روزنامه «ایران سپید»

شنبه 23 آذر 1398

17 ربیع الثانی 1441

14 دسامبر 2019

سال بیست و چهارم شماره 6304

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

........عناوین این شماره......

جیب خالی، بودجه عالی؟ 2

نقد دنیایی غمزده در مردی بدون وطن 4

هر شهر ایران باید دوستدار معلول شود 6

نابینایان ایرانی همچنان در آرزوی نویسه خوان نوری 9

نابینایان خواب باران را تعبیر کردند 12

استقلالیها شوکه هستند 17

جدول حرف تو حرف 18

............سخن هفته

* جیب خالی، بودجه عالی! هفته گذشته بودجه سال آینده کشور از سوی دولت به مجلس تقدیم شد. طبعاً کلیات و جزئیات این بودجه با توجه به شرایط ویژه کشور بسیار مورد بررسی کارشناسان قرار گرفته و میگیرد. اما جدا از دغدغه های عمومی در خصوص بودجه سال 99، شهروندان معلول دغدغه های ویژه خود را نیز دارند. پرسشهایی مانند میزان بودجه تخصیصی به قانون حمایت از حقوق معلولان، بودجه تخصیص به آموزش و پرورش استثنایی و سایر سرفصلهایی بودجه ای که به نوعی با نیازهای افراد معلول مرتبط است، از جمله دغدغه های شهروندان معلول است. بر اساس اطلاعات اعلام شده، بودجه پیشبینی شده برای قانون یک هزار و 300 میلیارد تومان است که حدود 18 درصد نسبت به بودجه یک هزار و صد میلیارد تومانی سال 98 رشد دارد و بودجه بهزیستی نیز تا حدود 7 درصد رشد به سه هزار و 100 میلیارد تومان برآورد شده است؛ اما سخن بر سر این ارقام نیست. به عبارتی تناسب این بودجه ها با نیاز گروههای هدف همچنان به طرز ناجوانمردانه ای به نفع کسری بودجه، سنگینی میکند؛ اما ای کاش مشکل این بود! مسئله اصلی عدم تخصیص عملی همین ارقام است. به عنوان مثال در سال جاری حدود 50 درصد از بودجه اعلامی به قانون حمایت از حقوق معلولان اختصاص دارد و اگر قرار باشد روال به همین شکل پیش رود، سال آینده نیز وضعیت تخصیصی بودجه بهتر نخواهد بود که البته امیدوارم این پیشبینی کاملاً غلط از آب درآید و بودجه پیشبینی شده در عمل تخصیص یابد؛ اما مشکل دیگر، عدم پیشبینی بودجه های عملیاتی احکام قانون در حوزه هر وزارتخانه و دستگاه اجرایی است که عملاً گویا در پیشبینی بودجه قانون حمایت از حقوق معلولان دیده نمیشود. به عبارتی بودجه قانون متمرکز نیست و هر دستگاه باید برای احکام تکلیفی خود در قانون حمایت، بودجه خود را در قالب بودجه سالانه اش پیشبینی کند که متأسفانه چنین نشده است و شواهدی دال بر تغییر این روند برای بودجه سال 99 نیز دیده نمیشود.

