معجزه نمیخواهیم، برنامه و تحول میخواهیم. روز سه شنبه نهم مهر، محور اصلی جلسه اصلی ستاد مناسبسازی شهر تهران که با حضور معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران و زهرا نژادبهرام، نماینده شورای شهر تهران در مناسبسازی، مسئولان حمل و نقل و ترافیک شهر تهران و نمایندگان چند تشکل شهروندان معلول برگزار شد، مسأله میزان دسترس پذیری سامانه های حمل و نقل ریلی، اتوبوسرانی و تاکسیرانی شهر تهران برای افراد دارای معلولیت بود. مشکل تکراری بودن موضوع جلسه نبود؛ زیرا در همه جای جهان مسئله دسترس پذیری موضوعی جاری است که فقط به روز میشود و ابعاد آن تغییر میکند. مشکل در واقع، پاسخ تکراری و فرار از مسئولیت مدیران حمل و نقل شهری و ارائه گزارشهای فاصله دار با حقایق ملموس در امر تردد شهروندان معلول بود. این بار صدای نماینده شورای شهر نیز در آمد و با غیر قبول توصیف کردن گزارش مدیران سامانه های مختلف حمل و نقل، خواهان ارائه گزارش دقیق و منطبق با واقع در جلسه آینده شد. در این گزارش همچنان هیچ توجیه ای برای راه اندازی خطوط شش و هفت مترو تهران بدون پیشبینی دسترس پذیری ایستگاههای این خطوط برای معلولان وجود نداشت. بدتر از آن، میگفتند این دسترسیها طراحی شده است؛ اما اجرا نشده است. توجیه اینکه هزینه یک آسانسور مثلاً ششصد میلیون تومان است که اولاً این رقم واقعی نیست و هزینه یک آسانسور کمتر از این رقم است و دوم آنکه این هزینه در مقایسه با هزینه چشمگیر ساخت خطوط و ایستگاهها رقمی نیست و مسأله اساسی آن که سامانه های حمل و نقل شهری عمومی هستند و باید به اقتضای این صفت برای همه شهروندان قابل دسترس باشند. عدم پیشبینی ناوگان اتوبوسرانی قابل دسترس، ساخت ایستگاههای بی آر تی بدون دسترس پذیری ایمن همچنان مسأله است. آنچه هم درخواست و هم موجب عصبانیت از محتوای این جلسه بود، عدم ارائه برنامه زمانبندی برای بهبودی دسترسی است. وگرنه ما به دنبال معجزه نیستیم.

.........پرونده

* نخست ایرانگردی، سپس جهانگردی: شاید شما هم با من موافق باشید که تجربه سفری ارزان قیمت با یک کوله پشتی برای گشتن بخشی از ایران تجربه ای ماجراجویانه است؛ اما اگر فردی نابینا اقدام به این کار کند آن هم به تنهایی، حس کنجکاوی بیشتری بر می انگیزد.

