشایند باشند و شما را متعجب کند. به هر حال عده ای مخالف بودند و هنوز هم مخالف هستند، بعضی ها شاید به دلیل اینکه نمی خواستند حزب رقیبشان در آمریکا پیروز شود، بعضی ها هم دلایل دیگری برای مخالفت داشتند. اصولاً مخالفین توافق منطقشان قوی نبود. دلیلش این است که کشورهایی که به این توافق نظر مثبت دارند، اکثریت قاطع کشورهای جهان هستند و مخالفین به یک رژیم و عده ای در آمریکا محدود شده است. البته در میان کشورها هم ممکن است بعضی از دسته جات و احزاب، مخالف آن باشند، اما دولت های جهان همه با هم به این توافق خوش آمد گفتند.

*سوال: مخالفین گفتند که آمریکا خیلی مصالحه کرده و از ایران چیز خاصی نگرفته، آمریکا قرار است تحریم ها را بردارد و 15 سال محدودیت روی برنامه های هسته ای ایران باقی بماند و بعد از آن ایران آزاد است تا یک بمب اتمی بسازد و آن موقع منابع بیشتری در مقایسه با امروز خواهد داشت. نظرتان در این خصوص چییست؟ و فکر می کنید این سخنان دقیق است و ایران چه چیزی از دست داده و چه امتیازاتی برای رسیدن به این توافق داده است؟
رییس جمهوری: اگر کشوری می خواست با امکانات فنی که دارد به بمب اتم دست پیدا کند این توافق،توافق بسیار بدی برای آن کشور بود چرا که این توافق از همه طرف برای رسیدن به بمب اتم محدودیت هایی را به وجود می آورد. اما اگر کشوری از ابتدا به دنبال فناوری صلح آمیز بوده، هیچ ضرری نکرده است. ما می خواستیم این اتهام نادرست که ایران دنبال سلاح اتمی است، زدوده و برطرف شود و همه دنیا بفهمند که تصمیم و هدف ایران یک فعالیت صلح آمیز است. به نظر من روشن است کشوری که ان پی تی را می پذیرد و عضو پادمان است و درهای خود را روی بازرسین باز کرده، دنبال سلاح اتمی نیست و از آن بالاتر ایران در سال های 2003 تا 2005 به طور داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا کرد.
ساخت سلاح اتمی با عضویت در پادمان و پروتکل، هیچ معنایی نخواهد داشت. بنابراین روشن است که ما در این توافق محدودیت هایی برای یک دوره زمانی پذیرفتیم، به دلیل اینکه اعتماد بیشتری در منطقه و جهان بوجود بیاید. ما در این قدمی که برداشتیم، ضرر نخواهیم کرد. چون ما به فعالیت خودمان در تحقیق و توسعه ادامه می دهیم، اصل غنی سازی در ایران از طرف جهان پذیرفته شده، قطعنامه هایی که علیه ما بوده لغو شده و تحریم ها نیز برداشته می شود. بنابراین در مجموع این توافق یک توافق برد – برد است. هم به نفع ماست و هم به نفع کشورهایی که با ما مذاکره کردند.

