به گزارش ایران سپید آن اتفاق، چیزی نبود جو اضافه شدن قابلیت درشت‌نمایی به این مرورگر. این قابلیت اما با اشکال بزرگی مواجه شده بود. قصه از این قرار بود که با اعمالِ بزرگنمایی بر روی صفحات، قالب صفحه به هم می‌ریخت و کاربران، برای Scroll کردن، مجبور بودند به جای حرکت عمودی، به شکل افقی این کار را انجام دهند. همزمان، این Firefox 2 بود که افزونه‌ای ساخت که موقع استفاده از آن، نیازی به Scroll کردن به شکل افقی نبود. این افزونه هم البته یک اشکال بزرگ داشت؛ درشت‌نمایی فقط بر روی متن‌ها اعمال می‌شد و کاربر نمی‌توانست تصاویر را بزرگ‌تر از اندازه طبیعی ببیند. در همین حین، برخی کاربر‌ها ترجیح می‌دادند از نرم‌افزار‌های جانبی برای Magnification استفاده کنند. اپلیکیشنی نظیر ZoomText, از جمله محبوب‌ترین نرم‌افزار‌های آن روز‌های کم‌بینا‌ها به حساب می‌آمد.

از آن تاریخ تا کنون، تغییرات و پیشرفت‌های زیادی در جهت دسترس‌پذیر‌تر شدن مرورگر‌های تحت ویندوز به وجود آمده است و افزونه‌ها و قابلیت‌های زیادی هم به همین منظور به این مرورگر‌ها اضافه شده است. در این نوشته، به برخی از امکانات مرورگر‌هایی نظیر Firefox, Chrome و Microsoft Edge برای کاربران نابینا، اشاره خواهیم کرد.

Mozilla Firefox

برای مدیریت اندازه متن‌ها و تصاویر در Firefox راه‌های زیادی در نظر گرفته شده است. ساده‌ترینِ آنها استفاده از یک کلید میانبر است. میانبری که البته در دو مرورگر دیگر هم کارایی دارد. کاربران می‌توانند با فشردن کلید‌های CTRL و بعلاوه، مقدار درشت‌نمایی را زیاد و با CTRL و منها آن را کم کنند. CTRL و عدد صفر هم همه چیز را به حالت طبیعی باز خواهد گرداند. در این روش، اندازه متون و تصاویر همزمان و متناسب با هم تغییر می‌کند.

روش دیگری هم در Firefox وجود دارد که کاربر می‌تواند به کمک آن تعیین کند که فقط اندازه نوشته‌ها تغییر کند و تصاویر، با همان اندازه طبیعیشان باقی بمانند. برای این کار لازم است کاربر با فشردن Alt + V وارد منو View شود و از بخش Zoom, گزینه Zoom texts only را انتخاب کند. این روش در بیشتر صفحات خوب عمل می‌کند؛ اما در صفحاتی که عکس و متن با هم آمیخته باشد، به خصوص در خصوص متن‌هایی که خیلی درشت شده باشند، منو‌های افقی صفحه با متن‌ها همپوشانی پیدا می‌کند و باعث ایجاد بهم ریختگی در صفحه می‌شود.

یکی دیگر از تنظیماتی که به کاربران کم‌بینای Firefox امکان می‌دهد اندازه نوشته‌ها را تغییر دهند، در مسیر Select Options > General > Language and Appearance تعبیه شده است. در این بخش کاربران می‌توانند تنظیمات مختلفی را برای درشت‌نمایی، مشاهده کنند. از آن جمله اینکه می‌توانند یک اندازه پیشفرض برای فونت صفحات مشخص کنند. این اندازه البته فقط در صفحاتی اعمال می‌شود که طراحِ آن، اندازه‌ای را برای فونت مشخص نکرده باشد. همچنین با رفتن به سربرگ Advanced، کاربران می‌توانند عددی را به عنوان حد‌اقلِ اندازه فونت مشخص کنند که نشوته‌ها هرگز از آن عددت کوچک‌تر نشان داده نشوند. این کار یک حسن بزرگ به دنبال دارد و آن هم اینکه باعث می‌شود کاربران زیاد به Scroll کردن محتاج نباشند. وقتی نوشته خیلی بخزر می‌شود یا کاربر از نرم‌افزار‌های جانبی ذره‌بین نظیر ZoomText یا Magnifier استفاده می‌کند، با توجه به شیوه اعمالِ درشت‌نمایی، کاربر مجبور است بلا‌ انقطاع صفحه را Scroll کند تا بتواند نوشته‌ها را بخواند. در این روش اما با توجه به اینکه مرورگر واژه‌ها را به فراخور اندازه نوشته و صفحه تنظیم یا به اصطلاح Wrap می‌کند، تعداد دفعاتی که کاربر نیاز به Scroll پیدا می‌کند، به اندازه قابل توجهی کم می‌شود.

کاربران کم‌بینا افزون بر همه این امکانات می‌توانند با مراجعه به بخش تنظیمات تم، از تم‌های مناسب برای نوع کم‌بیناییشان استفاده کنند. تم‌های تاریک یا روشن، هر یک برای گروه خاصی از کاربران کم‌بینا مناسب خواهد بود. «Reader Mode» یا حالت خواندن هم از دیگر امکانات Firefox است که می‌تواند صفحه را به حالت متن ساده تبدیل کند تا کاربران راحت‌تر بتوانند آن را مطالعه کنند. با فعال کردن این گزینه، کلید F9 می‌تواند آن را روشن و خاموش کند. همچنین قابلیت بزرگ یا کوچک کردن متن هم در کنار آدرس صفحه در قالب یک آیکن در اختیار کاربران قرار گرفته است.

برای کاربرانی که به درشت‌نمایی احتیاج مبرم دارند، این امکانات احتمالاً کافی نخواهد بود و کاربران می‌بایست از یک نرم‌افزار درشت‌نمایی جانبی هم در کنار این قابلیت‌ها استفاده کنند. یکی از دلایل این کار این است که این تنظیمات فقط بر روی نوشته‌های داخل مرور‌گر قابل استفاده است و سایر بخش‌ها تغییری نمی‌کند. لذا کاربر احتمالاً برای خواندن گزینه‌های منو‌ها یا بخش‌هایی نظیر نوار ابزار یا خط آدرس، دچار مشکل خواهند شد. در ادامه، در شماره‌های بعد در باره امکانات و قابلیت‌های سایر مرورگر‌ها برای کاربران کم‌بینا، خواهیم نوشت.