printlogo


کد خبر: 12775تاریخ: 1396/10/9 08:34
روزنامه شنبه 9 دی 1396
روزنامه شنبه 9 دی 1396
مشکل رفاه معلولین، کمبود منابع نیست، سوء مدیریت منابع است - لایحه حمایت از حقوق معلولان - جادوی کلمات - کدام را بخریم, کاشانی یا تبریزی؟ - جدول حذفی

روزنامه «ایران سپید»

شنبه 9 دی 1396

11 ربیع الثانی 1439

30 دسامبر 2017

سال بیست و دوم شماره 5753

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

در قضایای 9 دی هم، عاشورا به کمک ملت آمد و حماسه بزرگ و ماندگاری را خلق کرد. مقام معظم رهبری

.........عناوین این شماره.......

مشکل رفاه معلولین، کمبود منابع نیست، سوء مدیریت منابع است 2

لایحه حمایت از حقوق معلولان 4

جادوی کلمات 9

کدام را بخریم, کاشانی یا تبریزی؟ 13

جدول حذفی 18

 

......سخن هفته

* مشکل رفاه معلولین، کمبود منابع نیست، سوء مدیریت منابع است. تردیدی نیست که در سالهای اخیر, عمده درخواستهای اجتماعی افراد معلول, از جمله نابینایان، رفع دغدغه های مادی و مالی است. طبیعی است وقتی بسیاری از افراد معلول جوان بیکار بمانند و در شرایطی که با تورم دو رقمی پولی در طول دهه ها رو برو بوده ایم، چرخ تولید یا در حال کند شدن یا توقف است، حاصل همه این امور کاهش تولید ثروت و گسترش فقر است؛ از فقر نیز فضیلت و عزت نفس نمیروید, بلکه دست دراز و تمنای کمک است که جای سربلندی و عزت آدمی را میگیرد. کی سبد غذا میدهند؟ کی مستمری میدهند؟ آن هم مستمریهای چند ده هزار تومانی بیخاصیتی که نمیتواند نیاز آدمها را به مایحتاج اولیه اش رفع کند. اما حتی در این شرایط مشکل کشور بیش از کمبود منابع، چگونگی مدیریت منابع است. در همین بودجه پیشنهادی سال 97 در حالی که بودجه سازمان بهزیستی به دو هزار و پانصد میلیارد تومان نمیرسد -آن هم با چند میلیون فرد معلول، بی سرپرست، بدسرپرست، آسیبدیده اجتماعی-، بودجه چند مؤسسه فرهنگی غیر پاسخگو به سه هزار و صد میلیارد تومان میرسد که سی درصد بیشتر از کل بودجه سازمان بهزیستی است. قطعاً مؤسسات فرهنگی در شرایطی که نوع فعالیتشان روشن و در عین حال ضروری برای جامعه باشد و گزارش سالانه فعالیتشان با شاخصهای اندازه گیری منتشر شود برای جامعه ضروری هستند, اما حتی در صورت داشتن این صفات غیر قابل چشمپوشی، بودجه تخصیصی به آنها نباید از منابع مالی تخصیصی برای رفع فقر، تأمین نیازهای گروه های پایین دست جامعه که با وجود رکود اقتصادی متأسفانه در حال گسترش نیز هستند، بیشتر باشد. اگر بودجه سایر نهادهای حمایتی را نیز لحاظ کنیم, حجم عظیمی از بودجه کشور در بخش رفاه اجتماعی مصرف میشود. اما چرا ده ها میلیون نفر از مردم جامعه از جمله مددجویان سازمان بهزیستی با مشکلات عمده معیشتی رو برو هستند؟! مشکل عدم یکپارچگی در تخصیص منابع، فقدان سیاستگذاری واحد در بخش حمایت اجتماعی و در یک کلام عدم مدیریت منابع در مقایسه با نیازهاست.

