به گزارش ایران سپیدبه نقل از ایرنا: داوود نعمتی مددکار اجتماعی انجمن داوطلبان خدمات اجتماعی مددیاران با اشاره به اینکه بسیاری از جرایم در یک لحظه و از روی خشم رخ می دهند، گفت: در بررسی وضعیت مجرمان و بزهکاران متوجه می شویم که آنها به علل مختلفی مرتکب جرم و وارد زندان می شوند. در این میان کار مددکاران انجمن این است که علت وقوع جرم را بررسی و پس از آن راهکارهای اجتماعی را متناسب با جرم فرد ارائه دهند.

وی افزود: یکی از مواردی که انتخاب می کنیم، آموزش مهارت های زندگی متناسب با نوع جرم برای این افراد است. برای افرادی که دچار جرایم پرخاشگرانه مانند قتل، شرارت، درگیری های خیابانی و نزاع می شوند، یک بسته کنترل خشم انتخاب و ارائه داده می شود.

نعمتی تاکید کرد: معمولا ارتباط این افراد با خانواده ضعیف است و از طرفی خانواده نیز آموزش های لازم به فرد را نداده است. به او یاد نداده اند که چطور با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار کند. در نهایت ما سعی می کنیم برنامه ای را هم برای مددجو و هم خانواده وی ارائه کنیم.

این مددکار اجتماعی ادامه داد: رفتارهای پرخاشگرانه اغلب ناشی از عدم کنترل خشم است. به همین دلیل اینگونه افراد در کارگاه ها آموزش می بینند که چطور خشمشان را کنترل کنند. چهار مرحله بروز خشم داریم؛ در مرحله اول، فرد در حالت تحریک پذیری قرار می گیرد و مرحله دوم فرد آماده می شود برای انفجار و در مرحله آخر انفجار خشم صورت می گیرد. اما مرحله آخر خاموشی است. جایی که دیگر کار از کار گذشته و آتش فرد فروکش می کند که به این مرحله پشیمانی می گوییم.

وی تصریح کرد: به همین دلیل در آموزش های خود به مددجویان سعی می کنیم یاد بدهیم آنها در همان مرحله اول خشم خود را کنترل کرده تا کار به جاهای باریک نکشد. مثلا اینکه فرد در مرحله تحریک پذیری از محیط خارج شود. اگر در هنگام خشم نشسته، بلند شود و قدم بزند. یا از اتاقی به اتاق دیگر برود. پس تغییر محیط برای کنترل خشم اولین مرحله است.

نعمتی اضافه کرد: دومین کار تنفس عمیق است. نفس کشیدن عمیق باعث می شود تا خون به مغز انسان برسد. برخی غدد در بدن انسان در زمان خشم تخلیه شده و اجازه خون رسانی به مغز ضعیف می شود. شاید به همین دلیل اصطلاح خون به مغزم نرسید، باب شده و ناشی از همین موضوع است. اما نفس عمیق باعث می شود که فرد آرامش مجدد یابد.

این مددکار اجتماعی گفت: در این زمان یعنی در مرحله تحریک پذیری لازم است فرد با خودش صحبت کرده و خودش را به آرامش دعوت و از عواقب خشم ناگهانی اش به عنوان عامل بازدارندگی استفاده کند. با خودتان مثبت حرف بزنید مثل اینکه من می توانم خودم را کنترل کنم. من جواب او را نمی دهم. حتی لازم است فرد عواقب خشم را نیز پیش بینی کند. اینکه ممکن است خشم او به مرحه انجام قتل نیز برسد.

وی افزود: بازآموزی این مراحل باعث می شود فرد به آرامش فکر کند و به آن برسد. اگرچه این رفتارها با اولین آموزش اتفاق نمی افتد و نیاز به مرور زمان و تمرین مکرر است. تمرین مکرر باعث می شود این رفتار در فرد به صورت هنجار تبدیل شده و او این رفتار درست را بروز دهد.

نعمتی ادامه داد: من خودم هم در دوران دبیرستان زود جوش می آوردم و درگیر می شدم. اما الان وقتی به عواقب خشم خود فکر می کنم، آرام می گیرم؛ این یعنی ارتقای خودآگاهی. واکنش فرد را ارزیابی و سعی می کنم از او درباره موضوع درگیری سوال کنم. بپرسم مشکل چیست و چرا دچار سوءتفاهم شده است. اگر بتوانم مشکل را برطرف می کنم و در غیر این صورت محیط را ترک می کنم تا آرامش پیدا کنم. به همین دلیل وقتی افراد نسبت به اطرافیان خود آگاهی شان را ارتقا دهند، با این مسائل کنار می آیند و دیگر درگیر نخواهند شد.

این مددکار انجمن مددیاران تصریح کرد: وقتی در یک درگیری و نزاع، طرف درگیری را به عنوان بیمار اجتماعی نگاه کنید، بدون شک نسبت به رفتار او تجدیدنظر خواهید کرد و رفتار پرخاشگرانه خود را به رفتاری آموزنده تبدیل می کنید. این رفتار به شما کمک می کند، مشکلات بعد از رفتار تحریک آمیز خود را کنترل کرده وهم با رفتار خود به فرد مقابل بفهمانید که رفتارش تهاجمی و اشتباه است و می تواند نوع برخوردش را اصلاح کند.

وی تاکید کرد: مثلا بعضی از مددجویان که مرتکب قتل شده اند، به ما می گویند اگر آموزش دیده بودیم که چگونه رفتار کنیم هیچ وقت دستمان به خون کسی آلوده نمی شد. به همین دلیل اینجا بحث ارتباط موثر مطرح می شود. اینکه یاد بگیریم پیغام از گیرنده به فرستنده به درستی و بدون اشتباه منتقل شود و در پیام مان مشکلی رخ ندهد که باعث سوءبرداشت در رفتار کلامی یا غیرکلامی ما شود.

نعمتی با اشاره به نقش موثر خانواده ها در آموزش مهارت زندگی به فرزندانشان بیان داشت: خانواده ها نیز باید یاد بگیرند و به فرزندانشان ارتباط موثر را آموزش دهند. هدفمان این نیست که فرد ایده آل شود بلکه قصدمان این است که مددجو چند قدم جلوتر گام بگذارد و خود را کنترل کند. این نشانه گذار از مرحله رفتارهای پرخاشگرانه به سمت رفتارهای حساب گرایانه است.