* ابلاغ مصوبات کمیته نظارت بر قانون حمایت از حقوق معلولان به دستگاههای اجرایی. مصوبات نخستین جلسه کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان با امضای شریعتمداری، وزیر کار و دبیر کمیته به وزارتخانه ها و دستگاههای اجرایی ذیربط ابلاغ شد. به گفته معینی، مدیر شبکه تشکلهای نابینایان و عضو کمیته نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان در ابلاغیه وزیر تعاون، از جمله به مصوبات زیر اشاره شده است: تنظیم بخشنامه هماهنگ کننده اقدامات دستگاههای اجرایی مختلف در حوزه افراد معلول که نیازی به بودجه ندارند؛ پیشبینی بودجه اجرای احکام قانون در هر وزارتخانه و دستگاه اجرایی برای سال 99 و ارائه آن به هیئت دولت و سازمان برنامه و بودجه در فرصت مقتضی جهت گنجانده شدن در بودجه سال آینده کشور؛ ارائه گزارش عملکرد کلیه وزارتخانه ها و دستگاههای اجرایی در حوزه افراد معلول به کمیته ظرف فرصت مقتضی، هماهنگی در جهت اقدامات دستگاههای اجرایی جهت تامین مسکن معلولان، اقدام سازمان بهزیستی در جهت جلب حد اکثری خیرین به منظور اجرای احکام قانون، الزام سازمان برنامه و بودجه به استثنا کردن تخصیص مالی ارائه حمایتهای پایه ای مالی به افراد معلول از کاهش بودجه دستگاههای اجرایی در سال جاری و تخصیص منابع اجرای قانون از محل حذف یارانه دهکهای برخوردار پس از تصمیمگیری در دولت. ابلاغ این مصوبات، نخستین گام کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان در جهت تجمیع ظرفیت اجرایی کلیه دستگاهها و پاسخگو کردن این دستگاهها در قبال تکالیفشان مندرج در قانون مذکور است. مهمترین مشکل اجرای کامل قانون حمایت از حقوق معلولان، کمبود منابع مالی دولت به دلیل شرایط ویژه کشور در تحریمها است که تشکلهای مردمنهاد افراد معلول امیدوارند حرکت دولت در جهت تخصیص بخشی از یارانه های دهکهای برخوردار موجب تأمین منابع لازم اجرای قانون شود.