*سوال: ایجاد اعتماد بین دو کشوری که مدت ها با هم دشمن بوده اند دشوار است. شما چطور می خواهید ذهنیت مردم آمریکا را بویژه با توجه به گزارش های آژانس بین المللی درباره ایران، تغییر دهید؟
رییس جمهوری: بین ایران و آمریکا اعتمادی وجود نداشته و امروز هم وجود ندارد و این مسأله روشنی است. مردم ایران به سیاست های دولت آمریکا اعتمادی ندارند و به اعمال و اقدامات دولت آمریکا در سال های طولانی گذشته معترض هستند و در آمریکا هم برخی ممکن است نسبت به ایران اعتماد کامل نداشته باشند. اما نسبت به موردی که شما مطرح کردید، به هر حال آژانس بازرسی های فراوانی را از سال 2003 تا 2005 انجام داد، مخصوصاً از زمانی که در سال 2003 ایران پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه پذیرفت و قبول کرد. بعد از صدها ساعت بازرسی و گزارش های متعدد، در قطعنامه شورای حکام در نوامبر 2004 به صراحت آمد که فعالیت ایران هیچگونه انحرافی نداشته و آنچه مهم است اینکه کشوری از مسیر صلح آمیز خودش منحرف نشده باشد، ولو اینکه آژانس ایراداتی را نسبت به فعالیت آن کشور داشته باشد. اما نهایت امر مهم بود که آژانس گفت که هیچگونه انحرافی دیده نشده است. در تمام گزارشات آژانس در طول 12 سال گذشته ،همواره آژانس گفته در سایت های اعلام شده هیچگونه انحرافی را مشاهده نکرده است.
این همه گزارش آژانس باید برای افرادی که بی طرف هستند کاملاً اعتمادآفرین باشد.اگر دولتی یا کشوری می خواست دنبال سلاح اتمی برود راه های دیگری برای این کار وجود داشت. ضمن اینکه ایران کشوری است که در طول 200 سال گذشته سابقه تجاوز به هیچ کشوری را ندارد و ایران خود قربانی سلاح کشتار جمعی و شیمیایی است.

*سوال: آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال 2011 اعلام کرده که ایران آزمایشاتی با مواد انفجاری با قدرت بالا داشته واین نشان داد که گویا برنامه ایران در سال 2003 کاملا صلح آمیز نبوده است؟
رییس جمهوری: ایران با آژانس توافق کردند که این ابهام را به حل و فصل نهایی برسانند. آژانس سوالاتی در این زمینه دارد که ما در حال گفتگو با آژانس برای پاسخ به این سوالات هستیم.

*سوال: در ایران هم توافق،مخالفان خاص خودش را دارد. نظر شما درخصوص این مخالفت ها چیست و آیا تشابهی بین مخالفت هایی که در ایران و آمریکا انجام می شود، می بینید؟
رییس جمهوری: تشابه وجود دارد. به هر حال در آمریکا عده ای با این توافق مخالف هستند و در ایران هم این توافق مخالفانی دارد و این طبیعی است. چرا که مخالفان همیشه حداکثر را نگاه می کنند حال آنکه در یک توافق هیچ طرف به حداکثر نمی رسد. همواره باید دو طرف از آن حداکثر یک مقدار کوتاه بیایند تا به توافق برسند. بنابراین هر کسی که دنبال حداکثر نتیجه است، می بیند کشورش به آن حداکثر نرسیده و اعتراض می کند. اما مهم نتیجه این توافق است. نتیجه این توافق به نفع همه و به نفع دو طرف است. به دلیل اینکه درباره یک موضوع بسیار پیچیده و حساس توانستیم پای میز مذاکره به تفاهم و توافق برسیم و بتوانیم جلوی سوء ظن ها را بگیریم و اولین گام را در مسیر اعتماد برداریم.
البته برای دستیابی به اعتماد بین ایران و آمریکا، نیاز به زمان طولانی و فراوانی وجود دارد تا دو کشور به اعتماد برسند. اما مهم این است که از یک نقطه ای شروع کنیم و این نقطه، نقطه ای بوده که ما آغاز کردیم. در اجرای دقیق این توافق می توانیم قدم های بیشتری را برای اعتماد برداریم.