 

.......لایحه حمایت از حقوق معلولان

* در نشست علنی (سه شنبه 5 دی) مجلس شورای اسلامی, در جریان ادامه رسیدگی به لایحه حقوق افراد دارای معلولیت با اصلاح برخی مواد این لایحه موافقت کردند. بر اساس این گزارش, نمایندگان ابتدا در جریان اصلاح ماده 3 این لایحه، با 168 رأی موافق، 12 رأی مخالف و 7 رأی ممتنع از مجموع 237 نماینده حاضر با حذف عبارت "سیاست گذاری، برنامه ریزی" موافقت کردند. ماده 3 اصلاح شده لایحه قانون افراد دارای معلولیت بدین شرح است: ماده 3- به‌منظور نظارت بر امور مناسب سازی و همچنین نظارت بر اجرای ماده (2) این قانون، ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب سازی کشور تشکیل میگردد. تبصره 1- ستاد مکلف است بر امر مناسب سازی ساختمانها و اماکن دولتی و عمومی دستگاه های مذکور در ماده (2) این قانون نظارت و گزارشهای اقدامات آنها را ‌درخواست نماید. تبصره 2- آیین نامه اجرائی این ماده ظرف مدت شش ماه از ابلاغ این قانون توسط سازمان و با مشارکت وزارتخانه های کشور و راه و شهر سازی و سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد. در ادامه, نمایندگان به اصلاح تبصره ماده 10 پرداختند و با افزوده شدن عبارت "در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه", پس از عبارت "فرصتهای شغلی افراد دارای معلولیت", با 191 رأی موافق، بدون رأی مخالف و 5 رأی ممتنع از مجموع 232 نماینده حاضر در صحن موافقت کردند. بنا بر این گزارش, ماده 10 اصلاح شده عبارت است از: ماده 10- وزارت مکلف است در قالب اعتبارات مصوب سازمان، صندوق حمایت از فرصتهای شغلی افراد دارای معلولیت تحت پوشش را ایجاد و اساسنامه آن را سه‌ماه پس از ابلاغ این قانون تهیه و جهت تصویب به هیأت وزیران ارسال نماید. تبصره- بانک مرکزی مکلف است مجوزهای لازم جهت تأسیس صندوق حمایت از فرصتهای شغلی افراد دارای معلولیت را در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه در اختیار وزارت قرار دهد. همچنین نمایندگان در جریان رفع ابهامات مواد تصویب شده لایحه مذکور با اصلاح بند (ت) و (ث) ماده 11 با 137 رأی موافق، 5 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 238 نماینده حاضر در صحن با اختصاص 30 درصد از پستهای سازمانی تلفنچی (اپراتور تلفن) دستگاه ها، شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی به افراد نابینا و کمبینا و افراد دارای معلولیت جسمی-حرکتی موافقت کردند و همچنین بدین منظور سی درصد (30%) از پستهای سازمانی متصدی دفتری و ماشین نویسی دستگاه ها، شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی به افراد دارای معلولیت جسمی-حرکتی اختصاص یافت. همچنین بر دولتی بودن شرکتهای مد نظر تأکید شد. همچنین با 169 رأی موافق، 11 رأی مخالف و 5 رأی ممتنع از مجموع 237 نماینده حاضر در صحن, با اصلاح تبصره بند (ث) موافقت کردند. اصلاحیه بدین شرح است: ‌تبصره- کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای‌عمومی و انقلابی مجازند تا سقف مجوزهای استخدامی سالانه خود، افراد نابینا و ناشنوا و افراد دارای آسیب نخاعی واجد شرایط طبق ضوابط قانونی رأساً با برگزاری آزمون اختصاصی جامع معلولین به کار گیرند.  همچنین نمایندگان در جریان بررسی لایحه مذکور با 161 رأی موافق، 14 رأی مخالف و 11 رأی ممتنع از مجموع 243 نماینده حاضر در صحن, با زماندار شدن پذیرش کارآموزان دارای معلولیت و ارتقاء مهارتهای فنی و حرفه ای آنها در بازه زمانی 6 ماهه موافقت کردند. غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی در خصوص ضرورت زماندار شدن این ماده گفت: یک نظام جامع مهارتهای فنی و حرفه ای نوشته و ابلاغ میشود، بدون این که زمان مشخصی برای آن تعیین شده باشد. به همین دلیل آنها میتوانند چندین ماه این آموزشهای مهارتی را به تعویق انداخته و بگویند خلاف نکردیم، چرا که در قانون زمان مشخصی نیامده است. لذا باید برای ماده 14 بازه زمانی اختصاص داد. ماده اصلاح شده 14 عبارت است از: ماده 14- سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور مکلف است رأساً یا با جلب مشارکت بخش غیر دولتی، اقدام به پذیرش کارآموزان دارای معلولیت نماید و از طریق مناسب سازی و توسعه مراکز موجود یا تأسیس آموزشگاه ها و مراکز آموزشی در بازه زمانی 6 ماهه نسبت به ارتقاء مهارتهای فنی و حرفه ای افراد دارای معلولیت اقدام کند و به ارائه حمایتهای لازم و تأمین تجهیزات تخصصی مهارت آموزی متناسب با شرایط کارآموزان دارای معلولیت، کمک هزینه این افراد را پرداخت نماید. همچنین این سازمان مکلف است به منظور تأمین کیفیت و بازدهی مطلوب آموزشهای فنی و حرفه ای افراد دارای معلولیت، با اخذ مشاوره های تخصصی سازمان و سازمان آموزش و پرورش استثنائی کشور, استانداردها و نظامنامه جامع آموزش مهارتهای فنی و حرفه ای کارآموزان دارای معلولیت را تدوین و به مراکز موضوع این ماده ابلاغ نماید.

