* حدیث مکرر مراسم بی ثمر: این هفته مناسبت دیرآشنای 23 مهر، روزجهانی عصای سفید را در بر دارد. مناسبتی که بارها در توضیح فلسفه وجودی آن نوشته و گفته ایم. مناسبتی است برای حد اقل توجه دولتها و جوامع جهان به نه فقط مشکلات و مسائل این گروه از شهروندان معلول بلکه فرصتی است برای معرفی توانمندیها دستآوردها و آثار مثبت زندگی نابینایان و کمبینایان موفق بر زندگی دیگران. مکرر گفته و نوشته ایم برگزاری مراسمی به این مناسبت که درآن نابینایان گرد همآیند و به شکلهای مختلف این مناسبت جهانی اختصاصیشان را گرامی بدارند البته قابل پذیرش و فهم است. اگر شادی این مراسم ناشی از هنرنمایی هنرمندان نابینا باشد که چه بهتر اما باز مکرر گوشزد کرده ایم که برپایی مراسم شاد و جشن در 23 مهر کمترین دستآورد نابینایان از این مناسبت است. مقتضی و خردمندانه آن است که از این فرصت در دو جهت بهره گیریم نخست آموزش گسترده جامعه در جهت آشنایی با حقوق نابینایان و چگونگی رعایت حقوق این گروه از طریق رسانه های گروهی، تولید و پخش تیزرهای آموزشی از شبکه های تلویزیونی همچنین شبکه های اجتماعی، حضور نمایندگان مروج حقوق نابینایان در سطح مدارس، دانشگاه ها و سایر اماکن تجمع مردم به منظور معرفی شاخصهای صحیح چگونگی همیاری جامعه با شهروندان نابینا و کمبینا، تولید و پخش بروشورها و کتابچه های راهنمای آموزش تعامل صحیح با نابینایان و دوم تبدیل این مناسبت به فرصتی برای برگزاری نشستهای اثرگذار و تحولزا در بهبود زندگی شهروندان نابینا و کمبینا با مسئولان و مدیران ارشد کشورها، شهردارها، استاندارها یا مسئولان سازمانها و نهادهای تخصصی به منظور طرح علمی مشکلات شهروندان نابینا و چاره جویی برای آنها. متاسفانه این گوشزدها کمتر شنیده شده است همچنان حدیث مکرر مراسم بی ثمر و سطحی تشکلها ادامه دارد. به امید تحول اساسی در برگزاری مراسم روزجهانی نابینایان.

