اردیبهشت ۱۳۹۳ بود که سازمان ورزش شهرداری بخشنامهای با شماره ۱۷۳۱۷۹/۹۷۰ را به تمام مراکز زیر نظر خود ابلاغ کرد که به شهروندان نابینا و معلولان غیر نابینا در صورت داشتن شرایطی مثل ارائه کارت معلولیت، خدمات رایگان ارائه دهند.
به گزارش ایران سپید علاقه به ورزش و فعالیت در هر یک از انواع آن را، در روحیه اغلب جوانان میتوان پیدا کرد؛ از این صرفنظر میکنیم که این روحیه چرا و به چه عللی و در کدام مقطع شدت و ضعف داشته، اما قدر مسلم اینکه اساساً جوان علاقهمند به ورزش است تا جدا از بالا بردن نیروی جسمی، روحیهاش را تقویت کند و به یک اعتماد به نفس دائمی برسد.
شهروندان نابینا هم از این قاعده مستثنی نیستند و اتفاقاً از دوران دانشآموزی علاقهمندان به ورزش فعالیتهای خود را آغاز میکنند. البته که ورزش نابینایان نسبت به دیگر شهروندان در برخی گونهها تفاوت دارد و حتی ورزشهایی دارند که مختص خودشان است؛ مثل گلبال یا شودان. اما برخی ورزشها بینا و نابینا ندارد و این شهروندان هم با فنون خاصی که توسط مربیان ورزیده آموزش میبینند، به صورت تیمی و انفرادی فعالیت میکنند؛ مثل ورزش جذاب و پر طرفدار شنا که زمستان و تابستان هم ندارد.
موضوع مهم در بحث شنای نابینایان، استفاده این شهروندان از مجموعههای ورزشی دارای استخر است.
استفاده رایگان معلولان از مجموعههای ورزشی شهرداری
بیست و دوم اردیبهشت ۱۳۹۳ بود که سازمان ورزش شهرداری بخشنامهای با شماره ۱۷۳۱۷۹/۹۷۰ را به تمام مراکز زیر نظر خود ابلاغ کرد که به شهروندان نابینا و معلولان غیر نابینا در صورت داشتن شرایطی مثل ارائه کارت معلولیت، خدمات رایگان ارائه دهند. این موضوع را روزنامه ایران سپید طی گفتوگو با علی صابری، عضو نابینای دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران پیگیری و در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۹۳ خبر آن را منتشر کرد. در این گفتوگو صابری با اشاره به بخشنامهای که به امضای محمد آقامیر، رئیس وقت سازمان ورزش شهرداری رسیده، اظهار کرده بود که نابینایان و دیگر معلولان غیر نابینا در صورت ارائه کارت معلولیت میتوانند از مجموعههای ورزشی در مناطق ۲۲ گانه که زیر نظر شهرداری هستند، به صورت رایگان خدمات دریافت کنند. همچنین در این گفتوگو به ۴۳ مجموعه ورزشی که آماده خدمات رسانی به معلولان هستند، اشاره شده بود.از آن تاریخ تا امروز تغییر و تحولات زیادی در سطح مدیریت شهرداری به وجود آمد که این تغییر و تحولات محصول آغاز پنجمین دوره شورای اسلامی شهر و تعیین شهردار بود. خاصه که انتخاب شهردار در دوره کنونی شورای شهر با فراز و فرودهای زیادی همراه بود؛ چنانکه دو شهردار آمدند و رفتند تا نوبت به پیروز حناچی، شهردار کنونی رسید. سؤال این است که آیا این تغییر و تحول در سطح کلان مدیریت شهرداری و تأثیر آن بر مدیریت سازمانهای ذیربط، تأثیری در ارائه خدمات آن سازمانها، مثل سازمان ورزش شهرداری به معلولان گذاشته است یا نه؟امید هاشمی به عنوان یکی از نابینایان علاقهمند به ورزش شنا میگوید که از زمان ابلاغ بخشنامه سازمان ورزش شهرداری، او از خدمات رایگان بهرهمند میشود: «با ارائه کارت معلولیت به هر کدام از مجموعههایی که زیر نظر شهرداری هستند، به طور رایگان از استخرها استفاده میکنم.» او که به همراه عباس، دوست کم بینای خود یکی از مشتریان پا ثابت استخرهای مناطق جنوب و جنوب غرب است، اظهار میکند که تا به حال هیچ نوع مشکلی در دریافت بلیت رایگان استخرها نداشته: «بدون هیچ مشکلی، وقتی با اطلاع و آگاهی از اینکه مجموعه ورزشی مورد نظرمان از مجموعههای شهرداریست، کارت معلولیت را ارائه میدهیم و بلیت رایگان برایمان صادر میشود.» این موضوع را امیر سرمدی، دیگر شهروند نابینا هم تأیید میکند: «یکی از مجموعههای زیر نظر شهرداری نزدیک خانه من است. من با ارائه کارت معلولیت نه تنها بلیت رایگان دریافت میکنم، حتی فرد همراه من هم بلیت رایگان دریافت میکند.» همسر امیر کم بیناست و به گفته امیر، او نه تنها از خدمات بلیت رایگان بهرهمند میشود، بلکه از خدمات آموزشی هم بهرهمند میشود: «حتی همسر من جدا از دریافت بلیت رایگان، از خدمات آموزشی که در آن مجموعه ارائه میدهند، به شکل رایگان بهرهمند میشود.»
