کد خبر: 12950
روزنامه شنبه 21 بهمن 1396
بانک اطلاعاتی گمشده همه جا - فلسفه ای برای زندگی - این خانه قشنگ است ولی خانه من نیست - جدول حذفی/ ویژگیهای یوزپلنگها

روزنامه «ایران سپید»

شنبه 21 بهمن 1396

23 جمادی الاول 1439

10 فوریه 2018

سال بیست و دوم شماره 5788

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

یوم الله ۲۲ بهمن، روز پیروزی حق بر باطل را گرامی میداریم

.........عناوین این شماره.......

یادداشت

بانک اطلاعاتی گمشده همه جا 3

فلسفه ای برای زندگی 5

این خانه قشنگ است ولی خانه من نیست 9

جدول حذفی/ ویژگیهای یوزپلنگها 13

* گلواژه: آزادی به بریدن زنجیرها از دست و پا خلاصه نمیشود، آزادی به احترام گذاشتن آزادی دیگران نیز نیاز دارد. نلسون ماندلا

 

..........یادداشت

* وقتی صدای پای بهمن از کوچه پس کوچه های خاطره ها به گوش تو میرسد, گویی شهیدانند که آمده اند برای بیعت دوباره برای هشدار و تذکر و بیداری. بهمن که از راه میرسد, شهیدان پیمان نامه خونین شهادت را برای تجدید امضای تک تک ما میآورند تا فراموش نکنیم که باغبان لاله ها امام مهربان بود و سایبان لحظه ها، نگاهش هنوز هم نگران باغمان است. هر بهمن امام است که دوباره بر بال ملائک به دیدارمان میآید و کوچه های باغمان را پر از نسترن و نیلوفر مینماید. گامهایش همه جا یاس میکارد و گل محمدی به خانه ها هدیه میکند. بهمن همیشه در راه است.

فرا رسیدن ایام مبارک فجر, طلیعه آزادی ملت و محو استبداد و واپس راندن استعمار، بر ملت بزرگ ایران مبارک باد

* گلواژه: اگر قرار باشد خون را با خون شست, دچار بدبختی میشویم؛ ببخشیم, اما فراموش نکنیم! نلسون ماندلا

 

..........سخن هفته

* بانک اطلاعاتی گمشده همه جا: این روزها در جلسه تأسیس هر شبکه و تشکلی مینشینیم صحبت از ضرورت ایجاد یک بانک اطلاعاتی از افراد دارای معلولیت است. در دهه اخیر و همزمان با طرح ضرورت وجود بانکهای اطلاعاتی برای برنامه ریزی و اقدامات دراز مدت رفاهی به طور مداوم از ضرورت تأسیس بانکهای اطلاعاتی سخن در میان بوده است و چه پروژه ها و بودجه هایی برای این امر انجام و صرف نشده است. متأسفانه همچنان شاهد آن هستیم هنگامی که به اطلاعات مثلاً در مورد نابینایان دارای تحصیلات عالی یا شاغل یا فاقد مسکن یا هر اطلاعات دیگری نیاز است, خبری از وجود آن اطلاعات نیست. اما وقتی از تشکلها پرسش میشود که چند نفر عضو دارند, بلافاصله آمارهای عجیب و غریب ارائه میشود؛ اما اگر از همان تشکل بخواهی اطلاعات دقیقتری در مورد اعضایش ارائه دهد, میگود نداریم یا از ریز آن به نوعی شانه خالی میکند. آیا ساده ترین کار در هر تشکل تدوین فرمهای دقیق اطلاعات اعضا و ثبت در بانکهای اطلاعاتی نیست؛ به ویژه با کمک نرم افزارهای ویژه این کار که امروزه با بهای نازل در دسترس است. وجود اطلاعات واقعاً شرط الزامی هر گونه مطالعه اجتماعی و برنامه ریزیها رفاهی است. تا ندانی چه میزان از اعضای تشکلهای آسیبدیدگان بینایی کمبینا هستند و مهمترین علت کمبینایی آنها چیست؟ چگونه میتوان برای تهیه وسایل توانبخشی بینایی آنها برنامه ریزی کرد. متأسفانه مؤسسین تشکلها فقط به فکر تأسیسند و توجه کافی به امر ایجاد و بروز رسانی بانکهای اطلاعاتی خود را ندارند. این مشکل تا بالاترین سطح تصمیم گیری در سازمان بهزیستی قابل ردیابی است و وضعیت جمعآوری و طبقه بندی اطلاعات در این سازمان عریض و طویل اصلاً وضعیت بهتری نسبت به سازمانهای غیر دولتی ندارد. راه حل ضرورت ایجاد و تکمیل بانکهای اطلاعاتی از سوی تشکلهای غیر دولتی افراد معلول به عنوان شرط صدور مجوز و پروانه فعالیت این تشکلها از سوی دستگاه های صادر کننده مجوز است.