.............گزارش ویژه

* دسترسی پذیری از رونمایی تا واقعیت. اگر به دور از هر نوع غرضورزی، فعالیتهای سازمانها و شرکتهای مختلف در امر مناسبسازی و دسترسی خدمات به نابینایان را رصد کنیم، ناگزیر از مشاهده اقدامات پر سر و صدا از سوی این سازمانها و شرکتها هستیم. عمده این سر و صداها در مراسم رونمایی تازه ترین خدمت به نابینایان در آستانه مناسبتی مثل روز جهانی عصای سفید اتفاق می افتند. پرسش اینجاست که آیا میزان سر و صداها به اندازه میزان خدمات ارائه شده است؟ به تازگی شرکت فروشگاه های شهروند با همکاری شرکت دانشبنیان پکتوس، به مناسبت روز جهانی عصای سفید، اقدام به مناسبسازی و دسترسی پذیری فروشگاه مجازی برای نابینایان کرده است. این اقدام در یک برنامه ویژه رونمایی شد و خبر آن در رسانه ها منتشر شد. اولین پرسش بعد از انتشار خبر مناسبسازی فروشگاه مجازی شهروند ویژه ی نابینایان این است که این فروشگاه تا چه میزان استانداردهای مناسبسازی را دارد؟ برای رسیدن به تصویر دقیق، سطح کیفی اقدام شهروند و شرکت پکتوس از سوی دو کارشناس نابینا در حوزه فنآوریهای نوین و آموزش کار با رایانه ویژه ی نابینایان بررسی شد. - ای کاش اسم «مناسبسازی» را بردارند: کمیل نوبختی سالهاست آموزش کار با رایانه به نابینایان و بررسی و تحقیق درباره فنآوریهای جدید در حوزه نابینایان را حرفه خود قرار داده است. او در بررسی ابعاد کیفی مناسبسازی سایت فروشگاه مجازی شهروند، به موارد اشکالی برخورده که آنها را چنین تشریح میکند: «متأسفانه برخلاف عنوان اطلاق شده، سایت فروشگاه مجازی شهروند چندان هم برای نابینایان مناسبسازی نشده است. مثلاً یکی از مواردی که در بدو ورود به سایت کاربر نابینا را دچار سرگردانی میکند، تغییر بخشی از صفحات سایت هر چند ثانیه یک بار است که اصطلاحاً به آن اوتو رفرش میگویند. با هر تغییر صفحه، صفحه خوان کاربر نابینا شروع به خواندن آن میکند. تصور کنید یک شهروند نابینا قصد خرید از فروشگاه مجازی دارد. وقتی وارد صفحه اصلی سایت میشود، با خوانش بخشی از صفحات هر ۱۰ ثانیه یک بار مواجه میشود. این خوانش پی در پی قطعاً کاربر نابینا را با سرگردانی مواجه میسازد.» نوبختی ادامه میدهد: «از دیگر موارد، نامنظم بودن سرنوشتارها (هدینگها) است. همچنین متأسفانه برچسب کالاها در لیست اصلی تمام کالاها دیده نمیشود. ضمن اینکه قیمت کالاها را هم ثبت نکرده اند که بتوان بر اساس آن خرید کرد.» نوبختی معتقد است این شکل مناسبسازی صحیح نیست: «نباید قبل از تکمیل کردن روند مناسبسازی اطلاعرسانی کنند. به نظر من این سایت از نظر کیفیت مناسبسازی قابل قبول نیست. ای کاش عنوان مناسبسازی را از آن بردارند!» صحبتهای نوبختی را محمدرضا راشاد، یکی از نخستین معلمان رایانه ویژه نابینایان نیز تأیید میکند. او هم مثل نوبختی یکی از مهمترین ایرادهای سایت شهروند را تغییر پی در پی بعضی صفحات ظرف چند ثانیه عنوان میکند: «واقعاً اوتو رفرش بودن سایت اجازه تصمیمگیری به منِ کاربرِ نابینا را نمیدهد؛ چون با هر تغییر صفحه، نرم افزار صفحه خوان من آن را میخواند و اگر بخواهم با فشردن کلید کنترل صدای آن را ببندم، این سکوت بیش از چند لحظه طول نمیکشد؛ چون صفحه تغییر کرده، لاجرم نرم افزار صفحه خوان من شروع به خواندن صفحه جدید میکند.»

راشاد معتقد است این اشکال باید به شکل اساسی رفع شود: «ممکن است بعضی کاربران نابینا بتوانند با استفاده از تکنیکهایی در نرم افزار جاوز، این مشکل را موقتاً حل کنند؛ اما نکته مهم اینجاست که اولاً همه نابینایان از یک صفحه خوان واحد استفاده نمیکنند؛ ثانیاً این مشکل باید به شکلی اساسی رفع شود و رفع کامل آن، منوط بر برداشتن اوتو رفرش است.»