..............چوب الف  

* نقد دنیایی غمزده در مردی بدون وطن: کرت وانه گات، نویسنده صاحبنام امریکایی که دوستداران ادبیات جهان عموماً او را با رمانهایی همچون سلاخ خانه شماره پنج، صبحانه قهرمانان و گهواره گربه میشناسند، در سال 1922 میلادی، یعنی در اوج بحران اقتصادی امریکا به دنیا آمد؛ اما آن قدر زنده ماند که اوج قدرت و شکوفایی سرمایه داری را در امریکا ببیند و شاهد تبدیل شدن کشور به یک ابرقدرت صاحب نفوذ در تمام جهانی شود که روز به روز بیشتر و بیشتر مسحور و مقهور ارزشها و اسطوره های سرمایه داری میشد. خلاصه آن قدر زندگی کرد که زمانی که در هشتاد و دو سالگی کتاب «مردی بدون وطن» را مینوشت تجربه سیاسی، اجتماعی، انسانی و... را از سر گذرانده بود. «مردی بدون وطن» مجموعه ای است از یادداشتها و مقاله های نویسنده اغلب در نقد ارزشهای جامعه سرمایه داری امریکای زمان جورج دبلیو بوش. امروزه به این گونه نگارش، جستارنویسی میگویند. شیوه بسیار جذاب در نگارش که هم روایت است و هم بیان اندیشه و هم نقد و تحلیل. بیان وانه گت هم بسیار گیرا و جالب است. طنزی تلخ و نگاهی عمیق و انسانی به مسائل و بیماریهای قرن ما دارد که با سرعتی افسارگسیخته فراگیر میشود. وانه گت، خود، گرایشهای سوسیالیستی و اومانیستی دارد. این گرایشها در دل دنیای سرمایه داری این امکان را به نویسنده میدهد تا از ارزشهای غالب فراتر رود و به مشکلات و مسائلی بیندیشد و از آنها سخن بگوید که حتی ما فرسنگها دور از او و دنیای او با تمام وجود احساسشان میکنیم. این کتاب دست کم سه بار به فارسی ترجمه شده و ترجمه ای که نسخه صوتی بر اساس آن تهیه شده، اثر علی اصغر بهرامی است. مترجم چیره دستی که آثار دیگری از این نویسنده را هم به فارسی ترجمه کرده و با قلم او آشنا است. این اثر را نشر چشمه به فارسی ترجمه و نسخه صوتی آن را تهیه کرده است. «پرستو ولدخان»

............گزارش ویژه

* هر شهر ایران باید دوستدار معلول شود: در شماره قبل روزنامه، صحبتهای عضو شورای اسلامی شهر یزد را خواندید. در ادامه میپردازیم به صحبتهای معلولان در مورد این جشنواره مناسبسازی. سپنتا نیکنام، عضو شورای شهر یزد گفت: البته شاید بتوان این اشکال را به کار ما گرفت که چرا مناسبسازی را همزمان برای همه معلولان ندیدیم؟ ما اولویت بندی کردیم و در اولین اولویت معلولان ضایعه نخاعی را دیدیم. شاید مجبور شویم در برخی جاها دوباره رمپها و مسیرها را برای نابینایان اصلاح کنیم و علائم هشداری را برای این قشر در نظر بگیریم. به شما توصیه میکنم برای مناسبسازیها همزمان همه گروههای معلولان را در نظر بگیرید. ما بعد از این جشنواره برنامه ای برای پایش تمام شهر از نظر مناسبسازی داریم و همچنین از حدود سه ماه پیش حمل و نقل با اتوبوسهای داخل شهر را برای نابینایانی که کارت معلولیت ارائه میدهند، طبق قانون رایگان کرده ایم. در پایان جمعبندی، هر یک از شرکت کنندگان به بیان نظرات و احساسات خود پرداختند. از تذکر اینکه پمپ بنزینها و رستورانهای بین راهی را فراموش نکنید؛ بسیاری از ما به این دلیل که در این مکانها سرویس بهداشتی مناسب وجود ندارد، در تمام مسیر سفر نمیتوانیم از سرویس بهداشتی استفاده کنیم تا توصیه به اینکه برای امتحان میزان مناسبسازی حتماً کسی بر روی ویلچر نشسته باشد. یکی از معلولان نیز گفت: شیب رمپهای اتوبوسها خیلی تند بود که نیکنام توضیح داد این به دلیل مناسب نبودن سکوی ایستگاهها است که بعد از اصلاح ایستگاهها قابل رفع است. دوست دیگری گفت: ما در شهرهای دیگر فراموش شده هستیم؛ شما با این کار ما را زنده کردید و ما را از خانه ها بیرون آوردید. شرکت کننده دیگری گفت: کار بزرگی در یزد انجام شده است و ما موظفیم این اقدام را به گوش مسئولان شهرهای خود برسانیم. یکی از معلولان شیرازی هم ضمن تذکر اینکه نباید فقط هتلهای گرانقیمت برای ما مناسبسازی شوند و باید اقامتگاههای ارزانتری هم برای این منظور دیده شود، افزود: کاش هر شهر ایران یک "سپنتا نیکنام" داشت. از زنجان هم یکی از شرکت کنندگان گفت من به این کار ارزنده نمره 95 را از 100 امتیاز میدهم. رویدادی در یزد اتفاق افتاده که در ایران بینظیر است. دوست دیگری به این موضوع اشاره داشت که پوشش خبری خوبی در این جشنواره ندیدیم و سایرین پاسخ دادند که چون بحث مناسبسازی اولویت رسانه های ما نیست و حال که شرایط اینچنین است ما خود باید رسانه خود باشیم و این خبر و مطالباتمان را به گوش مسئولان شهرمان برسانیم. دوست دیگری از مشهد هم گفت: من به مسئولان شهر خودمان میگویم مناسبسازی ها منتی بر سر ما نیست؛ چون معلولیت ارثیه ما نبوده است. شما باید در نظر بگیرید که این کار را لا اقل برای سالمندی خود یا بستگانتان انجام میدهید و اینکه من آرزو داشتم روزی به تنهایی سفر کنم که این آرزو در یزد تحقق یافت.