*سوال: برخی از مخالفین توافق در ایران نهادهای قدرتمند هستند، برای مثال سپاه پاسداران با این توافق مخالفت کرده است. شما با این مخالفان چطور کنار می آیید؟
رییس جمهوری: ما همه در کشور یک چارچوب دموکراتیک را پذیرفته و قبول کرده ایم. هر نهادی طبق قانون اساسی اختیاراتی دارد و با آن اختیارات پیش خواهد رفت. زمانی که نهادهای مسئول در ایران توافق را بپذیرند، همه تسلیم آن نهادها خواهند بود. اما قبل از آنکه در یک موضوعی، نهاد مربوطه تصمیم نهایی را بگیرد، روشن است که عده ای مخالف و عده ای موافق خواهند بود و نظرات خودشان را اعلام می کنند اما در نهایت بعد از آنکه توافق مورد تأیید نهادهای مسئول قرار گرفت همه تسلیم آن خواهند بود.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم به آن توافقی که مورد تأیید نهادهای مسوول قرار بگیرد، احترام خواهد گذاشت.

*سوال: رهبر جمهوری اسلامی ایران از این مذاکرات حمایت کرد اما این توافق بخصوص را مورد حمایت قرار نداده اند؟
رییس جمهوری: اصل مذاکرات را مقام معظم رهبری تأیید کردند. بارها هم گفتند که من مذاکرات را قبول دارم که دو طرف با هم مذاکره کنند. توافق موقت ژنو با موافقت ایشان اجرا شد. امروز هم تصمیم نهایی را نسبت به این توافق به نهادهای مسئول واگذار کرده اند. بنابراین آن زمانی که نهادهای مسئول در تصمیم نهایی خودشان این توافق را بپذیرند، معنایش آن است که مقام معظم رهبری هم آن را قبول دارند و تأیید خواهند کرد.

*سوال: آیت الله خامنه ای گفتند که این توافق باید بسیار دقیق مورد بررسی قرار بگیرد و از مجلس خواسته اند که این کار را انجام دهد. به نظر شما امکان دارد که مجلس ایران این توافق را رد کند؟
رییس جمهوری: مجلس فعلاً در کمیسیون ویژه ای که برای این کار تشکیل داده است، این توافق را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین یک نهاد مهم دیگر به نام شورای عالی امنیت ملی این توافق را مورد رسیدگی و بررسی قرار می دهد و این 2 نهاد نظرات خودشان را اعلام خواهند کرد. مهم این است که هر 2 نهاد در این تصمیم گیری طبق قانون و در چارچوب مقرراتی که دارند بررسی این توافق را ادامه بدهند. به نظر من هر دو نهاد در هفته های پیش رو به تصمیم نهایی خواهند رسید.

*سوال: فکر می کنید این تصمیم، تصمیمی مثبت برای توافق خواهد بود؟
رییس جمهوری: به هر حال اکثریت مردم ما در نظرسنجی ها نسبت به این توافق نظر مثبت دارند و معمولاً نهادهایی مثل مجلس و شورای عالی امنیت ملی از نظرات عموم مردم فاصله ندارند و در همان مسیر حرکت می کنند.

*سوال: فکر می کنید که این توافق وتو شود؟
رییس جمهوری: ما سیستمی به نام وتو به آن صورتی که شما در کنگره آمریکا دارید، نداریم. به هر حال شورای عالی امنیت ملی و یا مجلس شورای اسلامی یک چیزی را بررسی، رد و یا تصویب می کنند. مجلس شورای اسلامی موضوعی را مورد بررسی قرار می دهد و با رأی گیری معلوم می شود نظر نهایی اش چیست.

*سوال: به نظر می رسد در پارلمان مباحث بسیار داغی مطرح خواهد شد و فکر می کنید احتمال دارد که مجلس شورای اسلامی این توافق را رد کند؟
رییس جمهوری: هر احتمالی وجود دارد اما به اعتقاد من منطق آنهایی که موافق توافق هستند، منطقی بسیار قوی است.