از نقدها و پیشنهادها استقبال میکنیم: امیر سرمدی، مسئول روابط عمومی شرکت دانشبنیان پکتوس که با شرکت فروشگاههای شهروند در امر مناسبسازی فروشگاه مجازی این شرکت همکاری کرد، در پاسخ به موارد مطرح شده از سوی کارشناسان، ضمن تأیید بخشی از آن موارد اظهار میکند: «بخشی از نکاتی که مطرح شده، درست است و متأسفانه شکل طراحی سایت به گونه ایست که این اشکالات را ایجاد کرده است. مثلاً نامنظم بودن هدینگها یا نبود قیمت کالاها در لیست اصلی، مشکلیست که در طراحی سایت وجود دارد و کاربران غیر نابینا هم با آن مواجهند.» سرمدی اظهار میکند که اشکالات را جمعبندی کرده و برای مسئولان فنی سایت ارسال کرده اند: «اشکالاتی که به نظرمان رسید، مثل نبود برچسبها را جمعبندی کرده و برای مسئولان فنی وبسایت شهروند ارسال کرده ایم. حتی برچسبها را خودمان نوشته و برایشان فرستادیم تا اعمال کنند.» مسئول روابط عمومی شرکت دانشبنیان پکتوس درباره اوتو رفرش شدن بخشی از صفحات سایت میگوید که او با این مشکل مواجه نشده است: «خودِ من در روز رونمایی عملیات انتخاب و خرید کالا را انجام دادم؛ اما با مشکل اوتو رفرش صفحات مواجه نشدم. با این حال برای اطمینان بیشتر حتماً دوباره با صفحه خوانهایی مثل جاوز و nvda این مورد را بررسی میکنم.» امیر سرمدی بر این نکته هم تأکید میکند که کاربران نابینا در صورت مشاهده هر نوع اشکال در فرایند استفاده از این فروشگاه مجازی، موارد را به شرکت پکتوس اطلاع دهند: «شرکت دانشبنیان پکتوس به عنوان مشاور فنی با شهروند همکاری میکند. ما این تعهد را از دوستان فنی شهروند گرفته ایم که اشکالاتی را که خودمان یا کاربران نابینا در زمینه مناسبسازی وبسایت پیدا میکنند، مسئولان فنی شهروند آن اشکالات را رفع نمایند. بنا بر این از همه کاربران نابینایی که از فروشگاه مجازی شهروند استفاده میکنند، میخواهیم در صورت مشاهده هر مشکلی، آن را به ما اطلاع دهند تا در جهت رفع آن اقدامات لازم را انجام دهیم.» پرسش اساسی و مهم همین جا مطرح میشود: چرا مجریان و متولیان پروژه ها و اقدامات ویژه، قبل از تکمیل پروژه ها و اقداماتشان آن را رسانه ای میکنند؟