حمیدرضا رضایی 26 مرداد وقتی کوله اش را برمیدارد و از شیراز عازم سفر به 13 استان کشور میشود، خود هم نمیداند در این راه چه ماجراهایی بر سر راهش قرار میگیرد. او که دبیر آموزش و پرورش استثنایی است تعطیلات تابستان را بهانه این کار میسازد و زمانی به شیراز میرسد که باید اول مهر در مدرسه حاضر شود. او میگوید: علاقه زیادی به گردشگری و مسافرت دارم. پیشتر هم مسافرتهایی به صورت تنهایی تجربه کرده بودم؛ حتی به امارات هم به تنهایی رفتم. این آرزوی همیشگی من بود که بتوانم سفر از نوع کوله گردی را هم تجربه کنم؛ به ویژه سفر به شیوه هیچ های کینگ که در آن برای رفتن به جای دیگر از خودروهای عبوری استفاده میشود. کوله گردها سعی میکنند سفری ارزان قیمت داشته باشند از این رو توی کوله هایشان چادر و کیسه خواب دارند و حتی اگر جایی برای خوابیدن نیابند، شب را در چادر به روز میرسانند. بیشترین هزینه سفر معمولاً مربوط به اقامت است، اما هیچ های کرها کسانی هستند که حتی سعی میکنند از نظر حمل و نقل هم از وسایل رایگان استفاده کنند. از این رو سر گذر می ایستند؛ ممکن است یک تریلی برایشان بایستد یا سواری شخصی. موضوع سفرشان را با راننده خودرو در میان میگذارند یا به توافق میرسند و با هم همسفر میشوند یا نه. من سعی کردم اول کوله گردی را تجربه کنم. چون مدل هیچ های کینگ در کشور ما آن طور که باید، از نظر فرهنگی جا نیفتاده. از این رو گفتم کوله گردی را شروع میکنم و اگر جاهایی امکان داشت، نوع دیگر را هم انجام میدهم. اتفاقاً هم برایم پیش آمد. من الگوهایی از خانمها و آقایان ایرانی داشتم که به تنهایی در سراسر دنیا سفر میکردند؛ هرچند سلامت جسمانی داشتند. از این رو مرتب در حال برنامه ریزی برای این کار بودم که در این تابستان دیگر بیخیال برنامه ریزی شدم؛ چون برنامه ریزی وقتی از حدی بگذرد، آفت سفر میشود. این بود که کوله ام را برداشتم و بدون توجه به خطرات این گونه سفر و بودجه آن به راه افتادم. س: آیا از ابتدا برای همین 37 روز برنامه ریزی کرده بودید یا نه؟ برنامه من برای این مدت بود؛ اما نمیدانستم از عهده آن برمیآیم یا نه؟ یا تا چند روز میتوانم آن را ادامه دهم؛ چون بعد از این مدت با شروع مهر باید کارم را آغاز میکردم که خوشبختانه این سفر انجام شد و به 13 استان سفر کردم. س: شاید برخی بگویند رضایی بینایی خوبی دارد. مقدار بینایی شما چقدر است؟ مشکل من آر پی است و دید تونلی دارم که دید خیلی محدودی است. میزان بیناییم در حدی است که رنگهای اصلی را تشخیص میدهم یا در خیابان ماشین را تشخیص میدهم؛ اما متوجه نمیشوم از چه نوعی هست. گاه هم ممکن است یک جوی بسیار بزرگ را نبینم؛ بخصوص اگر آفتاب شدید باشد. شبها که تقریباً چیزی نمیبینم و از این رو همیشه متکی به عصا هستم. س: به کدام استانها سفر کردید؟ به استانهای غرب و شمال غرب و اصفهان که پل ارتباطی من با این استانها بود. من به اصفهان، قزوین، کرج، همدان، زنجان، اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان و بختیاری سفر کردم و آثار تاریخی و گاه طبیعی و تفریحی این استانها را دیدم، از آنها عکس گرفتم و در صفحه خودم به آدرس "جهان روشن یک نابینا" در اینستاگرام گذاشتم. س: آیا عکسها را حین سفر روی صفحه خودتان میگذاشتید؟ البته کمی تأخیر داشتم؛ چون مجبور بودم به کارم سرعت بدهم و گاه باید به سرعت از یک اثر به اثر بعدی میرسیدم. مثلاً تعداد آثار آذربایجان به قدری است که چندین ماه فرصت میطلبد. فقط در شهر تبریز 400 خانه قدیمی داریم که 200 خانه ثبت ملی شده اند. من 10-15 اثر را در آذربایجان شرقی دیدم و به دلیل سرعت نمیتوانستم عکس این محلها را بلافاصله در صفحه خودم بگذارم؛ چون باید گوشیم را به مسئول آن مکان میدادم تا از من عکس بگیرد. بعضی جاها هم آثار رها شده بودند؛ مثل آثاری که در ماه نشان زنجان بود که هیچ مسئولی نداشت. در این مکانها، از گردشگران دیگر برای عکس گرفتن کمک میگرفتم. بعد باید بین این عکسها بهترین را انتخاب میکردم که برای آن هم به کمک یک فرد بینا نیاز داشتم. گاه بعد از دیدن چند اثر کسی را پیدا میکردم تا کمکم کند. س: آیا تنها آثار مراکز استانها را دیدید؟ در همدان غار علیصدر را دیدم. در زنجان به دیدن آثار سلطانیه و ماه نشان هم رفتم. در اردبیل به سرعین هم سر زدم. در آذربایجان شرقی به غیر از تبریز به جلفا هم رفتم و در آذربایجان غربی به جز ارومیه شهرهای خوی و روستای تخت سلیمان در نزدیکی تکاب را هم دیدم. در نزدیکی ماکو هم به دیدن کلیسایی قدیمی رفتم که از مقدسترین کلیساهای ارامنه است. در کردستان به جز سنندج، در نزدیکی سقز در روستای زیویه، قلعه زیویه را دیدم و در استان ایلام به جز ایلام، شهرهای ایوان و دره شهر را هم دیدم. ادامه دارد...

