متاسفانه اگر به فرزندان آزادی کافی ندهیم که مرتکب اشتباه شوند، تلاش ما به عنوان پدر و مادر هدر رفته و موفقیتهایی را که ایدهآل ماست، از فرزندانمان دور خواهیم کرد.
هرچند مهم است که حمایت کافی از فرزندانمان داشته باشیم و راهنماییشان کنیم، اما به همان اندازه نیز مهم است که به آنها فرصت تجربهی شکست و اشتباه را بدهیم.
به جای پیشگیری از اشتباهات، به نوجوانمان کمک کنیم تا از لغزشهایش درس بگیرد. در ادامه اشتباهاتی را برایتان میگوییم که باید اجازه دهید فرزند نوجوان شما مرتکب شود:
۱. بگذارید چند دوست مشکوک و غیرقابل اعتماد داشته باشد!
تا حدودی باید به فرزند نوجوانتان اجازه دهید دوستانش را خودش انتخاب کند، حتی اگر چند دوست غیر قابل اطمینان در حلقهی اطرافیانش باشند. اگر نوجوانتان را از وقت گذراندن با یک سری از افراد منع کنید این احتمال وجود دارد که تمایل او به بودن با همین افراد بیشتر شود.
اگر فرزندتان چند دوست مشکوک دارد، نگرانیهای خود را بابت این موضوع با او در میان بگذارید و رفتارها و فعالیتهایش را کنترل کنید. به جای اینکه ارتباط با این افراد را کاملا رد کنید، به او اجازه دهید تعاملات اجتماعی محدود با شرایط خاص و شفاف با این تیپ افراد داشته باشد؛ شرایط را بدون ابهام و به روشنی وضع کنید. با این کار به فرزند نوجوان خود فرصت میدهید چیزهایی را که شما نگرانش هستید با چشمهای خود ببیند، شاید خودش تصمیم بگیرد به این رابطه پایان بدهد، به تشخیص و ارادهی شخص خودش، نه به اجبار شما!
۲. بگذارید گاهی از قبول مسئولیت سرباز بزند
گاهی والدین از فرزند خود توقع دارند همه را راضی نگه دارند و همه را تحت تاثیر رفتارهای عالی و بینقص خود قرار دهند، تا حدی که اجازهی هیچ خطایی به او نمیدهند. یک پدر ممکن است با تحکم از فرزندش بخواهد هر شب تمام تکالیف خود را انجام دهد تا هرگز نمرهی بد یا امتیاز منفی نگیرد. یک مادر ممکن است ساک ورزشی فرزندش را بارها چک کند تا مطمئن شود که او هرگز چیزی را فراموش نکرده است.
مدیریت و کنترل کردن ریز به ریز فعالیتهای روزمرهی فرزندتان که مبادا اشتباهی بکند، مسئولیت پذیری را به او یاد نمیدهد. بلکه باعث میشود همیشه وابستهی هشدارها و یادآوریهای مکرر شما بماند و مدام انتظار حمایت کردن از شما داشته باشد. اجازه دهید نوجوانتان گاهی مسئولیتهایش را فراموش کند، اشتباهی انجام دهد و پیامدهای رفتارهایش را تجربه کند.
۳. بگذارید ابراز وجود کند، حتی اگر به شیوهای که شما نمی پسندید
خودمختاری و خودسری و استقلال طلبی، بخشی از رشد طبیعی انسان است و گاهی ممکن است فرزندتان دوست داشته باشید به شیوهای که ایدهآل نیست ابراز وجود کند. اجازه دهید کارش را بکند، حتی اگر اصرار دارد موهایش را سبز کند یا لباسهایی بپوشد که اصلا با هم جور نیستند!
البته مراقب مرزها باشید؛ باید تعادل نسبی وجود داشته باشد تا فرصت ابراز وجود فرزندتان تبدیل به یک رفتار تهاجمی یا آسیب رسان نشود. وقتی که بزرگتر شد، حتما نگاهی به گذشته خواهد کرد تا برخی از رفتارهای آن دوران خود را ببیند و احتمالا به خیلی از آنها خواهد خندید یا بابتشان شرمنده خواهد شد، اما اگر در این دوران حساس به او اجازهی ابراز وجود طبق میل خودش را ندهید احتمال اینکه از راههای دیگری، طغیان کند بیشتر خواهد شد.
۴. بگذارید گاهی شکست بخورد
گاهی والدین نمیتوانند شکست فرزندشان را تحمل کنند و تمام سعی خود را میکنند تا از شکست و ناکامی او جلوگیری کنند. بنابراین تمام توجهشان را معطوف هدایت نوجوانشان طی مسیری که دارد میکنند تا حتما موفق شود. اما جلوگیری از شکست، خیانت در حق فرزندتان است، چون اجازه نمیدهید یاد بگیرد چطور از پس ناامیدی و ناکامی بربیاید و خودش را نبازد.
اگر کودک ۵ سالهتان اصرار دارد برای اولین باربسکتبال بازی کند، بگذارید این کار را بکند. یا اگر دخترتان دوست دارد وارد گروه کُر بشود در حالیکه حتی آوازخواندن ساده را هم بلد نیست، مانعش نشوید. اگر فرزندتان در هدفش موفق نشد، حالا وقت آن است که حضورتان را پررنگ کنید و به او یاد بدهید چگونه از این فرصت، چیزهای جدید یاد بگیرد تا بر موانع و ناامیدیاش غلبه کند.
۵. بگذارید احساسات منفی را تجربه کند و در شرایط ناراحت کننده قرار بگیرد
بهتر است در برابر وسوسهی همیشه حامی بودن مقاومت کنید و بگذارید فرزندتان تجربهی ناخوشایند را هم از سر بگذراند. یک نوجوان باید یاد بگیرید با هیجانات منفیاش مانند اضطراب، خشم، اندوه و تنهایی چطور کنار بیاید. تجربه کردن این احساسات و فراگرفتن شیوهی مدیریت آنها، به فرزندتان اعتماد بنفس داده و تواناییاش را برای رویارویی با نارحتیهای اجتناب ناپذیر زندگی تقویت میکند.
حتی خیلی خوب است که اجازه دهید فرزندتان گاهی در شرایط جسمی ناخوشایند قرار بگیرد. اگر دوست دارد در سرمای هوای بیرون، شلوارک بپوشد، بگذارید این کار را بکند. یا اگر فراموش کرده ناهارش را با خود ببرد، بگذارید گرسنه بماند. پیامدهایی که تجربه میکند، درسهایی ارزشمند، ضروری و به یادماندنی هستند.