.............گفتگوی ویژه

* کشوری شدن انتخابات معلولان در مجلس، خوب یا بد: سالهاست که نابینایان به خاطر وجود بند (6) ماده (28) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی امکان کاندیدا شدن برای نمایندگی خانه ملت را ندارند. چهارم تیر سال جاری حسن کامران، نماینده اصفهان و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس از عدم ایراد شورای نگهبان بر حذف شرط بینایی خبر داد و گفت: «بعد از تعطیلات مجلس اصلاحات قانون دوباره در مجلس به رأی گذاشته میشود.» اما بعد از گذشت چند ماه هنوز قانونگذاران ویرایش و اصلاح ایرادات شورای نگهبان بر قانون انتخابات را به صحن علنی خانه ملت نیاورده اند. به همین منظور و برای کسب اطلاع دقیقتر از اینکه آیا این ویرایش در مجلس دهم صورت خواهد گرفت یا نه!؟ با معصومه آقاپور علیشاهی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به گفتگو پرداختیم. وی در خصوص ماده (28) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: «برای انتخابشوندگان در زمان ثبت نام شرایطی را مقرر شده که از جمله این شرایط بند «6» ماده مذکور است که طبق آن «نمایندگان باید از سلامت جسمی بینایی، شنوایی و گویایی برخوردار باشند» چندی پیش حذف شرط بینایی به رأی گذاشته شد و خوشبختانه نمایندگان از آن استقبال کردند؛ اما شورای نگهبان به دلایلی دیگر این قانون را به مجلس برای اصلاح بازگرداند.» نماینده مردم شبستر در مجلس با اشاره به نزدیک بودن ایام انتخابات دوره یازدهم بیان کرد: «تا آنجا که در جریانم، تغییرات صورت گرفته در قانون انتخابات در کمیسیون اجتماعی تصویب و به رأی گذاشته شده است. اما با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس در اسفند ۱۳۹۸ بعید است در این فرصت اندک اصلاح قانون انتخابات به صحن علنی آورده شود.» وی با بیان آنکه شخصاً با حذف شرط بینایی از این قانون موافقم، بیان کرد: «هیچ دلیلی وجود ندارد که فردی آگاه، کاردان و تحصیلکرده به خاطر نقص در عضو، آن هم بینایی، نتواند از توانمندیهای خویش در عرصه سیاست و قانونگذاری استفاده کند.» آقاپور در ادامه افزود: «انتظار داریم خانه ملت تمهیداتی را فراهم سازد تا حضور این شهروندان به عنوان نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی محقق شود. اما برای این حضور باید راهکارهای مناسبی در نظر گرفته شود. شخصاً معتقد هستم حضور معلولان در مجلس همانند کشورهای دیگر هیچ ایرادی ندارد؛ اما باید شیوه اجرای مشخصی برای آن دیده شود. اگر بخواهم بیشتر توضیح دهم باید بگویم، باید برای معلولان و نابینایان در مجلس سهمیه در نظر گرفته شود.» این نماینده مجلس در پایان گفت: «باید طرحی را به مجلس ارائه دهیم که در آن معلولان بتوانند یک یا دو درصد از کرسیهای نمایندگی را در اختیار داشته باشند. هنگام انتخابات هم این افراد منتخب کل کشور باشند نه از یک شهر؛ البته این نظر شخصیم است و در صورت موافقت دیگر همکاران میتوانیم به صورت طرح به مجلس تقدیم کنیم.»

..........بهداشت و سلامت

* فرزند نابینا آری یا خیر؟ تلفن زنگ میخورد. کسی از پشت گوشی میگوید: به تازگی بچه دار شده ایم اما متوجه شده ام بچه مشکل بینایی دارد گویا مشکلش مثل خودم مربوط به شبکیه است. در تهران متخصص شبکیه خوب میشناسید که معرفی کنید. غمی بزرگ در دلم سرازیر میشود اما سعی میکنم احساسم را بروز ندهم درونم طوفانی بر پا بود اما هم او و هم من میدانستیم که به دنیا آمدن کودکی نابینا آخر کار نیست و حال باید به آینده فکر میکردیم. گفتم: دکتر خاصی که نمیتوانم معرفی کنم یعنی شاید اجازه نداشته باشم اما مراکز دانشگاهی همه متخصصان خوبی دارند حتی بیمارستانهایی برای مشکلات بینایی به وجود آمده که کار بیماران را راحتتر کرده اند. اما این سوال ذهنم را درگیر کرده بود که چرا و چرا او و دیگرانی چون او، قبل از اقدام به فرزندآوری و در اثنای آن به این موضوع فکر نمیکنند؟ به سالیان دراز که از بروز نابیناییهای ژنتیک نوشته بودم و راههای پیشگیری از آن، تحقیقاتی که در این زمینه در ایران و سایر نقاط جهان انجام میشود، سهم ازدواج فامیلی در بروز نابینایی و امکان تعیین نابینایی جنین در حین بارداری دنباله فکرم را گرفت و گفت: توی روزنامه از مرکز تحقیقات بیمارستان لبافینژاد و دکتر دفتریان نوشته بودید آنجا چطوره؟ مرکز تحقیقات بیماریهای چشم بیمارستان لبافینژاد و مراکز مشابه که به آزمایشات ژنتیک میپرداختند چاره کار کسانی بود که قصد ازدواج و به دنیا آوردن کودکی را داشتند. ظاهرا او همه این اطلاعات را داشت ولی چرا زودتر اقدام نکرده بود؟ گفتم: بله اما کاری که در مرکز تحقیقات انجام میشود در حال حاضر به کار درمان نابینایی نمیآید یعنی اگر خواستید فرزند دیگری داشته باشید بیشتر به کارتان میآید. شما قبل از اقدام برای داشتن فرزند و حتی قبلتر از آن قبل از ازدواج باید وضعیت انتقال ژنتیکی نابیناییتان را پیگیری میکردید. جواب این سوالم را میدانستم و نیازی به تکرار مجددش نبود بعضی میگویند مگر تولد نوزاد نابینا مشکلی دارد. خب این همه نابینای موفق و توانمند داریم این هم یکی. برخی میگویند بابا آزمایش ژنتیک و اینها، همه حرف است هر چه خدا بخواهد. برخی میگویند فرزند اول نابینا میشود و دومی دیگر سالم خواهد بود. خودمان دیده ایم. برخی میگویند گیرم که حین بارداری تشخیص دادند نوزاد نابیناست، پزشکی قانونی که اجازه سقط جنین نابینا را نمیدهد. برخی میگویند آزمایش ژنتیک و اینها همه راههایی برای کاسبی است. خودمان دیده ایم که اشتباه گفته اند و بعضی و بعضیهای دیگر. اما حال کودک نابینایی به دنیا آمده است این خانواده است که مجرم یا بیگناه در جامعه ای مجرم یا بیگناه باید بار توانبخشی و آموزش او را یک تنه بر دوش بکشد اگر خوشبینانه نگاه کنیم کودکان نابینا در شهرهای بزرگ اندکی شانس دارند که از امکانات درمانی و توانبخشی استفاده کنند. نظر شما در این زمینه چیست؟ منتظر شنیدن نظرات شما هستیم. کباری