......چوب الف

* جادوی کلمات: در ادامه مطالب ارائه شده طی دو شماره گذشته, این بار هم بنا داریم دو کتاب دیگر از دستنامه های ویژه دختران نوجوان را خدمت علاقه مندان معرفی کنیم تا هم نوجوانان و هم پدر و مادرها و معلمان از مطالعه و معرفی این آثار به عزیزانشان حسابی لذت و بهره ببرند. اولین و شاید مهمترین کتاب در این شماره, کتاب جادوی کلمات است که پتی کلی کریسول آن را نوشته و روژین شاملو به فارسی برگردانده و انتشارات گام در مجموعه کتابهای آن چه دختران باهوش باید بدانند به چاپ رسانده است. در این کتاب, نوجوانان با ظرافتهایی در ارتباط کلامی آشنا میشوند که به راستی در زندگی هر کسی به کار میآیند. اگر در نظر داشته باشیم که ارتباط مؤثر و دلچسب انسانی تا چه حد در سلامت روان و موفقیت اجتماعی انسان نقش دارد و این که برای افراد نابینا و کمبینا ارتباط مؤثر کلامی حتی از دیگر افراد اهمیت بیشتری دارد, ارزش و اهمیت چنین کتابهایی روشنتر خواهد شد. خوانندگان در این کتاب, با استفاده از مثالهای گویا و قابل درک, میآموزند چگونه درخواستشان از بزرگترها را مطرح کنند. چگونه سر دوستی و باب آشنایی را با کسی که به او علاقه دارند باز کنند. چطور نه بگویند. اگر دوست نزدیکشان دچار دردسر شده باشد, چگونه او را تسلی بدهند و به او کمک کنند. در عیادت از یک بیمار از چه عباراتی استفاده کنند. با کسی که عزیزی را از دست داده چگونه برخورد کنند. در برابر حرف زور چگونه از خود دفاع کنند. چگونه عذرخواهی کنند. چگونه حریم خصوصی خود را با ادب و احترام برای دیگران تعریف کنند. چگونه در صورت نیاز مشکلات و احساساتشان را با دیگران در میان بگذارند و خلاصه کلی موارد مشابه دیگر که احتمالاً در زندگی همه آدمها بسیار اتفاق می افتد. همچنین این کتاب مانند دیگر کتابهای این مجموعه, آزمونهایی را شامل میشود که با استفاده از آنها میتوان مهارت ارتباطی خود را محک زد و با دقت نقطه ضعفها را برطرف کرد. به همین دلیل به همه علاقه مندان به مطالعه این کتابها توصیه میشود در هنگام مطالعه کاغذ و قلمی در دسترس داشته باشند تا با استفاده از این آزمونها بتوانند مهارتهای ارتباط کلامی خود را ارتقا ببخشند. بسیاری از آموزه ها, مثالها و پیشنهادهای کتاب حاوی عناصر روانشناختی و تربیتی بسیار عالی و جدی هستند, اما به این علت که به زبانی بسیار ساده و عینی و قابل فهم بیان شده اند, خواننده را نمیترسانند و حوصله اش را سر نمیبرند. کتاب دیگر این مجموعه, کتاب تصمیمگیری سریع است که گروهی از نویسندگان نوشته اند و روژین شاملو ترجمه کرده است. در این کتاب با شیوه های عملی و مؤثر رهایی یافتن از دردسر و مواجه شدن با شرایط بحرانی و خاص آشنا میشویم. مسائلی مانند: اگر در پایان مدرسه کسی به دنبال شما نیامد, اگر دوستتان میخواست از روی برگه شما تقلب کند, اگر مورد تهمت یا تمسخر قرار گرفتید, اگر در مدرسه بالا آوردید, اگر دربرابر یک جمعیت بزرگ از پله ها پایین افتادید, اگر ظرف شربت را به اشتباه روی فرش ریختید و بسیاری از این موارد که حتی اگر به طور مشخص در کتاب ذکر نشده باشند, آموزش این مهارتها در برخورد با آنها بسیار مفید خواهد بود. البته در مورد کتاب دوم باید کمی بیشتر محتاط بود؛ به این دلیل که تفاوتهای فرهنگی در مثالها و موارد ذکر شده در کتاب بسیار پر رنگ است و همین موضوع بخش مهمی از کتاب را برای نوجوانان ما غیر قابل استفاده میکند. اما مطالعه این دست کتابها این امتیاز را دارد که به خواننده خود حس اعتماد به نفس و احساس مؤثر بودن در زندگی و سرنوشت خود را اعطا میکند. "پرستو ولدخان"