..........فناوریهای امیدبخش

* نابینایان ایرانی همچنان در آرزوی نویسه خوان نوری: اصطلاح «نویسه خوان نوری» شاید برای بسیاری از کاربران حتی پیگیر و جدی رایانه و فناوری هم نامأنوس به حساب بیاید. این، اصطلاحی است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی مدتها است برای OCR در نظر گرفته است. فناوری حیاتی محبوب نابینایان. تکنولوژی مفیدی که به کاربران امکان میدهد یک صفحه متن چاپ شده بر روی کاغذ را اسکن و بعد آن را به متن قابل ویرایش در رایانه یا تلفن همراه تبدیل کنند و به کمک صفحه خوانها بخوانند. این کار البته به کمک لنز دوربینهای دیجیتال یا حتی دوربین مبایل هم امکانپذیر است. انگلیسی و بسیاری دیگر از زبانهای حتی کم گویشور در دنیا، از OCR های بسیار با کیفیتی برخوردار شده اند؛ اما در حال حاضر و بعد از گذشت چند دهه از عمر این فناوری در دنیا، فارسی، هنوز هم فاقد نویسه خوانی مطمئن و قابل اعتماد است. در طول دو دهه گذشته، چندین شرکت تلاشهایی را در این زمینه شروع کردند و به نتایجی هم رسیدند؛ اما این نتایج در مقایسه با اپلیکیشنهای مشابه خارجی، به معنای واقعی حرفی برای گفتن نداشت. آنها که اخبار این حوزه را دنبال کرده باشند، حتماً میدانند که همین محصولات نه چندان رضایتبخش، با قیمتهایی نجومی در بازار داخلی، فروخته میشد و همچنان هم میشود.