.........گزارش ویژه

* خوشحالم که معلولان عزیز سریال ما را تعقیب میکنند: در دو شماره قبل گفتگوی ایران سپید با دکتر محمد کمالی در مورد تیتراژ پایانی سریال ستایش و نشان دادن چهره معلولان در تلویزیون را خواندید. در ادامه گفتگوی ایران سپید را با تهیه کننده سریال میخوانید. صحبتهای آرمان زرینکوب، تهیه کننده سریال ستایش، روشن کننده ابعاد قصه است. او معتقد است پرداختن به برخی موارد در یک درام، آن را جذاب میکند: «قطعاً در پیشبرد یک درام، ابعاد و عنواصری میتوانند جذابیت دراماتیک ایجاد کنند. ما نمونه های زیاد خارجی داریم که در آن نمونه ها فرد معلول را به عنوان یک چهره منفی یا ماورایی نشان داده اند. قطعاً در سریال ما این نگرش وجود نداشته که خدای نکرده نشان دهنده توهین به این شهروندان باشد. شرایطی که انیس در آن قرار دارد، در سری دوم این سریال هم بود؛ پس دلیلی برای گلایه دوستان معلول وجود ندارد.» زرینکوب در خصوص سکانس مواجهه غلام با انیس و جملاتی که او خطاب به انیس میگوید چنین توضیح میدهد: «من کاملاً متوجه این هستم که دوستان معلول از سکانس مواجهه غلام و انیس گله مند شده اند. اما باید این دوستان توجه کنند که حرفهای غلام برآمده از شخصیتیست که معمولاً جامعه آن را کنار میگذارد. غلام یک معتاد و مواد فروش است که از قدرت تحلیل و تفکر وسیع برخوردار نیست. طبیعیست چنین شخصیتی دارای نگاهی باشد که ریشه ای طولانی دارد؛ طبعاً از نظر او و شخصیتهای شبیه او، کسی که دچار معلولیت شده، حتماً به علت گناهیست که در گذشته انجام داده است. بنابر این دوستان من نباید احساس کنند که ما نظر توهین آمیزی داشته ایم.» تهیه کننده ستایش درباره تیتراژ پایانی و استفاده از واژه «کور» هم اظهار میدارد: «سریال ستایش در سه سری و از ۱۰ سال پیش تولید و پخش شد. طبعاً ما برای شنیده شدن تیتراژ های این سه سری از هنرمندانی استفاده میکنیم که محبوب نسل جدید هستند. در تیتراژ پایانی سری سوم سریال که با صدای شهاب مظفری پخش میشود، اگر شخصیت ستایش به عنوان قهرمان داستان به کور تشبیه میشود، باز هدف توهین نبوده؛ چرا که این واژه در مثلها و متلهای ما وجود داشته است.» زرینکوب ضمن اظهار خوشحالی از اینکه شهروندان معلول سریال ستایش را تعقیب میکنند، اظهار میدارد که اطلاعی از تأثیر بار محتوایی واژه ها یا جملاتی که در سریال به کار رفته نداشته: «من واقعاً از این اتفاق خوشحالم که شهروندان معلول سریال ما را تعقیب میکنند؛ گر چه بر اساس آمار سریال ستایش پر بیننده ترین سریال در ۲۰ سال اخیر تلویزیون اعلام شده، اما از اینکه میبینم گروهی از شهروندان که برای ما عزیزند مصرانه داستان را تعقیب میکنند و ما را مورد نقد قرار میدهند، بسیار خوشحالم. این نکته را هم اعتراف میکنم که خودم شخصاً اطلاعی از تأثیر منفی بار برخی کلمات یا تعابیر در ذهن شهروندان معلول نداشتم. بنابر این سعی میکنم در پروژه های بعدیم از کارشناسان حوزه معلولان مشاوره بگیرم.»

............چوب الف

* هدیه ای عاشورایی برای کودکانمان: سال گذشته که برای ترویج فرهنگ مطالعه و معرفی کتاب به مدرسه دختران نابینا رفته بودم چند نفر از دانشآموزان کلاس سوم و چهارم با اصرار و علاقه از من میخواستند زندگینامه پیامبران، امامان و شخصیتهای دینی و مذهبی را برایشان بیاورم. از آن وقت شروع کردم به جستجو در انبوه کتابهایی که با این موضوعات برای کودکان و نوجوانان نوشته شده بود. به دنبال متنهایی گشتم که به لحاظ ارزش ادبی و اطلاعاتی قابل توصیه کردن باشند و البته نمونه های بسیار جالبی پیدا کردم. از آنجا که این گونه کتابها مخاطبان زیادی در میان کودکان و به ویژه دانشآموزان دارند، از این پس گاه یکی از شاخصترین نمونه های ادبیات دینی برای کودکان را در ستون حاضر معرفی خواهیم کرد. فریبا کلهر مجموعه ای ده جلدی به نام «قصه های عاشورایی» دارد که هر جلد آن به یکی از یاران امام حسین (ع) در کربلا میپردازد. برای هر جلد نامی زیبا انتخاب شده و متنی گیرا و کوتاه نوشته شده است. البته جنبه ادبی و زیباشناختی و حس معنوی و مذهبی داستانها بر جنبه اطلاعاتی و تاریخیشان میچربد. مسأله ای که در کتابهای ویژه کودکان بسیار دیده میشود. این مجموعه کتابها را فریبا کلهر برای دانشآموزان مقطع دبستان، یعنی حدوداً کودکان هشت تا دوازده ساله نوشته است. هر جلد را میتوان در کمتر از یک ساعت خواند. زبانی که برای داستانها در نظر گرفته شده بسیار شیوا، روان و مناسب با فضای مذهبی و غم انگیز داستانها است. هر داستان را به طور مستقل میتوان خواند. گرچه هر کجا نیاز بوده ترتیب تاریخی حوادث هم در نظر گرفته شده است. مجموعه کتابهای داستانهای عاشورایی با داستان «به سوی شهر فراموشی» آغاز میشود و در دهمین کتاب با داستان «دیگر کسی نمانده است» پایان مییابد. این مجموعه خواندنی را مؤسسه انتشارات قدیانی به بازار نشر عرضه کرده و نسخه گویای آن در کتابخانه حسینیه ارشاد تهیه شده است. پرستو ولدخان

