در ادامه گفتگوی ما را با دکتر مسعود متصدی، فوق تخصص گوش و رئیس بخش گوش، حلق و بینی بیمارستان امیر اعلم می خوانید: ما اطلاعات مورد نیاز خود را از حواس گوناگون میگیریم ولی در جهان کنونی، دو حس بینایی و شنوایی بیشترین ارزش را در این رابطه دارند گاه به هر دلیلی مثل نابینایی فرد مجبور میشود از گوش استفاده بهتر داشته باشد تا با شنوایی بتواند کاستی اطلاعات دریافتی خود را از محیط جبران کند. از این رو هرچند همه مردم باید اقدامات بهداشتی لازم را برای حفظ سلامت گوش خود انجام دهند در مورد نابینایان این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند. معاینات دوره ای باید در مورد آنان با دقت بیشتری انجام شود و باید سالی یکبار شنوایی توسط متخصص گوش کنترل گردد تا بیماریهای تحدید کننده شنوایی به موقع تشخیص داده شوند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ارتباط با تأثیر صدای محیط کار بویژه مشاغل نابینایان که اغلب با استفاده از شنوایی انجام میشوند می گوید: ما حتی در مورد افراد بینا هم قوانینی داریم که باید در جامعه یعنی در خیابانها و در محیطهای کار رعایت شوند. این قوانین باید توسط کارفرمایان و دولت اجرا شوند. کارمندان و کارگران هم باید با حقوق خود آشنا باشند. ما حق داریم با شنوایی طبیعی روزانه 8 ساعت صدای حدود 80 دسیبل را بشنویم از این به بعد "قانون 5 " اعمال میشود. یعنی اگر شدت صوت در محیطی 85 دسیبل باشد به جای 8 ساعت، کارگر باید 4 ساعت در محیط کار باشد و اگر صدای محیط کار 90 دسیبل باشد ساعات کار به 2 ساعت کاهش می یابد و به همین صورت برای صدا 95 دسیبل، ساعت کار به 1 ساعت میرسد.
این قانون در اکثر کشورهای دنیا رعایت میشود. محیطهای کار باید به صورت مرتب کنترل شوند تا میزان صدای ناخواسته محیط مشخص شود. به این ترتیب کارفرما موظف است صدای محیط کار را زیر 80 دسیبل نگه دارد. صدای محیط با دستگاه کوچکی قابل اندازه گیری است. اگر بخواهیم حدس و گمانی در این زمینه داشته باشیم وقتی دو نفر با فاصله با هم صحبت میکنند شدت صوت حدود 50 دسیبل است و صدای موتور هواپیما حدود 130 دسیبل. به این ترتیب میتوان بین این دو را تخمین زد. این موارد در قوانین طب کار رعایت میشوند از طرف دیگر کارمند یا کارگر باید از محافظتهای شخصی که به او توصیه میشود استفاده کند در بسیاری از محیطهای کاری نمیتوان صدا را کاهش داد مثل موتورخانه کشتی.برای محافظت گوش هدفنهای مخصوصی وجود دارد که روی گوش یا داخل کانال گوش قرار می گیرند. تخریب شنوایی در اثر شدت صوت یا با ترومای صوتی اتفاق می افتد این تخریب ، از فرکانسهای بالا شروع میشود یعنی فرکانسهایی که در گفتار روزمره ما وجود ندارند در این حالت شنوایی فرد کم شده ولی خود او متوجه نیست برخی که در محیط های پر سر و صدا کار میکنند می گویند: سه سال است در این کارخانه کار میکنم و هنوز میشنوم در حالیکه شنوایی او کاهش یافته است و او متوجه این کاهش نیست. در این صورت میبینیم کسی که ممکن است در 80-90 سالگی دچار اختلال شنوایی شود در 40 سالگی دچار این اختلال می شود. میبینید که کاهش شنوایی به صورت موزیانه رخ می دهد. در همین تهران بسیاری از صداها و بوق های ماشین ها، صداهایی غیرقانونی هستند ولی هیچگاه موتور یا وسایل نقلیه به علت آلودگی صوتی متوقف نمی شوند.
رئیس بخش کاشت حلزون بیمارستان امیر اعلم در پاسخ به این سؤال که آیا حساسیت شنوایی در نابینایان بیشتر است؟ می گوید: در نابینایان مطلق،، یعنی کسانی که هرگز چیزی ندیده اند مغز سعی میکند از ظرفیتهای حس های دیگر کمک بگیرد و بخش مربوط به دیدن در مغز فرد نابینا به سمت شنوایی سوق پیدا میکند و سعی می کند تا حد ممکن فرد را با محیط تطابق دهد. این در مورد ناشنوایان نیز صادق است و بخش شنوایی کورتکس مغز ناشنوایان مطلق پیشرفته تر است. البته کم بینایان یا دیرنابینایان این شرایط را نداشته اند. هر کس که بخواهد میتواند با تمرینات مستمر، یکی از حواس خود را تقویت کند نابینایان چون به شنیدن بیشتر تکیه دارند در این زمینه توانایی بیشتری به دست میآورند مثل اینکه همه ما ممکن است استعداد خوش خط بودن را داشته باشیم اما چون تمرین نکرده ایم الزاما خوشخط نیستیم. رشد و تکامل هر سیستمی مستقل انجام میشود یعنی شنوایی فرد نابینا مستقل رشد میکند و در هنگام رویارویی با دیگران و برای بیشتر شدن توجه حسهای دیگر به کمک میآیند."در اغلب جوامع، قوانین حمایتی ویژه ای برای نابینایان و ناشنوایان در نظر گرفته شده است مانند مواردی که در راهنمایی و رانندگی دیده شده است یا مناسبسازی اتوبوسها و ساختمانها و ... که امیدواریم جامعه ما نیز بیش از پیش به این سمت حرکت کند. کباری