*سوال: در هفته های گذشته هر دوطرف این موفقیت ها را زیر سوال برده اند و از زمانی که این توافق انجام شده، شعار مرگ بر امریکا و اسراییل سر داده می شود و آیت الله خامنه ای هم هنوز آمریکا را شیطان بزرگ خطاب می کند. آیا به نظر شما امریکا هنوز شیطان بزرگ است؟
رییس جمهوری: تخاصمی بین ایران و آمریکا از زمان دولت مصدق تا امروز وجود داشته که مدت زمان بسیار مدیدی است. این اختلاف، فاصله و بی اعتمادی به زودی از بین نخواهد رفت. مهم این است که ما به کدام سمت قدم برمی داریم؛ به سمت تشدید این تخاصم و یا به سمت کاهش این تخاصم. دولت من از ابتدا اعلام کرده که می خواهیم با دنیا تعامل سازنده داشته باشیم و با کشورهایی که تنش و تخاصم بوده، می خواهیم این تنش و تخاصم را کاهش دهیم. من فکر می کنم ما اولین قدم ها را برای کاهش این تخاصم برداشته ایم.

*سوال: فکر می کنید که آمریکا شیطان بزرگ است؟
رییس جمهوری: شیطان در اصطلاح دینی ما به آن قدرتی گفته می شود که دیگری را فریب می دهد و حرف هایش حرف های دقیق و منطبق با واقعیت نیست. آنچه می توانم بگویم آمریکا نسبت به ایران اشتباهات فراوانی در گذشته داشته که باید این اشتباهات را جبران کند.

*سوال: سخت است برای بسیاری از امریکایی ها که اوباما توافقی را با ایران به عنوان کشوری امضا کرده که شعار مرگ بر آمریکا و اسراییل سر می دهد. شما چطور توضیح می دهید و آیا این ها به خاطر مسایل داخلی در ایران است و آمریکایی ها باید چگونه این شعارها را تفسیر کنند؟
رییس جمهوری: این شعاری که داده می شود، شعار علیه مردم آمریکا نیست، مردم ما به مردم آمریکا احترام می گذارند. مردم ایران در پی جنگ با هیچ کشوری نیستند، اما در عین حال اگر سیاست های دولت آمریکا علیه منافع مردم بوده ، طبیعی است که ملت ما در برابر این مسأله حساسیت به خرج دهند.
در انقلاب اسلامی که مردم علیه شاه قیام کردند، آمریکا به شدت از شاه حمایت کرد و تا آخرین لحظات می خواست شاه را حفظ کند و حتی می خواست شرایطی پیش بیاید که شاه را برگرداند. در جنگ هشت ساله آمریکایی ها مخصوصاً در سال های آخر جنگ از صدام حمایت کردند. مردم اینها را فراموش نمی کنند و از یاد نمی برند. ما نمی توانیم گذشته را فراموش کنیم اما در عین حال نگاه ما باید به آینده باشد. منطق ما این است که اگر با کشور و یا دولتی در دورانی هرچند طولانی تخاصم داشتیم، می توانیم برای آینده بهتر فکر و برنامه ریزی کنیم. من فکر می کنم این مذاکرات بین ایران و آمریکا و 5 کشور دیگر بسیار مهم بود و تفاهم و توافقی که انجام گرفت معنایش این بود که ما قادریم مسایل مهم را با مذاکره و با منطق حل و فصل کنیم.

*سوال: مرگ بر آمریکا یک مفهوم ساده است و جای هیچ تفسیری به جا نمی گذارد و شعاری آشتی جویانه نیست. فکر می کنید روزی برسد که در نتیجه این توافق، چنین شعارهایی داده نشود؟
رییس جمهوری: من اگر بخواهم به تاریخ همین سی و چند سال بعد از انقلاب اسلامی اشاره کنم، در یک دورانی بود که شعار مرگ بر آمریکا خیلی شدید بود، در سال های اول انقلاب یعنی سال 1979 و سال 1980. بعد در یک دورانی این شعار کمرنگ شد و دو مرتبه این شعار در یک مقطعی شروع شد. این معنایش این است که همه چیز وابسته به خود آمریکاست، اگر آمریکا تخاصم را کنار بگذارد و اگر حسن نیت را آغاز کند و اگر گذشته را جبران کند، شرایط آینده میان ایران و آمریکا عوض خواهد شد.

