اخلاق خوش؛ اگر سؤال شود که از میان دهها عاملی که در ترویج آیین آسمانی اسلام مؤثر بوده و موجب تشکیل امت اسلامی شده است، کدام عامل از همه شاخصتر و مؤثرتر بوده است، قطعاً باید به اخلاق خوش پیامبر (ص) اشاره کرد. قرآن از این واقعیت تاریخی یاد میکند و میفرماید: بواسطه رحمت خداوند است که با ایشان مهربان شدی و اگر تندخو و قسیُ القلب بودی از گرد تو پراکنده میشدند و به تو ایمان نمیآوردند. نتایجی که از این آیه شریفه عاید میشوند چنین است: کسی که با مردم به مهربانی و مدارا رفتار کند، مشمول رحمت الهی واقع شده است. انسان اگر تندخو باشد، حتی اگر پیامآور «سروش غیبی» و «آوای قُدسی» هم باشد، مردم از گرد او میرمند و به سخنان او گوش فرا نمیدهند. در حدیثی از پیامبر (ص) آمده است که جبرائیل از سوی پروردگار جهانیان بر من نازل شد و گفت: ای محمد بر تو باد اخلاق خوش که بد اخلاقی خیر دنیا و آخرت را از بین میبرد و در حدیث دیگری آمده است: کسی که دارای حُسن خلق است اجری به مانند روزه دار و نمازگزار دارد. پیامبر (ص) خود آنچنان دارای «حُسن خلق» و نرمی و ملاطفت و احسان در رفتار بودند که خداوند در قرآن کریم به او چنین خطاب میکند: تو دارای خلق و خوی نیکو و بزرگی هستی. همان خلق و خویی که در بین مسلمانان به «اخلاق محمدی» موسوم گشته است و شایسته است تمامی کسانی که به «آیین محمدی» متدین هستند از آن «اخلاق خوش» نیز بهره مند شوند و خشونت را به کناری نهند. (دکتر پهلوان، مدیر گروه علوم و حدیث دانشگاه تهران)
* سؤال مسابقه: کدام سوره از قرآن در تفسیر منسوب به امام حسین (ع) است؟
دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان