به گزارش ایران سپیدمهدی حقیقی اهل یکی از روستاهای قم است از او می پرسم: آیا نمی دانستید انتخاب رشته در دانشگاه فرهنگیان برای نابینایان محدودیت دارد؟ او پاسخ می دهد: انتخاب رشته من را یکی از دوستانم انجام داد من خودم نمی دانستم او هم دفترچه را درست نخوانده بود. و نمی دانست که این محدودیت وجود دارد.
س: این انتخاب چندم شما بود؟
س: آموزش کودکان استثنایی انتخاب اول من بود.
س: برای مصاحبه هم دعوت شدید؟
ج: بله من مصاحبه را انجام دادم همچنین معاینات پزشکی و گزینش و حتی تحقیقات محلی هم انجام شد و بعد از همه این موارد وقتی کارنامه آمد نوشته شده بود که رد شده ام. و علت را نابینایی عنوان کرده بود.
س: یعنی در کمیسیون پزشکی هم به شما گفته نشد که به علت نابینایی نمی توانید وارد دانشگاه شوید؟
ج: نه آنجا به من گفتند شما سهمیه سه درصد دارید و برای مصاحبه برو بالا. بعد از آن وقتی موضوع را از وزارتخانه پیگیری کردم گفتند نه چه کسی گفته سهمیه سه درصد دارید؟ من هم اعتراض کردم تا دوستان معلول دیگر وضعیت بهتری پیدا کنند. و موضوع رسانه ای شود تا سالهای بعد دیگر چنین اتفاقی نیفتد.
س: در چه رشته دیگری پذیرفته شدید؟
ج: در کتابداری هم پذیرفته شدم که نتوانستم ادامه دهم چون آموزش مجازی شد و نتوانستم کارهای عملی را انجام دهم و به من گفتند که باید رشته ات را تغییر بدهی. و الان در حال انجام کارهای اداری هستم که در رشته ادبیات تحصیل کنم.
س: اعتراضی که داشتید را به کجا ارائه کردید و چه نتیجه ای گرفتید؟
ج: آن موقع من به خیلی جاها رفتم. اعتراضم را به سازمان سنجش،دیوان عدالت اداری و به نماینده قم آقای امیر آبادی، دادم حتی پدرم به وزارت آموزش و پرورش رفت که راهش ندادند. ولی هیچ یک از این اعتراضات جواب نداد.اما مدتی پیش ویدئویی در کمپین معلولان منتشر کردم و در آن شرح حالم را گفتم این کار را با درخواست آقای مروتی مدیر این کمپین انجامدادم. که آقای وزیر آن را دیدند و توئیتری به آن جواب دادند. و ابراز تاسف کردند ولی کاری انجام نشد.
من وقتی متوجه اعتراض خانم خدایاری در خراسان شدم با خودم گفتم الان موقع خوبی است که به آموزش و پرورش فشار بیاوریم تا این مشکل مورد توجه قرار گیرد.
س: فکر می کنید توانایی این را داشتید که در آموزش و پرورش مشغول به کار شوید؟
ج: بله الان در مدرسه جعفریه قم بچه های نابینا معلم مخصوص ندارند با خودم گفتم معلم می شوم و به اینجا می آیم و از این بچه ها حمایت می کنم.