..............چوب الف

* اتاقتان را مرتب کنید تا ذهنتان منظم و آرام شود: آیا تا به حال پیش آمده به هم ریختگی و بیسامانی خانه، اتاق یا دفتر کارتان کلافه تان کرده باشد؟ گاهی آدم از شلوغی دور و برش جوری بهم میریزد و سر در گم میشود که حاضر است وقت یا حتی هزینه زیادی صرف کند تا اوضاع دستکم اندکی بهتر شود. اوضاع چند روزی خوب و بسامان است و دوباره بعد از کمتر از یک هفته باز هم همان آش و همان کاسه... بعضیها خودشان را به آن راه میزنند و وسط همان ریخت و پاشها به کار و زندگی ادامه میدهند؛ غافل از اینکه این وضعیت ذهنشان را هم آرام آرام دچار تشویش و اضطراب خواهد کرد. بعضیهای دیگر از دوستی، خواهری، کسی تقاضای کمک میکنند و گروه بیشتری خود آستینها را بالا میزنند و حتی شده به قیمت از دست و پا و کت و کول افتادن، همه جا را مرتب میکنند و باز چند روز بعد با نا امیدی بازگشت اوضاع به شرایط پیش از مرتبسازی را به نظاره مینشینند. اما از میان این همه کمتر کسی به ذهنش خطور میکند کتابها و مقالاتی وجود داشته باشد که بتواند با ارائه راهکارهای عملی، آزموده شده و به درد بخور به یاری آنها بیاید. راستش را بخواهید من هم تا همین چند وقت پیش، یعنی تا زمانی که با کتاب «دگرگونی زندگی با جادوی نظم» آشنا شوم، تصور نمیکردم برای تمیز کردن خانه و چیدن لباسها و کتابها در گنجه و قفسه و در کل برای ساماندهی و مرتبسازی محیط زندگی و کار، کتاب یا کتابهایی نوشته شده باشد. کتابهایی که نویسندگانشان بر این باورند مرتبسازی فضایی که در آن زندگی و کار میکنیم، ذهن ما را منظم و آرا میکند و از این رو مسأله چندان مهم است که ارزش تحقیق و تجربه و نگاه علمی و تخصصی را داشته باشد.

