کد خبر: 10893
کلاسیک، دوره برچیدن مرزهای جغرافیا + فایل صوتی
در شماره های پیشین، با خاستگاه و چگونگی گذار موسیقی اروپا از دوره باروک به دوره کلاسیک آشنا شدیم و دیدیم که در دوره ای که از آن صحبت میکنیم، موسیقی از انحصار دربار یا کلیسا خارج شده و جایگاهی اجتماعی برای خود به دست آورده است.

به گزارش ایران سپید همینطور پیشرفت در صنعت چاپ و نشر هم در این دوره منجر به انتشار آسانترِ آثار موسیقایی به صورت مکتوب و به دنبال آن، دسترسی بیشتر موسیقیدانان به آثار یکدیگر شد. همین عوامل بود که دست به دست هم داد تا موسیقیِ دوره کلاسیک را به نوعی موسیقی فرا منطقه ای تبدیل کند.

پیشتر هم گفته شد که برخلاف موسیقیهای تولید شده در دوره باروک، آثار دوره کلاسیک دیگر درگیر کنترپوانهای پیچیده نبودند. کنترپوانها در حقیقت ملودیهایی هستند که به طور همزمان با ملودی اصلی قطعه نواخته میشوند. در آثار این دوره حتی خبری از پولیفونیها یا چند صداییهای آنچنانی هم نبود. مهمترین ویژگی اوایل دوره کلاسیک، ساده کردن هر چه ممکن تمام فرمهای موسیقی و عوامل سبکی است. در موسیقی دوره کلاسیک ملودی به عنوان یک عامل اساسی و پایدار جلوهگر میشود و تئوری ملودیک مهمترین مسئله ای بود که موسیقیدانان به آن میپرداختند. برای اولین بار در تاریخ موسیقی دیگر ملاک زیبایی یک قطعه، همسازی اصوات پلیفونیکی (همانند دوره باروک) نبود، بلکه حاکمیت نامحدود و آزاد ملودی که اغلب دارای همراهی ساده ای بود، زیبایی یک اثر موسیقی را تعیین میکرد. در این دوره آنقدر اهمیت ملودی زیاد بود که حتی در مواردی همراهی نیز الزامی نبود. هایدن در اواخر عمرش گفت «اگر میخواهید بدانید که آیا یک ملودی واقعاً زیباست یا نه، باید آن را بدون همراهی بشنوید.» ارکستر و عواملش هم از جمله الِمانهایی بود که در دوره کلاسیک به شکل قابل توجهی دستخوش تغییر شد. یکی از مشخصات ارکستر دوره باروک تنوع زیاد سازها در یک خانواده و در اندازه و کوکهای مختلف بود. هنگامی که ارکستر مونته وردی یا باخ را مورد ملاحظه قرار دهیم به تعدادی از سازها بر میخوریم که امروزه مورد استفاده ارکستری ندارند. سازهایی مانند ویولون پیکولو، ویولادامور، ویول، کرنت، عود و رکوردر. سازهای دیگر در ارکستر کلاسیک باقی ماندند ولی از نظر ساختمانی و عملکرد تغییراتی پیدا کردند که از آن جمله ترومپت را میتوان نام برد.

شاید در میان خوانندگان ما باشند کسانی که بخواهند در باره موسیقی در دوره کلاسیک بیشتر مطالعه کنند. در این خصوص چند کتاب ارزشمند به صورت صوتی قابل دسترس است که از جمله آنها میشود به «سه آهنگساز» اثر رومن رولان و «تفسیر موسیقی از کلاسیک تا دوره معاصر»، تألیف سعدی حسنی اشاره کرد. این یادداشت مختصر را با یکی از آشناترین قطعات موسیقی دوره کلاسی یعنی بخش بسیار شنیده شده ای از سمفونی شماره پنج بتهوون، خاتمه میدهیم. این قطعه جادویی را از سایت دانلود و گوش کنید.

Page Generated in 0/0049 sec