..........فناوری های امیدبخش

* گامی رو به جلو در مسیریابی محیطهای داخلی با Access Explorer: حتماً اولینباری را که به تنهایی به فرودگاه یا مکانی شبیه آن رفته اید به خاطر دارید. احتمالاً یک نفر شما را تا محل دریافت کارت پرواز راهنمایی کرده، آن یکی روی صندلی نشانده و یکی دیگر هم با شما تا رسیدن به هواپیما همراه شده. حتماً لحظاتی را به خاطر میآورید که در مسیر رفتن به سمت هواپیما، بوی جذاب قهوه مشامتان را نواخته باشد و فهمیده باشید در نزدیکی محل استقرارتان که ساعتی کسل کننده را هم در آنجا گذرانده اید، کافیشاپی وجود داشته که می‌توانستید با مراجعه به آن، کمی از کسالتباریِ ساعت انتظار کم کنید اما روحتان هم از وجود کافیشاپِ قصه خبر نداشته. در سالهای اخیر گامهای بسیار مؤثری در جهت استقلال نابینایان در رفت و آمد برداشته شده است. اپلیکیشنهای زیادی در اختیار کاربران نابینا قرار گرفته که به آنها امکان میدهد مقصدی تعیین کنند و به کمک GPS و نقشه، تا مقصد بدون دغدغه گم کردن مسیر، طی طریق کنند. دسته دیگری از اپلیکیشنها هم امکان شناسایی مراکز و ساختمانهای مهم در اطراف کاربر نابینا را در اختیارش میگذارند. بسیاری از این نرم افزارها هم رایگان عرضه میشوند. مشکل بزرگ این نرم افزارها البته این است که کاربر را فقط تا درِ ورودی مقصدِ مورد نظر همراهی میکنند و بقیه راه را به خود کاربر وامیگذارند. GPS ها در محیطهای داخلی کاربردی ندارند و تازه اگر هم قابل استفاده باشند، در نبود نقشه فضاهای داخلی، عملاً کاری هم از GPS ساخته نیست.

در طول سالهای گذشته کمپانیهای زیادی طرحهایی را برای ایجاد امکان مسیریابی در فضاهای بسته عملیاتی کردند. طرحهایی که عموماً از امکانات و ابزارهایی نظیر وایفای، بلوتوث، RFID و ... در آنها استفاده شده بود. اما هیچکدام نتوانست به سر انجام قابل قبولی منتهی شود. معروفترین طرحی که در این راستا ارائه شد متعلق به شرکت Apple بود. این شرکت ابزاری با نام IBeacon طراحی کرده بود و قرار بود با نصب تراشه های بلوتوثی در نقاط مختلف، محیطهای داخلی را از این طریق دسترسپذیر کند. حتی این طرح هم ختم بخیر نشد.

آخرین پیشرفتی که در این زمینه حاصل شده، محصول همکاری خانه چاپ بریل آمریکا «APH» و کمپانی «Access Explorer» است. این گروه قصد دارند با تدوین نقشه محیطهای پر رفت و آمدی نظیر فرودگاهها یا ساختمانهای اداری و تجاری و بارگذاری این نقشه ها بر روی نسخه آنلاین اپلیکیشن Nearby Explorer، امکان مسیریابی نابینایان در این مکانها را مهیا کنند. به باور کارشناسانِ این طرح، نه تنها نابینایان، که حتی کاربران بینا هم میتوانند از این قابلیت در محیطهای شلوغ و پیچیده بهره ببرند. کافی است کاربر نابینا گوشی را در دست بگیرد تا نقشه، تمام جزئیات مسیر را به اطلاعش برساند. در حال حاضر برای نمونه نقشه فرودگاه لویزویل در آمریکا به این اپلیکیشن اضافه شده است.