.........چوب الف

* فلسفه ای برای زندگی: پیشتر در یکی از نخستین شماره های ستون حاضر, دو کتاب ارزشمند و خواندنی از مجموعه کتابهای تجربه و هنر زندگی را که تحت سرپرستی خشایار دیهیمی انتخاب و ترجمه و توسط نشر گمان منتشر شدند, خدمت دوستان و همراهان اهل مطالعه معرفی کردیم. در این شماره, بنا داریم یکی دیگر از کتابهای خوشخوان, مفید و قابل تأمل این مجموعه را به حضور علاقه مندان معرفی کنیم. کتاب فلسفه ای برای زندگی رواقی زیستن در دنیای امروز, در واقع برای کسانی نوشته شده که دوست دارند زندگی معناداری داشته باشند. میکوشند از درد و رنجهای زندگی بکاهند و لذت و شادکامی واقعی و زوال ناپذیر و شکوفایی و بالندگی را در زمان محدود زندگیشان تجربه کنند.

این درست است که فیلسوفان اغلب مطالعاتشان را در قالب کتابها و مقالات بسیار سنگین, پیچیده و تخصصی منتشر میکنند و اساساً موضوعاتی مورد علاقه شان چندان کلی و انتزاعی است که به دشواری میتوان رابطه ای میان این گونه مطالعات با زندگی واقعی و مسائل عینی آن برقرار کرد. اما همواره فیلسوفانی بوده اند که کوشیده اند با ابزار فلسفه و تفکر فلسفی, از درد و رنجهای همنوعانشان بکاهند, آنها را در دستیابی به اهداف ارزشمند و راه های رسیدن به آن اهداف یاری کنند و جهانی زیباتر و زیستنی شادتر و بامعناتر بسازند. از آنجا که به اهمیت این گونه فلسفه و برخی از مهمترین فیلسوفان زندگی پیشتر در این ستون پرداخته ایم, اکنون تنها به معرفی مختصر کتاب فلسفه ای برای زندگی بسنده میکنیم. این کتاب را ویلیام اروین نوشته و محمود مقدسی به فارسی برگردانده است. نویسنده در مقدمه خواندنی و نسبتاً مفصلی که بر کتاب نوشته, شیوه آشنایی خود با فلسفه رواقی و دلیل اهمیت این مکتب فکری یونان باستان در زندگی مدرن امروز را شرح میدهد و به این شیوه خواننده را برای تناول و هضم غذایی لذیذ و مفید و دوست داشتنی که در انتظار اوست آماده میکند. در این کتاب با تاریخچه مختصری از پیدایش فلسفه رواقی و مهمترین اندیشمندان وابسته به این فلسفه آشنا میشویم. زندگینامه و تفکر مهمترین اندیشمندان رواقی همچون زنون, سنکا, مارکوس آئورلیوس و... از دیگر بخشهای کتاب است که نشان میدهد این اندیشمندان فرزانه همان گونه که می اندیشیدند زندگی میکردند. مهمترین ویژگیها و مؤلفه های تفکر رواقی, به تفکیک موضوع و با تمرکز بر آنچه امروزه هم به کار میآید, بخش کتاب را تشکیل میدهد. موضوعاتی همچون مواجهه با رنجها و مصیبتهای زندگی, مسأله مرگ, دستیابی به نشاط و شادکامی اصیل در زندگی, شیوه مقابله با افکار منفی و تأثیر این افکار بر زندگی, مسأله اختیار و تقدیرگرایی, مسؤولیت پذیری و بسیاری دیگر از این دست موارد که علاوه بر فلسفه زندگی, نشان میدهد که تفکر رواقی در حوزه روانشناختی نیز در یونان باستان بسیار روشنگر, پیشرو و بصیرتبخش بوده است. بخش پایانی کتاب به رواقی زیستن در دنیای مدرن امروز اختصاص یافته است. فلسفه رواقی بازنگری شده و این که چگونه میتوان در دنیای مدرن رواقی زیست از مهمترین مباحث مطرح شده در این بخش است. بنا به اظهار نظر نویسنده این کتاب جذاب و ارزشمند, کمک به دستیابی به اهداف اصیل و راهکارها و دستور العملهایی برای دستیابی به آن اهداف برای نیل به یک زندگی اصیل و معنادار, از مهمترین جذابیتهای فلسفه رواقی است که پس از قرنها آموزه های آن را تازه, کارآمد و قابل تأمل ساخته است.

