به گزارش ایران سپید به نقل از مهر: دهمین جلسه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات در حالی برگزار شد که اعلام آمادگی حضور بسیاری از نهادها و ارگان های موثر در این حوزه، نوید یک جلسه پربار را و مثمر ثمر را می داد.
در واقع توجه ویژه وزیر بهداشت به کاهش مصرف دخانیات در کشور و صراحت لهجه او در مطالبه تعهدات سایر نهادهای مرتبط را نیز به تلاش مضاعف تحریک کرده بود تا در این سال ها تلاش های جدی تری را در این حوزه انجام دهند.
حضور شخص وزیر بهداشت، معاونان و مدیران ارشد وزارتخانه در امور مرتبط با حوزه دخانیات در جلسه دهم نشان دهنده اهمیت این جلسه برای وزارت بهداشت بود اما بر خلاف انتظار و وعده های داده شده، وزرا و روسای وزارتخانه ها و نهادهای ذیربط به اعزام نمایندگان خود به این جلسه اکتفا کرده بودند تا نمودی بر مثل "از حرف تا عمل" باشند.
دکتر علی اکبر سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت ضمن خوشامدگویی به نمایندگان نهادهای مختلف و همین طور اصحاب رسانه، اهداف جلسه دهم و کارهای انجام شده در این خصوص را برشمرد. وی با بیان ضرورت توجه به مساله مصرف دخانیات در کشور، توجه به این موضوع را مهم تر از بسیاری برنامه ها دانست و از کاهش سن مصرف دخانیات و گسترش روزافزون مصرف قلیان در کشور ابراز نگرانی کرد.
در ادامه این جلسه دکتر خسرو صادق نیت رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، گزارشی از برنامه های اجرا شده در این ستاد در جهت کاهش مصرف دخانیات ارایه داد.
وی یکی از اهداف تشکیل این ستاد را برنامه ریزی برای مبارزه با مصرف مواد دخانی و حفظ سلامت عمومی بیان کرد و گفت: اجرای دستورالعمل تعیین عاملین مجاز توزیع و فروش فراورده های دخانی و تدوین برنامه حذف تدریجی عرضه قلیان از مصوبات جلسه نهم این ستاد بوده است.
صادق نیت عنوان کرد: از ۲۶۴ هزار و ۳۱۱ امکنه عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی بازدید شد که ۱۱ هزار و ۶۲۵ امکنه تبلیغات مغایر با قانون داشتند و برای ۳ هزار و ۶۷۰ مراکز فروش جهت جمع آوری سیگار در معرض دید عموم اخطار کتبی صادر شد؛ همچنین ۴۹۵ مورد متخلف به مراکز قضایی معرفی شد و ۱۲۸ مورد امکنه با دستور مراجع قضایی تعطیل شد.
وی با اشاره به اینکه ۳۴ هزار و ۹۲۵ مرکز عمومی می توانند قلیان عرضه کنند، افزود: از بین این تعداد، ۸ هزار و ۹۹۷ مرکز قلیان عرضه می کنند و ۱۷۵۵ مرکز به مراجع قضایی معرفی و۸۵۳ مرکز با حکم قضایی تعطیل شدند.
صادق نیت ضمن اشاره به طراحی و اجرای پویش ملی «قلیان ها را گلدان کنیم» ، هدف از این پویش را فرهنگ سازی و جلب حمایت عمومی برای عدم مصرف قلیان بیان کرد.
وزیر بهداشت: دخانیات هم سلاح است
مهمترین بخش جلسه دهم ستاد کشوری مبارزه با دخانیات صحبت های وزیر بهداشت بود.
دکتر سید حسن هاشمی در صحبت های خود با مقدمه ای از عوارض مصرف دخانیات و ارتباط آن با انواع سرطان ها، به لزوم جدیت همه ارگان های ذی ربط به این موضوع پرداخت.