* پاراگراف کتاب: میدونی آخر هر عشق ته تهش چیه؟ یا مرگه یا جدایی یا عادت, یه وقتایی هم نفرت! خیلی وقتا اونا که عشقشون با مرگ تموم میشه, خوشبختن؛ اونا که عشقشون با جدایی تموم بشه غمگینن, اونا که به عادت برسن محتاجن، معتادن؛ اونایی هم که عشقشون به نفرت برسه، بدبختن! از هر بیچاره ای بیچاره ترن. تا حالا فکرشو کردی قراره ما به کدومشون برسیم؟ امشب نه شهرزاد؛ حسین یعقوبی

.......فناوریهای امیدبخش

* کدام را بخریم, کاشانی یا تبریزی؟ یکی از بحثهای داغ این روزهای نابینایان در هر محفل و گروهی, اتفاقی است که در حوزه دسترس پذیری پیامرسان تلگرام افتاده و دو گروه برنامه نویس، یکی از کاشان و دیگری از تبریز، اقدام به تسهیل دسترسی نابینایان به این پیامرسان کرده اند. مصلحی، جوان برنامه نویسی است که مدیریت تیم کاشانی را بر عهده دارد و در گفتگو با ایران سپید از نحوه ورودش به ماجرا این گونه یاد میکند: در تعاملی که با گروه های مختلف نابینایان داشتیم, به این فکر افتادیم از تخصصمان بهره بگیریم و کاری را برای این افراد صورت دهیم و اساساً هیچ اطلاعی هم از دسترس پذیر نبودن تلگرام نداشتیم و وقتی از ماجرا مطلع شدیم, از نظرمان بسیار عجیب آمد که گروهی با این وسعت و این میزان حضور در جامعه نتوانند از این پیامرسان استفاده کنند. این شد که از ایده های ذهنمان چشم پوشیدیم و تصمیم گرفتیم این مانع را از سر راه حضور نابینایان در شبکه های اجتماعی برداریم.

مشابه همین دلیل را هم میشود در اظهارات نقیپور، مدیر تیم تبریزی مشاهده کرد. او هم قضیه را این طور بازگو میکند که جوانی نابینا از اهالی تبریز از طریق واسطه ای با ما مرتبط شد و در ارتباطی که با او داشتیم متوجه عدم امکان دسترسی نابینایان به تلگرام شدیم. به نظرمان بسیار عجیب آمد که در وضع حاضر چطور میشود بدون تلگرام با جامعه در ارتباط مؤثر بود؟! به این ترتیب تیمی را مأمور تحقیق در خصوص چگونگی ایجاد این دسترس پذیری کردیم.

