پسرک سنجاق قفلی های کوچک طلایی را که به صورتی زیبا تزیین شده اند تسبیح وار در نخی نازک می پیچد و با اشاره به مچ دستش، به معاون رئیس جمهور می فهماند که النگو می سازد. آنطرف تر پسربچه ای دیگر مشغول نقاشی با مدادرنگی و آبرنگ است و چند دختربچه کاردستی های به ظاهر ساده می سازند.
اینجا زبان مشترک بشریت سخن می گوید
بیشترشان سندرم داون هستند و بی توجه به حضور مهمانها کار خود را ادامه می دهند. نامشان به همراه عکس، روی دیوار مرکز نگهداری که درست پشت ساختمان اصلی کلیسا قرار دارد ثبت شده است اما برای خواندن اسامی آنها، دانستن زبان ارمنی لازم است. کمی آن طرف تر اما زبان مشترک بشریت سخن می گوید. ضرورتی ندارد زبان ارمنی بدانی تا متوجه مهربانی کلام مسئولان مرکز در برخورد با بچه ها بشوی زیرا محبت، زبان مشترک همه اقوام و ادیان است.
مسئول مرکز می گوید: در مرکز نگهداری کودکان استثنایی ارامنه همه خدماتی که برای این کودکان نیاز است، ارائه می شود. از خدمات گفتاردرمانی، توانبخشی و آموزشی تا تامین مایحتاج عمومی و خوراک و پوشاک.
حیات کلیسا در یک صبح زمستانی شبیه همان تصویری است که از اماکن مقدس مسیحیان در اعیاد کریسمس و سال نوی مسیحی در ذهن نقش بسته است. روی یک آب سرد کن در گوشه حیات نوشته هایی به چشم می خورد که به گفته یکی از مسئولان کلیسا مشخصات فرد اهدا کننده آن درج شده است و باز هم نزدیکی فرهنگها؛ آرین می گوید: همانطور که شیعیان نام واقف را روی آبخوری ها می نویسند، ارامنه هم نام و مشخصات فردی را که به اصطلاح این آبخوری را اهدا کرده روی آن ثبت می کنند.
جشن های عید پاک پیچیده در بوی خوش کندر
بوی خوش کندر فضای داخلی کلیسای حضرت مریم (س) را پر کرده است و حالا پیدا کردن یک زن با چادر آن هم روی نیمکت جلویی کلیسا در میان زنان ارمنی، کار سختی نیست. شهیندخت مولاوردی می گوید: دوست داشتم در ایام سال نو و کریسمس به دیدار شما می آمدم و دورادور در جریان فعالیت ها و اقدامات فرهنگی و اجتماعی و خیرخواهانه زنان ارامنه هستم.
پرده سیاه نصب شده جلوی کلیسا نشان از ایام «روزه بزرگ» دارد که شروع شده و تا ۷ فروردین و جشنهای پاک و رستاخیز حضرت عیسی (ع) ادامه دارد. قبله به سمت بیت المقدس است، قبله نخست مسلمانان و دعایی که خوانده می شود و شمع هایی که توزیع می شود، خبر از آغاز مناسک خاصی می دهد.
در کلیساهای ارمنی روشن کردن شمع قسمتی از عبادت دینی و نشانی از زندگی روحانی و مبتنی بر ایمان است. یکی از معدود مردان حاضر در کلیسا توضیح می دهد که روشنایی شمع، واسطه بین بندگان و خداست و مومنان از این طریق خود را به معبود نزدیک تر می بینند.
در یک لحظه زنانی از سه دین وحدانی در حال صحبت هستند. نماینده زنان زرتشتی که از ورود معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور به کلیسای حضرت مریم (س) مطلع شده دعوتنامه ای را برایش آورده تا از مراکز فرهنگی زنان زرتشتی نیز بازدیدی داشته باشد.