............ورزشی

* حضور کمرنگ دوچرخه سواران معلول در پارالمپیک: رئیس انجمن دوچرخه سواری نابینایان با اشاره به حضور تنها یک دوچرخه سوار معلول در رقابتهای کسب سهمیه پارالمپیک ۲۰۲۰ گفت: تلاش بر این است که در رقابتهای آینده تعداد دوچرخه سواران معلول و نابینا را افزایش و این رشته را توسعه دهیم. فرهاد صفرزاده افزود: با توجه به اینکه مسئولیت دوچرخه سواری نابینایان را به تازگی برعهده گرفته ام، قصد دارم در ابتدا جلسه هم اندیشی با کارشناسان این رشته را ۱۱ آبان برگزار کنیم تا با جمعآوری یکسری اطلاعات جامع و غنی در خصوص وضعیت و جایگاه دوچرخه سواری معلولان بتوانیم در جهت توسعه این رشته گام مؤثری برداریم. وی گفت: تصمیم داریم در این نشست، کارگروهی را تشکیل دهیم تا با رفع مشکلات دوچرخه سواری برنامه ریزی مدونی را برای رشد دوچرخه سواری معلولان در رقابتهای قهرمانی آسیا و پارالمپیک داشته باشیم تا در آینده تعداد دوچرخه سواران را از یک نفر به چند نفر افزایش دهیم. در حال حاضر تنها مهدی محمدی در رشته دوچرخه سواری معلولان مطرح است و برای کسب سهمیه پارالمپیک توکیو با دوچرخه سواران غیر معلول در مسابقات قهرمانی آسیا رقابت میکند. هدفگذاری بر این است که در آینده با کمک فدراسیون دوچرخه سواری و پارالمپیک حمایت خوبی را از دوچرخه سواران معلول داشته باشیم تا کم کم بتوانیم جایگاه دوچرخه سواران معلولان را در سطح آسیا پررنگتر کنیم. صفرزاده پیرامون این پرسش که یکی از مشکلات دوچرخه سواران نابینا کمبود تجهیزات و قدیمی بودن دوچرخه های آنهاست و آیا در این زمینه تمهیداتی اندیشیده شده است یا خیر؟ گفت: قرار است یکسری دوچرخه از طرف فدراسیون جانبازان در اختیار فدراسیون دوچرخه سواری گذاشته شود، البته از زمانی که این رشته تحت پوشش فدراسیون دوچرخه سواری قرار گرفت، تصور میکنم امکانات به طور یکسان در اختیار آنها است و کمتر با مشکل مواجه هستند.