* پاراگراف کتاب: تا زنده بود، از زندگی بیزاریش میآمد... دلش میخواست وقتی که مرد، دیگر به دنیا بر نگردد... حتی به بچه هایش سپرده بود او را در تابوتی پولادی سمنت و ساروج کنند تا کرم و خراطین و افعی به گورش راه نبرند و از گوشت و کثافتش تغذیه نکنند و اجزای تجزیه شده لش او را به دنیای زنده ها بر نگردانند. تا زنده بود و میان زنده ها میگشت این طور بود. - درها و دیوار بزرگ چین | احمد شاملو

 ........فناوریهای امیدبخش

* این خانه قشنگ است ولی خانه من نیست. در نکوهش تلگرام نشینی نابینایان: روزگاری نه چندان دور، وقتی در مورد موضوع یا پدیده ای سؤالی برایمان مطرح میشد، اولین راهکاری که به ذهنمان میرسید این بود که دست به دامان جناب google بشویم تا راهی پیش پایمان بگذارد. در مسیر جستجو هم با خیل وبسایتها یا وبلاگهایی مواجه میشدیم که صاحبانشان نظرات یا راهکارهایشان را در باره آن چه به دنبالش میگردیم، با دیگران به اشتراک گذاشته اند. حالا اما قضیه کاملاً متفاوت است و فضای وب فارسی دیگر از محتوای تولید شده به وسیله صاحبان وبلاگها و وبسایتهای شخصی تقریباً تهی شده است و انحصار تولید محتوا افتاده به دست ارگانها یا وبسایتهایی که سرمایه ای آنچنانی پشتشان خوابیده تا به افکار من و شما جهت بدهند. آنها که دست به قلم بودند هم حالا دیگر ترجیح میدهند مطالبشان را به جای انتشار در فضای وب، در شبکه های اجتماعی منتشر کنند. اتفاقی البته از آن جهت که بستر برقراری ارتباط میان تولید کننده و خواننده محتوا را فراهم میکند، بسیار هم مبارک است, اما از این نظر که دیگر امکان یافتن این مطالب در جستجوهای اینترنتی وجود ندارد، بالقوه میتواند اتفاق خطرناکی باشد. این روزها با فراهم شدن دسترسی نابینایان به تلگرام از طریق telelight یا blindgram، نابینایان هم که چند سالی بود خلأ مطالب تخصصی این گروه در فضای وب را در وبسایتها و وبلاگهای شخصیشان پر میکردند، گرفتار موجی شده اند که کل جامعه را فرا گرفته و دیگر اشتراکگذاری مطالب را به تلگرام یا فضاهای مشابه محدود کرده اند. نگاهی به آمار تولید محتوای تخصصی نابینایان در وب فارسی روندی خطرناک و تأمل بر انگیز را نشان میدهد؛ به عنوان نمونه، در یکی از پر ترددترین وبسایتهای ویژه نابینایان در طول دی ماه سال جاری تنها ۷۰ مطلب تولید شده است. حال آن که در مدت مشابه در سال ۹۵ آمار انتشار پست در همین وبسایت رقمی معادل ۲۳۰ پست بود. بر اساس این آمار، در طول دی ماه ۹۵، این وبسایت میانگین روزانه ۷.۶ مطلب را در اختیار مخاطبانش قرار میداد که این آمار در همین ماه در سال ۹۶ به ۲.۳ مطلب در روز رسیده که کاهشی ۳۳۰ درصدی را نشان میدهد. پر واضح است که این کاهش عرضه مطالب در فضای وب به معنای عدم تولید محتوا نیست و فقط به این معنا است که محتوای تولید شده از مسیری غیر از وبسایتها به اشتراک گذاشته میشود که این موضوع به خودی خود میتواند اتفاق نامیمونی به حساب آید. بیایید با هم فلان پژوهشگر را تصور کنیم که میخواهد پروژه ای تحقیقاتی در باره نابینایان به انجام برساند. آیا بزرگترین منبع او چیزی غیر از محتوایی خواهد بود که نابینایان در موضوعات مختلف تولید کرده اند؟ محتوای تولید شده اگر فقط در کانالها و گروه های تلگرامی ما جا خوش کرده باشد، تکلیف آن محقق چیست و از کجا باید به آنها دست یابد؟ برای این معضل، نمونه های دیگری هم میتوان پیدا کرد. مثلاً نابینایی که تازه مسلح به سلاح رایانه شده و میخواهد مطالب آموزشی در این خصوص پیدا کند، قاعدتاً شناختی هم از کانالها و گروه های تلگرامی ندارد و باید به google متوسل شود, اما این موتور جستجو هم جز مطالب تاریخ گذشته چیزی در اختیارش نمیگذارد. آنچه قلم به دستهای فضای مجازی در تولید محتوا مورد غفلت قرار میدهند, این است که قرار است مطالبی برای عموم کاربران اینترنت تولید شود؛ نه فقط آنها که دنبال کننده شما در فلان شبکه اجتماعی هستند یا عضو کانالتان در فلان پیامرسان شده اند. تجربه ثابت کرده که پیامرسانها یا شبکه های اجتماعی خیلی هم دیرپا نیستند و بر سر تلگرام همان بلا خواهد آمد که روزگاری بر سر viber و whatsapp آمد. پس، بیایید با انتشار مطالبمان در وبلاگها و وبسایتها، ماندگاریشان را تضمین کنیم و همزمان، با اشتراک گذاریشان در شبکه های اجتماعی و اپلیکیشنهای پیامرسان، به افزایش خواننده و بیننده شان کمک کنیم.

