تباهی لکهزرد بهعنوان شایعترین علت نابینایی در افراد مسن قابل درمان نیست؛ ولی راههایی برای جلوگیری از ابتلا به آن و پیشرفت در بیماران مبتلا ارائه شده است.
به گزارش ایران سپید به نقل از پایگاه اطلاعرسانی آمریکایی درباره بینایی/all about vision، تباهی لکهزرد یا دژنراسیون ماکولا/ AMD شایعترین علت نابینایی در سالمندان است.
ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است.در صورتی که در اطرافیان شما ابتلا به این بیماری سابقه دارد، باید نسبت به راههای جلوگیری از تباهی لکهزرد حساستر باشید؛ زیرا سابقه خانوادگی یکی از عوامل افزایشدهنده احتمال ابتلاست.
بیماری تباهی لکهزرد بهتدریج دید مرکزی را از بین میبرد و فرد ممکن است بعد از مدتی برای خواندن، نوشتن، رانندگی یا تشخیص چهرههای آشنا با دشواری روبهرو شود.درادامه راههای مقابله با این بیماری ارائه شده است.
سیگار را ترک کنید
ترک سیگار احتمالا اولین راه برای جلوگیری از ابتلا به تباهی لکهزرد است. تحقیقات کارشناسان بهداشت عمومی در دانشگاه منچستر انگلیس نشان میدهد افراد سیگاری چهار برابر بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند.
سبزیجات تیره و برگدار بخورید
مطالعات محققان نشان میدهد افرادی که موادغذایی غنی از کارتنوئیدها (موجود در سبزیجات سبز و نارنجی) را مصرف کردهاند، 43درصد کمتر به این بیماری مبتلا شدهاند.
مولتی ویتامین و مواد معدنی بخورید
تامین ویتامینها به شکلی که از دریافت و جذب آنها مطمین باشید، راهکار خوبی از جهات بسیار به ویژه سلامت چشم است. تامین همه مواد مغذی از رژیم غذایی برای سالمندان دشوار است. اما برای انتخاب مکمل درست با پزشک مشورت کنید.
هچنین مصرف مکملهای خاصی میتواند از پیشرفت تباهی لکهزرد جلوگیری کند. گستردهترین مطالعه بالینی که موسسه ملی چشم انجام داده نشان میدهد این مواد مکمل از پیشرفت تباهی لکهزرد در سالمندان جلوگیری میکنند؛ به ویژه اگر در مراحل اولیه و میانی تشخیص داده و درمان شود.این مکملها شامل 500 میلی گرم ویتامین سی، 400 میلی گرم ویتامین E بتاکاروتن، زینک و مس هستند و در 25درصد بیماران از پیشرفت تباهی لکهزرد جلوگیری کردهاند.
بیشتر ماهی بخورید
مطالعه محققان درمانگاه گوش و چشم ماساچوست نشان میدهد، مردان سالمندی که هفتهای بیش از دو بار ماهی میخورند، 45درصد کمتر از کسانی که کمتر از هفتهای یکبار ماهی در رژیم غذایی دارند به بیماری تباهی لکهزرد مبتلا میشوند.
مرتب ورزش کنید
ورزش مرتب، میزان خطر ابتلا به تباهی لکهزرد را کاهش میدهد. نشریه چشم پزشکی انگلیس گزارشی منتشر کرده که بر اساس آن چهارهزار نفر افراد بین 43 تا 86 سال طی بازه زمانی 15ساله تحت نظر بودهاند. بعد از بررسی عوامل خطر مانند وزن، سن، سطح کلسترول محققان دریافتند افرادی که سبک زندگی فعالتری از نظر بدنی داشتند 70درصد کمتر به بیماری تباهی لکهزرد در ادامه زندگی مبتلا شدهاند. فعالیت نیز در زندگی این افراد به این شکل تعریف شده بود؛ روزی حدودا 3.2 کیلومتر پیادهروی و دست کم سه بار در هفته.
هر روز میوه و آجیل بخورید
مطالعه دانشکده پزشکی هاروارد نشان میدهد افرادی که روزانه سه واحد یا بیشتر میوه میخوردند با خطر کمتر ابتلا به بیماری تباهی لکهزرد از نوعتر روبهرو هستند.همچنین مطالعه دیگری از درمانگاه چشم و گوش ماساچوست حاکی از آن است که خوردن آجیل از پیشرفت تباهی لکهزرد اولیه یا در مراحل متوسط به پیشرفته جلوگیری میکند.
کاهش کربوهیدراتهای فراوری شده
رژیم غذایی مملو از کربوهیدراتها میزان ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد که در مطالعه منتشره در نشریه تغذیه بالینی تایید شده است. مواد غذایی به شدت فراوری شده با شاخص گلوکز بالا موجب افزایش قند و انسولین در بدن میشوند.نمونههایی از این موارد شامل نان سفید، سیب زمینیهای سفید، دوناتها و...هستند. میوهها، برنج قهوهای، غلات کامل، آبسیب و آبهویج از نظر شاخص گلوکز پایین هستند.
فشار خون و کلسترول را کنترل کنید
شواهد بسیاری نشان میدهد کنترل کلسترول از افراد در برابر بیماری تباهی لکهزرد مراقبت میکند. کلسترول مادهای چربی است که در رگهای خوبی میماند و مانع از انتقال جریان خون لازم برای حفظ سلامت بافت بینایی میشود.همچنین کنترل فشار خون مهم است؛ زیرا تحقیقات زیادی نشان میدهند ارتباط مهمی بین فشار خون بالا و پیشرفت انوع تباهی لکهزرد و جود دارد.
عینک آفتابی بزنید
مطالعات خاصی نشان نمیدهد که قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب بهطور مستقیم موجب تباهی لکهزرد میشود اما بعضی یافتهها حاکی از آن است که بین این بیماری و قرار گرفتن در معرض اشعه UوV یا فرابنفش ارتباط وجود دارد.
برای نمونه یک مطالعه نشان داد افرادی که آنتیاکسیدان خیلی کم مصرف میکنند و همزمان در معرض نور فرابنفش قرار میگیرند چهار برابر بیشتر به بیماری یادشده مبتلا میشوند. به همین دلیل استفاده از عینک دودی با محافظ یو وی توصیه میشود.آخرین توصیه نیز این است که مرتب به چشم پزشک مراجعه کنید. آکادمی چشم پزشکان آمریکا پیشنهاد میدهد دست کم دو یا سه سال یکبار و بعد از 45 سالگی هر سال برای معانیه چشم بروید.