..............همراه با تشکلها

* روز عصای سفید در تشکلها چه خبر بود: هفته گذشته مصادف بود با روز جهانی ایمنی عصای سفید و همچون سالهای گذشته سازمانهای مردمنهاد فعال در حوزه نابینایان برنامه ها و مراسمهای مختلفی را در سطح کشور برگزار کردند که آنچه در خبرها خواندید بیشتر در مورد برپایی گردهمایی و دیدارهای انجمنهای پایتخت بود. در این گزارش به سراغ چند انجمن در استانهای مختلف رفتیم تا ببینیم روزجهانی عصای سفید در دیگر شهرهای کشور چگونه برگزار شد. از استان اصفهان با اسماعیل رفاهی رییس هیئت مدیره انجمن موج نور به گفتگو پرداختیم که گویا در هفته گذشته خبری از مراسم در این انجمن نبوده است. وی در این خصوص میگوید: «به علت برگزاری انتخابات بازرسین انجمن موج نور در آبانماه مقرر کردیم مراسمها و برنامه های روز جهانی ایمنی عصای سفید را هم در 2 آبانماه همزمان با انتخاباتمان برگزار کنیم. از برنامه های مهم انجمن در روز پنجشنبه میتوان به گفتگوی جمعی و تبادل نظر با اعضا اشاره کرد. البته ناگفته نماند در هفته گذشته به مناسبت روز جهانی نابینایان دیدارهایی را با مسئولان بهزیستی استان داشتیم و طرح و برنامه های مختلفی را به آنها ارائه دادیم. که یکی از آن طرحها تقدیر از کارمندان نابینا در ادارات مختلف توسط مدیر کل بهزیستی استان است. اگر این برنامه اجرایی شود تقدیرنامه ای تهیه و از کارمندان تقدیر میشود. انجمن موج نور 200 عضو دارد اما افراد بیشتری به صورت غیر مستقیم از خدمات انجمن بهره مند میشوند. خبر خوبی هم برای این افراد داریم که در روز مراسم همه CDهای تولید شده در انجمن موج نور که 15 هزار تومان قیمت دارد را با تخفیف ویژه 5 هزار تومانی به فروش میرسانیم. البته خدمات دیگری هم مثل تعمیر عصای سفید، کارهای نرم افزاری تلفن و لپتاپ هم در انجمن صورت میگیرد.» مقصد بعدی جامعه نابینایان و کمبینایان کاشان که برای اطلاع از برنامه های این انجمن فعال نابینایی با نرگس نیکخواه مدیر عامل جامعه نابینایان کاشان صحبت کردیم. وی در مورد دو برنامه ای که در روزهای 20 و 23 مهرماه برگزار شد میگوید: «مراسم اول که بیشتر اعضای انجمن و خانواده های آنها در آن شرکت داشتند بیشتر جنبه جشن و برنامه های سرگرم کننده داشت و افراد استقبال خوبی از آن نشان دادند. در این برنامه مسئولان شهری شرکت کردند و شهردار کاشان صحبتهایی در خصوص وظایف شهرداریها در جهت مناسبسازی و ایمنسازی مبلمان شهری انجام داد. من نیز به عنوان مدیر عامل از عملکرد یکساله جامعه و طرح و برنامه های پیشرو برای حاضران صحبت کردم. از دیگر برنامه های این روز نینوازی، اجرای گروه موسیقی و برگزاری مسابقات بود که از صفر تا صد برنامه ها توسط خود نابینایان اجرا شد. 23 مهر هم برنامه ای را برای همدلان و خیرین جامعه داشتیم که بیشتر درمورد عملکرد خودمان در یکسال گذشته بود.

ادامه دارد...