............هشتگ

* هشتگ داغ ورزشگاه. هیجان، شور و شوق، ذوق و گریه و حتی عصبانیت. این خلاصه احساساتی بود که کاربران ایرانی داشتند. آن هم پس از باز شدن ناگهانی سایت فروش بلیت بازی فوتبال ایران و کامبوج و جایگاه زنان. بالاخره این اتفاق افتاد و زنان ایرانی توانستند بلیت ورزشگاه را بخرند و استقبال آنقدر زیاد بود که دو جایگاه دیگر مخصوص زنان باز شد. زنانی که توانسته بودند بلیت بخرند با شوق و هیجان تصویر بلیتشان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک میگذاشتند و با هشتگ «با من به ورزشگاه بیا» بقیه زنان را هم به این کار دعوت میکردند. البته اعتراض بابت اینکه سایت فروش بلیت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی و زودتر از موعد باز شد و اینکه جایگاه زنان محدود و کم بود سر جایش بود. پسران و مردانی که تجربه استادیوم رفتن دارند هم تجربه‌هایشان را از رفتن به استادیوم مینوشتند و با توصیه‌هایی آنها هم از این اتفاق شادی میکردند‌. گزارشی که یکشنبه شب شبکه بی‌بی‌سی فارسی درباره برده‌داری پخش کرد حسابی جنجالی شد و واکنش منفی کاربران ایرانی را همراه داشت. چون در این گزارش آمده بود: «ایران و افغانستان جزو ۱۰ کشوری هستند که بیشترین تعداد برده را نسبت به جمعیت شان دارند.» همین جمله آتش انتقادات را تند کرد و کاربران زیادی با هشتگ برده‌داری به این شبکه تاختند. به نظر آنها منابع تهیه این گزارش معتبر نبوده و آمارش درست نیست. کاربران زیادی از نبود برده‌داری در تاریخ و فرهنگ ایران مینویسند و اینکه نمونه‌های زیادی از این کار در انگلستان وجود داشته و دارد. دو عکس هم در شبکه‌های اجتماعی زیاد دیده میشود. تصویری از ویلیام نوه ملکه انگلیس و همسرش کیت که در سفری در تختهای روان توسط بومیان حمل میشوند. اعلام خبر بازداشت یکی از به اصطلاح شاخ‌های اینستاگرام یکی از خبرهای داغ شبکه‌های اجتماعی بود. فاطمه مشهور به سحر تبر که با جراحیهای زیبایی و گریم به شهرت رسیده بر اساس اطلاعیه دادسرای ارشاد پس از ارسال پیامهای متعدد مردمی به سامانه این دادسرا بازداشت و اتهاماتش هنجارشکنی، ترویج خشونت، تحصیل مال از طریق نامشروع، توهین به مقدسات و #حجاب، گسترش اباحه گری و تشویق جوانان به فساد اعلام شده است. خیلیها تصور میکنند چهره عجیب سحر تبر محصول جراحی‌های پی‌در‌پی است اما عکسهایی که از او منتشر شده نشان میدهد او بیشتر با گریم و فتوشاپ تلاش کرده خودش را شبیه شخصیت اصلی انیمیشن «عروس مردگان» کند. بازداشت او با این اتهامات باعث تعجب کاربران شبکه‌های اجتماعی شده است. خیلیها با هشتگ سحر تبر از این مینویسند که چرا چنین فردی باید دستگیر شود؟ به‌نظر خیلیها او اگر هم مشکلی داشته باشد نیاز به روانشناس دارد نه بازداشت. البته کسانی هم هستند که میگویند کسانی مثل سحر تبر امنیت فضای مجازی را برهم میزنند و دستگیری‌شان کار درستی است. یک نکته دیگر هم بین اظهارنظر کاربران مورد توجه قرار گرفته است، اینکه این افراد با لایک‌ها و کامنتها و توجه‌های کاربران به این محبوبیت و شهرت می‌رسند. گفتگوی محسن رفیقدوست عضو بنیاد مستضعفان با روزنامه‌ «اعتماد» واکنشهای زیادی به دنبال داشت. بخصوص بخش‌هایی از این گفتگو که درباره زندگی شخصی‌اش بود. در شبکه‌های اجتماعی کاربرانی با هشتگ رفیق‌دوست این جمله‌های گفت‌و‌گو را بازنشر میکردند: «قبل از انقلاب بنز سوار میشدم حالا هم لکسوس شاسی بلند که به درد تردد در فاصله‌های طولانی رفت و آمد میخورد، سوار میشوم. این ماشین را در دوران ارزانی۸۰ میلیون تومان خریدم.» و «بشدت از جا نماز آب کشیدن، متنفرم» واکنشها به این گفت‌و‌گو و این جمله‌ها منفی بود و کاربران از این عضو بنیاد مستضعفان انتقاد می‌کردند. 16 مهر روز جهانی کودک بود و حال و هوای شبکه‌های اجتماعی هم تا حدودی کودکانه شد. البته در بین این عکسها و شوخیها پرداختن به کودکان کار و کودکان معلول هم فراموش نمی‌شد و خیلی‌ها با یادآوری مشکلات آنها می‌واستند بیشتر به این کودکان توجه شود.