کتاب «دگرگونی زندگی به جادوی نظم» بر اساس همین نوع نگاه نوشته شده است. کتابی که هنر ژاپنی ساماندهی و نظم را به خوانندگانش میآموزد. ماری کوندو، نویسنده کتاب پیش از ارائه راهکارهای خود برای مرتبسازی و نظم بخشی، تجربیات و نوع نگاه خود به مسأله را با زبانی ساده و صمیمی با خوانندگان کتابش در میان میگذارد. بعد به سراغ راهکارها، به ترتیبی که باید انجام شوند، میرود و در عین بیان راهکارها، از مشاهدات و آزمون و خطاهای خود در کسب دانش و تجربه و از مواردی که به عنوان مشاور با آنها همکاری کرده سخن میگوید و مثال میآورد. به نظر نگارنده علاوه بر ساده و کاربردی و تازه بودن مطالب کتاب، نکته ای که از امتیازات این اثر به شمار میرود. توضیح دلایل انتخاب روشها و راهکارهای ارائه شده و بیان فواید آنها است. دیگر اینکه مطالعه این اثر کم حجم و جذاب اهمیت ساماندهی محیط زندگی و کار را به عنوان یک مسأله جدی و تأثیرگذار در همه شئون زندگی به مخاطب خود گوشزد میکند. کتاب دگرگونی زندگی با جادوی نظم را مهدی قراچه داغی به فارسی ترجمه کرده و نشر البرز این اثر را به بازار نشر عرضه کرده است. نسخه گویای کتاب هم در کتابخانه حسینیه ارشاد تهیه شده است. «پرستو ولدخان»

..........فناوری های امیدبخش

* همون همیشگی: نگاهی به پنجمین نمایشگاه تجهیزات توانبخشی: ما ایرانیها اصولاً مهارت قابل توجهی در ابداع نامها و عناوین آنچنانی داریم. یکی از این عناوین پر طمطراق همین «نمایشگاه بین المللی تخصصی تجهیزات توانبخشی معلولین، جانبازان و سالمندان» است که پنجمین دوره آن هفته پیش، از روز سه شنبه تا جمعه در تهران برگزار شد. نمایشگاهی که انتظار میرود با توجه به اینکه مستقیماً به امور مرتبط با معلولان میپردازد، حد اقلهای دسترس پذیری و مناسبسازی در آن رعایت شده باشد. اما دریغ که مجبوریم همان حرفهایی را که در توصیف دوره اول این نمایشگاه نوشتیم، برای دوره پنجم تکرار کنیم و این میان، آنچه البته به جایی نرسد...

پیدا کردنِ غرفه های عرضه کننده محصولات ویژه آسیبدیدگان بینایی در آن شلوغی کار ساده ای نبود. چرا که نه به سبک نمایشگاههای داخلی بروشورهای کاغذی و نقشه و این قبیل امکانات در نظر گرفته شده بود و نه به سیاق خارجیها، وبسایتی شامل اطلاعات و شماره غرفه ها در اختیار کاربران قرار گرفته بود. از راهنما هم که اصولاً خبری نبود. این بود که کار را به شیوه پرسان پرسان پیش بردیم و بالاخره فهمیدیم که در این نمایشگاه، نابینایان در ۵ غرفه، محصولاتشان را به معرض دید و خرید عموم گذاشته اند. شرکت پکتوس، به سنت یکی دو سال گذشته، اصلیترین تمرکز خود را بر معرفی دستگاه یادداشتبردار یا «برجسته نگار هوشمند» گذاشته بود. دستگاهی که با وزنِ ۷۰۰ گرمی خود، در نقش یک PDA یا دستیار دیجیتالی برای کاربر نابینا ظاهر میشود و امکان خواندن، نوشتن، گوش کردن به کتابها و فایلهای صوتی، وبگردی، حساب و کتاب و بسیاری کارهای دیگر را برای کاربران نابینا فراهم میکند. این دستگاه میتواند به گوشی یا تبلت اندرویدی هم متصل شود و به کاربران امکان میدهد محتوای گوشی را به صورت بریل در اختیار داشته باشند یا با استفاده از شش کلید تایپ بریل، درست به همان شیوه که در ماشین پرکینز مینوشتند، مطالب مورد نظرشان را در گوشی بنویسند. «برجسته نگار هوشمند» در حال حاضر علاوه بر فارسی، از زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی هم پشتیبانی میکند. شرکت «سفیر ثریا»، از دیگر شرکتهایی بود که با محصولی تازه پا به نمایشگاه امسال گذاشت. این شرکت که در سالهای گذشته چاپگر بریل «دارکوب» را عرضه کرده بود، امسال با محصولی تازه با نام «سراکوب» به نمایشگاه آمد. سراکوب، چاپگر خانگی تولید شده در سفیر ثریا است. این دستگاه که وزن و ابعادی به اندازه ماشین پرکینز دارد، به دو شکل برای کاربران قابل استفاده است. اول آنکه کاربران میتوانند با استفاده از صفحه کلیدی که در زیر دستگاه طراحی شده و به صورت کشویی خارج میشود، متون مورد نظر خود را با استفاده از شش کلید بریل یا صفحه کلید استاندارد بینایی بر روی کاغذ تایپ کنند. شیوه دوم هم استفاده به عنوان چاپگر است؛ به گونه ای که کاربران میتوانند دستگاه را به رایانه متصل کنند و متون دلخواهشان را روی کاغذ چاپ کنند. چاپگرِ قابل حمل «سراکوب» در مقایسه با دارکوب که میتواند در هر ساعت ۹۰۰ صفحه چاپ کند، از سرعت کمتری برخوردار است و هر صفحه را در ۲.۵ دقیقه چاپ میکند که البته با توجه به خانگی و قابل حمل بودن این دستگاه، خیلی عجیب به نظر نمیرسد. مدیران سفیر ثریا در گفتگو با ایران سپید از نهایی شدن کار طراحی این دستگاه در آینده نزدیک خبر دادند و اظهار امیدواری کردند ضمن برطرف کردن اشکالات فعلی، وزن این دستگاه را هم در هنگام عرضه نهایی، تا اندازه قابل توجهی کاهش دهند. این کارشناسان تخمین میزنند دستگاه با قیمتی در حدود شش میلیون تومان در اختیار کاربران قرار گیرد. شرکت پایوران، خانه نور ایرانیان بصیر ویژه جانبازان نابینا و انجمن نابینایان ایران هم از دیگر غرفه های مرتبط با نابینایان در پنجمین نمایشگاه تجهیزات توانبخشی بودند. این نمایشگاه در روز جمعه به کار خود پایان داد.