 ........کشکول

* جدول حذفی: در جدول حذفی 15 گروه سؤال ارائه شده که هر گروه شامل سه سؤال و سه پاسخ است. پاسخها به ترتیب پنج، چهار، سه حرفی هستند. در هر گروه از سؤالات، اگر از پاسخ اول، یک حرف کم کنیم، حروف باقیمانده پاسخ دوم و اگر از پاسخ دوم، یک حرف کم کنیم، حروف باقیمانده پاسخ سوم را تشکیل میدهند. در انتها اگر حروف حذف شده پاسخهای اول را به ترتیب مرتب کنیم، رمز اول جدول و اگر حروف حذف شده پاسخهای دوم را به ترتیب بچینیم رمز دوم به دست میآید. رمز جدول نام نویسنده ایتالیایی قرون نوزدهم و بیستم و نام اثرش. برای مثال سؤالات گروه اول به این صورت است: (1. نام کوچک ساوجی شاعر قرن هشتم هجری قمری 2. پرنده ای که به آن کوک هم میگویند 3. اسباب خانه) پاسخها به ترتیب: (1. سلمان 2. سمان 3. مان) که اگر دقت کنید, از کلمه اول حرف ل و از کلمه دوم حرف س حذف شده اند که ل حرف اول رمز اول و س حرف اول رمز دوم هستند. شما میتوانید بقیه حروف دو رمز را به صورتی که توضیح داده شد بدست آورید. سؤالات هر گروه: گروه اول: (1. نام کوچک ساوجی, شاعر قرن هشتم هجری قمری 2. پرنده ای که به آن کوک هم میگویند 3. اسباب خانه) گروه دوم: (1. میوه ها 2. جمیع و کل 3. مظهر سبکی) گروه سوم: (1. کمک کردن 2. عقب و پس 3. پسوند شباهت) گروه چهارم: (1. جدار 2. بسیار گردنده 3. زادگاه حضرت ابراهیم (ع) گروه پنجم: (1. آهو و مارال 2. یکی از رودهای مهم اروپا 3. آتش) گروه ششم: (1. از نیروهای سه گانه 2. فیلمی به کارگردانی رسول ملاقلیپور با بازی جمشید هاشمپور 3. کلام رنج و توبیخ) گروه هفتم: (1. انتها و آخر 2. سوزاننده 3. لوله تنفسی) گروه هشتم: (1. خراب 2. روح و جان 3. استخوان پا) گروه نهم: (1. مقرر و رسم شده 2. باد گرم مهلک 3. جنس کندو) گروه دهم: (1. نگهبان چماق به دست 2. پایتخت کره جنوبی 3. ننر و از خود راضی) گروه یازدهم: (1. نادر و کمیاب 2. بازگشتن 3. غنی و ثروتمند) گروه دوازدهم: (1. مأمور اداره بهداری که وظیفه رسیدگی به بهداشت مردم را دارد 2. ربیع 3. ناپدری) گروه سیزدهم: (1. شبهای عرب 2. آستر 3. موی گردن شیر) گروه چهاردهم: (1. عنصر گازی شکل 2. گریه و زاری 3. روز) گروه پانزدهم: (1. کتاب شعر 2. ندا کننده 3. شریعت). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: ما را تو که منظوری، خاطر نرود جایی. برنده این هفته جدول آقای قدرت ا... رحمتی از کرج است.