*سوال: ایران و آمریکا توافقی برای برداشته شدن تحریم ها امضا کرده اند. اثر این توافق را در آینده چگونه می بینید؟
رییس جمهوری: هنوز که عمل نشده. فعلاً باید مسأله از کنگره عبور کند و تمام شود تا مسأله رفع تحریم ها شروع شود. البته شما می دانید تحریم ها فقط در زمینه هسته ای برداشته می شود. آمریکا یی ها تحریم های دیگری دارند که آن تحریم ها باقی می ماند. ما کلاً با تحریم مخالف هستیم. تحریم راه درستی نیست. تحریم زبان تهدید و فشار است، اگر این زبان را کنار بگذاریم و با زبان احترام با هم صحبت کنیم آن وقت شرایط حتماً عوض خواهد شد.

*سوال: یک سری موانع وجود دارد و اختلافاتی باقی خواهد ماند که آیا ایران به آژانس اجازه بازررسی از مکان های حساس را می دهد؟ شما فکر می کنید ایران و آمریکا به این توافق تا چه اندازه متعهد هستند؟
رییس جمهوری: به هر حال دو طرف که در طول 2 سال مذاکره و چانه زنی کردند و روی کلمه به کلمه و خط به خط این توافق با هم بحث کردند و بعد از 2 سال مذاکره شبانه روزی به توافق رسیدند، معنایش این است که اراده سیاسی دارند که این توافق را اجرایی و عملیاتی کنند. من از طرف ایران می توانم بگویم که ما هر تعهدی را که در تاریخ گذشته امضا و اعلام کرده ایم، نسبت به آن پایبند بوده ایم. حتی در قراردادهای اقتصادی مان شما اگر نگاه کنید با هر کشوری اگر قراردادی داشتیم ما آن قرارداد را اجرا کرده ایم. در سایر معاهدات بین المللی و بین دو کشور، ما پایبند به قرارداد خودمان بوده ایم، در این توافق هم اینچنین خواهد بود. ایران به این توافق و به تعهدات خود عمل خواهد کرد و با آژانس در چارچوب پادمان و بعدها در چارچوب پروتکل الحاقی عمل خواهد کرد و آژانس در چارچوب معاهدات بین المللی می تواند در ایران بازرسی های خود را انجام دهد.

*سوال: مخالفت هایی در هر دو طرف وجود دارد و احتمالا ادامه پیدا خواهد کرد و حتی جمهوری خواهان گفته اند که تحریم های جدیدی علیه ایران وضع خواهد شد. آیا این باعث خواهد شد که توافق شکسته شود و ایران آمادگی دارد همچنان در مسیر توافق باقی بماند؟
رییس جمهوری: توافق دو طرف دارد. ما به همه بندهای این توافق متعهد هستیم تا زمانی که طرف مقابل ما هم متعهد باشد و به توافق عمل کند. اگر بخواهد توافق توسط طرف مقابل شکسته شود، طبیعی است که توافق یکطرفه معنا و مفهومی نخواهد داشت. تا زمانی که آمریکا و سایر طرف قراردادهای ما یعنی 5 کشور دیگر متعهد باشند به این قرارداد ما هم به این قرارداد متعهد خواهیم بود. شکستن این توافق به نفع کسی نیست و به ضرر همه خواهد بود و ادامه این توافق به نفع همه است.