بعد از انتشار ویدئویی از مهدی حقیقی در فضای مجازی، وزیر آموزش و پرورش در پاسخ نوشت : آموزش و پرورش باید از اشتیاق این عزیزان برای خدمت استقبال کند و تلاش می کنیم در آینده موانع قانونی پیش راه را برطرف سازیم. در ادامه این پرونده برای بررسی ضوابط و قوانین موجود برای حضور نابینایان در دانشگاه فرهنگیان گفتگویی داشتیم با یارمحمد حسین بر، رئیس دفتر مدیریت نیروی انسانی و امور اداری وزارت آموزش و پرورش و از ایشان پرسیدیم: موارد ذکر شده در شیوه نامه مصاحبه اختصاصی برای جذب دانشجو معلمان و استخدام معلم در آموزش و پرورش چگونه تعیین و تدوین شده است؟
ج: استخدام در دستگاههای دولتی بر اساس ضوابط و قوانین موضوعه صورت می گیرد. ما در حال حاضر دو نوع استخدام در آموزش و پرورش و در شغل معلمی داریم.یکی استخدام از طریق قانون متعهدین خدمت و دیگری استخدام از طریق آزمونهای سراسری در قالب استخدامهای پیمانی. در خصوص استخدامهای پیمانی که هر ساله آزمون آن برگزار می شود. بر اساس قانون حمایت از معلولان در خصوص جذب همه گروههای معلولان علی الخصوص نابینایان و کم بینایان کارمان را بر اساس ضوابط انجام می دهیم. ما سال گذشته در مجموع 102 نفر از افراد کم بینا و نابینا را به عنوان همکار جذب کردیم. اما جذب در دانشگاه فرهنگیان بر اساس قانون متعهدین خدمت است. یعنی عملا افرادی که در دانشگاه فرهنگیان قبول می شوند استخدام پیمانی رسمی یا قراردادی نیستند بلکه به شکل آزمایشی استخدام می شوند. قانون متعهدین خدمت یک آئین نامه دارد و یک شیوه نامه. که آیین نامه توسط دولت مصوب شده و شیوه نامه و شرایط و ضوابط پذیرش توسط شورای عالی آموزش و پرورش تعیین شده است. و در آن آورده شده که شخص باید چه ویژگیهایی داشته باشد تا به عنوان دانشجو معلم استخدام آزمایشی شود.اما اینکه شما می گویید ضوابط سخت گیرانه است و کسی نمی تواند آنها را اخذ کند، واقعا اینگونه نیست . هر سال وقتی نتیجه اعلام می شود و ضوابط بررسی می شود تقریبا همه ظرفیت جذب می شود. امسال ما از 20 هزار ظرفیتی که داشتیم در مرحله اول نزدیک به 19 هزار نفر حائز شرایط بودند و به عنوان پذیرفته شده نهایی اعلام شدند. پس ضوابط عملا امکان پذیر است و افراد زیادی آن شرایط را دارا هستند. من متوجه نمی شوم چرا شما می گویید هیچ کس نمی تواند همه این شرایط را داشته باشد.
س: از لحاظ پزشکی می گویند هر فردی بین 4 تا 5 ژن معیوب دارد و اغلب این ژنها حدود 20 تا 30 سالگی بارز می شوند مواردی که در شیوه نامه ذکر شده بیشتر شامل این موارد است شاید در 20 سالگی هنوز بارز نشده باشند به این معنا که شما وقتی فردی را جذب می کنید به ظاهر سالم است و بعد از استخدام بالاخره با این مشکلات روبرو خواهد شد ؟
ج: نمی شود گفت در آینده فرد دچار چه بیماری خواهد شد ولی در زمان جذب فرد باید آن ویژگیهای جسمانی را احراز کند .
س: کسانی که چنین مشکلاتی دارند چرا از تدریس منع می شوند مثلا کسی که سنگ کلیه دارد یا دچار درجاتی از کچلی است یا ناباروری دارد این مشکلات چه مداخله ای با کار تدریس او دارد؟
ج: بخش عمده سهمیه های ما به مقطع ابتدایی اختصاص دارد البته مقاطع دیگر هم همین مقدار اهمیت دارند ولی ویژگیهای ظاهری یک معلم خیلی می تواند در برقراری ارتباط دانش آموز و معلم تاثیرگذار باشد. البته اینها ضوابطی است که نهاد سیاستگذار آموزش و پرورش که شورای عالی است، تبیین کرده . آنها هم جلسات متعددی برای تدوین این ضوابط برگزار می کنند. و اینگونه نیست که در یک جلسه تصمیم گیری کنند بلکه دهها جلسه برگزار می شود و متخصصین بسیاری را در حوزه های مختلف دعوت می کنند و در نهایت آن ضوابط را تعیین می کنند.
س: این شورا شامل چه کسانی است؟
ج: کمیته نیروی انسانی شورای عالی اعضای خود را دارد و از متخصصین دعوت می کنند و تصمیم گیری می شود.
س: به نظر می رسد این تصمیمات با روح آموزش و پرورش در تضاد باشد ما از طرفی می گوییم دانش آموزان معلول در مدارس عادی جذب شوند تا سایر دانش آموزان با این آشنا شوند که در جامعه واقعی با چه مشکلاتی روبرو می شوند اما از این طرف معلمانمان را طوری انتخاب می کنیم که گروه شسته رفته ای را بسازند که دانش آموز در جامعه به چنین جامعه یکدستی روبرو نمی شود و بالاخره هر کسی مشکلی دارد فکر نمی کنید این دو سیاست با هم مغایرت دارد؟
ج: ما بر اساس تکلیف قانونی در ماده 28 از افراد معلول هم استفاده می کنیم در این قانون گفته شده در استخدامهای پیمانی و رسمی سه درصد سهمیه باید به این افراد تعلق گیرد و دو سال است آموزش و پرورش کار خوبی انجام می دهد و آن این است که سهمیه های این عزیزان را جدا می کند که حق این گروه ضایع نشود. این نکته عزم آموزش و پرورش را نشان می دهد که می خواهد این گروه را تا جای ممکن جذب کند. حتی در کمیته ای که ما داریم از سازمان بهزیستی هم کسانی می آیند و در هر صورت باید تناسبی بین شرایط فرد و شغلی که می خواهد انجام دهد وجود داشته باشد. اما این گروه،دانشجویان متعهد هستند که به صورت آزمایشی جذب می شوند و شرایط آن با ماده 28 فرق دارد.
