علی بقالیان افزود: شرایط سلامت دهان و دندان در افراد دارای معلولیت و کم توانان ممکن است مشابه باشد و رویش دندان آنها تحت تاثیر قرار گیرد یا آنکه فک بالا و پایین به هم جفت نشود؛ همچنین بدشکلی و بزرگ و کوچک شدن دندان ها از دیگر مشکلات دهان و دندان افراد دارای معلولیت و کم توان است.
وی ادامه داد: بی توجهی به سلامت دهان و دندان افراد کم توان ممکن است منجر به عفونت های دندان شود که می تواند به خطر گسترش عفونت به نواحی صورت و چشم بیانجامد و وضعیت حیات بیمار را بغرنج کند.
مشکلات دهان و دندان در مبتلایان به اوتیسم، سندروم داون و فلج مغزی
این دندانپزشک با اشاره به افزایش تعداد افراد دارای اختلال اوتیسم، افزود: این افراد ظاهری کاملا طبیعی دارند اما توان برقراری ارتباط کلامی و گفتاری با دندانپزشکان را ندارند.
بقالیان اضافه کرد: افراد دارای اوتیسم دارای آبریزش در دهان بوده و تمایل به خوردن غذاهای قندی و نرم دارند بنابراین میزان پوسیدگی در دندان های آنها بیش از افراد عادی است؛ همچنین آنها به دلیل مشکلات عضلانی تمایل به نگهداری مدت بیشتر غذا در دهان دارند و آگاهی در این زمینه ها باید در والدین وجود داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: البته والدین افراد دارای اوتیسم، مشکلات زیادی دارند که شاید فرصت فکر کردن به سلامت دهان و دندان فرزندان خود را نداشته باشند اما اگر بدانند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان چه عواقب، پوسیدگی و عفونت های خطرناکی به همراه دارد آنگاه می پذیرند که به اصول پیشگیرانه بیماری های دهان و دندان بیشتر بها دهند.
وی درباره افراد دارای سندروم داون نیز گفت: افراد دارای سندروم داون نسبت به افراد دیگر دارای پوسیدگی کمتر دندان هستند اما بیشتر مشکل لثه و پریودنتال (بیماری لثه) هستند. آنها ممکن است دارای زبان شیاردار بوده و فواصل دندان ها نیز زیاد باشد.
بقالیان اظهار داشت: در مبتلایان به فلج مغزی یا سی پی نیز مشکلاتی مانند التهاب لثه و فشار شدید دندان ها روی هم مشاهده می شود؛ این افراد به دلیل داشتن مشکلات در راه رفتن و احتمال تروما (ضربه) بیشتر از سایر افراد دارای دندان شکسته می شوند که نیاز به درمان های تخصصی دارد.
وی ادامه داد: برای کاهش مشکلات پوسیدگی دندان در معلولان می توان میزان دفعات خوردن کربوهیدرات ها و مواد چسبنده را کاهش داد. استفاده از ژل های فلوراید برای معلولان نیز می تواند ساختار دندان ها را محکم کند و روند پوسیدگی را کاهش دهد. همچنین وارنیش فلوراید نیز برای آنان تاثیر خوبی دارد.
به گفته بقالیان، داروهای ضدتشنج و برخی داروهای قلبی و فشار خون نیز می تواند باعث افزایش حجم لثه شود که گاهی روی دندان را می پوشاند و زخم روی لثه ایجاد می کند و در مواردی منجر به جراحی می شود.
هزینه های چندبرابری خدمات دندانپزشکی افراد کم توان
عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: تعامل جامعه دندانپزشکان با مراکز نگهداری افراد کم توان باید افزایش یابد.
بقالیان افزود: ضروری است که به نحوه مسواک زدن افراد کم توان توجه شود تا جلوی پوسیدگی و درد دندان گرفته شود چون وقتی این افراد به بیماری های دهان و دندان مبتلا شوند آنها نیاز به خدمات دندانپزشکی بیمارستانی و دندانپزشکی تحت بیهوشی نیاز دارند که هزینه های زیاد و چند برابری دارد.
ضرورت معاینه دندان کودکان تحت پوشش بهزیستی از دوران شیرخوارگی
عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: متاسفانه زمانی کودکان مددجو به دندانپزشکان مراجعه می کنند که دندان آنها درد گرفته باشد و دندان آنها پوسیده شده است اما متخصصان دندانپزشکی می توانند کودکان را از بدو نوزادی معاینه کنند. بنابراین بهزیستی می تواند برای کودکان تحت پوشش خود تدابیری بیاندیشد تا آنان تحت درمان های پیشگیرانه قرار گیرند و از سوی آگاهی های لازم به والدین داده شود تا بسیاری از گرفتاری های بعدی به حداقل برسد.
بقالیان افزود: سلامت دهان و دندان کودکان از نظر تاثیر آن بر میزان تغذیه و عفونت های دندانی مهم است؛ اگر عفونت های دندانی وارد فضای صورت شود عواقب آن برای افراد سالم خطرناک است چه برسد به افراد کم توان که مشکلات خاص خود را دارد.
وی تاکید کرد: مسواک زدن کودکان باید از دوران کمتر از یک سالگی آغاز شود؛ اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان نباید بیش از ۶ ماه از زمان رویش دندان کودکان باشد به آن معنا که اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان باید حدود یک سالگی اتفاق بیفتد. بهترین گزینه برای مسواک زدن کودکان، ۲ بار در روز است.
این متخصص دندانپزشکی اطفال با بیان اینکه استفاده از نخ دندان برای کودکان کم توان سخت است، گفت: برای راحت مسواک زدن کودکان و افراد کم توان که تا حدی توانایی حرکت دارند، می توان تغییراتی در دسته های مسواک ایجاد و آن را حجیم کرد تا بتوانند آن را در دست خود بگیرند.
بقالیان افزود: حجیم کردن مسواک را می توان با استفاده از توپ های پلاستیکی، دسته دوچرخه یا خمیرهای قالبگیری دندان انجام داد.
وی ادامه داد: همچنین استفاده از مسواک الکترونیکی برای افراد کم توان می تواند کمک کننده باشد چراکه حرکت سرِ این مسواک ها می تواند تمیزکردن دندان ها را بهتر انجام دهد و از سوی دیگر به خاطر جذابیت ظاهری، انگیزه مسواک زدن را بیشتر می کند.
