در گزارش این دبیرخانه پیرامون وضعیت و عوارض مصرف دخانیات و مواجهه با دود دست دوم آن در ایران و جهان، آمده است: درحال حاضر یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر از جمعیت جهان سیگاری بوده که از این میزان 84 درصد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند و حدود 8 میلیون نفر مصرف کننده مواد دخانی در ایران هستند. 
در سال 1390، 10.9 درصد مصرف کننده سیگار به صورت روزانه بوده که این رقم در سال 1395 به 14.13 درصد رسیده است، همچنین بالاترین میزان مصرف دخانیات روزانه در این سال، به گروه سنی 45 تا 54 سال اختصاص داشته است. 
درصورت عدم برنامه ریزی و پیشگیری لازم در مهار اپیدمی دخانیات، کشورهای ایران، مصر و پاکستان تا 40 سال آینده بیشترین میزان مصرف دخانیات را خواهند داشت.
بر همین اساس، وزارت بهداشت در چارچوب اهداف نه گانه پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت با هدف کنترل بیماری ها و مرگ و میر ناشی از بیماری های غیر واگیر تا سال 2025 میلادی و با تکیه بر دانش نیروهای متخصص در سال 1394 اقدام به تهیه و تدوین سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر کرد.
چهار بیماری عمده غیر واگیر شامل بیماری های قلبی- عروقی، سرطان ها، بیماری های مزمن ریوی و دیابت به طور مستقیم با چهار عامل خطر اصلی قابل پیشگیری شامل تغذیه نامناسب، نبودن فعالیت بدنی مناسب، مصرف دخانیات و مصرف الکل وابسته هستند و 70نوع از ترکیبات موجود در مواد دخانی سرطانزاست، این در حالی بوده که خسارات اقتصادی ناشی از مصرف دخانیات نیز سالانه حدود نیم تریلیون دلار(500 میلیارد دلار ) برآورد شده است.
همچنین اجرای برنامه های آموزشی، تحقیقاتی و ارتقای سلامت، ساماندهی عرضه محصولات دخانی، پیگیری ممنوعیت عرضه قلیان در اماکن عمومی، پیگیری و نظارت بر اجرای قانون ممنوعیت تبلیغات محصولات دخانی، پیگیری موارد مرتبط با پروتکل ریشه کنی تجارت غیر قانونی محصولات دخانی و ادغام خدمات مشاوره پیشگیری و ترک دخانیات در شبکه از جمله مهمترین اقداماتی است که ستاد کشوری کنترل دخانیات مرکز سلامت، تاکنون در زمینه مبارزه با مصرف دخانیات انجام شده است. 
همچنین اجرای برنامه های پژوهشی مرتبط با دبیرخانه کنترل دخانیات و الصاق هشدار های بهداشتی و ساده سازی بسته بندی محصولات دخانی نیز از دیگر برنامه های این دبیرخانه به شمار می رود.