این افراد برای اینکه بتوانند مانند دیگر مردم در فعالیتهای اجتماعی حضور یابند و یا دست کم زندگی شخصی و روزانه خود را با دردسر کمتری سپری کنند باید مهارتهای لازم را کسب کنند. هدفی که برای دستیابی به آن مراکز مختلف آموزش و توانبخشی تخصصی دایر شده است. گروهی از جامعه هدف نیازمند درمان و توانبخشی نابینایان و کم بینایان هستند.
توانبخشی کودکان کم بینا و نابینا در سنین طلایی
یزدانیان پور کارشناس مسئول دفتر مراکز توانبخشی روزانه اداره کل بهزیستی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: ۸ هزار و ۸۸۴ نفر در استان اصفهان به دلیل اختلالات بینایی زیرپوشش اداره کل بهزیستی هستند که ۸۱۴ نفر زیر ۱۵ سال دارند و نیازمند دریافت آموزشهای تخصصی هستند.
او با بیان اینکه بهترین زمان توان افزایی این کودکان تا قبل از ۶ سالگی است افزود: در خصوص این افراد نکته مهم و ضروری، مداخلات به هنگام برای درمان اختلالات بینایی و توانمندسازی فرد است، در این زمینه حتی به خانوادهها هم آموزشهایی داده میشود تا چگونگی ارتباط با فرزند خود و تامین نیازهای او را فرا بگیرند.
کارشناس مسئول دفتر مراکز توانبخشی روزانه اداره کل بهزیستی استان اصفهان گفت: در مراکز تخصصی کودکان میآموزند به چه شکلی با محیط بیرون ارتباط برقرار کنند، تحرک و جهت یابی بی خطر و چگونگی بهترین استفاده از وسایل کمک توانبخشی را فرا میگیرند و برای زندگی روزمره مهارت کسب میکنند.
یزدانیان پور گفت: این آموزشها به مرور کودکان را آماده ورود به مدارس عادی میکند البته آن دسته از کودکانی که اختلالات شدید بینایی دارند به مدارس استثنایی هدایت میشوند.
او اظهار کرد: موفقترین مرکز در ارائه مهارتهای زندگی به کودکان کم بینا و نابینا مرکز توکل اصفهان است که با الگوگیری از آن در کاشان، نجف آباد و فلاورجان هم نظیر آن مراکزی دایر شده و سالیانه ۱۵۰ نفر از خدمات این مراکز بهره مند میشوند.
کارشناس مسئول دفتر مراکز توانبخشی روزانه اداره کل بهزیستی استان اصفهان گفت: تعداد زیادی از افراد زیر پوشش این مراکز تاکنون موفق به طی مدارج تحصیلی عالی حتی تا مقطع دکترا شده و در زمینههای ورزشی و هنری همچنین اشتغال و کارآفرینی موفقیتهای قابل توجهی کسب کرده اند.
آموزشهای تخصصی رایگان برای توانبخشی کودکان کم بینا و نابینا
کارشناس ارشد روانشناسی کودکان با نیازهای ویژه و مدیر مرکز توکل در گفتگو با خبرنگار ما از اصفهان، گفت: مرکز توانبخشی و درمان کودکان کم بینا و نابینای توکل سال ۸۵ کار خود را آغاز کرده و نخستین مرکز تخصصی در کشور برای درمان این گروه از کودکان و توانمندسازی آنهاست.
فاطمه توکلی افزود: در این مرکز ۲۲ کارشناس در حوزههایی نظیر کاردرمانی، اصلاح حرکتی، تحریکات بینایی، نورسنجی، موسیقی درمانی و گفتار درمانی به کودکان کم بینا و نابینا خدمات تخصصی ارائه میکنند که رویکرد این آموزشها تحرک و جهت یابی، تقویت حواس دیگر و پرورش درک و نگرش صحیح به تواناییهای فرد است.
او ادامه داد: در مرکز توانبخشی توکل بیشتر بر جنبه حرفه آموزی و ارتقای مهارتهای نابینایان تمرکز میشود و هدف این است که افراد نابینا به سطحی از خودکفایی نسبی برای فعالیتهای روزمره برسند.
این کارشناس ارشد روانشناسی کودکان با نیازهای ویژه گفت: پس از موفقیت این مرکز، ۱۱ مرکز مشابه در مناطق مختلف کشور تاسیس شده است.
توکلی با اشاره به آموزش رایگان سالیانه ۶۰ نفر در مرکز توکل گفت: هزینه تمام شده آموزش هر نفر در سال یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است که بهزیستی فقط بخشی از آن را میپردازد و بقیه با همت خیران تامین میشود.
او افزود: مهمترین مشکل و چالش این مرکز، استیجاری بودن ساختمان سه طبقه آن است که اجاره آن هزینه سنگینی را تحمیل میکند.
نابینایان هم میتوانند
صفری کارشناس ارشد کودکان استثنایی و از مربیان با سابقه مرکز توکل گفت: در این مرکز سعی میشود تمام نیازهای خاص کودکان نابینا و کم بینا سنجش و توانایی شان ارزیابی شود و هر یک براساس نیازهایشان آموزشهای لازم را فرا بگیرند.
او ادامه داد: در این مرکز ابتدا بینایی کودکان ارزیابی میشود و طبق دستور پزشک و بینایی سنج تمریناتی را در اتاق تاریک آغاز میکنند، این افراد پس از آن به گونهای آموزش میبینند که دست کم نیازهای اولیه دیداری شان تامین شود و اگر اختلالات شدید بینایی داشته باشند حس لامسه آنان تقویت میشود.
این مربی مرکز توکل با ذکر مصادیقی در این زمینه گفت: کودکی در یک سالگی با اختلال بینایی خیلی شدید در مرکز ثبت نام شد که فقط به نور واکنش نشان میداد و پزشکان معتقد بودند فقط باید خط بریل به او آموزش داده شود، اما این کودک امروز پس از ۵ سال تمرین مداوم در سنجش بینایی، درشت خوان معرفی شد و توانست در نوشتن لوح و کارهای دیداری و نوشتاری پیشرفت خوبی داشته باشد.
وجود مراکزی همچون مرکز توانبخشی و درمان کودکان کم بینا و نابینای توکل کمک بزرگی به این کودکان میکند تا با دریافت خدمات توانبخشی و درمانی و شناسایی استعدادهایشان آینده روشنی برای خود رقم بزنند.