.........کشکول

* جدول ترکیبی: برای بدست آوردن رمز باید به 21 سؤال که جوابهای شش حرفی دارند، پاسخ دهید؛ همچنین برای پاسخهای شش حرفی سؤالات، سه واژه چهار حرفی ارائه کرده ایم که هر کدام از این واژه ها دو حرف از کلمه شش حرفی را در خود دارند. دقت کنید که این دو حرف حتماً در کنار هم قرار دارند. در انتها از بهم پیوستن حروف اول پاسخهای شش حرفی سؤالات، رمز جدول که اثری از "آرسن هوسه" نویسنده فرانسوی بدست میآید. سؤالات جدول: 1. نام پسرانه ایرانی (منها-کوچه-هرات) 2. سخنان بیهوده (گاری-هاجر-کیفر) 3. افسونگر (جاهد-مدور-گراز) 4. جاده قطار رو (اراک-هادی-پهنا) 5. اتازونی (نامه-عریض-کالج) 6. کنایه از اخلاص و صداقت در دوستی (پیکر-پرند-گیوه) 7. قالبی از شعر سنتی فارسی (غزال-لیمو-کاتر) 8. تلفن همراه (سمور-کباب-لیلی) 9. سرافرازی (کافی-تخته-جارو) 10. ماده چاق کننده موجود در سیب زمینی (رانش-قاسم-تهوع) 11. سفرهای آن معروف است (نگار-گلیم-مورخ) 12. سوبسید (یاهو-عراق-شانه) 13. وجاهت (زیلو-غبار-دایی) 14. پایتخت "مالی" (نبات-عمار-شکوه) 15. آریایی (ایما-راقم-نیزه) 16. قاچ خربزه و هندوانه (هلاک-هورا-مرهم) 17. راهنمایی (مشهد-ناوک-تیره) 18. پستانداری عظیم الجثه که از گیاهان دریایی تغذیه میکند (شاسی-باله-کبیر) 19. جانوری خزنده (حسود-تسمه-باری) 20. اجرت و حق العمل (کاتب-هرمز-ایزد) 21. سازگار (بهمن-ماهر-سرنگ). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: روی پای خود بند نبودن. برنده این هفته آقای شمس ا... بزرگیمهر از تهران است.