* ویژگیهای یوزپلنگها: به درخواست یکی از خوانندگان ایران سپید, به معرفی ویژگیهای یوزپلنگ میپردازیم. یوزپلنگ نوعی گربه وحشی ساکن آمریکا، آسیا و آفریقا است. یوزپلنگها را میتوان در جنگلهای انبوه، مردابها، دشتها، کوه ها و حتی بیابانها یافت. یوزپلنگ شبیه پلنگ است, فقط نقطه های پلنگ را ندارد. یوزپلنگ خزی با رنگ زرد یا رنگ تیره و چشمان زمردی دارد. یوزپلنگها به خاطر شکار بیش از حد، از دست دادن زیستگاه های طبیعی، آلودگی محیط زیست و گرم شدن کره زمین گونه های در معرض خطر انقراضند. حقایق خواندنی درباره یوزپلنگ: یوزپلنگ در آمریکای لاتین به عنوان گربه وحشی سیاه، در آسیا و آفریقا به عنوان پلنگ سیاه و در آمریکای شمالی به عنوان گربه وحشی پشمالوی سیاه موسوم به یوزپلنگ آمریکایی شناخته میشود. - طول جانور بالغ بر 2.5-2 متر و وزن آن بین 45-113 کیلوگرم است. -  یوزپلنگها گوشتخوارند. آنها هر چیزی از خزندگان و پرندگان گرفته تا پستانداران بزرگ را میخورند. یوزپلنگها غرش بلندی دارند. - یوزپلنگها جانورانی منزویند. آنها فقط در طول فصل جفت گیری با هم ملاقات میکنند. - ماده یوزپلنگها پس از سه ماه بارداری، 2-4 توله به دنیا میآورند. جانور ماده خودش از توله ها مراقبت میکند. - یوزپلنگها در همان اوایل زندگیشان یاد میگیرند از درختها بالا بروند. یوزپلنگها در زمینه بالا رفتن از درخت از بقیه گربه سانان قدرتمندترند. - چشمهای توله تازه متولد شده بسته است و با خز روشن پوشیده شده. - توله ها در 2-3 ماهگی از مادرشان نحوه شکار کردن را یاد میگیرند. - تنها نه ماه پس از تولد، بچه یوزپلنگها میتوانند طعمه ای با اندازه متوسط را شکار کنند. سرعت یادگیری آنها زیاد است. - یوزپلنگهای سیاه پنجه های بزرگ و قوی و چنگالهای تیزی دارند که برای شکار مورد استفاده قرار میدهند. - یوزپلنگ میتواند تا 6 متر بجهد. - حس بینایی و شنوایی یوزپلنگها بسیار عالی است. - یوزپلنگها در حیات وحش بیش از 12 سال و در اسارت بیش از 20 سال زندگی میکنند.