نمایندگانی از انجمن بانوان دوستدار کلیسا، انجمن بانوان ارمنی و انجمن خیریه بانوان ارمنی تهران توضیحات مختصری از فعالیتهای خیرخواهانه انجمن ها می دهند و اینکه چگونه با کمک اعضا، از تحصیل دانش آموزان و دانشجویان کم بضاعت، افراد بی سرپرست و ... از طریق برپایی بازارچه خیریه و چاپ کتب مختلف و فروش البسه سنتی زنان ارمنی، حمایت می کنند. ارائه کمک هزینه کفن و دفن، کمک هزینه نگهداری کودکان استثنایی و تامین هزینه نگهداری سالمندان در آسایشگاه از دیگر خدماتی است که انجمن های خیریه زنان ارمنی به هم‌کیشان خود عرضه می کنند.
خلاصه حرفهایشان این است که در شرایط اقتصادی نامطلوب و گرانی، ارامنه از جامعه ایرانی مستثنی نیستند و برای کمک به یکدیگر و کمک به هموطنان از هیچ اقدامی فروگذار نمی کنند.
ایران وطن ارامنه است
آناهید زرگریان یکی از نمایندگان خیریه بانوان ارامنه می گوید: اگرچه سابقه حضور پر رنگ ارامنه در ایران به دوران صفویان بر می‌گردد اما از دیرباز ارامنه ارتباط فرهنگی بالایی با ایرانیان داشتند و هرگز ایران را کشوری بیگانه نمی پنداشتند. یکی از نخستین کلیساهای جهان در ایران دایر شده است و امروز ایران وطن ارامنه است.
تقدیم دهها شهید و صدها جانباز از میان جامعه ارامنه کشور، در طول جنگ ۸ ساله تحمیلی بهترین گواه برای حرفهایش است.
ظروف کیک های خانگی زنان ارمنی که دائما پر و خالی می شود، ارمنستانی کوچک میزبان دید و بازدید عید پاک می شود. موزه «آرداک مانوکیان» که به نام اسقف فقید ارامنه نامگذاری شده پر است از آثار تمدنی زنان و مردان ارامنه. از پوشاک سنتی زنان ارامنه تا دستگاه شمع سازی که آخرین شمع ساخته شده توسط اسقف فقید در آن نگهداری می شود. کتب مقدس خطی مسیحیت مربوط به قرون ۱۱ و ۱۳ میلادی در بخش دیگری از این موزه دیده می شود و اینجا می توان در فضایی کوچک یک ارمنستان کوچک را مشاهده کرد. تصویری از کلیسای آبادان که در جوار مسجد مسلمانان ساخته شده به عنوان نماد همزیستی مسالمت آمیز ادیان هم بر دیوار موزه نصب شده و یک شماره قدیمی از روزنامه ارمنی زبان «آلیک» که دومین روزنامه یومیه ایران محسوب می شود در گوشه ای دیگر به چشم می خورد.
در خروجی موزه مانوکیان به همان حیاتی باز می شود که از آن وارد شده بودیم.
تاروردیان یکی دیگر از زنان فعال ارامنه می گوید: از دولت توقع داریم در زمینه مسائل مالی و کمک به خیریه های ارامنه ورود کند. همچنین در خصوص برخی قوانین شاید نیاز به بازنگری باشد. به عنوان مثال، مساله دیه در مجمع تشخیص مصلحت نظام حل شد اما مواردی همچون ارث و قصاص همچنان وجود دارد که ما از سوی نماینده خود در مجلس شورای اسلامی پیگیر این مسائل هستیم.
آناهید زرگریان هم می گوید: امسال زنان ارمنی برای انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت نام کرده اند و امیدواریم زنان بتوانند در این مرکز تصمیم گیری وارد شوند تا دغدغه های این قشر بیشتر دیده شود.
شهیندخت مولاوردی که خود را برای گرفتن عکس یادگاری با زنان ارامنه آماده می کند، با اشاره به اینکه زنان نجیب ارمنی تنها از کمک به دولت سخن گفتند و مطالبه ای مطرح نکردند، می گوید: ارامنه در کنار دولت برای کاستن از آسیبهای اجتماعی و فقرزدایی تلاش می کنند که این از اهداف بزرگ ماست و امیدواریم بتوانیم ارتباط و تعامل خود را توسعه دهیم و در جهت توسعه متوازن که هدف دولت است گام مشترک برداریم. مواردی مثل موضوع ارث و قصاص را می توانیم از سوی معاون حقوقی و کارگروه اقلیتهای دینی پیگیری کنیم و امیدواریم به نتیجه مطلوب زنان ارمنی برسد.