وی در دهمین جلسه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات اعلام کرد: برخی مسئولان می گویند که ما چه کار به سیگار کشیدن و مصرف دخانیات مردم داریم؛ این در حالی است که اعتیاد بلای جان خانواده هاست و همه می دانیم که بیشتر موارد اعتیاد از سیگار شروع می شود. وقتی ما خود با این دیدگاه در این حوزه وارد می شویم نمی توانیم از مردم توقعی داشته باشیم.
وزیر بهداشت با اشاره به ارتباط انواع سرطان ها با مصرف دخانیات گفت: مردم از این همه کارگروه و ستاد تشکیل شده در این حوزه انتظار دارند. ما توانایی برخورد موثر با این موضوع را داریم و فقط باید اراده این کار به وجود بیاید تا بتوانیم اقدامات موثری را انجام دهیم.
هاشمی، وزارت بهداشت را قربانی کم کاری برخی از نهادهای موثر در این زمینه دانست و خاطرنشان کرد: سیاستگذاران این حوزه باید بدانند که سیگار تفنن نیست بلکه مصیبت است و باید همانطور که می توانیم از قاچاق اسلحه جلوگیری کنیم، جلوی قاچاق دخانیات را هم بگیریم چون این هم اسلحه است؛ اسلحه ای که بسیار خطرناک است و جان عده زیادی را تهدید می کند؛ در واقع تا زمانی که نتوانیم جلوی قاچاق را بگیریم، اقتصاد مقاومتی در حد شعار باقی می ماند.
وزیر بهداشت گفت: باید دقت داشته باشیم که در این موضوع مدام به عقب برنگردیم و با این همه بررسی ها و الگوهای موثر در دنیا دوباره درباره افزایش مالیات و عوارض دخانیات و تاثیر آن بر کاهش مصرف بحث نکنیم. کافیست یک جستجوی ساده در اینترنت انجام دهیم تا از نتایج جهانی این اقدام آگاه شویم.
هاشمی همچنین از قلیان به عنوان یک مصیبت مضاعف یاد کرد و گفت: در جامعه ما که بسیاری از اطلاعات توسط رسانه ملی به مردم منتقل می شود، انتظار از رسانه بیش از این است.
تسخیر شدن آثار سینمایی با دخانیات
دکتر سیدمحمدهادی ایازی معاون امور اجتماعی وزارت بهداشت از دیگر شرکت کنندگان این جلسه بود که به نقش رسانه های تصویری بر کاهش علاقه جوانان به مصرف مواد دخانی تاکید داشت.
وی در این جلسه با اشاره به لزوم نظارت بر تولیدات فرهنگی کشور در جهت کاهش مصرف دخانیات گفت: در حال حاضر ما شاهد روندی بر خلاف این موضوع هستیم و می بینیم که در فیلم های ساخته شده دهه سوم پس از انقلاب، نمایش مصرف دخانیات و تصاویر مربوط به آن نسبت به تولیدات دهه اول چندین برابر افزایش پیدا کرده است.
ایازی گفت: مقایسه تصاویر مصرف دخانیات در فیلم های این دو دهه نشان می دهد که نمایش این موارد در مردان ۴ برابر و در زنان نزدیک به ۱۰ برابر افزایش پیدا کرده است که این موضوع با این روند در فیلم های دهه چهارم پس از انقلاب اسلامی بدتر از قبل خواهد شد.
لزوم وجود یک قانون جامع و کامل
نماینده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز از دیگر شرکت کنندگان جلسه دهم ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات بود که به موضوع گسترش مصرف مواد دخانی به خصوص قلیان در تفرجگاه ها و هتل ها از دو دیدگاه پرداخت.
رحمانی موحد در صحبت های خود موضوع سرو قلیان در اماکن تحت پوشش این سازمان را به دو بخش مجاز و غیرمجاز تقسیم کرد و گفت: در مورد عرضه دخانیات و سیگار به صورت غیرمجاز تکیف مشخص است و راهکار قانونی وجود دارد.
