حسین نجم آبادی رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین عوامل پیدایش ناتوانی ذهنی، اختلالات و نارسایی‌های ژنتیکی است، بیان کرد: بیشتر موارد ناتوانی‌های ذهنی منشأ ژنتیکی و تک ژنی دارند و اختلال در ژنهای مرتبط با سیستم عصبی سبب ناتوانی ذهنی می‌شوند.
وی ادامه داد: شناسایی ژنهای مرتبط با ناتوانی ذهنی و به خصوص «ناتوانی ذهنیاتوزومال مغلوب» که به دلیل ازدواج‌های خویشاوندی در ایران شایع‌تر است، اهمیت فراوانی دارد و مطالعات متعددی در این زمینه از ۱۵ سال پیش در مرکز تحقیقات ژنتیک آغاز شده است.
وی اضافه کرد: در همین راستا و با هدف بررسی عملکردی ژنهای جدیدی که در ارتباط با ناتوانی ذهنی توسط این مرکز شناسایی شده اند، یک آزمایشگاه تحقیقاتی در مرکز تحقیقات ژنتیک و با اجرای طرحی پژوهشی تحت حمایت ستاد توسعه علوم شناختی معاونت علمی و فناوری و توسط تیمی سه نفره از پژوهشگران مرکز تحقیقات ژنتیک ایجاد و راه اندازی شد.
وی ابراز کرد: تلاش است درجریان فعالیت‌های پژوهشی در این آزمایشگاه، مدل حیوانی ژنهای مرتبط با ناتوانی ذهنی در «دروزوفیلا ملانوگاستر» (مگس سرکه، مگس میوه) که گونه‌ای «مگس» از راسته «دو بالان» است و در حدود ۷۵ درصد تشابه ژنی با انسان دارد با هدف شناسایی ژنهای قطعی مرتبط با فعالیت‌های مغزی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک دانشکده علوم بهزیستی و توانبخشی با اشاره به اینکه در این طرح مطالعاتی و پژوهشی، بررسی ساختاری و عملکردی مشابه ژنهای انسانی مرتبط با ناتوانی ذهنی در مدل «مگس سرکه» انجام می‌پذیرد، گفت: در این تحقیقات به دنبال کاهش بیان ژنهای مذکور، مغز «مگس سرکه» از نظر ساختاری و نیز رفتار بویایی آن مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد.
نجم آبادی خاطر نشان کرد: با انجام این طرح تحقیقاتی با عنوان مطالعات عملکردی جهت تعیین ژنهای اصلی ایجاد کننده ناتوانی ذهنی اتوزومال مغلوب، امید است ژنهای اصلی وابسته به فعالیت‌های مغزی و مسیرهای مرتبط با آنها که در عملکرد نورونهای مغزی و بروز اختلالات شناختی موثر هستند، شناسایی شوند.
وی با تاکید بر اهمیت انجام این طرح پژوهشی، گفت: درنظر است آزمایشگاه تحقیقاتی «مگس سرکه» برای فعالیت‌های گسترده‌تر پژوهشی توسعه یابد./ مهر