*سوال: آیا ممکن است که این توافق از سوی آمریکا به خطر بیفتد ولی نه ضرورتا سایر کشورها؟
رییس جمهوری: اگر همه ما به منافع مشترکمان فکر کنیم چه در آمریکا و ایران و چه در سایر کشورهای دیگر معنایش این است که باید به این توافق احترام بگذاریم. این توافق به سادگی به دست نیامده این توافق با تلاش ها و شجاعت فراوان از سوی دو طرف به دست آمده و این توافق را نباید از دست بدهیم اما به هر حال در دنیای سیاست هر احتمالی وجود دارد. ما خودمان را برای انواع احتمالات آماده کردیم، البته بعد از اجرای این توافق هر مقدار روابط ما با کشورهای مختلف در بخش های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی قوی تر شود، احتمال شکسته شدن این توافق به همان نسبت ضعیف تر خواهد شد. ما باید در ماه های اولیه مراقبت بیشتری بکنیم و اگر از ماه های اولیه عبور کنیم به نظرم پایه های این توافق روز به روز محکم تر خواهد شد.

*سوال: فکر می کنید که سطح اعتماد بین ایران و آمریکا به خاطر این توافق بهبود پیدا کرده است؟
رییس جمهوری: در حال حاضر دو طرف یک قدم به پیش گذاشته ایم. دو طرف موارد مورد اختلاف را مطرح کردیم، موارد بی اعتمادی در زمینه مسأله هسته ای را به گفتگو گذاشتیم و در نهایت روی یک متنی به تفاهم و توافق رسیدیم. این به معنای برداشتن یک گام بزرگ است.

*سوال: فکر می کنید این گام سطح اعتماد را بهبود بخشیده است؟
رییس جمهوری: نسبت به قبل بهتر شده اما معنایش این نیست که همه اختلافاتی که داریم حل شده باشد و یا همه بی اعتمادی ها برطرف شده باشد. در یک موضوع و در یک مسأله ما توانستیم بر مشکل فائق شویم.

*سوال: یک سری مباحثی در داخل و خارج ایران و آمریکا هست که توافق هسته ای می تواند کاتالیزوری باشد برای همکاری مشترک بین دو کشور. یکی از این زمینه ها مبارزه با داعش است و هم ایران و هم آمریکا این گروه را مرگبار می دانند. فکر می کنید فضایی برای همکاری یا رایزنی در این زمینه و مبارزه با داعش وجود دارد؟

رییس جمهوری: خیلی زمینه ها وجود دارد که در آن زمینه ها ممکن است اهداف مشترک یا منافع مشترک وجود داشته باشد. اما مهم این است که در همین توافق هسته ای ما در مقام عمل ببینیم دو طرف چگونه عمل خواهند کرد، نحوه عمل ایران و آمریکا نشان خواهد داد که ما در اجرای موضوعی که به تفاهم و توافق رسیدیم تا چه حد جدی و پایبند هستیم. البته زمینه های دیگری در آینده وجود خواهد داشت، مهم این است که در این قدم اول بتوانیم جای پایمان را محکم بکنیم و دقیقاً به این توافق به خوبی عمل کنیم، به خوبی عمل شدن به این توافق فضای جدیدی را بوجود خواهد آورد.

*سوال: گفتید که تمایل دارید با هر کشور درخصوص پایان خونریزی های سوریه صحبت کنید. فکر می کنید یک راه حل عملی برای بحران سوریه چیست؟
رییس جمهوری: در یک کشوری که بخش بزرگی از این کشور توسط تروریست ها اشغال شده و در داخل این کشور خونریزی جریان دارد، میلیون ها نفر از مردم این کشور آواره شد ه اند، چطور امکان پذیر است با تروریست ها بجنگیم بدون اینکه از دولت آن کشور پشتیبانی و به آن کمک کنیم. آیا امکان پذیر است که ما دولت آن کشور را تضعیف بکنیم و همزمان بگوییم ما با تروریست ها می جنگیم؟! هر مقدار ارتش و دولت سوریه تضعیف شود، معنایش این است که زمینه پیش روی برای گروه های تروریستی و از جمله داعش فراهم شده است. بنابراین این متضاد و متناقض است که از یک طرف بگوییم با گروه های تروریستی مخالفیم و از طرف دیگر بگوییم دولت فعلی هم نباید بماند. مگر بدون اینکه آن دولت بماند ما می توانیم با تروریست ها مبارزه کنیم. البته بعد از اینکه با تروریسم مبارزه شد و یک فضای امنی بوجود آمد، آن وقت زمان آن است که بگوییم درباره قانون اساسی و یا حکومت آینده بحث و صحبت شود و گروه های موافق و مخالف پای میز مذاکره بنشینند. اما در شرایط خونریزی و در شرایط اشغال کشور چه راهی وجود دارد؟ آنهایی که می گویند ما می خواهیم داعش را از بین ببریم و حکومت سوریه را تضعیف کنیم، نادانسته و یا دانسته حرف های متضاد و متناقض به زبان جاری می کنند.