چند سالی است نابینایان ایرانی برای OCR کردن متونشان دست به دامان Google شده اند و از قضا کارشان هم به رایگان و با کیفیتی قابل قبول را می افتد. البته برخط بودن این خدمات و ناپایداری اینترنت در ایران، همزمان باعث عدم اطمینان مخاطبان از دسترسی همیشگی به آن و همچنین کندی ارائه سرویس در این سامانه شده است. این میان، از مدتی قبل، یکی از شرکتهای شناخته شده ایرانی طی تماسهایی با برخی شهروندان که اتفاقاً بعضیشان نابینا هم بوده اند، اقدام به معرفی یک نویسه خوان تازه برای زبان فارسی میکند. نویسه خوانی موسوم به «بینا» که با قیمت یک میلیون و نهصد هزار تومان به فروش میرسد. آنطور که در بررسیهای انجام شده مشخص شد، این نرم افزار در حال حاضر هیچ یک از نیازهای نابینایان را برطرف نمیکند و در مقایسه با خدمات google, به جز ارائه خدمات به صورت برونخط، از امتیاز دیگری برخوردار نیست. بینا، پنجره ای خلوت و ساده دارد و کاربر صرفاً میتواند یک پرونده عکس یا PDF را در آن بارگذاری و نتیجه را هم فقط با پسوند TXT, دریافت کند. برای PDF ها همان محدودیت ۱۰ صفحه برقرار است و به همین علت هم این اپلیکیشن برای اسکن متون حجیمی نظیر کتاب، مناسب نخواهد بود. از نظر کیفیت متن تبدیل شده هم برتری خاصی نسبت به نویسه خوان Google مشاهده نشد. البته طراحان این نرم افزار وعده رفع این مشکلات در نسخه های بعدی را داده اند؛ اما در حال حاضر، نمیتوان بر روی این اپلیکیشن به عنوان ابزاری کار راه انداز برای نابینایان حسابی باز کرد.