............هشتگ

* دیکتاتور شمایید.

سخنرانی و دیدارهای رئیس جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل و حاشیه آن از بحثهای کاربران در هفته گذشته بود. بخصوص دیدارهای حسن روحانی با رؤسای جمهور کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس در حاشیه این اجلاس. سخنرانی رئیس جمهوری، مصاحبه اش با فاکسنیوز و خنده های رئیس جمهوری ایران در این دیدارها. در شبکه های اجتماعی کاربران زیادی تصاویر و فیلمهای این دیدارها را بازنشر میکردند. به همین دلیل هشتگ روحانی را در بسیاری از نوشته های کاربران ایرانی میدیدیم. خبری در شبکه های اجتماعی پیچید؛ خبر ابتلای مجید تخت روانچی نماینده ایران در سازمان ملل به بیماری سرطان. البته شاید آنچه خبر را پررنگتر و جنجالیتر کرد این بود که مقامات امریکا به وزیر امور خارجه کشورمان اجازه عیادت از تخت روانچی را ندادند. کاربران این رفتار مقامات امریکایی را تقبیح میکردند. پس از آنکه لایحه تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس مطرح شد، پژمانفر نماینده مشهد میخواست به دلیل مغایرت این لایحه با اصل 44 قانون اساسی تذکر بدهد که با واکنش رئیس مجلس، علی لاریجانی مواجه شد. آنچه در شبکه های اجتماعی بسیار مورد توجه قرار گرفت، پاسخ لاریجانی به ادعاهای پژمانفر بود. این جمله های لاریجانی توسط کاربران بارها بازنشر شد: «عادت کردید با فریاد کارهایتان را جلو ببرید. یک چیزی یاد گرفته اید؛ دیکتاتور شمایید که در کشور این بساط را راه انداخته اید. تریبون یکطرفه شمایید که همه تریبونها دستتان است. هر چه خواستید به همه میگویید؛ کسی هم چیزی به شما نمیگوید.» فیلم این درگیری و بحث را هم در شبکه های اجتماعی زیاد دیدیم و همراه با اینها کاربرانی درباره این تنش اظهار نظر میکردند. خبری که درباره دزدی از خانه یکی از نمایندگان مجلس منتشر شد، از همه نظر جالب بود. دزدی از یک طرف و مبلغ دزدیده شده از یک طرف باعث شد این خبر بازتاب زیادی داشته باشد. ابتدا گفته شد 400 میلیون تومان پول نقد همراه 200 هزار دلار از خانه این نماینده مجلس دزدیده شده؛ اما بعد اعلام شد ارز دزدیده شده 250 هزار یورو بوده نه 200 هزار دلار. این خبر و این رقم باعث شد کاربرانی با هشتگ نماینده مجلس درباره این موضوع بنویسند. خبری درباره بازداشت بیژن قاسمزاده، بازپرس سابق شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه منتشر شد؛ کسی که با فیلتر کردن تلگرام نام و چهره اش برای مردم شناخته شد و حالا گفته میشود در راستای برخورد با فساد درون قوه قضائیه بازداشت شده است. قاسمزاده آن زمان که دستور به فیلترینگ تلگرام داد و در حکمش نوشت فیلترینگ به شکلی باشد که امکان رفع آن وجود نداشته باشد، سر زبانها افتاد و به همین دلیل هم با انتشار خبر بازداشتش بسیاری از کاربران که منتقد فیلتر شدن این پیامرسان بودند، به این ماجرا اشاره میکردند و به او کنایه میزدند. واکنشها به این خبر با هشتگ بیژن قاسمزاده نوشته میشد.