*سوال: شما در کمپین انتخاباتی خود گفتید که می خواهید درها را به روی ایران باز کنید، تحریم ها را لغو کنید، آبادانی و رفاه به ایران بیاورید و ایران را به جایگاه خود برسانید. اما به نظر بخشی از وعده های شما تحقق پیدا نکرده است مثل آزادی بیان و آزادی دو رهبر اپوزیسیون که مدتی است در حصر هستند و یا دسترسی های بیشتر به اینترنت. فکر می کنید این پیروزی شما باعث خواهد شد که بتوانید دستور کاری خود را به جلو ببرید؟
رییس جمهوری: من فکر می کنم در زمان دو ساله ای که از دولت من گذشته، نسبت به وعده هایی که دادم تا حد زیادی موفق بود ه ام و به آن وعده ها عمل کرده ام. البته معنایش این نیست که به صد درصد آنچه گفته ام عمل شده اما در همه زمینه ها قدم های مثبتی برداشته شده است. امروز ما در روابط با کشورهای دیگر فضای نویی را احساس می کنیم. ما با دولت های مختلف با کشورهای مختلف روابط نزدیک تری پیدا کرده ایم و علاقمند هستیم با سایر کشورهایی هم که روابط ما صمیمی نیست به سمت روابط بهتر حرکت بکنیم. در زمینه مسایل سیاسی و اجتماعی نیز امروز فضای دانشگاه های ما نسبت به دو سال پیش به مراتب آزادتر، بهتر و با نشاط تر است در مناسبت های مختلف در دانشگاه ها، جلسات مختلف، اجتماعات بزرگ به پا می شود، احزاب مختلف، تفکرات مختلف نطق های خودشان را ایراد می کنند و حرف های خودشان را می زنند. در روزنامه ها و رسانه ها آزادی بیشتری نسبت به گذشته احساس می شود و همین طور ما در زمینه فضای مجازی و اینترنت امروز پهنای باند ما نسبت به دو سال پیش، بیش از 3 برابر شده است. بنابراین فضا کاملاً نسبت به گذشته تغییر کرده. البته برخی از امور است که در اختیار دولت نیست در اختیار قوه قضاییه است، قوه قضائیه ما طبق قانون اساسی مستقل است اما در عین حال مواردی را که دولت بتواند کاری را انجام دهد، در آن زمینه در حد امکانات و اختیارات قانونی خودش اقدام خواهد کرد.

*سوال: برخی کسانی که تابعیت دو گانه دارند مثل جیسون رضاییان در زندان هستند. بسیاری مخالف این قضیه هستند. گویا صحبت هایی هم برای تبادل زندانیان بوده. شما در این ارتباط اظهار نظری می کنید؟
رییس جمهوری: به طور کلی می توانم بگویم راجع به مسایل انسانی ما باید خارج از بحث های سیاسی قدم برداریم، به نفع همه آنهایی که امروز در زندان هستند و یا تحت تعقیب هستند تا جایی که امکان پذیر باشد. ایرانیانی که در آمریکا در زندان هستند، ایرانیانی داریم که تحت تعقیب هستند، بیشتر آنها هم به اتهام اینکه تحریم را دور زدند و شما می دانید که ما از اول تحریم را غلط و نادرست می دانستیم و تشویق می کردیم همه را که تحریم را دور بزنند. چون کار را کار غلط و ضد انسانی می دانستیم. بنابراین همه آن زندانیان را بی گناه می دانیم و زندانی کردن آنان را نادرست می دانیم. ما تلاش خودمان را از لحاظ انسانی و در حد توان انجام می دهیم. انتظار داریم که دولت آمریکا هم تلاش خودش را برای آزادی زندانیان انجام دهد.