.............گزارش فرهنگی

* نابینایان خواب باران را تعبیر کردند: عصر روز سه شنبه ۱۹ آذر، جمعی از نابینایان در کتابخانه شهید باهنر شمیران رمان «خواب باران» نوشته وجیهه سامانی را با حضور نویسنده نقد کردند. به گزارش ایران سپید، «خواب باران» داستانیست با تم اجتماعی-مذهبی که محور اصلی داستان حول شخصیتی به نام هما میچرخد که در یک محیط نا امن و ناسالم از نظر اخلاقی و فرهنگی رشد میکند. محیط و شرایط خانواده هما که با اخلاق او مطابق نیست، فضای زندگی را بر او تنگ کرده است. مادر هما زن روستازاده با اعتقادات مذهبیست که نقش مهمی در تربیت فرزندانش دارد. داستان از سه فصل با عناوین آتش، گلستان و خلیل تشکیل شده که فصل اول مدخل داستان و تصویرگر اوج مصیبتهای وارد بر شخصیت اصلی داستان است. فصل دوم بعنوان طولانیترین قسمت داستان، آرامش و انقلاب روحی شخصیت اصلی را نشان میدهد و فصل پایانی، مهمترین قسمت داستان است که نویسنده توجه خاصی به آن دارد. در رمان «خواب باران» شخصیتی به نام حسام حضور دارد که دیرنابیناست. وجود این شخصیت در واقع فلسفه اصلی برگزاری جلسه نقد کتاب با حضور نابینایان و نویسنده رمان بود. بر اساس این گزارش، در ابتدای این جلسه، خدیجه جبلی، دکترای جامعه شناسی مسائل اجتماعی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور به عنوان منتقد برنامه، با تأکید بر لزوم بهره مندی نویسنده ها و هنرمندان از مشاوره تخصصی در پدیده های خاص اظهار داشت: همیشه ما این بحث را با نویسنده ها، شعرا و فیلمسازان داشته ایم که وقتی میخواهند درباره پدیده ای به نام نابینایی و فرد نابینا تولید اثر کنند، لازم است با یک مشاور متخصص در این زمینه مشورت کنند؛ لزوم بهره مندی از کارشناسان متخصص  حتی در وزارت ارشاد احساس میشود. ما برای اولین بار دو فیلم کوتاه «نوازشگر نور» و «به من نگاه کن» را که مهرداد اسکویی به سفارش یونیسف ساخته بود، صحنه به صحنه و پلان به پلان بررسی کردیم. مشاور آن پروژه ها من بودم و سعی کردیم کاری بیعیب و نقص ارائه دهیم. جبلی در ادامه به شخصیت حسام که نابیناست اشاره کرده و اظهار داشت: یکی از شخصیتهای کتاب، حسام است که در اثر سانحه ای نابینا شده؛ در واقع دیرنابیناست. قطعاً نگاه به زندگی در ذهن فرد دیرنابینا با فردی که نابینای مادرزاد است، تفاوتهایی دارد؛ اما نکته مهم، محسوس بودن عدم شناخت نویسنده از زندگی فرد نابینا و رفتارهای اوست. مثلاً در جایجای کتاب نویسنده بر عصای حسام تأکید کرده و گفته: حسام عصایش را برداشت و از این سر اتاق به آن سر اتاق رفت. حال آنکه عموماً نابینایان تسلط کامل به محیط خانه، حتی محله ای که زندگی میکنند، دارند. جبلی به وجود برخی تناقضها هم اشاره کرد و اظهار داشت: در بخشی از رمان، وقتی «هما» شخصیت اصلی داستان با «حسام» و مادرش مواجه شد، نویسنده بر این نکته تأکید کرد که حسام مهربانی و معصومیت هما را تشخیص داد؛ اما در جای دیگر وقتی هما خشم گرفت و بیتابی کرد، مشخص شد حسام به علت نابینایی متوجه خشم هما نشد. این نگاه شبه متافیزیکی به حسام در اولین مواجهه با هما، تناقض آشکاری با عدم تشخیص خشم او از سوی حسام دارد و نشان میدهد نویسنده شناخت دقیقی از روحیات یک فرد نابینا ندارد. این کارشناس مشاور به وجود کلیشه های رایج درباره نابینایی هم اشاره کوتاهی کرد و گفت: متأسفانه در این رمان، کلیشه های رایج در جامعه دیده میشود؛ کلیشه هایی که در مواجهه افراد جامعه با نابینایان مشاهده میشود؛ مثل التماس دعا کردن از شهروند نابینا یا اطلاق عناوین متافیزیکی به نابینایان. در ادامه این جلسه که سه ساعت طول کشید، نابینایان حاضر به نقد کتاب پرداختند. از جمله نکاتی که نابینایان مطرح کردند میتوان به این موارد اشاره کرد: «خواب باران» درباره نابینایی نیست، درباره اعتیاد و آسیبهای اجتماعی نیست. داستانیست با تم مذهبی که به دنبال حل مشکلات از منظر اعتقادات دینی میگردد. کتاب حاصل تقابل انسانهای مصیبت دیده است. حسام و هما مصیبتهای متفاوتی دیده اند؛ اما یکی به ایمانی قوی رسیده و دیگری خدا را انکار میکند. نویسنده دائماً بر تقدیر انسان پافشاری میکند و همه چیز را بر مدار تقدیر میداند؛ تو گویی که انسان هیچکاره است. در فرازهایی قضا و قدر با خرافات و ماورا آمیخته میشود. یکی از نکات مثبت اینکه نویسنده تلاش کرده در جاهایی از داستان، رفتارهای شخصیت نابینا را به گونه ای تصویر کند که به جامعه آگاهی ببخشد. وجیهه سامانی، نویسنده رمان هم ضمن ابراز خوشنودی از حضور در این جلسه اظهار داشت: من خیلی خوشحالم که دوستان نابینا این رمان را نکته سنجانه نقد کردند. حسام زاییده ذهن من است که اگر نابینا نبود، همین شخصیت را داشت. کاملاً میپذیرم که بهتر بود در خلق شخصیت حسام، بیشتر مشورت میکردم؛ اما به دوستان نابینا پیشنهاد میکنم برای بیان بهتر دغدغه هایشان و آگاهی بخشی به جامعه، خودشان دست به قلم شوند. قطعاً هیچ کس مثل خود نابینایان نمیتواند راوی واقعی و دقیق افکار و دغدغه هایشان باشد.

