مهم‌ترین اهداف وزارت علوم را به منظور افزایش مشارکت ورزشی دانشجویان تشریح کنید؟
مهم‌ترین هدف ما توسعه مشارکت دانشجویان در فعالیت‌های ورزشی است و این موضوع چه در بخش همگانی و چه در بخش قهرمانی پیگیری می‌شود و در این بین ورزش همگانی برای ما بسیار است. در این راستا سامانه‌ای در کشور طراحی شده که تمام فعالیت دانشجویان در حوزه ورزش همگانی ثبت می‌شود، از ۹ ماه پیش این سامانه آغاز به کار کرده است و در حال حاضر حدود ۶۰ هزار دانشجو در حوزه ورزش همگانی فعالیت می‌کنند و در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند.
ورزش همگانی حوزه‌ای است که قوانین و مقررات آن از ورزشگاه‌های رسمی متفاوت است و با سازماندهی خاصی زمینه‌ی افزایش مشارکت دانشجویان در آن رقم می‌خورد. در راستای توسعه مشارکت دانشجویان در حوزه ورزش‌های همگانی، آموزش و همکاری با فدراسیون‌های مرتبط نقش مهمی را ایفا می‌کند و محیط و فضای حاکم بر آن کاملا متفاوت است. خوشبختانه توانستیم دراین دوره المپیاد ورزش‌های همگانی را در دانشگاه همدان و الزهرا را با مشارکت ۴هزار دانشجو در ۹ رشته ورزشی برگزار کنیم در حالی که تعداد دانشجویان شرکت‌کننده در دوره قبل ۱۱۰۰ نفر بود.
این دوره اما با همکاری فدراسیون ورزش همگانی در ۳۱ استان کشور انجام شد و نیمی از افراد شرکت‌کننده و نیمی دیگر را دختران تشکیل می‌دادند. المپیاد بعدی نیز ۲ سال بعد در شهرکرد برگزار می‌شود و حداقل ۶هزار شرکت‌کننده خواهد داشت و طبق برنامه ۳۰ درصد به جمعیت شرکت‌کنندگان اضافه خواهد شد. ورزش همگانی کم‌هزینه است و خوشبختانه می‌توان سرمایه گذاری بهتری در این حوزه داشت و از طریق تفاهم‌نامه‌های صورت گرفته با فدراسیون‌های مختلف قصد داریم مشارکت دانشجویان را در ورزش همگانی افزایش دهیم.
در حوزه ورزش قهرمانی وضعیت چگونه است؟
حوزه ورزش قهرمانی با ۱۸ رشته ورزشی برای پسران و ۱۴ رشته ورزشی برای دختران تعریف شده است، در حال حاضر تمامی دانشگاه‌ها در قالب جشنواره‌های پاییزه، زمستانی و بهاری در حال برگزاری رویدادهای خود هستند و منتخب شرکت‌کنندگان در المپیاد سال آتی که در گیلان برگزار می‌شود شرکت خواهند کرد. این المپیاد با حضور ۸هزار نفر مدنظر قرار می‌گیرد و بزرگترین اجتماع ورزشی کشور خواهد بود.
در مورد تفاهم‌نامه با فدراسیون‌های ورزشی توضیح دهید؟
در مجموع ۱۳ تفاهم‌نامه با فدراسیون‌های مختلف و کمیته ملی المپیک به امضا رسیده و هدف ما کمک‌رسانی به ورزشکاران در حوزه قهرمانی است و امیدوار هستیم که با توجه به این تفاهم‌نامه‌ها بتوانیم موجبات توسعه ورزش قهرمانی در کشور را رقم بزنیم.
از تصمیمات جدید در حوزه ورزش دانشگاهی بگویید؟
بر اساس آیین‌نامه قهرمانان جهان و المپیک می‌توانند در دانشگاه‌های دولتی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به صورت کاملا رایگان بورسیه شوند و به تحصیل بپردازند. در برخی موارد این آیین‌نامه نیازمند اصلاح بود و در مصوبه جدید قرار بر این شد بانوانی که امکان حضور در مجامع بین‌المللی ورزشی، نظیر مسابقات شنا را ندارند در صورت کسب مقام ملی بتوانند بورسیه تحصیلی بگیرند، علاوه بر این در خصوص جانبازان، معلولان و دانش‌آموزان ورزشکار نیز مسائلی در آیین‌نامه قبلی دیده نشده بود و قرار بر این شد که در صورت کسب مقام این دانشجویان نیز بتوانند بورسیه تحصیلی شوند.