وی با اشاره به قوانین موجود در مورد عرضه قلیان در مکان های تفریحی و هتل ها خاطرنشان کرد: باید اول ببینیم که ساماندهی قلیان دقیقا به چه معنی است، واقعیت این است که قانونی که در حال حاضر در این مورد وجود دارد جامع، کامل و بازدارنده نیست و در نقاط مختلف کشور به اشکال مختلف نسبت به آن برخورد می شود.
نماینده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری همچنین با اشاره به راهکارهای موجود در بسیاری از کشورها در مورد مصرف دخانیات، تقسیم فضای هتل ها به دو بخش مجاز به استعمال دخانیات و بخش بدون مصرف دخانیات را یکی از این راهکارها دانست و گفت: می توان در مورد فضاهای اقامتی کشور نیز این قانون اعمال شود.
وی گفت: هتلداران که با سرمایه گذاری های کلان خود را وارد عرصه گردشگری کرده اند، در حالی از ارائه مواد دخانی منع می شوند و پلمپ می گردند که در فاصله چند متری آنها، همین قلیان ها در قهوه خانه ارائه می شود.
رحمانی در پایان تاکید کرد: حدود ۱۰ سال از وضع قوانین موجود درباره عرضه و مصرف دخانیات می گذرد و به نظر می رسد این قوانین نیاز به بازنگری دارند.
لزوم آموزش از سطوح ابتدایی تحصیلی
دکتر ضیاءالدینی که در این جلسه به عنوان نماینده وزارت آموزش و پرورش شرکت کرده بود، در صحبت های خود به فعالیت های انجام شده دراین حوزه اشاره کرد و گفت: با توجه به اهمیت بحث آموزش دانش آموزان در کاهش مصرف دخانیات و همین طور کاهش سن استعمال دخانیات در افراد که تهدید جدی برای دانش آموزان تلقی می شود، با همکاری وزارت بهداشت دو کتاب درسی با محوریت بهداشت و سلامت و مراقبت های شخصی را در قالب دو عنوان درسی تدوین کرده ایم و امیدواریم که موضوع تهدید دخانیات برای دانش آموزان با استفاده از ابزارهای موجود ما که مهمترین آنها آموزش همسالان است به نحو موثری کاهش پیدا کند.
اجرای بیش از ۶۸ طرح انتظامی در حوزه دخانیات
بدون شک یکی از مهمترین اهرم ها در کاهش مصرف دخانیات بخصوص در حوزه توزیع دخانیات، نیروی انتظامی است.
سرهنگ موسوی که به عنوان نماینده نیروی انتظامی در دهمین جلسه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات شرکت کرده بود، نقش رسانه ها و مردم را در کنترل و جلوگیری از مصرف دخانیات بسیار تعیین کننده دانست و گفت: در سال ۸۶ همکاری مردم با نیروی انتظامی و آگاه سازی و اطلاع رسانی رسانه ها موجب شد تا جمع آوری قلیلان ها که در بسیاری موارد داوطلبانه صورت گرفت، به آمار ۹۹درصدی برسد.
وی گفت: در سال ۹۴ نیز با توجه به تاکید بر کاهش مصرف دخانیات، نیروی انتظامی فعالیت های گسترده ای را در این زمینه انجام داد و همکاری های گسترده ای میان نیروی انتظامی، دانشگاه های علوم پزشکی، دستگاه قضا و همین طور اصناف صورت گرفت.
سرهنگ موسوی با اشاره به ابلاغ بخش نامه تشدید نظارت بر قهوه خانه ها در سال ۹۴عنوان کرد: در این سال ما بیش از ۶۸ طرح در این حوزه به اجرا درآوردیم؛ همین طور ۵۱۴ جلسه در این باره در کشور برگزار کردیم و ۳۱هزار و ۸۸۶ مورد بازدید از اماکن مختلف داشتیم.
