به گزارش ایران سپید به نقل از تسنیم؛ مطالعات متعدد نقش موثر روزه داری را در بهبود بیماری‌های مختلف نشان دادند در اغلــب بیماریهائی که عادات غلط غذایی، چاقی و افزایش وزن در بروز آنها دخالت دارند روزه داری مفید است.
مطالعات نشان داده است روزه گرفتن برای مبتلایان به چربی خون بالا بسیار مفید است. روزه داری میزان چربی‌های نامطلوب موجود در خون را تنظیم می‌کند و موجب افزایش میزان چربی‌های مفید خون می‌شود و بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم به کمک پزشک معالج و یک متخصص تغذیه به راحتی می‌توانند در این ماه روزه بگیرند و از اثرات مفید آن بهره کافی ببرند.
بــه طور کلی پیروی از یک برنامه غذایی صحیح در ایام ماه مبارک رمضان از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا هم بتوان عادات غذایی غلط را اصلاح کرد و هم از برکات معنوی این ماه بهره برد.
تغذیه صحیح به هنگام سحر و افطار
براین اساس زهرا عبداللهی - مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت آورده است: در ماه مبارک رمضان نیز مانند همیشه پیروی از برنامه غذایی متنوع و متعادل شامل 6 گروه اصلی غذایی (نان و غلات، میوه ها و سبزیها، گوشت و تخم مرغ، شیر و لبنیات و گروه حبوبات) ضروری است. با رعایــت تـنوع و تعادل در مصرف غذا نیازهای تغذیه ای شامل آب، املاح، ویتامین‌ها، پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن، تامین می‌شود و بهتر است غذای مصرفی در وعده سحری خصوصیات و ویژگی وعده ناهار را داشته باشد تا از ایجاد گرسنگی در طول روز پیشگیری شود.
خیلی‌ها فکر می کنند هنگام سحر باید غذاهای پرچربی وپرکالری بخورند که در طول روز احساس گرسنگی نکنند، بد نیست بدانید مصرف موادغذایی پرچربی موجب تشنگی شدید می‌شود و می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. بعضی‌ها هم مصرف مواد قندی وشیرینی را ترجیح می‌دهند درحالیکه باید بدانند مصرف مواد قندی به مقدار زیاد در هنگام سحر باعث افزایش ناگهانی هورمون انسولین در خون می‌شود.
با توجه به اینکه هورمون انسولین موجب کاهش قند خون می‌شود خیلی سریعتر دچار احساس گرسنگی و ضعف می‌شوید. بنابراین توصیه می‌شود در وعده سحری از غذای کم چرب مواد غذایی پرفیبرمثل میوه‌ها وسبزی‌ها استفاده کنید که منبع سرشاری از فیبر هستند. موادغذایی پرفبیر آب زیادی در خود جذب می‌کنند و بدن می تواند آن را به آهستگی جذب کند و احساس تشنگی دیرتر عارض می شود.
از سوی دیگر فیبرها سرعت حرکت موادغذایی را کاهش می‌دهند و در نتیجه احساس گرسنگی دیرتر سراغتان می‌آید. مصرف آب به مقدار زیاد در وعده سحری و مخصوصاً بین غذا توصیه نمی‌شود چون موجب رقیق شدن شیره معده و آنریم‌های گوارشی شده وروند هضم غذا مختل می‌شود.
مصرف مایعات مانند آب آشامیدنی، آب میوه، شیر کم چربی، دوغ بدون نمک در فاصله پس از افطار تا هنگام خوابیدن کمک می‌کند که تعادل آب و الکترولیت های بدن شما در هنگام روزه داری حفظ شود. مصرف زیاد چای توصیه نمی‌شود زیرا چای مدر است و باعث از دست دادن آب بدن شما می‌شود.
در هنگام افطار مصرف غذاهای سبک و مختصر شامل گروه های غذایی شیر و لبنیات (مانند شیر و ماست و پنیر) میوه‌ها و سبزیها و نان و غلات (مانند برنج و نان) توصیه می‌شود مانند نان و پنیر و سبزی که یکی از عادات خوب غذایی هموطنان در این ایام است. علاوه بر آن مصرف شیر گرم و فرنی و یــا شیر برنج در هنگام افطار مناسب است. استفاده از مواد غذایی آبکی مثل سوپ، آش، حلیم بــدون روغن و همچنین مایعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار می‌شود.