*سوال: شما از تبادل زندانیان حمایت می کنید؟
رییس جمهوری: من خیلی این کلمه تبادل را نمی پسندم. ولی باید از لحاظ انسانی اگر می توانیم قدمی برداریم. طرف آمریکایی هم باید قدم خودش را بردارد.

*سوال : هتل های شما مملو از اروپایی هایی است که بدنبال تجارت با ایران پس از لغو تحریم ها هستند. آینده ایران را چگونه می بینید؟ آیا به نظرتان سرمایه گذاران آمریکایی هم باید به ایران چشم بدوزند؟
رییس جمهوری: چرا که نه. آنها هم می توانند به ایران بیایند. به نظر من این فضایی که وجود دارد که آمریکایی ها در ایران سرمایه و تکنولوژی خودشان را نیاورند، نادرست است. فضای ایران برای هم آمریکایی ها و هم اروپایی ها و هم دیگران باز است برای اینکه به ایران بیایند و بتوانیم با هم فعالیت های اقتصادی داشته باشیم. البته ما امروز بیشتر به دنبال سرمایه گذاری و ورود تکنولوژی هستیم تا تجارت. همین طور که می دانید گروه های فراوان از کشورهای مختلف اروپایی به ایران آمده اند و در حال حاضر هم گروه هایی در ایران هستند. آمریکایی ها هم می توانند برای سرمایه گذاری و تبادل تکنولوژی به ایران بیایند و اتفاقاً یکی از راه هایی که آن بی اعتمادی کاهش پیدا کند تقویت روابط اقتصادی مخصوصاً بین بخش های خصوصی است. می دانید که ما در ایران اقتصاد را قدم به قدم به بخش خصوصی و غیردولتی واگذار می کنیم، بخش خصوصی ما و بخش خصوصی آمریکا اگر با هم در سرمایه گذاری و فناوری تبادل داشته باشند، می تواند فضا را مناسب کند و اتفاقاً توافق هسته ای ما را هم پایدارتر می کند. هر مقدار این روابط، روابط نزدیک تری باشد حتی در بخش توریسم. اگر مردم آمریکا به ایران بیایند برای دیدن آثار باستانی و طبیعت و مردم ایران هم به آمریکا بروند برای دیدن آمریکا، این می تواند دیوار بی اعتمادی را کوتاه و شرایط را برای آینده بهتر کند.

*سوال: آیا قصد دارید با رییس جمهوری اوباما در نیویورک آمریکا ملاقات کنید؟
رییس جمهوری: ما برنامه ای برای این کار نداریم. فکر می کنم خیلی قدم های دیگری باید برداشته شود تا به این مرحله برسیم.

*سوال: تماس تلفنی چطور؟
رییس جمهوری: نیازی نبوده که تلفنی با یکدیگر صحبت کنیم. یکبار نیاز بود که آقای اوباما تماس گرفتند و تلفنی با هم صحبت کردیم.

*سوال: دوباره نمی خواهید این کار را انجام دهید؟ آیا احتمالش هست که ملاقاتی باشد؟
رییس جمهوری: مهم این است که ما باید برای اجرای این توافق بسیار مهم تلاش کنیم و باید اقداماتی که به نفع منافع دو طرف است، انجام دهیم. اگر ما گام های مثبتی را برداریم، شرایط برای آینده عوض خواهد شد.