وی افزود: در بازدیدهای صورت گرفته ۱۲هزار و ۷۲۵ مورد تذکر داده شد، بیش از ۷هزار تعهد گرفته و همچنین نزدیک به ۳هزار مورد از مکان های توزیع غیرمجاز مواد دخانی پلمپ شد.
وی در پایان صحبت های خود خاطرنشان کرد: در صورتی که رسانه ها بتوانند اطلاع رسانی و آگاه سازی مناسب در حوزه کاهش مصرف دخانیات داشته باشند، میل به همراهی و همکاری در این زمینه توسط مردم وجود دارد.
شهرداری و رابطه مالک و مستاجری با دکه ها
بدون شک یکی از مهمترین مشکلات در عرضه فرآورده های دخانی در کشور، دکه هایی هستند که در سطح شهرها اغلب با عنوان دکه های مطبوعات فعالیت می کنند. این دکه ها که با توجه به موقعیت استقرار نسبت به خیابان ها بیشتر در معرض دید هستند، بخش عمده ای از فضای قابل رویت دکه ها را با تبلیغ انواع و اقسام مواد دخانی پر می کنند. علاوه بر این، مشکل دیگر درباره این دکه ها ارائه سیگار به صورت نخی به متقاضیان و همین طور در اختیار قرار دادن فندک و کبریت به خریداران است که بر خلاف قوانین در نظر گرفته شده در این حوزه است.
خانم زمانی که به عنوان نماینده شهرداری تهران در جلسه حضور پیدا کرده بود با ارائه گزارشی درباره ممنوعیت عرضه سیگار و محصولات دخانی در دکه های فروش مطبوعات، به ذکر مشکلات موجود در این حوزه پرداخت.
وی گفت: بازرسان شهرداری با بازرسی های مداوم خود از این دکه ها بر اجرای قوانین در این رابطه نظارت دارند و با مشاهده تخلف اقدام به پلمپ دکه های متخلف می کنند که در این راستا ۸۶ دکه پلمپ شد. با این حال مشکلی که در این خصوص وجود دارد این است که رابطه شهرداری با این واحدها رابطه مالک و مستاجری است و صاحبان دکه ها با مراجعه به واحدهای قضایی و گرفتن مجوز از آنها اقدام به فک پلمپ می کنند.
وی با اشاره به سایر اقدامات شهرداری در این حوزه گفت: ما تلاش کرده ایم تا با ایجاد کمپین های مختلف در سطح شهر، شبکه های مردمی، ارتقاء آگاهی شهروندان و ترغیب به ورزش، مردم را از مضرات مصرف دخانیات آگاه کنیم.
نقش کم رنگ برخی ارگان ها
دکتر محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با تقدیر از نقش وزارت بهداشت در برنامه های کاهش مصرف دخانیات و تشکر ویژه از دکتر هاشمی به خاطر توجه ویژه به این موضوع، نقش برخی از ارگان ها را در این حوزه کم رنگ و گاهی بی رنگ تو صیف کرد.
وی گفت : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به ابزارهایی که در اختیار دارد می تواند نقش مهمی در کاهش ترویج مصرف دخانیات در جامعه داشته باشد اما متاسفانه کمتر شاهد این حضور بوده ایم.
مسجدی همچنین با تاثیر بسیار زیاد رسانه ها و بخصوص رسانه ملی در مخاطبان خود عنوان کرد: در جامعه ای که بیش از ۸۰ درصد اطلاعات مردم توسط رسانه ملی دریافت می شود، این رسانه می تواند به عنوان یک سلاح قوی برای جلوگیری از گسترش مصرف مواد دخانی کاربرد داشته باشد که متاسفانه در این زمینه هم فعالیت های مطلوب ناچیزی صورت گرفته است.
در پایان دهمین جلسه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات و پس از قرائت بیانیه این جلسه، وزیر بهداشت و نمایندگان ارگان های حاضر در جلسه، شاخه گل هایی را به صورت نمادین در قلیان گذاشتند تا با شعار کمپین «قلیان ها را گلدان کنیم» همراه شوند.