متأسفانه در سالهای اخیر شاهد هستیم که به علت بیتوجهی مسئولان و مدیران شهری به امر مناسبسازی، حوادث دلخراشی رخ میدهد. گویا درگذشت جواد ایزدی در اصفهان و بعد از آن حادثه سقوط نابینای چابهاری از پل عابر پیاده به علت عدم داشتن حفاظ، همچنان تکرار میشود.
جلسات مکرر در زمینه مناسبسازی محیط شهری برگزار میشود اما هنوز نتیجه مطلوب حاصل نشده است. هنوز علیرغم صرف هزینه و وقت برخی دستگاهها و مدیریت شهری وظایف خود را آنطور که شایسته است انجام نمیدهند. دوسال از درگذشت جوان نابینا و نخبه اصفهانی میگذرد، جوانی که به شهادت دوستان ایشان، از معدود افرادی بود که عملکرد آموزشی و فرهنگیاش نابینایان فارسی زبان را در سرتاسر جهان بهره مند ساخته بود.
دوسال از درگذشت جوان نخبه اصفهانی میگذرد و دریغ از یکبار دیدار مسئولان مدیریت شهری با خانواده آن مرحوم. که پدر همچنان داغ است از این داغ و شاکی از مسئولان شهر.
پرواضح است؛ تردد ایمن، جزء بدیهیترین حقوق شهروندی نابینایان محسوب میشود و ما وقتی صحبت از استقلال فردی میکنیم، یکی از عوامل مؤثر در این بین، مناسبسازی مبلمان شهری است تا نابینایان با اطمینان خاطر و آرامش بتوانند در سطح شهر تردد کنند. مهمی که با وجود سالها از سر دادن مناسبسازی شهری، همچنان مغفول مانده است.
پس از این حادثه دلخراش، که با وضعیت موجود، مبلمان شهری و وسایل و متصدیان حمل و نقل عمومی، برای معلولین، مسلما نه اولین حادثه بوده و نه آخرین خواهد بود!! باری دیگر و بیش از پیش، نگاه پرسشگر جامعه افراد دارای آسیب بینایی را به سمت دستگاههای مجری معطوف نمود.
بر اساس ماده ۲ – قانون جامع حمایت از معلولان، کلیه وزارتخانهها، سازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و نهادهایعمومی و انقلابی موظفند در طراحی، تولید و احداث ساختمانها و اماکن عمومی و معابرو وسایل خدماتی به نحوی عمل نمایند که امکان دسترسی و بهرهمندی از آنها برایمعلولان همچون افراد عادی فراهم گردد.
اگرچه در قانون جامع حمایت از معلولان سال ۱۳۸۳، کنوانسیون حمایت از افراد دارای معلولیت سال ۲۰۰۶ و همچنین قانون حمایت از معلولان سال ۱۳۹۸بر تکلیف دولتها به مناسبسازی فضای شهری و وسایل حمل و نقل عمومی و همچنین آموزش رانندگان این وسایل در برخورد با افراد دارای معلولیت و ارایه خدمات به آنها تاکید شده است، ولی قضاوت تحقق این تکالیف از سوی مسوولان را به وضعیت مبلمان شهری و وسایل و متصدیان حمل و نقل عمومی و میزان دسترس پذیری آنها برای معلولین و سالمندان، وا مینهیم.
و اکنون یک سوال باقی است؛ آیا با این حادثه دلخراش و بسیاری حوادث از این دست زنگ هشداری در ذهن مسئولین شهری به صدا درآمده است؟ ما امروز در کجای این مسیر هستیم و فاصلهمان تا محیطی نسبتا امن و کم آسیب برای حرکت و تردد درون شهری چگونه است؟ اگر زمانی برای تردد بین شهری از اتوبوس استفاده کنم، آیا مطمئن خواهم بود که حادثهای از این دست در کمین من نخواهد بود؟