اگر جزو کاربرانی باشید که وضعیت انتشار برنامه ها را پیگیری میکنند، حتماً خبر دارید که تلگرام از آن دسته برنامه هایی است که در پی انتشار نسخه اصلی، منبع یا به اصطلاح برنامه نویسها source را هم در اختیار توسعه دهندگان قرار میدهد تا آنها بتوانند بسته به ایده ها و نیاز مخاطبانشان این برنامه را توسعه دهند. آن چه در مورد Blindgram و telelight رخ داده هم دقیقاً همان اتفاقی است که برای اپلیکیشنهایی نظیر mobogram و تلگرام فارسی و ده ها نرم افزار دیگر شاهد وقوعش هستیم؛ به این معنا که این دو گروه، از source منتشر شده استفاده کرده اند و مواردی را که در دسترسی نابینایان ایجاد اشکال میکرده برطرف کرده اند. هر کدام از این دو گروه، بسته به سلیقه و سیاست گذاریهایی که برای خود در نظر گرفته اند، شیوه ای برای ایجاد این دسترسی و همچنین نوع عرضه برنامه شان انتخاب کرده اند. تیم کاشانی ترجیح داده از یکی از شیوه های مرسوم یعنی open beta testing بهره بگیرد و نسخه آزمایشی را از همان ابتدا در اختیار کاربران قرار دهد و از آنها بخواهد تا اشکالات را گزارش کنند. به این ترتیب، بعد از رفع ایرادات اپلیکیشن، نسخه نهایی و رسمی را منتشر کرده, در حالی که نقیپور و همکارانش سیاست Closed testing را پیش گرفته اند و ابتدا گروهی را به عنوان آزمونگر از میان نابینایان انتخاب کرده اند و بعد، تمام مراحل برنامه نویسی را با همان گروه خاص به انتها رسانده اند.

این که کدام گروه، کدام روش را برای به سر انجام رساندن پروژه خود انتخاب کرده چیزی است که بستگی تمام به مدلهای مدیریتی دارد و نمیتوان هیچ ایرادی بر هیچ یک از این دو گروه وارد دانست. دو برنامه با دو رویکرد و سلیقه متفاوت از سوی دو گروه خلاق و جوان تولید شده و هر کدام از کاربران میتواند بر اساس نیازها یا تشخیص خود یا افراد مورد وثوقش هر کدام از این برنامه ها را تهیه و استفاده کند. بدون شک وجود دو برنامه در یک راستا و رقابتی که همین مسأله میان این دو گروه به وجود میآورد هم قطعاً به نفع کاربران نابینا خواهد بود؛ چرا که هر کدام از این گروه ها سعی خواهد داشت با ایجاد امکانات بیشتر و مطلوبتر، تعداد بیشتری از کاربران نابینا را جذب محصولش کند. اما آن چه در این میان عجیب به نظر میرسد، نوع مواجهه برخی از نابینایان با این اتفاق است. در این که هر شرکت خصوصی حق دارد به دنبال کسب سود منطقی از محصولش باشد تردیدی نیست, اما در این میان برخی کاربران این اپلیکیشنها شروع به تخریب اپلیکیشن رقیب در فضای مجازی و گروه های نابینایی کرده اند و پا را از این هم فراتر گذاشته اند و کار را به فحاشی و درگیریهای بیمنطق لفظی کشانده اند که به هیچ وجه نمیتوان توجیهی برای این گونه اتفاقات پیدا کرد. قطعاً کاربران حق دارند هر دو این محصولات را از منظر فنی نقد کنند و در موردشان به دوستان و مخاطبانشان اطلاع رسانی کنند, اما فحاشی و جو سازیهایی از این دست فقط موجب دلزدگی جوانانی میشود که از دانش روز برخوردارند و میتوانند با ورودشان به حوزه نابینایان مشکلات فراوانی را که در حوزه تکنولوژیکی در جامعه نابینایان وجود دارد، برطرف کنند. وظیفه ما در این مقطع این است که به جای تخریب و کشمکشهای بیفایده، با ارائه راهنمایی و پیشنهاد و راهکار، موجبات تداوم حضور متخصصان در میان نابینایان را فراهم کنیم. "امید هاشمی"