...........کشکول

* جدول پنج در پنج: در این جدول 17 گروه داریم که هر گروه از دو سؤال تشکیل شده است. پاسخ سؤالات این جدول همگی پنج حرفی است و حرف انتهایی هر دو پاسخ مشترک است. این حروف در انتها رمز جدول را تشکیل میدهند. رمز جدول اصطلاحی در زبان فارسی است. برای راهنمایی و آسانتر شدن جدول، حرف سوم هر پاسخ را بعد از هر سؤال به شما داده ایم. سؤالات: گروه 1: (بدبختی (ب)-گوهرها (الف)) 2: (مفتش (ز)-دستبند زینتی (ن)) 3: (نوعی زیرپوش (الف)-مهمانی غربی (ر)) 4: (دریچه اطمینان (پ)-از مقامات ارتشی (ت)) 5: (مضیقه (گ)-ترشح کننده (الف)) 6: (دسته جمعی (و)-آدرس (الف)) 7: (بیپروا (ت)-نصف صورت (م)) 8: (از رودهای ایران (ه)- اختراع مارکنی (د)) 9: (یاغی (م)-جمع بعد (ع)) 10: (کاری به نوبت انجام دادن (الف)-رودی در استان ایلام (خ)) 11: (کشاورز (ق)-پرده پوشی (م)) 12: (کودک تازه به دنیا آمده (ز)-از شهرهای استان فارس (ل)) 13: (ملیح (ک)-گرم و داغ (ت)) 14: (انداختن چیزی (ت)-از جوندگان (ج)) 15: (لباس زمستانی (ل)-پرده نقاشی (ب)) 16: (گمراه و هرزه (گ)-روز تولد (ل)) 17: (وزیر شطرنج (ز)-رواق (و)). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: از رنجی خسته ام که از آن من نیست. برنده این هفته آقای قدرت ا... رحمتی از کرج است.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. آبشار 2. زور 3. راکت 4. ناموس 5. جریمه 6. ینگ 7. خفچه 8. سرس 9. تنگه واشی 10. هابیل 11. آمونیاک 12. مفتش 13. کرفتو 14. هارلم 15. آدمیزاد 16. زبان 17. آذران 18. ندار 19. منبر 20. نمل 21. نیساری 22. یارانه 23. سریال 24. تیتر.