وضعیت فضاها و تجهیزات ورزشی دانشگاه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یکی از برنامه‌های ما پرداختن به پروژه‌های عمرانی در بخش تملک و دارایی است و سال گذشته شش میلیارد تومان برای ورزش دانشگاهی هزینه شد که مربوط به سالن‌ها بود تا به چرخه استفاده باز گردند. علاوه بر این احداث استخرهای جدید مدنظر قرار گرفته است و با مشارکت دانشگاه‌ها، پروژه‌ها احداث می‌شود. در سال جاری وعده ۲۰ میلیارد تومانی داده شده است و طبق صحبت‌های انجام شده قرار بر این است که رقمی معادل ۱۷ میلیارد تومان آن تحقق یابد تا بر این اساس ۳۵ پروژه مربوط به فضاهای ورزشی در چرخه قرار گیرند. همچنین تصمیم بر این شد اگر یک دانشگاه فضایی را در کنار خوابگاه به منظور ایجاد فضای ورزشی معرفی کند کمک‌های لازم به آن ارائه شود؛ در سال گذشته ۳۳ پروژه چمن مصنوعی مدنظر قرار گرفت و در سال جاری نیز ۲۰ چمن مصنوعی و ۲۵ کفپوش در برنامه قرار دارد و امیدواریم تا نیم سال آینده این پروژه‌ها به اتمام برسد که در مجموع ۷۱ پروژه است.
گفتنی است اتاق‌های بدنسازی در خوابگاه‌های دانشگاه‌های سراسری مورد استقبال دانشجویان واقع شده و این استقبال در خوابگاه‌های دختران بیشتر است. هم‌اکنون نزدیک به ۱۰۰ دانشگاه اتاق بدنسازی دارند و امیدواریم در این راستا تربیت مربیان نیز مدنظر قرار دهیم و در این زمینه از دانشجویان خود به منظور ایجاد اشتغال نیز استفاده کنیم. باید خاطر نشان کرد که ۲۶ اتاق بدنسازی دیگر تا پایان سال به اتاق‌های بدنسازی اضافه می‌شود تا در مجموع ۱۲۶ دانشگاه کشور به این اتاق‌ها تجهیز شوند، هرچند برخی از این دانشگاه‌ها دارای چند اتاق تندرستی هستند.
علاقه دانشجویان به کدام رشته ورزشی بیشتر است؟
فوتسال در صدر قرار دارد و پس از آن دانشجویان از استخرها بیشترین استفاده را می‌کنند. ما ۴۷۰ سالن داریم که دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف می‌توانند از آن استفاده کنند و ۵۲ استخر در دانشگاه‌های کشور وجود دارد که امیدواریم تا سال آینده چهار تا پنج مورد دیگر به تعداد آن‌ها اضافه شود.
تعداد دانشجویان در دانشگاه‌های سراسری چقدر است؟
۷۰۰ هزار دانشجو در دانشگاه‌های سراسر است که ازاین تعداد ۶۰ درصد آن‌ها دختر و ۴۰ درصد آن‌ها پسر است.
سرانه ورزش کردن در بین دانشجویان چقدر است؟
اگر حتی یکبار دانشجویان مشارکت ورزشی داشته باشند آمارها نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر را نشان می‌دهد، اما اگر یک دانشجو در رویدادهای ورزشی دانشگاه‌ها شرکت کرده باشد آمار موجود معادل ۲۰۰ هزار پسر و دختر است که در تمامی رقابت‌های ورزشی دانشگاهی شرکت کرده‌اند که سالانه رشد ۱۰ الی ۲۰ درصدی را در این راستا تعریف کرده‌ایم و قصد داریم با توسعه فضای ورزشی سرانه ورزش کردن را نیز افزایش دهیم.
چه تعداد از دانشجویان دانشگاه‌های ورزش نمی‌کنند؟
نرخ فعالیت ورزشی در دانشگاه‌های کشور در بهترین حالت ۳۵ درصد تا ۴۰ درصد است و باید فرهنگ ورزش کردن در بین پسران و دختران ایجاد شود.
وضعیت ورزش دانشگاهی در کشورهای توسعه یافته را چگونه می‌بینید؟
نرخ فعالیت ورزشی در کشورهای مختلف متفاوت است و دانشگاه‌ها نیز نمونه کوچکی از جامعه هستند. بهترین آمار در این زمینه مربوط به کشورهای حوزه اسکاندیناوی است و باید بدانیم ۷۰ درصد مردم در این کشورها فعالیت ورزشی می‌کنند، اما نرخ ما در ایران چیزی حدود ۲۴ درصد است.
اگر قصد دارید اندامی متناسب داشته باشید باید حداقل یک جلسه در هفته با ضربان قلب ۷۰ درصدی با فعالیت ورزشی داشته باشید و انجام فعالیت بدنی به صورت سه مرتبه در هفت روز و هر بار به مدت یک ساعت که دویدن و راه رفتن سریع را نیز شامل می‌شود به عنوان فعالیت بدنی پایه شناخته شده است و به دنبال آن هستیم تا دانشجویان ورزش کردن را در سبک زندگی خود بگنجانند و تجهیز دانشگاه‌ها به فضای ورزشی مختلف از جمله برنامه‌هایی است که دراین زمینه تعریف شده است. باید تصریح کرد در حال حاضر آماری نداریم که نشان دهد چه تعداد از دانشجویان در دانشگاه‌ها فعالیت ورزشی دارند، در کشوری مانند مجارستان واحدهای درسی دانشجویان در هر ترم نیم‌واحدی است و بدین ترتیب یک دانشجو در هشت ترم تحصیلی خود واحدهای تربیت بدنی را پشت سر بگذارد که اینگونه تمامی ترم‌ها را شامل می‌شود، اما این الگو در دیگر کشورها متفاوت است و ممکن است در کشور دیگر فعالیت در یک تیم ورزشی ملاک عمل واقع شود، بنابراین عددی که به عنوان استاندارد جهانی در این راستا تعریف شود وجود ندارد و امیدوار هستیم که از میانگین جامعه عقب نباشیم و بتوانیم به اعداد و ارقام مربوط به کشورهای توسعه یافته نزدیک شویم.