...............هشتگ

* استقلالیها شوکه هستند. از یکشنبه عصر که خبر فسخ قرارداد آندره آ استراماچونی رسید تا آخر وقت که تأیید شد، هواداران این تیم از نگرانیها و ناراحتیشان بابت رفتن مربی تیمشان مینوشتند. استراماچونی در همین مدت کوتاه محبوبیت زیادی به دست آورده بود. به همین دلیل وقتی عکس حضورش در فرودگاه و خبر پروازش به ترکیه منتشر شد، این غم و ناراحتی بیشتر شد. وقتی وریا غفوری در اینستاگرام یک استوری انتقادی گذاشت، اسکرین شات آن بارها بازنشر شد. نگرانیها، عصبانیت و انتقادهای استقلالیها را با هشتگهای استراماچونی و استقلال میخواندیم. بودجه سال 99 موضوع دیگری بود که توجه کاربران ایرانی شبکه های اجتماعی را به خود جلب کرد. بین تمام بخشهایی که در این لایحه آمده، افزایش عوارض خروج از کشور و کاهش بودجه صدا و سیما بیشتر مورد توجه قرار گرفت و کاربران نظراتشان را با هشتگ بودجه 99 نوشتند.

.................کشکول

* جدول حرف تو حرف. این جدول از 20 گروه سؤال تشکیل شده است که در هر گروه سه سؤال قرار دارد. پاسخ این سؤالات به ترتیب چهار، پنج و شش حرفی است. ویژگی این جدول در آن است که پاسخهای چهار حرفی، همان حروف پاسخهای پنج حرفی را دارند و پاسخهای پنج حرفی همان حروف پاسخهای شش حرفی. بعد از حل کامل این جدول، با به ترتیب چیدن حروف آخر پاسخهای شش حرفی، رمز جدول «نام دو محل گردشگری در اروپا» بدست میآید. سؤالات: گروه 1: (رسوم و سنن-جزئی از آجیل-جایی که آب در آن مانده و بو گرفته) 2: (فلانی-جدا کننده اتاقها از یکدیگر-ویراستار) 3: (آستان و حضرت-خوراک این جانور در طبیعت گردو، فندق و بلوط است-وسیله سنجش باد) 4: (ویرگول-نخ بافتنی-به آرزو رسیده) 5: (سرزمین و وطن-رسانه شنیداری-نوعی ساعت یا بخاری) 6: (نمد در اصطلاح فرانسوی-پیر و سالخورده-یک کتاب ادبی که توسط مولیر، نویسنده اهل فرانسه نوشته شده است) 7: (همین حالا-راهروی سرپوشیده-پیامبر شوش) 8: (مقوای نازک-جانوری درنده و مرده خوار و قوی جثه شبیه سگ-معضل کنونی شهر تهران) 9: (قشنگ-مایعی بی رنگ و تندبو که فلزات را (غیر از طلا و برخی فلزات کمیاب دیگر) حل میکند و در طب و صنعت به کار میرود-تیر پرواز) 10: (چهره و صورت-از مصالح پرمصرف ساختمانی-واحد پول تاجیکستان) 11: (درود و تحیت-از سنگهای قیمتی-خواهش همراه با تضرع) 12: (مظهر-زیر دست-چشم انداز) 13: (واحد حجم مایعات-عنکبوت سمی-بختآزمایی) 14: (مرکز فرماندهی-مدرس دانشگاه-قصه و افسانه) 15: (پروتئین گیاهی-گشادگی رگهای پا-فیلمنامه) 16: (نمونه کوچکی از خانه یا ساختمان–به کمال رسیدن-حقی است که انسان نسبت به شیء دارد و میتواند هرگونه تصرفی در آن بکند به جز آنچه که مورد استثنای قانون باشد) 17: (خدمتکار پیر–از صفات خداوند-معاون دادستان) 18: (رویه پلاستیک ماشین-دریافت و آگاهی-از پادشاهان اشکانی) 19: (بصیر-پیدا نشدنی-کسی که نمیبیند) 20: (شیره چغندر-یار ایرانی پیامبر اکرم (ص)-بیمار و رنجور). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: سر به سر یکی گذاشتن. برنده این هفته خانم زهرا دانش راد از تهران است.

* پاسخ سؤالات هفته گذشته: تراس، اتر. دایر، یاد. کباب، باک. هیزم، میز. شرور، روش. نیام، نما. سلوک، سلو. کیان، کان. بانگ، بنا. اذیت، آیت.  تمنا، منت. سروش، سرو. تهمت، مته. کندو، دوک.