به گزارش ایران سپید به نقل از ایسنا محسن موسوی در مورد ایده‌های طراحی این پروژه بیان کرد:طراحی با کاربری موزه باید به صورتی انجام گیرد که تمام حواس پنجگانه بازدیدکنندگان موزه توجه به فضای داخلی و آثار آن جلب شود که در طراحی فضا لابی مجموعه موزه دفینه به آن توجه خاصی شده؛ از دیدگاه تیم طراحی، شفافیت و خوانایی فضای داخلی طراحی شده یکی از اصول طراحی موزه بوده به همین دلیل در طراحی به آن دقت شده است.وی با بیان اینکه منظر داخلی، طبیعت و رایحه درمانی در راستای افزایش سلامت کاربران مورد توجه بوده است،تصریح کرد: با توجه به قرارگیری بنا در شهر تهران و مشکل آلودگی این شهر، همچنین زندگی شهری و فاصله گرفتن از طبیعت در طراحی فضای داخلی لابی موزه دفینه، به منظر داخلی و رایحه‌درمانی توجه ویژه‌ای شده است.عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران گفت:معماران گذشته در طراحی ساختمان اصلی این بنا نیز به مسائل ارگانیک، نزدیکی و ورود طبیعت به بنا توجه داشته‌اند؛ بنابراین، این موضوع جزیی از هویت اصلی بنا بوده و باید در باز طراحی نیز به آن پرداخته می شد.موسوی خاطرنشان کرد:استفاده از گیاهان دارویی،زینتی و شفابخش به صورت دیوار سبز جهت ایجاد فضای مطبوع در کنار افزایش سلامت کاربران یکی از راهکارهای افزایش سطح سلامت جامعه و کنترل رطوبت، دما و تهویه در راستای افزایش آسایش کاربران است.وی لابی موزه دفینه تهران را فضایی برای تعاملات اجتماعی، فعالیت‌های هنری و فرهنگی بر پایه تعاملات و ارتباط اجتماعی که رشد پیدا می‌کنند دانسته و یادآورشد: به همین دلیل در طراحی این فضا با توجه به اصول بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی در راستای مقابله با شیوع ویروس پرداخته شده است. موسوی افزود:همچنین در بازطراحی لابی و فضاهای ارتباطی به قابلیت چند کاربری بودن و ادغام با فضاهای دیگر نیز فکر شده است.وی توجه به چالش طراحی برای مقابله با ویروس کرونا را جز دغدغه‌های مهم تیم طراحی عنوان کرد و افزود: پیش‌بینی این است که با شیوع بیماری کرونا و فراگیر شدن آن اصول جدید در طراحی و معماری ایجاد خواهد شد.عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه در این طرح با توجه به مشاهده، بررسی و مطالعه ایده‌های ارائه شده توسط معماران، طراحان و نکات بهداشتی ارائه شده از طرف پزشکان، سعی در ارتقا، ترکیب و ارائه در قالب یک طرح منسجم معماری در راستای جلوگیری از شیوع و همچنین از بین بردن زنجیره بیماری در کنار استفاده حداکثری از فضا برای کاربران شده است،خاطرنشان کرد: چیدمان جدید مبلمان‌ها، توجه به فاصله‌گذاری اجتماعی، طراحی دستگیره‌ها و بازشوها، نکات و نوآوری‌های مربوط روشویی و سرویس بهداشتی، سیستم‌های ضدعفونی کننده فضا و کاربران از جمله این مواردی هستند که از آنها در این طرح استفاده شده است.وی با اشاره به توجه و تلاش برای بازنمایش تاریخچه، هویت، فلسفه، مفاهیم بنا و اهداف معماران گذشته تصریح کرد: تیم طراحی با توجه به مطالعه دقیق منابع کتابخانه‌ای و همچنین مصاحبه‌های انجام شده با معماران گذشته اثر، سعی به حفظ فلسفه و ادامه مسیر آنها با توجه به تغییر کاربری در بازطراحی فضایی این مجموعه داشته است.موسوی گفت:با توجه به خصوصیات خاص بنا در بازطراحی فضای داخلی به دنبال یکپارچگی معماری نما، جداره و دیواره‌ها، کف و سقف مجموعه در طراحی کانتر، فضای ویتینگ و مبلمان‌ها شده است.وی با بیان اینکه در چالش امنیت در کنار حفظ ورود نور طبیعی به لابی با توجه به تغییر کاربری و تبدیل شدن بنا به عنوان یک موزه تخصصی، نیاز به رعایت ضوابط و قوانین پدافند غیرعامل و مباحث امنیتی، استفاده از شیشه در نمای طبقه اول جایز نیست، اظهارکرد:همچنین استفاده حداکثری از نور طبیعی در ساعات مختلف روز نیز از موارد مهم طراحی بود؛ بنابراین در این پروژه برای پاسخ به این چالش پیشنهاد استفاده از بتن عبور دهنده نور مطرح شد که هم عبور نور و استفاده از نور طبیعی و هم مباحث امنیتی و ایزوله بودن فضای موزه تامین شود.