چه تعداد ورزشکار ملی‌پوش در دانشگاه‌های سراسری داریم؟
۱۲۰۰ ورزشکار قهرمان از بورسیه تحصیلی استفاده کردند که اگر آیین‌نامه جدید در شورای عالی انقلاب فرهنگی نهایی شود شاهد افزایش دو تا سه برابری این میزان خواهیم بود.
سرانه میزان فضای ورزشی به ازای هر دانشجو در کشور چقدر است؟
در حال حاضر سرانه فضای ورزشی روباز و سرپوشیده به ازای هر دانشجو معادل ۲متر است که استاندارد در این حوزه عدد ۲.۵ متری را نشان می‌دهد اما از نظر علمی میزان فضای ورزشی ملاک مناسبی برای ورزشکار بودن یک جامعه نیست، چرا که در یک استادیوم با مساحت بسیار زیاد ۲۲ نفر فعالیت می‌کنند در حالی که ممکن است در یک فضای کوچک‌تر تعداد افرادی که به فعالیت بدنی مشغول هستند بسیار بیشتر باشد، بنابراین میزان مشارکت کلید واژه صحیحی است که می‌توان به عنوان ورزشکار بودن یک جامعه آن را مدنظر قرار داد.
به کاستی‌ها و انتظارات در این حوزه نیز اشاره کنید.
آموزش حلقه مفقوده ورزش دانشگاهی است ما با طیف سنی بسیار پویایی روبه‌رو هستیم که مقطع ۱۸ تا ۲۵ سال را در بر می‌گیرد، اما جالب است که بدانید وزارت ورزش و جوانان در بوم ملی هیچ ماموریتی برای ورزش آموزش عالی، آموزش و پرورش و حتی ورزش کارگری تعریف نکرده‌اند، چرا که هر یک از این مجموعه‌ها کار خود را انجام می‌دهند و فعالیت‌ها به صورت جزیره‌ای پیش می‌رود.
ما ماموریت ملی در ورزش ایران برای آموزش عالی متصور نیستیم و خواسته ملی از وزارت علوم در این حوزه وجود ندارد، آن هم در حالی که ۷۰۰ هزار نفر در دانشگاه‌های سراسری مشغول به تحصیل هستند و چهار میلیون نفر دانشجو در سراسر کشور وجود دارد.
مورد مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که در آموزش عالی تلاش می‌کنیم تا از ظرفیت‌های ملی همچون فدراسیون‌ها و هیات‌های استانی بهره‌مند شویم، چرا که برای بهبود وضعیت سلامت دانشجویان به این ظرفیت احتیاج داریم و به سوی سازمان‌های مربوطه دست نیاز دراز می‌کنیم. در همین راستا به فدراسیون‌ها اعلام کرده‌ایم که می‌توانند از امکانات ما استفاده کنند و خدمت‌رسانی بهتری به ورزشکاران ارائه شود، به طور مثال تیم ملی هندبال جمهوری اسلامی ایران می‌تواند اردوی خود را در دانشگاه تبریز برگزار کند که این اتفاق انگیزه دانشجویان را برای فعالیت در این رشته افزایش می‌دهد. مساله‌ای که باید به آن توجه کرد این است که علی‌رغم تفاهم‌نامه‌های مختلف و اعلام آمادگی آموزش عالی اما تعامل لازم در این زمینه وجود ندارد در حالی که باید پای ورزشکاران ملی به فضاهای دانشگاه‌ها باز شود.
مورد دیگر حضور خانواده‌ها در دانشگاه‌ها به منظور تماشای رقابت‌های ورزشی دانشگاهی است و خوشبختانه از امکانات لازم در این راستا برخورداریم و حضور خانواده‌ها می‌تواند موجبات تشویق دانشجویان را رقم بزند.
در پایان اگر صحبتی دارید عنوان کنید.
در تلاش هستیم ورزش علمی در دانشگاه‌ها با کمک اساتید شکل گیرد و به رشته‌های متنوع و جذاب توجه شود تا اینگونه میزان مشارکت دانشجویان در رویدادهای ورزشی ارتقا پیدا کرده و میزان فعالیت بدنی آن‌ها بهبود یابد، مساله‌ی دیگر توجه به مناطق محروم به عنوان یک اولویت است و در تلاش هستیم تا بتوانیم امکانات ورزشی در این مناطق را توسعه دهیم./ ایسنا