علاوه بر آن استفاده از سبزیها و میوه‌ها در هنگام افطار و همچنین در فاصله زمانی بین افطار تا سحر به دلیل اینکه منبع خوبی از فیبر هستند برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و مانع بروز یبوست می‌شود.
توصیه می‌شود در وعده سحری مقدار مناسبی سبزی‌های مختلف مصــرف شود. سبزیها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تامین ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می‌کنند. مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی‌شود. مصرف مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول‌ها و در نتیجه کاهش قند خون می‌شوند.
به این ترتیب مصرف مـــواد غـــذایی شیرین و حاوی قندهای ساده در وعده سحری موجب می‌شود شخص زودتر گرسنه شود. از آنجا که میوه‌ها نیز حاوی قندهای ساده هستند توصیه می‌شود در وعده سحری کمتر مصرف شوند. انواع میوه را که حاوی ویتامین‌ها و املاح معدنی است و بسیار مفید برای سلامت بدن است بهتر است در وعده افطار و یا در فاصله افطار تا سحر مصرف کرد. توصیه می‌شود برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود.
هنگام افطار از مصرف چه مواد غذایی باید اجتناب کنیم؟
یکی از عادات غلط غذایی روزه داران این است که به دلیل تشنگی زیاد در هنگام شروع افطار آب سرد، شربت و یا نوشابه مصرف می‌کنند. بهتر است افطار خود را با کمی آب گرم و یا چای آغاز کنیم. پس از آن می‌توان از خرما یا کشمش استفاده کرد زیرا این دو سبب کنترل اشتها می‌شوند و از بیش خواری به هنگام افطار ممانعت می‌کنند. علاوه بر آن مصرف خرما در ماه مبارک رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید اســـت لــذا تـــوصیه می‌شود که در وعده افطار حتی المقدور 4-3 عدد خرما مصرف شود.
همچنین از مصرف بیش از حد خرما نیز مانند سایر شیرینی ها باید پرهیز شود. به طور کلی توصیه می‌شود به جای مصرف انواع شیرینی‌ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی (ویتامین ها و املاح) هستند، از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، کشمش و انواع میوه استفاده شود. افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت. مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می‌شود. بعد از صرف سحری نیز بســـیاری از افراداز بیــم تشنــــگی در طول روز به مقدار فراوان آب می‌نوشند که کار درستی نیست.
توصیه می‌شود روزه داران از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می‌شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند. همچنین، مصرف مـــواد غذایی سنگین، دیر هضم، پر چرب و سرخ شده به هنگام افطار مناسب نیست. به طور کلی توصیه می‌شود به جای غذاهای چرب و سرخ شده از غذاهای آب پز و بخارپز شده استفاده شود.
توصیه برای افراد خاص
کودکان به خصوص آنهائی که از نظر جثه کوچک و کم وزن هستند بهتر است روزه کامل نگیرند اگر مایلند در برنامه سحر و افطار شرکت کنند می‌توان آنها را تشویق کرد چون این ایام و گرمی حضور اعضای خانواده به دور سفره سحری و افطاری و محیط سرشار از معنویت آنها را به وجد خواهد آورد و خاطره شیرینی برایشان خواهد بود.
سالمندان اگر روزه می‌گیرند باید مراقبت بیشتری کنند ذخیره آب در بدن سالمندان و کاهش قند خون ممکن است موجب سرگیجه شود و اینگونه سرگیجه‌ها اگر موجب افتادن شود برای سالمندان خطر آفرین است. مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصا" شیر کم چرب، استفاده از انواع سوپ‌ها و آش‌ها در افطار و سحر و نوشیدن چای کمرنگ برای آنان مفید است و می‌تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند.
روزه در افــراد بــیمار بــا توجه به نوع بیماری متفاوت است در بعضی از بیماری‌ها افراد می‌توانند با مشاوره با متخصص تغذیه روزه بگیرند و حتی گاهی روزه داری برای آنان مفید است ولی بیماران باید نظر پزشک معالج خود را ملاک اصلی قرار دهند و بدون مشورت اقدام نکنند به ویژه افرادی که تحت رژیم‌های خاص درمانی هستند.