ترکیب پوسته دوم هوشمند و بتن عبوردهنده نور
عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران یادآورشد: با توجه به نما اصلی بنا به عنوان یک نوآوری در زمان خود، در طراحی نمای همکف با حفظ اهداف، مفاهیم و فلسفه طراحان قبلی سعی به استفاده از چند نوآوری دیگر شده است تا بار دیگر این بنا اتفاق‌های خاصی را برای نخستین بار در معماری ایران رقم بزند.وی افزود:طراحی جداره خارجی پویا مشابه یک موجود زنده قابل سازگاری با تابش و شرایط اقلیمی موجود در کنار پاسخ دهی به رفتار کاربران در داخل جهت تامین حداکثری آسایش کاربران بنا یکی از ایده‌های اصلی طراحی نما طبقه همکف پروژه است.موسوی در مورد چگونگی آماده سازی کاربران برای درک بهتر فضا و آثار خاطرنشان کرد:طراحی با هدف درگیر کردن حواس پنجگانه و توجه به اصول پدیدارشناسی جهت بالابردن میزان آمادگی و همخوانی با فضا داخلی لابی در کنار آماده سازی حواس برای درک حداکثری آثار درون تالارهای نمایش آثار از اهداف طراحی بخش لابی این پروژه بوده است.عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران گفت: استفاده از معماری و مبلمان پاسخگو در طراحی را با تغییر و حرکت کاربر در فضا، مبلمان، جداره‌ها و نورپردازی تغییر در فضا ایجاد می شود که این امر موجب تشویق در راستای فعالیت و بازدید از فضاهای مختلف لابی می کند.وی افزود:استفاده از نور، سایه و رنگ در کنار سیستم‌های معماری پاسخگو باعث ایجاد فضای پویا و جذاب برای مخاطبان و تشویق به حرکت در مسیرهای طراحی شده می‌شود. همچنین در فضاهایی که نیاز به مکث بوده از المان‌ها و معماری ایستاگرا استفاده شده است تا کاربر ناخودآگاه در آن فضاها زمان بیشتری را بایستد و درک بهتری از آثار داشته باشد.موسوی خاطرنشان کرد: در طراحی توجه به همه اقشار جامعه بوده است،تمامی اقشار جامعه با تمام محدودیت‌ها حق استفاده از فضاهای عمومی را دارند، در این طرح تلاش تیم طراحی بر این بوده تا با توجه به شرایط اقشار مختلف مانند نابینایان، معلولان، ناشنوایان و یا حتی سالمندان و کودکان که دارای برخی محدودیت‌های حرکتی هستند فضایی طراحی شود تا تمامی این عزیزان بتوانند از آن بهره‌مند شوند.عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران یادآورشد: استفاده از خط بریل، کد QR کامل توضیحات علمی و تاریخی اثر و فایل‌های صوتی به زبان‌های مختلف از ایده‌های مورد استفاده در بازطراحی موزه دفینه است.
تور مجازی برای استفاده و آشنایی با آثار هنری از همه جای دنیا به صورت ۲۴ساعته
وی تصریح کرد: گاهی از اوقات شرایط حضور فیزیکی برای مطالعه، مشاهده و استفاده از آثار هنری موزه برای علاقه‌مندان وجود ندارد؛ تور مجازی موزه با استفاده از دوربین‌های تور آنلاین برای مشاهده، فایل‌های واقعیت افزوده آثار به همراه واقعیت مجازی محیط موزه جهت مطالعه، استفاده و دسترسی علاقه‌مندان به آثار از همه نقاط جهان و همه ساعات شبانه روز ایجاد می‌کند.موسوی خاطرنشان کرد: این موضوع علاوه بر این باعث افزایش نظارت عمومی و بالا رفتن امنیت موزه می‌شود.عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه مازندران با بیان اینکه در راستای حفظ و گسترش هنرهای مختلف به ویژه هنر ایرانی و افزایش مراجعه‌کنندگان و بازدیدکنندگان استفاده از کاربری‌های مختلف و مرتبط بارفضای موزه باعث حضور بیشتر و زنده‌تر بودن فضا می‌شود، اظهارکرد:همچنین هنر ایرانی از سال‌ها نسل به نسل آموزش داده شده است این زنجیره نباید از بین برود و این هنرها نباید به فراموشی سپرده شوند؛ کارگاه ها و فضای آموزشی برای آشنایی و فراگیری هنرهای مختلف ایرانی در بخش آموزشی موزه در نظر گرفته شود.موسوی در مورد استفاده از مصالح بازیافتی در راستا ترویج مصالح بازیافتی مانند بتن بازیافتی و فرآورده‌های سلولوزی، رسی و فلزی در برخی از بخش‌ها گفت: استفاده حداکثری از نور طبیعی به وسیله بتن عبوردهنده نو، کانال‌های انعکاسی نور و لوسترهای فیبری نوری، ذخیره سازی نور خورشید و بازپخش آن در فضا درشب با استفاده از مواد با خاصیت لومینسانس و فوتولومینسانس، توجه به اصول طراحی پدافند غیرعامل جهت افزایش امنیت فضا، آثار و کاربران، توجه به اصول CPTED پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در طراحی فضاها، توجه به اصول معماری سبز، معماری پایدار و توسعه پایدار در طراحی فضا و محیط موزه از مواردی بوده که در طراحی فضای لابی و پیشنهادها برای سایر بخش‌های موزه به آن پرداخته شده است. طراحی این پروژه توسط تیمی با راهنمایی دکتر محسن موسوی عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران صورت گرفته است.اعضای تیم طراحی شامل محسن موسوی(عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران)، محمدحسین رحمتی(دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه مازندران)، محسن خیرمند پاریزی، سید محمدحسین رحمتی، محمدرضا مقدسی، هانیه لطفی‌پور، فاطمه(پریا) رنجبر زاده اصل، سیده دنا حسینی بوده است.