تسهیلات رایگان به ما تعلق نمی گیرد
نکته جالب توجه، صحبتهای خانم مرادی، شناگر نابیناست که با صحبتهای دو شهروند دیگر تفاوت دارد. خانم مرادی میگوید که از تابستان امسال خدمات رایگان استخرها به او و همتیمیهایش تعلق نمیگیرد: «قبلاً شرایط به این شکل بود که در هر فصل، طی نامهنگاری که هیأت استان تهران فدراسیون نابینایان با سازمان ورزش شهرداری انجام میداد، یکی از مجموعههای شهرداری در هفته سه سانس برای تمرین تیم شنای نابینایان اختصاص میداد. اما از تابستان امسال این خدمات قطع شده؛ یعنی ما تابستان هم مثل فصول قبل نامهنگاری کردیم، اما اعلام کردند که دیگر این خدمات به تیم ما و تیم شنای آقایان نابینا تعلق نمیگیرد.» او که عضو انجمن شنای نابینایان است، صحبتهای امید و امیر را مبنی بر ارائه بلیت رایگان به شهروندانی که به صورت انفرادی یا با همراهی یک نفر به مجموعههای شهرداری مراجعه میکنند، تأیید میکند اما معتقد است که این خدمات قبلاً به تیم شنای نابینایان هم ارائه میشد که از تابستان امسال قطع شده است. او اظهار میکند تیم شنای نابینایان با افتتاح استخر مجموعه شهید هرندی که ویژه معلولان است، تمرینات خود را ادامه میدهد. به اعتقاد او، افتتاح این استخر از جهاتی برای نابینایان بهتر است، اما استخرهای مجموعههای شهرداریها را مجهزتر عنوان میکند: «خوشبختانه استخر مجموعه شهید هرندی افتتاح شد و ما تمریناتمان را در این استخر ادامه میدهیم. به نظر من از جهاتی چندان هم بد نشده، چون در این استخر نابینایان براحتی و بدون اینکه مزاحم کسی شوند یا احساس کنند دیگران مزاحم آنها در طول تمرین میشوند، تمرین میکنند، اما نمیتوان منکر تجهیزات بالای مجموعههای شهرداری شد. به هر حال استخرهای آنها هم بزرگ است و هم تمام قسمتها مثل سونا و جکوزی همیشه روشن و قابل استفاده است. در حال حاضر جکوزی استخر هرندی فعال است و امیدواریم سونای آن هم بزودی فعال شود.»برای رسیدن به پاسخ دقیق و به دور از هر نوع غرض ورزی، با چند مجموعه که در لیست مجموعههای ورزشی خدماترسان به معلولان بودند، تماس گرفتیم. برخی از آن مجموعهها به علت پایان یافتن قراردادشان با شهرداری، به صورت خصوصی اداره میشوند و بر همین اساس، به معلولان خدمات رایگان ارائه نمیدهند. اما بقیه مجموعهها، در صورت ارائه کارت معلولیت از سوی شهروند معلول، خدماتی مثل بلیت رایگان را ارائه میدهند. علاوه بر این، برخی مجموعههای شهرداری تحت عنوان جانبازان و معلولان به شکل مستقل پذیرای معلولان هستند مثل مجموعه ورزشی قمر بنیهاشم واقع در شهر ری.در طول تهیه این گزارش، تلاش زیادی کردیم تا با آقای رادبوی، مسئول اماکن ورزشی شهرداری گفتوگو کنیم تا به پاسخی روشن برسیم، اما متأسفانه ایشان به لطایف الحیلی از انجام این گفتوگوی کوتاه طفره رفتند. جالب آنکه در نخستین تماس برای گفت و گو، اظهار داشتند که از وجود بخشنامه بی اطلاع هستند و از ما خواستند تا شماره بخشنامه را برایشان ارسال کنیم تا پیگیری کرده و پاسخ صحیحی به ما بدهند. ما نیز به خواسته ایشان عمل کردیم، اما طی تماسهای زیاد بعد از چند روز، نهایتاً با عدم پاسخگویی ایشان و بهانه ای از این دست که در جلسه هستند، مواجه شدیم. شاید بی اطلاعی ایشان از وجود چنین خدماتی به معلولان را از حیث بی توجهی به شهروندان معلول بررسی کرد، اما میتوان به این موضوع دقت کرد که تغییرات در سطح کلان مدیریت شهری، تأثیر خود را در سازمانهای تابعه هم گذاشته و با عوض شدن هر شهردار و آمدن شهردار جدید، جا به جایی بزرگی در سطوح مختلف مدیریتی رخ میدهد. بنابراین شاید بی اطلاعی مسئول اماکن ورزشی سازمان ورزش شهرداری از خدمات ویژه آن مجموعه به معلولان، طبیعی به نظر برسد.به هر روی، بر اساس صحبتهای این شهروندان و تماسهایی که با چند مجموعه ورزشی وابسته به شهرداری گرفتیم، تا این لحظه معلوم شده که معلولان با همان شرط ارائه کارت معلولیت، به شکل انفرادی و با یک همراه میتوانند از استخر رایگان استفاده کنند. میماند بحث تیم شنای نابینایان که قطعاً پیگیری آن برعهده مسئولان امر است و در نهایت، مناسب سازی محیط مجموعههای ورزشی شهرداری برای شهروندان معلول که موضوع مستقل و قابل پیگیری است.