* چطور آدمهای ارزشمند را جذب خود کنیم؟ میخواهیم به شما یاد بدهیم چگونه افراد ارزشمند و مثبت را وارد زندگی خود کرده و آنها را حفظ کنید. اولین کاری که باید بکنید این است که برای این افراد وقت بگذارید. اگر فضا و زمانی برای ورود افراد جدید به زندگی خود باز نکنید، نمی‌توانید کسی را وارد حلقه‌ اطرافیان خود کنید. شما باید برای این افراد جا باز کنید. - دوستان فعلی خود را بررسی کنید: برای بهبود زندگی اجتماعی، باید ببینید بیشترین وقت خود را با چه کسانی میگذرانید و آیا این اشخاص، به اندازه‌کافی حامی شما هستند و تشویقتان میکنند یا نه. حتماً این را میدانید که آدمهای منفی تا چه حد میتوانند شما را در زندگی عقب بیندازند. - به دنبال رفتارها و ویژگیهای ارزشمند باشید: ویژگیهای ارزشمند مانند شجاعت و پشتیبان بودن هستند، اما در مورد سایر ویژگیهای ارزشمندی که چندان به چشم نمیآیند چطور؟ برای شناسایی این ویژگیهای نهفته تر لازم است به نحوه رفتار آدمها با دیگران بیشتر دقت کنید؛ آیا هنگام صحبت با آنها، خوب به حرفهایشان توجه میکنند؟ یا این که وقتی دیگران با آنها صحبت میکنند، سرگرم گوشیشان هستند؟ آیا نسبت به دیگران پذیرا هستند یا فقط انتقاد و قضاوت میکنند؟ آیا از موفقیتهای دیگران خوشحال میشوند؟ آیا گرم و صمیمی هستند و از بودن در کنار آنها احساس راحتی میکنید؟ آیا تشویق کننده هستند و اهمیت تحسین کردن پیروزیهای دیگران را میدانند؟ تمام این ویژگیهای ارزشمند را میتوانید در آدمها بررسی کنید و وقتی با آنها تعاملات دارید نسبت به آنها آگاه و دقیق باشید. درک ویژگیهای ارزشمندی چون پشتیبانی کردن و تحسین دیگران اهمیت زیادی دارد. با اهمیت دادن به زندگی دیگران، حمایت خود را نشان دهید تا افراد ارزشمند هم متقابلاً به زندگی شما توجه نشان دهند. - آدمهای ارزشمند معمولاً سرشان شلوغ است: حالا که تصمیم گرفتید حلقه اجتماعیتان را ارتقا بدهید و زمان بیشتری برای افراد ارزشمند صرف کنید یادتان نرود که این گونه افراد معمولاً مشغله های زیادی دارند. عده زیادی میخواهند توجه آنها را به خود جلب کنند و هر کس دوست دارد با آنها اوقاتی را بگذراند، بنا بر این نمیتوانید انتظار داشته باشید این افراد همه چیز را رها کنند و فقط به حلقه اجتماعی شما بپیوندند. اما صبر و حوصله شما در بلند مدت نتیجه خواهد داد. این، سرمایه گذاری است که برای بقیه‌ زندگیتان میکنید، پس ارزش وقت گذاشتن را دارد. - اگر به یک شهر جدید مهاجرت کردید، باید مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کنید: اگر به شهر جدیدی مهاجرت کردید, چه باید بکنید؟ بله درست است شما هیچ کس را در اینجا نمیشناسید و باید خودتان را به دیگران معرفی کنید. باید با افراد دیدار کنید و به آنها توجه کنید و حمایت خود را نشان دهید. میتوانید با پیدا کردن دو یا سه نفر شروع کنید، کمکشان کنید به چیزهایی که میخواهند برسند و وارد حلقه اجتماعیشان شوید. در واقع با این کار شما حلقه اجتماعی خودتان را خلق میکنید و کم کم میتوانید هر کس دیگری را نیز جذب کنید.

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: 1. من 2. اتاق آبی 3. رن 4. آدم آهنی 5. ترازنامه 6. وی 7. مرغ سحر 8. نازیسم 9. ظرفیت الکترونیکی 10. ولت 11. رتینول 12. یونت 13. خاتم 14. آرگئولوژی 15. طائف 16. راندوو 17. نازبو 18. رادیکال 19. وامق 20. دباج 21. جنین 22. آرواره 23. یوسون 24. یون.

 



 

Page Generated in 0/0055 sec