س: اگر آموزش و پرورش به این موضوع اعتقاد دارد چرا از همان اول در جذب دانشگاه فرهنگیان هم جلوی این تبعیض گرفته نمی شود ؟
ج: ما ناچاریم هر کاری را در چارچوبی انجام دهیم این استخدامها از محل دو قانون متفاوت است در قانون متعهدین خدمت جذب ما به صورت آزمایشی است و در ماده 43 قانون مدیریت خدمات کشوری آمده اگر دستگاهی ضوابط خاصی در جذب دارد می تواند بر اساس آن عمل کند.
س: اگر روزی شورای عالی به این نتیجه برسد که باید این ضوابط اصلاح شود این کار انجام می شود؟
ج: هیچ چیزی غیر قابل تغییر نیست.
س: در اسفند 97 یکی از نابینایان که برای جذب در آموزش و پرورش به مشکل خورده بود از دیوان عدالت اداری حکمی گرفت که ذیل آن حکم آمده بود شیوه نامهی که آموزش و پرورش بر اساس آن عمل می کند معتبر نیست و باید طبق قانون مدیریت خدمات کشوری عمل شود در جریان این حکم هستید؟
ج: این را حضور ذهن ندارم اما مواردی که به صورت موردی رای گرفته می شود ما معمولا در نظریه تخصصی که می دهیم نظر دیوان عدالت را هم می گیریم مثلا در مورد شرایط معدل نظری داده شد فقط برای یک سال به بعد آن نظر اعمال شد و سعی می کنیم با دوستان دیوان عدالت اداری تعامل داشته باشیم که خدای ناکرده حقی از کسی ضایع نشود.
س:پس آموزش و پرورش به جذب دوستان معلول و نابینایان اعتقاد دارد؟
ج: آموزش و پرورش این کار را انجام می دهد
س: چون به نابینایان گفته شده در رشته هایی که آموزش و پرورش استثنایی نیاز دارد شرکت کنید؟
ج: نه فقط استثنایی نیست اتفاقا برخی معتقدند در بسیاری از رشته های استثنایی معلمان نباید دارای معلولیت باشند و مثلا در مورد معلولان حرکتی گفته می شود کسی که استخدام می شود باید سالم باشد که بتواند به آن عزیزان خدمترسانی کند. اینطور نیست که این عزیزان صرفا در آن حوزه جذب شوند. همین الان در حوزه نابینایان ما پارسال 195 نفر در آزمون شرکت کردند و 25 نفر قبول شدند که الان همکار ما هستند.
س: این 25 نفر در استثنایی جذب شدند یا عادی؟یعنی اینطور نیست که کسی به دلیل نابینایی در کمیسیون رد شده باشد؟
ج: خیر الان 25 نفر پذیرفته شده اند می توانم اسمشان را بدهم. مثلا 4 نفر در استان البرز، 3 نفر در تهران، 2 نفر خراسان رضوی، 7 نفر در استان فارس و .. این آمار نابینایانی است که در استثنایی و آموزش و پرورش عادی جذب شده اند.
س: حالا دوستانی که در دانشگاه فرهنگیان رتبه لازم را آورده اند و به دلیل نابینایی جذب نشده اند دیگر راهی ندارند؟
ج: در دفترچه هم شرایط و ضوابط تعریف شده و گفته شده چه افرادی می توانند این رشته ها را انتخاب کنند و ما مطیع چیزی هستیم که قانونگذار گفته و هم ایمان داریم و هم سعی می کنیم مدافع حق این عزیزان باشیم.
در این شرایط باید منتظر ماند و دید آیا گفته وزیر آموزش و پرورش برای رفع موانع قانونی حضور معلولان راه به جایی خواهد برد یا شورای عالی آموزش و پرورش برای تغییر بندهای جذب دانشجو معلمان کاری خواهد کرد یا نه؟