حمیدرضا آزادی با بیان اینکه کاردرمانی از حدود 80 سال پیش و برای بیماران مبتلا به مشکلات جسمی، روحی - روانی و آسیب دیده جنگی آغاز شد، اظهار کرد: بعد از جنگ جهانی دوم کاردرمانی بیشتر روی جنبههای روانی تاکید میکرد و به تدریج برای درمان انواع معلولیتها به کار گرفته شد.
وی تصریح کرد: کار درمانی به فرد کمک میکند تا به اجتماع بازگردد، البته هدف این نیست فرد مانند سابق شود بلکه تا حد ممکن مستقل میشود.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به رویکردهای آماده سازی برای بازگشت فرد به استقلال قبلی گفت: برای مثال از روشهای عصب شناسی و علوم اعصاب که شامل حرکت درمانی، آنتومی بدن و یادگیری حرکتی است میتوان برای کمک به کودکی که دچار معلولیت جسمی شده است، استفاده کرد.
آزادی افزود: برای ایجاد آمادگی در کودکانی که رشد زیادی نداشتهاند از بازی درمانی برای دنبال کردن اهداف و درمان استفاده میشود.
وی با اشاره به حوزههای زندگی انسان از جمله استراحت، اوقات فراغت، کار و فعایتهای روزمره زندگی تصریح کرد: کاردرمانی روی این حوزهها و برگشت فرد به جنبههای مختلف زندگی کار میکند.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: برای اینکه فرد آسیب دیده بتواند مستقل شود و زندگی خود را اداره کند تا وابسته جسمی و مادی به دیگران نباشد باید در محیط منزل و کار تطابق ایجاد شود.
آزادی با اشاره به اینکه کارفرماها برای برگرداندن توانایی افراد آسیب دیده تلاشی انجام نمیدهند، خاطرنشان کرد: در هر سازمان و کارخانهای باید متخصص کاردرمانی و توانبخشی حضور داشته باشد تا بتواند برای افراد عادی هم شرایط بهینه کار را فراهم کند و بدین ترتیب بهره وری شرکت افزایش یابد.
وی با بیان اینکه مراکز توانبخشی تحت نظارت بهزیستی به قسمتهای مختلفی تقسیم میشوند، گفت: افراد تربیتپذیر با مراجعه به مراکز روزانه ذهنی میتوانند مهارتهای روزمره را فراگیرند و همچنین مدارس استثنایی نیز برای کودکان آموزش پذیر آموزشهای آکادمیک ارایه میدهد.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: مراکز روزانه حرفه آموزی و کارگاههای تولیدی نیز با بررسی و ارزیابی کاردرمان گران و نیازهای معلولان، شغلی را به آنها آموزش میدهند تا بتوانند کسب درآمد کنند و در جامعه سودمند باشند.
آزادی با اشاره به مراکز شبانه روزی و مراکز ذهنی-حرکتی که تحت نظارت بهزیستی هستند، تصریح کرد: مراکز خصوصی کاردرمانی با مجوز نظام پزشکی و معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی به صورت فردی و گروهی با بیماران کار میکند.
وی با بیان اینکه در کشورهای پیشرفته بر اساس استانداردهای بین المللی به ازای هر 10 هزار نفر جمعیتی که ممکن است به کاردرمانی نیازمند شوند یک کاردرمانگر وجود دارد، گفت: در اصفهان حدودا 120 کاردرمانگر وجود دارد که با توجه به جمعیت حدودا پنج میلیونی استان این تعداد کفایت نمیکند.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به وضعیت آب و هوایی، استرسهای زندگی و بافت سنتی که موجب ازدواجهای فامیلی میشود، افزود: اغلب مراجعه کنندگان به کاردرمانی، کودکان هستند که مشکلات جسمی، ذهنی-حرکتی، معلولیتهای خفیف و شدید از نوع گفتاری و حرکتی دارند.
آزادی ادامه داد: افراد با معلولیتهای مربوط به حوادث رانندگی، سکتههای مغزی، حوادث کار و مشکلات روانی برای کاردرمانی به مراکز توانبخشی مراجعه میکنند.
وی با تاکید بر اینکه در اولین زمانی که مشکل کودک تشخیص داده شد کاردرمانی باید آغاز شود، تصریح کرد: والدین با دیدن کودکی که که مراحل رشدی و حرکتی را به خوبی طی نمیکند باید به پزشک مراجعه کنند تا در صورت لزوم به کاردرمانگر ارجاع داده شود.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه فعلا کودکان 7-6 ماهه به کاردرمانی ارجاع داده میشوند، گفت: در سالهای گذشته به دلیل عدم شناخت مردم و متخصصان از فرایند کاردرمانی و عدم تشخیص دقیق، کودکان بالای یک سال برای کاردرمانی مراجعه میکردند.
آزادی با بیان اینکه طبق تحقیقات ثابت شده بیشترین سرعت تغییرات ساختاری و کارکردی مغز در زمان تولد است و هر چه سن بالاتر رود سرعت این تغییرات کمتر میشود، افزود: با استفاده از اصول حسی- حرکتی، درکی و روشهای دیگر کاردرمانی میتوان در کودکان با سن کمتر تاثیرات بهتر و کامل تری گذاشت.
وی ادامه داد: میزان موفقیت کاردرمانی به شدت بیماری، وضعیت اقتصادی و فرهنگی خانوادهها، تعداد فرزندان، شرایطی که در خانواده و فامیل حاکم است و سطح سواد و آگاهی خانوادهها بستگی دارد.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به روشهای غیر علمی و غیر معقول کاردرمانی مانند تحریکات شدید و ضربه زدن برای وارد کردن تحریکات حسی به فرد خاطرنشان کرد: متاسفانه تیمهای نظارت و بازرسی دقیق نیست و این روشها تاثیرات منفی بر جسم، روح و روان فرد وارد میکند.
آزادی با بیان اینکه در کشورهای پیشرفته خانوادههایی که با مسئله معلولیت رو به رو میشوند و یا کودک معلول دارند هزینهای پرداخت نمیکنند و درآمد کاردرمانگران قابل توجه است، تصریح کرد: در کشور ما در این زمینه حمایت دولت و بیمه وجود ندارد و تقریبا اکثر مواقع هزینه به عهده خانوادهها است.
وی اضافه کرد: از بدو شروع کاردرمانی در ایران مشکل بیمه مطرح بوده و هنوز به نتیجه نرسیده است و امسال نیز طبق تعرفه نظام پزشکی و معاونت درمان به ازای هر 40 دقیقه ارایه خدمات به بیماران حدودا 25 تا 30 هزار تومان دریافت میشود.
مدیر گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه کاردرمانی ثابت کرده است که بسیاری از بیماران را به استقلال میرساند گفت: سیستم نظارت و بازرسی باید دقیق باشد تا روشهای درمانی و تعرفههایی که دریافت میشود متناسب و قانونی باشد.