......کشکول

* جدول حذفی: در جدول حذفی 12 گروه سؤال ارائه شده که هر گروه شامل سه سؤال و سه پاسخ است. پاسخها به ترتیب پنج، چهار، سه حرفی هستند. در هر گروه از سؤالات، اگر از پاسخ اول، یک حرف کم کنیم، حروف باقیمانده پاسخ دوم و اگر از پاسخ دوم، یک حرف کم کنیم، حروف باقیمانده پاسخ سوم را تشکیل میدهند. در انتها اگر حروف حذف شده پاسخهای اول را به ترتیب مرتب کنیم، رمز اول جدول و اگر حروف حذف شده پاسخهای دوم را به ترتیب بچینیم رمز دوم به دست میآید. دو  رمز جدول نام دو کتاب اولی از "فردریک نیچه" نویسنده مشهور آلمانی و دومی از "اوژن سو" نویسنده فرانسوی به دست میآید. برای مثال سؤالات گروه اول به این صورت است: (1. نا امید 2. پروتئین گیاهی 3. یکی از قبایل عرب) پاسخها به ترتیب: (1. مأیوس 2. سویا 3. اوس) که اگر دقت کنید از کلمه اول حرف م و از کلمه دوم حرف ی حذف شده اند که م حرف اول رمز اول و ی حرف اول رمز دوم هستند. شما میتوانید بقیه حروف دو رمز را به صورتی که توضیح داده شد بدست آورید. سؤالات هر گروه: گروه اول: (1. نا امید 2. پروتئین گیاهی 3. یکی از قبایل عرب) گروه دوم: (1. ناخالص 2. زبانه ترازو 3. قسمتی از پا) گروه سوم: (1. از رودهای پرآب کشورمان 2. خدمتکار 3. از شهرهای مهم کشور اریتره) گروه چهارم: (1. از نامهای پسرانه 2. شجاع و دلیر 3. سلطان جنگل) گروه پنجم: (1. چهار طرف اتاق 2. سرزمین 3. کتاب مقدس هندویان) گروه ششم: (1. مخترع انگلیسی ماشین بخار 2. از صحابه پیامبر (ص) 3. همنشین برهمن) گروه هفتم: (1. از مصالح ساختمانی 2. از وسایل رفت و روب خانه 3. به معنای حیران) گروه هشتم: (1. سازمان و نهاد 2. ارزان نیست 3. آتش عرب) گروه نهم: (1. از اجرام آسمانی 2. ترس و بیم 3. سنگ آسیا) گروه دهم: (1. از اشکال هندسی 2. واحد اندازه گیری طول در انگلستان 3. جواب مثبت) گروه یازدهم: (1. یار عروس 2. از لوازم التحریر 3. یاری و یاوری) گروه دوازدهم: (1. گوارا 2. تازه و جدید 3. ذره باردار). تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: به کسی که حقیقت را جستجو میکند اعتقاد داشته باش و به کسی که مدعی دستیابی به حقیقت است شک کن. برنده این هفته جدول خانم افسر حلاج از تهران است.

* حرفهای تکان دهنده: اگر بخواهیم در زندگی خود به کمال رضایت برسیم، این کار یک راه بیشتر ندارد: ابتدا ببینیم چه چیزی را بیش از همه میخواهیم (یعنی عالیترین ارزشها در نظر ما چیست) و آن گاه تصمیم قطعی بگیریم که بر اساس معیارهای مورد قبول خود زندگی کنیم. آنتونی رابینز

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. سبقت 2. حقایق 3. تحقیق 4. استشهاد 5. کتیبه 6. کشیک 7. مادی 8. کعبه 9. جوجه 10. تابوت 11. کبک 12. ماده 13. سعدی 14. سس 15. ناشی 16. دینی 17. ترک.

 

 

 


لینک مطلب: http://iransepid.ir/News/12775.html
Page Generated in 0/0067 sec