* جدی نگیرید: ای کاش "شانــس" مثل "فامـیـل" بود هر جا میرفتی جلوت ظاهر میشد. – واسه من فروشگاه‌های مجازی و بوتیک هیچ فرقی نمیکنن؛ از هر چیزی که خوشم بیاد پولشو ندارم بخرم. – بعضی خانوما وقتی غذاشون شور میشه ازتکنیکِ"تلقینِ باورِمعکوس" روی قربانی استفاده میکنن. نمکدونو میدن میگن مثل اینکه بی‌نمکه بِچِش لازم بود بزن خودت.

* حقایقی که نشان میدهد بدنتان چقدر خاص است: بدن انسان میتواند یک میلیون پشه را سیر کند؛ بدن انسان خون کافی برای تغذیه ۱.۲ تا ۱.۸ میلیون پشه را دارد. پشه در هر بار نیش زدن حدود ۰.۰۰۳ میلیلیتر از خون را میخورد، بنابر این یک ارتش پشه نیاز است تا کل خون انسان را بخورد. - یک زن میتواند بیش از ۴۰ بچه به دنیا بیاورد: به دلیل پیشینه ژنتیکی، برخی زنان میتوانند چند ده بچه به دنیا بیاورند. رکورد رسمی متعلق به یک زن روسی در قرن هجدهم است که ۶۹ بچه به دنیا آورد. - موی صورت سریعترین رشد را در میان موهای بدن دارد: اگر تا به حال در این مورد از مردان سوال کرده باشید، میبینید همه آنها با این حقیقت موافقند. البته این موضوع برای بسیاری از آنها خوب است، چون از نظر بسیاری از زنان مردان با ریش جذابتر هستند. - اثر انگشت زنان ۹۹ درصد با مردان فرق دارد: پوست زنان نسبت به پوست مردان دو برابر بیشتر آمینواسید تولید میکند و آن را به طور متفاوت در میان انگشتان توزیع میکند. به همین دانشمندان فقط با دیدن اثر انگشت، به جنسیت فرد پی میبرند. - زنان بیشتر عمر میکنند: سیستم ایمنی زنان با تهدید‌های داخلی و خارجی بهتر مقابله میکند و سلولهای آن دیرتر پیر میشوند، بنابر این کارآمدتر عمل میکنند. به همین دلیل زنان اغلب بیشتر از مردان عمر میکنند و کمتر بیمار میشوند.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: ادبار- جواهر؛ بازجو- النگو؛ رکابی- پارتی؛ سوپاپ- سرتیپ؛ تنگنا-تراوا؛ گروهی-نشانی؛ گستاخ-رخ ؛ قرهسو-رادیو؛ متمرد-ابعاد؛ تناوب-تلخاب؛ دهقان-کتمان؛ نوزاد- اقلید؛ نمکین- تفتان؛ پرتاب- سنجاب؛ پالتو-تابلو؛ ولگرد- مولود؛ فرزین-ایوان.

.............اطلاعرسانی

* همایش آشنایی با برجسته نگار هوشمند همراه در سه استان کشور: شرکت پکتوس در هفته جهانی نابینایان، همایش آشنایی با برجسته نگار هوشمند همراه را در سه استان سمنان، گلستان و چهارمحال و بختیاری را برگزار خواهد کرد. همایش گلستان دوشنبه 22 مهر، ساعت 9 الی 12 انجمن نابینایان گرگان. آدرس: گرگان، کوی ویلا، تختی 2، پلاک 30 انجمن نابینایان گرگان. شماره تماس با

خانم خدیجه دوگونچی 09119965879. همایش شهرکرد 23 مهر، ساعت 9 الی 12 بهزیستی استان چهارمحال و بختیاری. آدرس: خیابان شریعتی، کوچه 45، اداره کل بهزیستی استان، سالن اجتماعات

تبقه اول. شماره تماس با آقای سجاد تاجور 09132823150.

همایش سمنان 24 مهر، ساعت 10 الی 12 کتابخانه مرکزی نهاد. آدرس: سمنان، میدان معلم، بلوار بسیج، رو به روی استخر 22 بهمن، کتابخانه مرکزی بخش نابینایان. شماره تماس با آقای مهرداد فؤادیان 09359446573.